Tùng Dương (TD) ngoài đời có vẻ giản dị, không màu mè như trên sân khấu. Anh cũng có vẻ điềm đạm và chỉ thăng hoa lên khi nói về nghệ thuật, khó có thể thấy ở TD nét “đanh đá” như lời một bài rap có ý trêu chọc ca sĩ này. Khi nói chuyện, TD có nét ưu tư của người đọc nhiều, nghĩ nhiều.
Bạn có cảm thấy phiền với hình ảnh dị, phong cách quái của mình không, có khá nhiều khán giả nói TD ăn mặc kỳ quái, hát nhạc khó nghe, bạn thấy thế nào?
Dị hay quái là phong cách biểu diễn hay trang phục thôi. Còn trong nghệ thuật mà TD xác định là nghệ thuật đương đại thì TD làm nghiêm túc. TD không muốn an phận, luôn muốn thay đổi. Nghệ thuật là sự dấn thân, là đào sâu vào chính mình, vào cuộc sống. Người nghệ sĩ không thể để mình lạc hậu. Nhưng TD cũng biết nếu người nghệ sĩ đi trước, tiên phong quá thì có thể gặp búa rìu dư luận, bị đả kích.
Nhiều nghệ sĩ đương đại bị búa rìu như thế, nhưng họ vẫn tin và đi theo con đường của họ. TD thấy mình còn may mắn vì là ca sĩ biểu diễn nên vẫn có lượng khán giả nhất định, còn nhiều nghệ sĩ trong các lĩnh vực khác họ phải âm thầm, đơn độc chịu đựng hơn rất nhiều. TD thấy trong xã hội bây giờ mọi cái như bị đổ đồng, nghệ sĩ có cá tính bị cô lập.
Có người nói TD đặt tên cho các album của mình những cái tên nghe khó hiểu?
TD đã ra ba album Chạy trốn, Những ô màu lập phương, Liti… Nhiều ca sĩ hiện nay đặt tên album bằng những từ gợi đến chuyện tình yêu rồi tan vỡ nhưng TD chọn cho mình những cái tên mang nhiều tầng ý nghĩa chứ không đơn giản, và tất nhiên là không “sến”.
Với Chạy trốn, TD nghĩ con người luôn phải chạy trốn nhiều thứ trong cuộc đời, chạy trốn khỏi dư âm mối tình đầu chẳng hạn… Ô màu là sự chia sẻ với các số phận khổ ải, mỗi ô màu là một kiểu số phận – một album rất gai góc, Liti thì trừu tượng…
TD luôn chọn các bài hát có thông điệp và có cá tính âm nhạc, không phải loại tròn xinh dễ lọt tai. Với những bài hát như thế, TD thấy mình thỏa sức sáng tạo trong thể hiện. TD cũng thích sự pha trộn trong không gian âm nhạc, nhưng âm hưởng chủ đạo vẫn phải là các nét nhạc xuất phát từ Việt Nam, TD luôn nghĩ mình là nghệ sĩ Việt chứ không phải là Tây!
TD cũng là một ca sĩ hot, vì sao bạn ra ít album vậy?
Vài năm TD mới ra một album, nhưng được đầu tư kỹ lưỡng về chuyên môn. TD không thể như những người một năm ra vài album. Lúc mới đi vào con đường ca hát, đã có lúc TD nghĩ chỉ chọn bài tròn xinh, không quá kén người nghe.
Nhưng nghệ thuật là con đường mà dấn thân vào rồi mới thấy nó mở ra tới vô tận, vấn đề là dám đi tiếp hay không? TD thì nghĩ nghệ sĩ như con thiêu thân, nhưng là con thiêu thân ý thức được mình được gì, dám trả giá và nạp lại năng lượng để bay tiếp.
Được biết, khách mời của TD lần này là Lê Cát Trọng Lý và Phó An My, anh có thể nhận xét vài điều về họ?
Lê Cát Trọng Lý là một cô gái trẻ nhưng hội tụ rất nhiều yếu tố của một nghệ sĩ hiện đại độc lập. TD có dịp hợp tác với Lý tại chương trình mang tên "Dương & Lý" mở màn cho xê ri chương trình "Không gian âm nhạc" vào tháng 4-2010, từ đó rất quý Lý.
TD nghĩ mình và Lê Cát Trọng Lý sẽ ăn ý với nhau trong Những chuyến đi. Chị Phó An My thì là nghệ sĩ pianist đương đại rất giàu sáng tạo và cảm hứng. Âm nhạc của chị như mọi người đã thấy trong chương trình "Bóng", rất hợp kiểu với TD.
Tùng Dương có chuyên gia xây dựng hình ảnh và tổ chức truyền thông không?
Không. Hình ảnh và truyền thông mình tự làm, không có người đứng sau hỗ trợ tài chính, không phe nhóm báo chí gì hết, không có một ê kíp nào tạo hình ảnh cho TD, hình ảnh của TD là do chính TD quyết định.
Vậy bạn mong muốn hình ảnh của mình như thế nào?
TD mong muốn một hình ảnh quái, ấn tượng, đam mê, lúc nào cũng thăng hoa, cháy hết mình. Có thể trong tương lai TD sẽ tạo sự trẻ hóa cho hình ảnh của mình nhưng vẫn phải dị. Rất chỉn chu nhưng vẫn rất phá cách, vẫn mặc vest nhưng vẫn đi chân đất lên đồng. TD muốn có cả hai thái cực như vậy.
Bạn thân của TD là những ai? Vì sao TD chơi với họ?
Bạn thân của TD là Thanh Lam, Hà Trần và một vài người nữa trong giới, đa số là… phụ nữ. Thanh Lam, Hà Trần vừa là chị, vừa là bạn để TD có thể chia sẻ được trong âm nhạc.
Hai người TD vừa kể đều có tiếng là những ca sĩ gai góc, bứt phá. Người thích thì rất thích, người ghét thì rất ghét, nói họ phá này, phá kia. TD nghĩ sao?
Thì chính TD cũng là người như vậy mà. Chắc là “đồng thanh tương ứng…”. Đã là nghệ sĩ thì phải hiểu khen chê là việc của khán giả, mình phải tỉnh táo đón nhận. TD rất biết, đa số khán giả chưa hiểu những cái dị biệt trong nghệ thuật, những cái không dễ nghe, không quen thuộc thì họ chưa thích và phản ứng thôi.
Nhưng TD nghĩ cần có những cú phá để đạp đổ chính mình. Một ca khúc quen thuộc hát mãi cũng chán, nếu phá cách thì đem lại phong cách mới, cảm hứng mới. TD mong muốn khán giả lắng nghe và dần hiểu điều này.
Nhưng TD vẫn hát những bài cũ đấy chứ? Như thế có phải là chiều theo dư luận?
Là ca sĩ thì không thể mình hát mình nghe. TD vẫn hát những bài bình thường nhất theo yêu cầu của khán giả, cũ như Thành phố buồn vẫn hát mà. Rồi TD hát cả nhạc đỏ như Bài ca không quên, Màu hoa đỏ… Ngoài ra, TD tập trung cả sức lực và cả tiền của để đi theo dòng thể nghiệm, đây là nghệ thuật đương đại, hướng tới tương lai.
TD gần đây hay chơi và làm việc với các nghệ sĩ đương đại, như Đào Anh Khánh. Có phải bạn lại muốn mở ra một con đường mới?
Gần đây, trong mấy chương trình nghệ thuật đương đại do anh Khánh tổ chức (Cầu âm thanh, tháng 2 - 2010 và Cây đời, 10 - 2010), Tùng Dương rất vui vẻ tham gia. TD thích nghệ thuật đương đại từ lâu rồi, liên hoan nghệ thuật đường phố lần đầu tiên tại Hà Nội (2009), TD đã đề nghị được biểu diễn miễn phí!
TD còn muốn một ngày nào đó tham gia trong một tác phẩm trình diễn (performance art). Có thể là rất điên rồ, là không tưởng nhưng mình vẫn muốn làm. Điều không tưởng mà làm được thì mới là nghệ sĩ, có những điều điên rồ trong nghệ thuật mà mình khao khát làm được nhưng còn phải chờ, thì lúc nào mình cũng canh cánh nghĩ về nó.
TD có những kỷ niệm gì thời nhỏ dại?
Tùng Dương xa bố mẹ hơn 10 năm, ở nhà với các bác. Các bác toàn là giảng viên, giáo viên nên rèn nghiêm lắm. Hồi còn nhỏ ước mơ của Dương là trở thành giáo viên dạy Văn. Và ngày xưa Dương thường được vào các lớp bồi dưỡng bộ môn Văn để ôn thi học sinh giỏi. Thế mà lớn lên lại thành ca sĩ.
Fan hâm mộ có gây phiền với TD không?
TD muốn mình thật thân thiện, không có sự ngăn cách gì với công chúng; Không vỏ bọc, và không phù phiếm. Một hôm TD đi uống nước trong một quán bình dân, một bạn trẻ đến vui vẻ hỏi: à anh Tùng Dương nổi tiếng đấy à? Con cò của anh thế nào? (Con cò là tên một bài hát TD thể hiện khá thành công - PV). TD vui vẻ đáp: Cò của TD vẫn bình thường, có lúc cò đứng hai chân, lúc lại một chân! (cười).
Có hôm đi ăn đêm, một bà cụ cứ ra ngắm nghía TD, rồi hỏi TD có mấy nhóc rồi? (hiiii). TD không có FC nhưng không phản đối những ca sĩ có FC (fan club - Câu lạc bộ của người hâm mộ). Nói chung là biết khán giả nghĩ gì về mình là việc rất tốt. Ngày trước, mỗi khi TD bị chê là nhảy dựng lên, rồi thanh minh thanh nga, nhưng nay mình bình tĩnh hơn rất nhiều.
TD có thể bật mí đôi chút về người yêu hiện tại?
Đó là một người liên quan tới nghệ thuật, rất có thẩm mỹ nhưng khác nghề với Dương. Nói chung TD khó có cảm hứng với người cùng nghề, có lẽ cùng dấu đẩy nhau?!
TD thấy tình yêu luôn mong manh, đôi khi gây cảm giác chống chếnh, rất ít khi có được cảm giác cân bằng. Nhưng khi có tình yêu, cuộc sống của mình được kéo về gần với thực tại hơn!
Xin cảm ơn ca sĩ Tùng Dương!
Năm nay, Tùng Dương xuất hiện liên tiếp trong nhiều minishow cả trong và ngoài nước, phát hành album mới “Liti”; giành hai giải thưởng Album của năm và Ca sĩ của năm tại lễ trao giải Cống hiến. Tới đây, Tùng Dương tổ chức live concert đầu tiên mang tên "Những chuyến đi" tại Nhà hát Lớn Hà Nội (hai đêm 2 và 3 - 12 – 2011). TD thực hiện cùng ekip là Đạo diễn Việt Tú, Nhạc sĩ Thanh Phương, Biên đạo múa Tấn Lộc, Biên tập Chu Minh Vũ. Chương trình gồm 22 bài hát của Trần Tiến, Phó Đức Phương, Ngọc Đại, Đỗ Bảo, Lê Minh Sơn, Giáng Son, Lưu Hà An, Nguyễn Xinh Xô... Âm nhạc trong Những chuyến đi sẽ là sự pha trộn các phong cách âm nhạc khác nhau được mix hỗn hợp... Thích đọc sách, xem phim và đi xe ôm Ngoài nghe nhạc (nhưng không nghe nhạc của mình), đọc sách và xem phim là thú vui của TD. TD thích đọc sách triết học Đức và sách về nghệ thuật, đang đọc cuốn sách “100 NS đương đại nổi tiếng thế giới”. Anh nói, đọc cuốn sách đó mới thấy trên thế giới có nhiều nghệ sĩ có sức sáng tạo phi thường. Và cũng không thiếu những người bị mang tiếng là “dị hợm, bệnh hoạn, biến thái”. Nhưng TD thấy mình hiểu được và thông cảm được với những nghệ sĩ ấy. Như Francis Bacon (họa sĩ), John Galliano (nhà thiết kế thời trang), Damien Hirst (đạo diễn, họa sĩ)… (trên facebook của TD, thấy ghi ở mục Interests (sở thích) còn có thêm họa sĩ Picasso, nhà thơ Arthur Rimbaud, họa sĩ Jean Michel Basquiat, nhà văn Henry Miller - PV). Phim thì thích dòng phim tác giả độc lập. Ngoài ra, Dương thích đi bát phố, lên phố cổ Hà Nội chơi. TD rất thích ăn ở quán vỉa hè Hà Nội, thích đi xe ôm. Một thú vui nữa của TD là đi du lịch, TD thích châu Âu, vừa rồi đi Pháp đã rất thích Bảo tàng nghệ thuật đương đại. TD nói, từng nghĩ sẽ dành cả đời để du ngoạn. Thời trang cũng là đam mê của TD, nhưng anh nói, giờ thì bắt đầu thấy nó quá xa xỉ. Có thời gian TD còn mày mò tự thiết kế trang phục dưới sự hướng dẫn của mẹ. Nhưng giờ đây TD thích những đồ may sẵn, nó như một thách thức: Người ta mặc được thì mình cũng mặc được, và nó thành của mình. Anh nói, không muốn trở thành nạn nhân của những thời trang hàng hiệu đắt tiền như nhiều người trong giới. |