Tiếng nổ chát chúa vang lên trong tiệm vàng Anh Sang ở đường Đào Sư Tích, xã Phước Lộc, huyện Nhà Bè, giữa trưa 8/8/2008. Khi mọi người chưa kịp định thần, 2 tên cướp phóng ra bỏ chạy cùng đồng bọn đứng ngoài. Chúng chĩa súng hăm dọa khiến không ai dám đuổi theo. Số vàng bị cướp khoảng 30 lượng.
Trước đó ít phút, 3 tên cướp đi xe máy tới tiệm Anh Sang, phân công một tên cảnh giới, hai tên còn lại giả vờ vào bán chiếc nhẫn nửa chỉ. Khi chủ tiệm mở két lấy tiền trả, một tên rút súng khống chế để đồng bọn đập quầy hốt vàng.
Chủ tiệm chạy vào nhà trong liền bị hắn đuổi theo dùng súng đánh vào đầu làm súng cướp cò. Nhóm cướp chạy thoát, chủ tiệm vẫn run bần bật vì vết đạn sượt qua đầu.
Tại hiện trường, cán bộ Phòng Kỹ thuật Hình sự Công an TP HCM thu được một vỏ đạn, 5 mảnh chì và đồng (tách vỡ ra từ đầu đạn). Họ đo đạc, xác định đường đạn bay cách tường trái 1,8 m, cách tường sau quầy khoảng 2 m. Hướng đầu đạn đi từ trái sang phải, từ trước ra sau, từ dưới lên trên.
Cán bộ kỹ thuật hình sự căng dây xác định đường đạn bay. Ảnh: Phòng Kỹ thuật Hình sự Công an TP HCM. Xem xét vỏ đạn, cán bộ nhận định do loại súng Colt-45 bắn ra. Đây là manh mối quan trọng để định hướng phá án. Việc truy tìm nhóm cướp có thể thuận lợi nếu điều tra những tay cộm cán giang hồ tàng trữ súng hoặc băng nhóm liên quan "hàng nóng".
Cuối tháng 9/2008, trinh sát phát hiện Đỗ Đình Nguyên, 30 tuổi, khi đi nhậu thường khoe có khẩu Colt-45. Nguyên được gọi lên công an, khai súng đó của Nguyễn Văn Quang, 25 tuổi, nhưng không biết súng hiện ở đâu. Quang từng rủ Nguyên đi cướp nhưng Nguyên không tham gia.
Sau đó, Quang bị bắt và khai khẩu súng đang cất giấu tại nhà nghỉ ở xã Trung Chánh, huyện Hóc Môn. Khẩu súng được gửi tới Phòng Kỹ thuật Hình sự giám định. Từ lời khai của Quang, các nghi can cướp tiệm vàng Anh Sang lần lượt sa lưới.
Các điều tra viên rất hồ hởi khi bắt được băng cướp manh động với đầy đủ kẻ chủ mưu, đồng phạm, tang vật và vũ khí gây án. Việc phá án lúc này chỉ còn hoàn thiện hồ sơ điều tra, chuyển đề nghị VKS phê chuẩn.
Tuy nhiên, kết quả giám định súng đạn đã không chiều lòng người.
5 mảnh vỡ đầu đạn và vỏ đạn thu được (ảnh trái). Dưới đít vỏ đạn có vết xước đặc trưng ở viền đáy, sẽ được dùng để giám định. Ảnh: Phòng Kỹ thuật Hình sự Công an TP HCM "Cả trăm viên đạn được lắp vào khẩu súng và bắn ra, thu lại vỏ đạn để so sánh thận trọng, tỉ mỉ bằng kính hiển vi", giám định viên Lê Trung Thành (nay là đại tá, Trưởng phòng Kỹ thuật hình sự) cho biết. Rất lạ, dấu vết do súng để lại trên hàng trăm vỏ đạn khá ổn định và trùng khớp nhưng khác hoàn toàn với dấu vết trên vỏ đạn thu tại tiệm vàng.
Anh Thành xin ý kiến lãnh đạo đơn vị, tiến hành hội thảo và mời giám định viên giàu kinh nghiệm của Phân Viện Khoa học hình sự tại TP HCM cùng đánh giá. Họ kết luận khẩu súng thu được không bắn ra vỏ đạn ở hiện trường.
Nhận được giám định "chệch" với những gì bắt giữ, lực lượng điều tra không khỏi lăn tăn. Mọi chứng cứ "rất nét", đều thể hiện là khẩu Colt-45 đó, riêng kết quả giám định súng đạn lại khác. "Nhiều ý kiến hỏi có phải thiết bị, công nghệ của kỹ thuật hình sự đã cũ nên kết quả thiếu chính xác. Thậm chí, nghi ngại về năng lực giám định, đề xuất Ban chuyên án đưa ra trung ương, tức Viện Khoa học hình sự ở Hà Nội", đại tá Thành kể.
Trước tình hình căng thẳng, Phòng Kỹ thuật Hình sự kiên trì bảo vệ kết quả. Khi súng nổ, đầu đạn xoay trong nòng súng theo đường rãnh xoắn để lại vết xước trên đầu đạn. Vỏ đạn bắn xong bị tống ra để lại dấu vết, đít vỏ đạn bị kim hoả đập vào gây nổ cũng để lại dấu vết. "Những dấu vết này rất đặc trưng đối với mỗi khẩu súng, không khẩu nào giống khẩu nào, do vậy khó có thể nhầm lẫn", đại tá Thành cho biết.
Trước sự chắc chắn của đồng nghiệp kỹ thuật hình sự, các điều tra viên tiếp tục đấu tranh nghi phạm. Ban đầu, Quang một mực nói khẩu súng ở nhà nghỉ là vũ khí gây án. Thủ trưởng Cơ quan Cảnh sát Điều tra phải trực tiếp thẩm vấn. Sau nhiều giờ đấu trí, Quang thú nhận còn một khẩu nữa chôn ở xã Tân Phú Trung, huyện Củ Chi.
Khẩu súng được đào lên và chuyển đi giám định. Chỉ mới bắn 5 viên để kiểm tra nhưng các giám định viên đã rất hồi hộp. Những dấu vết xước hiện rõ mồn một trên kính hiển vi so sánh. "Chính xác. Dấu vết do khẩu súng này tạo ra trùng khớp với dấu vết trên vỏ đạn thu tại hiện trường", anh Thành và đồng đội chốt.
Vết xước trên vỏ đạn thu được (trái) và vết xước trên vỏ đạn thực nghiệm khi ghép sát lại (theo đường chéo giữa ảnh) đã trùng khớp hoàn toàn. Ảnh: Phòng Kỹ thuật Hình sự Công an TP HCM. Kết quả điều tra xác định, sau khi cướp vàng, Quang chôn súng gây án ở bờ rào khu đất trống ấp Bến Đò, xã Tân Phú Trung. Sau đó, anh ta lấy khẩu súng khác đem giấu ở nhà nghỉ nhằm đánh lạc hướng công an. Nguồn gốc 2 khẩu súng này là Quang sang Campuchia mua với giá 300 USD.
Hoàn thành nhiệm vụ thầm lặng, các giám định viên súng đạn của Phòng Kỹ thuật Hình sự thở phào. "Kết luận chính xác là minh chứng khoa học, góp phần quan trọng trong việc phá án. Nếu duy ý chí cho rằng đã rõ lời khai thủ phạm và vũ khí thì có thể dẫn tới chủ quan qua loa, dễ kết luận nhầm khẩu súng thứ nhất là tang vật", trung tá Đặng Văn Bình, Đội trưởng Đội Giám định truyền thống và tài liệu, cho biết.
Theo anh Bình, khi ấy, tội phạm sẽ đắc chí qua mặt lực lượng công an. Nghiêm trọng hơn, vũ khí gây án vẫn nằm ngoài xã hội, kẻ xấu khi hết hạn tạm giữ hoặc thi hành án tù xong sẽ quay lại lấy, dễ gây tội ác mới.
"Từ công tác khám nghiệm hiện trường đến công tác giám định phải luôn phối hợp nhịp nhàng và gắn bó mật thiết với nhau mới đem lại hiệu quả cao trong điều tra phá án. Thận trọng, tỉ mỉ, chính xác, khách quan và toàn diện. Đó là nguyên tắc làm việc bất di bất dịch của chúng tôi", trung tá Bình nói.
Chủ mưu cướp tiệm vàng Nguyễn Văn Quang lĩnh 23 năm tù về các tội Cướp tài sản, Tàng trữ, sử dụng trái phép vũ khí quân dụng; hai đồng bọn Đỗ Thành Nghĩa (31 tuổi) 15 năm tù, Đỗ Văn Tuấn (32 tuổi) 13 năm tù cùng về tội Cướp tài sản trong phiên xét của TAND TP HCM ngày 24/11/2009.
Theo bản án, khi có súng, Quang rủ Nghĩa, Tuấn đi cướp. Sau nhiều lần theo dõi, trưa 8/8/2008, cả bọn đến tiệm vàng Anh Sang ra tay. Số vàng cướp được, Quang đem bán với giá 20.000 USD và 6 triệu đồng chia nhau ăn xài, đánh bạc...
