Tỉnh Đồng Nai: Xử phạt hành chính
Sau gần 9 tháng thụ lý hồ sơ vụ việc, ngày 14/1/2016 Công an tỉnh Đồng Nai hoàn tất tập văn bản số 114 dày 24 trang “V/v báo cáo kết quả điều tra và đề xuất xử lý tin báo tố giác kết quả tội phạm tại công ty Thuận Phong”, gửi Thượng tướng Lê Quý Vương.
Việc xác minh quá trình hoạt động của Công ty cổ phần sản xuất và Thương mại Thuận Phong (sau đây viết tắt là Cty Thuận Phong) được tra cứu lại từ năm 2003, khi vừa được tỉnh Đồng Nai cấp phép thành lập Cty. Báo cáo số 114 được Công an Đồng Nai trình bày gồm 13 nội dung. Theo đó, Công an tỉnh Đồng Nai đề xuất Thượng tướng Lê Quý Vương cho kết thúc việc giải quyết tin báo.
Ngày 23/2/2016, Công an tỉnh Đồng Nai tổ chức họp liên ngành để thống nhất chủ trương xử lý vụ việc xảy ra tại Cty Thuận Phong, thành phần gồm đại diện các cơ quan: Cục Cảnh sát điều tra tội phạm về kinh tế và tham nhũng, Văn phòng cơ quan cảnh sát điều tra (Bộ Công an), Viện KSND Tối cao, Văn phòng thường trực Ban chỉ đạo 389 quốc gia, Bộ Khoa học-Công nghệ và Môi trường, Hiệp hội phân bón Việt Nam, các cơ quan Công an- Viện Kiểm sát- Tòa án, Ban Nội chính và sở ngành liên quan của tỉnh Đồng Nai. Tại cuộc họp, đại diện cơ quan CSĐT Công an tỉnh Đồng Nai báo cáo kết quả điều tra xác minh, kết luận “hành vi vi phạm của Khiếu Mạnh Tường không đủ yếu tố cấu thành tội phạm sản xuất, buôn bán hàng giả”, chỉ phải xử phạt hành chính theo điều 6 và điều 8 Nghị định 185, nên đề xuất không khởi tố vụ án hình sự, chuyển toàn bộ hồ sơ sang Chi cục Quản lý thị trường tỉnh Đồng Nai giải quyết theo thẩm quyền.
Ngày 16/5/2016, xét đề nghị của Chi cục Quản lý thị trường tỉnh, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Đồng Nai Trần Văn Vĩnh đã ban hành quyết định số 1419 xử phạt hành chính đối với Cty Thuận Phong về 7 sai phạm trong hoạt động kinh doanh phân bón, với tổng mức phạt là 509.500.000 đồng, yêu cầu Cty Thuận Phong nộp tiền phạt vào Kho bạc trong thời hạn 10 ngày, nếu không khiếu nại.
Nhiều bộ ngành: Phải khởi tố
Tuy nhiên, nhiều bộ ngành khác đã nhiều lần gửi văn bản thể hiện rõ quan điểm phải xử lý hình sự vụ này, gửi đến các cấp có thẩm quyền.
Từ ngày 8/12/2015, Viện KSND Tối cao có công văn số 01 gửi Cục Cảnh sát Kinh tế - Bộ Công an “trao đổi nội dung yêu cầu làm rõ” về các sai phạm của Cty Thuận Phong, cho rằng việc không khởi tố hình sự dựa trên kết quả giám định là chưa đầy đủ. Ngày 12/1/2016, Thứ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ Trần Việt Thanh ký Công văn 117 gửi Bộ Công an, khẳng định nhãn hàng hóa chai phân bón 1 lít của Cty Thuận Phong đã giả mạo bao bì, giả mạo nơi sản xuất đóng gói, là hàng giả.
Phía Hội phân bón Việt Nam, ông Nguyễn Hạc Thúy- Phó Chủ tịch kiêm Tổng thư ký Hiệp hội phân bón Việt Nam nhiều lần phát biểu trong các hội nghị, trả lời phỏng vấn và gửi văn bản đến các cơ quan chức năng, đề nghị phải khởi tố Cty Thuận Phong, xét xử nghiêm minh để làm gương và lập lại trật tự cho thị trường phân bón nước nhà, tạo điều kiện cho các doanh nghiệp lành mạnh phát triển, giúp nông dân đỡ khổ vì phân bón giả.
Trong tháng 4/2016, Văn phòng Chính phủ gửi công văn đến Viện KSND Tối cao, các Bộ NN&PTNT, Bộ KH&CN, Bộ Công Thương, Bộ Tư pháp, Văn phòng thường trực Ban chỉ đạo 389 Quốc gia, đề nghị có ý kiến bằng văn bản để Văn phòng tổng hợp, báo cáo Thủ tướng chính phủ về vấn đề này.
Văn bản phúc đáp của Bộ Quốc phòng nhất trí với các ý kiến của Bộ KH&CN, cho rằng, chuỗi sai phạm có hệ thống trong việc sản xuất phân bón từng bị xử phạt hành chính tới 4 lần của Cty Thuận Phong gây ra “hậu quả đặc biệt nghiêm trọng”, đủ yếu tố cấu thành tội phạm sản xuất buôn bán phân bón giả. Bộ Quốc phòng cũng cho rằng, ngành Công an ra quyết định không khởi tố hình sự là không đúng quy định, chưa có sự đồng thuận của các bộ ngành và các bên liên quan.
Trao đổi với đại diện báo Tiền Phong, cán bộ thường trực Ban chỉ đạo 389 Bộ Quốc phòng cho biết, quan điểm của lãnh đạo Bộ là cương quyết đấu tranh để vụ việc này được xử lý theo đúng pháp luật, không bao che bỏ lọt tội phạm, không xử oan sai người vô tội nhưng cũng không hành chính hóa cách xử lý các hành vi phạm pháp. Lãnh đạo Bộ Quốc phòng đã đề nghị Văn phòng Chính phủ báo cáo Thủ tướng, Trưởng ban chỉ đạo 389 quốc gia sớm tổ chức họp liên bộ ngành, có các cơ quan báo chí cùng dự, đảm bảo dân chủ, công khai, minh bạch về việc xử lý vi phạm tại Cty Thuận Phong.
Ông Hồ Quang Thái, Phó Chánh văn phòng Ban 389 Quốc gia cho biết: Dự kiến, sau bầu cử Chính phủ họp các bên liên quan để lắng nghe và đưa ra quyết định cuối cùng về cách xử lý các sai phạm của Cty Thuận Phong. Khi Thủ tướng chưa kết luận vấn đề, mà tỉnh Đồng Nai đã vội vàng ra quyết định xử phạt hành chính, là vội vã, không thuyết phục, chưa có sự đồng thuận của các bộ ngành chức năng tham gia xử lý vụ việc và đặc biệt là của rất nhiều người tâm huyết với nền nông nghiệp nước nhà, tạo dư luận không hay giữa các bộ ngành, hiệp hội, cơ quan chức năng cùng tham gia xử lý vụ việc.