Truy thu 1.935 tỷ đồng: Quan điểm của Bộ Tài chính và EVN vênh nhau?

Không đưa vào giá điện

Theo Bộ Tài chính, năm 2015, EVN hạch toán vào chi phí hơn 1.341 tỷ đồng khoản chênh lệch cước phí vận chuyển dự án đường ống dẫn khí Phú Mỹ - TPHCM (giai đoạn 2012-2015). Việc hạch toán này được Bộ Tài chính xác định là “không đúng chỉ đạo của Phó Thủ tướng Trịnh Đình Dũng.  Phía Bộ Tài chính cho rằng, EVN đã nói và làm không thống nhất trong hạch toán khoản chi phí này.

Trong khi đó, thông tin với báo chí, đại diện EVN cho hay, khoản chênh lệch cước phí vận chuyển đường ống dẫn khí Phú Mỹ - TP Hồ Chí Minh giai đoạn 2012-2015 là khoản chi phí hồi tố cước vận chuyển đã phát sinh trong giai đoạn 2012-2015. Căn cứ Công văn 12577 ngày 8/12/2015 của Bộ Công Thương trình Thủ tướng Chính phủ về cước phí vận chuyển đường ống dẫn khí và Công văn 872 ngày 4/2/2016 của Văn phòng Chính phủ cho phép EVN được phân bổ khoản chi phí phí này và giao Bộ Công Thương đề xuất thời gian thực hiện phù hợp (ngắn hơn 5 năm). Theo đó, trong năm 2015, EVN đã tiết kiệm chi phí và cân đối, phân bổ được 1.341 tỷ đồng vào kết quả sản xuất kinh doanh năm 2015.

“Việc phân bổ khoản chi phí này vào năm 2015, 2016 thay cho năm 2016, 2017 là sự nỗ lực của EVN trong việc tiết kiệm chi phí tự cân đối để  giảm áp lực tăng giá bán lẻ điện”, đại diện EVN khẳng định và cho rằng, thực tế, khoản chi phí hồi tố cước vận chuyển khí đã không được đưa vào phương án điều chỉnh giá bán lẻ điện. Do vậy giá bán lẻ điện áp dụng từ 1/12/2017 của Bộ Công Thương không bao gồm khoản chi phí này. 

Hiện nay, do khoản chi phí hồi tố cước vận chuyển khí đã không đưa vào phương án điều chỉnh giá bán lẻ điện theo Quyết định 4495 của Bộ Công Thương ngày 30/11/2017 nên EVN nói không có nguồn để bù đắp nếu chi phí này xuất toán khỏi giá thành năm 2015 và chuyển phân bổ vào chi phí sản xuất kinh doanh năm 2017.

Sẽ bàn giao 4.847 tỷ chênh lệch lãi tỷ giá cho EVNGENCO 1

Về khoản chênh lệch tỷ giá 4.847 tỷ đồng, đại diện EVN khẳng định, khoản chênh lệch lãi tỷ giá này chủ yếu phát sinh tại dự án đầu tư xây dựng Nhà máy Nhiệt điện Nghi Sơn 1. Đây là dự án của Tổng công ty Phát điện 1 (EVNGENCO 1).

Hiện dự án Nhiệt điện Nghi Sơn 1 sử dụng vốn vay của JICA (Nhật Bản) và theo yêu cầu từ phía JICA, EVN phải tiếp tục là chủ đầu tư, sau khi dự án hoàn thành xây dựng mới chuyển giao cho EVNGENCO 1. Sau khi EVN báo cáo, Bộ Công Thương đã có Công văn số 2818  ngày 2/4/2013 thống nhất việc EVN tiếp tục làm chủ đầu tư dự án, khi nhà máy phát điện thương mại sẽ thực hiện chuyển giao chủ đầu tư dự án cho EVNGENCO 1.

“Như vậy, dự án Nhiệt điện Nghi Sơn 1 là dự án thuộc EVNGENCO 1 và do đó khoản lãi chênh lệch tỷ giá trong giai đoạn đầu tư xây dựng của dự án Nhiệt điện Nghi Sơn 1 phải chuyển giao cho EVNGENCO 1 hạch toán theo quy định. EVN đang thực hiện các thủ tục bàn giao dự án Nhiệt điện Nghi Sơn 1 về EVNGENCO 1 tại thời điểm ngày 31/12/2017. Tập đoàn sẽ bàn giao số dư khoản lãi chênh lệch tỷ giá trong giai đoạn đầu tư xây dựng của dự án Nhiệt điện Nghi Sơn 1 để EVNGENCO 1 hạch toán”, đại diện EVN nói.

Đại diện EVN cũng cho hay, theo quy định, Bộ Tài chính đã cho phép khoản chênh lệch tỷ giá trong quá trình đầu tư của các công trình điện nằm trong quy hoạch phát triển điện lực quốc gia được phản ánh lũy kế và phân bổ dần vào doanh thu tài chính hoặc chi phí tài chính khi doanh nghiệp đi vào hoạt động. Thời gian phân bổ không quá 5 năm kể từ khi công trình đi vào hoạt động.

“Hiện nay, EVN đang tiếp tục giải trình với Bộ Tài chính để xử lý, giải quyết vấn đề này. Đồng thời EVN cũng đã báo cáo Thủ tướng Chính phủ để xem xét, quyết định; EVN sẽ thực hiện nghiêm theo quyết định của Thủ tướng Chính phủ và Bộ Tài chính”, đại diện EVN khẳng định.

Ghi lỗ không theo chỉ đạo, phần sai sót phải nộp vào ngân sách ngay

Một cán bộ Bộ Tài chính cho biết, kết luận thanh tra EVN về một số khoản hạch toán thu chi sai so với quy định, nhưng đây không phải hành vi trốn thuế. Theo đó, điểm sai của EVN là do ghi lỗ sai so với chỉ đạo của Thủ tướng. Sau khi EVN có văn bản báo cáo Thủ tướng về kết luận của Thanh tra Bộ Tài chính, Thủ tướng đã có văn bản yêu cầu Bộ Tài chính xem xét lại và tính toán hợp lý. Với những khoản Thanh tra Bộ Tài chính chỉ ra, nhưng EVN còn kiến nghị thì sẽ được tiếp tục nghiên cứu, còn phần nào đã rõ ràng, EVN sẽ phải nộp trước vào ngân sách ngay trong những ngày cuối năm 2017 này.

Theo vị cán bộ của Bộ Tài chính, hiện phần EVN còn ý kiến là khoản tiền vận chuyển khí và chênh lệch tỷ giá tại dự án Nhiệt điện Nghi Sơn 1 (do năm 2016 đồng yên Nhật mất giá mạnh). Trước đó, EVN đã có báo cáo Chính phủ và Thủ tướng cho phép phân bổ khoản chi phí trên vào năm tài chính 2016 và 2017, nhưng EVN lại phân bổ vào năm 2015 và 2016, nên sai năm phân bổ theo quyết định của Thủ tướng. Do phân bổ sai năm nên ảnh hưởng tới doanh thu của đơn vị trong năm 2015 và tiền nộp thuế. Phần này Bộ Tài chính sẽ tách riêng để tiếp tục xem xét.