Sau khi sinh nở cơ quan sản xuất hoóc-môn cần thiết để duy trì thai nghén suốt mấy tháng đã ngừng hoạt động. Chính cơ chế sản xuất hoóc-môn đó đã phong tỏa khả năng rụng trứng hàng tháng.
Sau khi sinh nở nồng độ những hoóc-môn đã kể trong cơ thể người mẹ giảm dần và sau thời gian nhất định vùng chân đồi não bộ nhận được tín hiệu: “Bây giờ có thể tái hoạt động!”. Và bắt đầu sản xuất gonadotropin – hợp chất tác động đến quá trình phát triển của trứng. Vì thế khả năng thụ thai không lập tức có ngay sau thời điểm sinh con.
1- Khởi đầu bùng nổ
- Buồng trứng có thể tái hoạt động sau thời gian sáu tuần, cũng có thể sau sáu tháng. Thoạt đầu kinh nguyệt không đều, thỉnh thoảng không rụng trứng. Sự ra máu xảy ra trong thời gian ngắn hoặc dài hơn bình thường, thảng hoặc không rõ rệt. Cũng xuất hiện thêm cả sau nửa chu kỳ - hiện tượng chưa từng xảy ra trước đó. Tình trạng thất thường như thế có thể kéo dài đến cuối thời gian cho con bú, bởi những hoóc-môn do vùng chân đồi tạo ra đảm trách việc tiết sữa ảnh hưởng đến sản xuất các hoóc-môn điều chỉnh khả năng thụ thai. Với những bà mẹ không cho con bú, hoặc cho con bú không thường xuyên, chu kỳ “bẩn người” đầu tiên thường trở lại trong vòng ba tháng. Với những bà mẹ cho con bú thường xuyên và đều đặn – thời gian trở lại sẽ muộn hơn, bởi nồng độ prolactin cao ngăn cản sản xuất progesteron và estrogen trong buồng trứng.
 |
2- Tiết sữa và khả năng thụ thai
- Dựa vào những quan sát trên, giới khoa học đã soạn thảo phương pháp “không kinh nguyệt do tiết sữa”. Theo lý thuyết này, việc cho con bú độc nhất sữa mẹ , với tần suất cao (tối thiểu mỗi ngày sáu lần, không thưa hơn cứ sau 6 tiếng, tổng cộng 100 phút/ngày) và tích cực (lần nào trẻ cũng bú “đẫy” bụng), có thể kìm hãm được thời gian rụng trứng thậm chí đến sáu tháng. Chỉ số vỡ kế hoạch thấp (gọi là chỉ số Pearl) của phương pháp này (0,7% - tức cứ 1.000 phụ nữ áp dụng trong thời gian một năm, có 7 trường hợp có thai ngoài ý muốn) là thực tế đáng quan tâm. Tuy nhiên tất cả điều kiện bắt buộc phải được thực hiện nghiêm túc. Thời gian giãn cách giữa hai lần bú quá dài, con bú chểnh mảng, các bệnh của con và mẹ (thí dụ cảm lạnh!), stress của mẹ, những thay đổi thực đơn…đều có thể là nguyên nhân dẫn đến khả năng thụ thai. Nên nhớ! – không ra máu không đồng nghĩa không rụng trứng.
3- Sự trở về ấn tượng
- Hiện tượng rụng trứng bắt đầu xuất hiện thường xuyên sau sự ổn định hoạt động của các hoóc-môn vùng chân đồi và buồng trứng. Cho đến thời điểm này mẹ trẻ chỉ có thể biết chắc rằng, sự rụng trứng sẽ diễn ra vào quang thời gian 14 (+/- 2) ngày trước hành kinh. Không phải bao giờ cũng rơi vào giữa chu kỳ (!), bởi độ dài của phần nửa đầu trước rụng trứng thường thay đổi.
Tuy nhiên vẫn có những tín hiệu nhất định về sự rụng trứng: dịch nhờn xuất hiện hoặc cảm giác ẩm ướt bên trong nơi thầm kín (tín hiệu khả năng thụ thai trở lại duy nhất nhận thấy suốt thời gian dài sau khi sinh) cùng ba ngày thân nhiệt tăng cao (thí dụ từ 36,6 lên 37,2 độ C). Thêm vào đó phải kể đến những biểu hiện riêng biệt bản thân đã biết, thí dụ cảm giác đầy hơi, đau bụng dưới.
4- Giải pháp tối ưu
- Nên tham khảo ý kiến bác sĩ phụ khoa trước lần trở lại gần gũi đầu tiên với chồng và nghĩ đến giải pháp tránh thai thích hợp dành cho bản thân. Người mẹ trẻ có thể quyết định chọn giải pháp tự nhiên, kem bôi diệt tinh trùng, bao cao su hoặc các giải pháp hoóc-môn. Trong phạm trù này cần lưu ý trạng thái sức khỏe của bản thân , thời gian cho con bú, tác dụng phụ của các phương pháp khác nhau và những chống chỉ định trong sử dụng. Phương pháp ngừa thai thích hợp được lựa chọn sẽ giúp mẹ trẻ thụ hưởng tối đa những giây phút thầm kín với phu quân.
 |
5- Cho đến thời điểm còn cho con bú
- Với các giải pháp hoóc-môn chỉ có thể sử dụng sản phẩm chứa duy nhất progesteron. Tốt nhất, hãy lựa chọn loại chứa liều hoóc-môn thấp nhất, bởi chúng “thẩm thấu” vào thức ăn. Phương pháp này dẫn đến hiện tượng ra máu hành kinh ít hơn bình thường hoặc biến mất hoàn toàn cũng như đẩy thân nhiệt lên cao.
+ 2 giải pháp hoóc-môn phổ biến
a/-Viên ngừa thai Cerazette (còn có tên viên ngừa thai mini)
- Thuốc uống một thành phần chứa 0,75 mg progesteron. Phát huy tác dụng kìm hãm rụng trứng và gia tăng độ đậm đặc dịch nhờn cổ tử cung nhằm cản trở hoạt động của tinh trùng. Người sử dụng buộc phải uống thường xuyên (mỗi ngày một viên, không nghỉ), bởi nhờ thế có thể duy trì nồng độ hoóc-môn trong máu cao ở mức thích hợp. Không gây béo phì cũng như mọc râu. Đây là mặt hàng được chuẩn bị dành riêng cho những bà mẹ đang cho con bú và những phụ nữ không thể sử dụng estrogen.
Viên ngừa thai mini không làm gia tăng nguy cơ xuất hiện máu vón cục. Tuy nhiên phải uống đúng vào một giờ nhất định trong ngày. Trường hợp lỡ chậm ba tiếng, sẽ phải áp dụng biện pháp bảo hiểm bổ sung trong tám ngày tiếp theo.
b/- Mirena
- Dụng cụ đặt tử cung chứa progesteron tự giải phóng với liều 0,02 mg/ngày. Một lần đặt phát huy tác dụng trong thời gian khoảng 5 năm. Hoạt động tại chỗ - trực tiếp trong tử cung. Nó làm mỏng niêm mạc và kìm hãm sự phát triển niêm mạc nhằm cản trở nỗ lực làm tổ của trứng đã được thụ tinh. Dụng cụ cũng phát huy tác dụng kìm hãm hoạt động của tinh trùng và giảm thiểu năng lực thụ tinh tế bào trứng. Sản phẩm dành cho đối tượng không có kế hoạch sinh con trong vài năm. Có thể đặt vào thời điểm sáu tuần sau ngày sinh con và trong thời gian cho con bú. Không áp dụng trong trường hợp đối tượng đang trong tình trạng bị viêm đường sinh sản và đang hành kinh. Việc đặt và tháo bắt buộc phải được thực hiện trong phòng khám bác sĩ phụ khoa. Đòi hỏi kiểm tra định kỳ: lần đầu vào quãng sáu tuần sau khi đặt.
Hoa Quỳ
Tri Thức Trẻ
