Thị trường chỉ biến động lớn vào năm 2018
Thực tế, dù số lượng xe nhập khẩu (NK) tăng, song giá xe giảm không đáng kể. Đơn cử, trong bảng giá mới đầu năm 2017 của hãng xe Toyota, hầu hết các mẫu xe thương hiệu này đều không thay đổi giá, trong khi phần lớn các mẫu xe thương hiệu Lexus lại giảm giá đáng kể. Các mẫu xe của Toyota giảm giá đều là loại NK, như Yaris NK từ Thái Lan giảm 44-47 triệu đồng, Lan Cruiser VX giảm 70 triệu đồng, Land Prado TXL giảm 164 triệu đồng. Mẫu Lexus NK từ Nhật Bản giảm giá do giảm thuế hằng năm theo lộ trình khi gia nhập WTO. Trong đó, Lexus LX 570 giảm tới 210 triệu đồng. Những mẫu ăn khách sản xuất trong nước như Innova, Vios, Camry không thay đổi giá.
Năm 2016, doanh nghiệp Trường Hải mở đầu cho cuộc đua giảm giá với dòng xe Mazda và Kia. Đầu năm 2017, các hãng vẫn chưa có động tĩnh thay đổi giá bán, đặc biệt xe nhập khẩu từ ASEAN. Theo các chuyên gia trong ngành, mức giảm nếu có cũng không sâu, bởi thuế giảm 10% (từ 40% về 30%) nhưng còn nhiều yếu tố khác ảnh hưởng như tỷ giá, chi phí bán hàng...
Chuyên gia kinh tế Lê Đăng Doanh cho rằng, thị trường ô tô Việt Nam năm 2017 sẽ có nhiều biến động lớn. Trước hết, giá xe NK chắc chắn sẽ giảm nhưng không đáng kể, bởi thuế NK từ ASEAN giảm, nhưng Bộ Tài chính đang xem xét nâng các khoản thuế khác để tránh bị thất thu từ ngành kinh doanh ô tô cũng như bị sức ép thu ngân sách.
Tuy nhiên, việc giảm giá xe nhập khẩu (chủ yếu từ ASEAN) sẽ khiến các doanh nghiệp lắp ráp trong nước như Huyndai Thành Công, Thaco sẽ phải có sự điều chỉnh chiến lược nhất định. Toyota đã chuyển sang nhập khẩu Fortuner, Camry và Innova, chỉ lắp ráp Vios.
Ông Nguyễn Tuấn, đại diện một doanh nghiệp kinh doanh ô tô cũng cho rằng, khách mua xe dịp đầu năm 2017 chủ yếu là những khách hàng sốt ruột, có nhu cầu mua xe và đặt mua từ cuối năm 2016, chờ đến đầu 2017 thuế giảm mới giao dịch. Tuy nhiên, các tháng tiếp theo sức mua sẽ chững lại, nhất là các tháng 8,9,10 rất ít giao dịch. Đa phần khách hàng nếu thực sự cần sẽ tìm mua xe cũ, bởi mua xe mới sang năm 2018 sẽ lỗ ngay 100-200 triệu đồng.
“Hầu hết các doanh nghiệp và người tiêu dùng sẽ cố đợi đến 1/1/2018, thuế NK từ ASEAN xuống 0% để mua xe, bởi lúc này giá xe giảm cả trăm triệu, như Fortuner giảm tới 300 triệu đồng. Thị trường xe từ ASEAN cũng sẽ ra nhiều mẫu mã mới để thêm lựa chọn cho khách hàng” – ông Nguyễn Tuấn chia sẻ.
Cũng theo ông Nguyễn Tuấn, lúc đó, các hãng Toyota, Honda hầu hết chuyển sang nhập khẩu, bởi thuế phụ tùng và linh kiện quá cao, chưa kể chi phí đóng gói, vận chuyển, trong khi thuế nhập xe nguyên chiếc chỉ 0%. Chỉ mỗi Thaco và Huyndai vẫn lắp ráp nhưng sẽ phải có chiến lược đột phá để tồn tại, cạnh tranh với các nhà nhập khẩu. Tuy nhiên, theo một đại diện nhà nhập khẩu chính hãng khác, để được hưởng ưu đãi giảm thuế từ ASEAN, các dòng xe nhập phải có tỉ lệ nội địa hóa lên tới 40%, thực tế chỉ toàn xe bán tải.
Kỳ vọng nhiều mẫu xe mới xuất xứ ASEAN
Bước sang đầu năm 2017, số lượng xe nhập khẩu bất ngờ tăng đột biến. Đặc biệt, xét về trị giá trung bình (chưa kể các khoản thuế), giá xe dưới 9 chỗ ngồi nguyên chiếc nhập khẩu chỉ khoảng 21.000 USD/chiếc, thấp hơn so với cùng kỳ năm 2016 tới hơn 5.500 USD/chiếc. Tính ra, mỗi ôtô nhập khẩu rẻ hơn 120 triệu đồng so với hồi đầu năm ngoái.
Về thị trường nhập khẩu, xe Thái Lan chiếm tới 80%. Như vậy, Thái Lan đã trở thành quán quân xuất khẩu ôtô nguyên chiếc vào Việt Nam trong năm 2016 và nửa đầu tháng 1/2017. Thái Lan đang hợp lực với Indonesia để trở thành một thế lực mới về xuất khẩu ôtô nguyên chiếc (CBU) vào thị trường Việt Nam, vượt xa các nước truyền thống như Hàn Quốc, Nhật Bản, Trung Quốc hay Mỹ, Đức.
Theo ông Lưu Mạnh Tưởng, Cục trưởng Cục thuế xuất nhập khẩu (Tổng cục Hải quan), lượng xe nhập khẩu tăng đột biến, nhất là xe dưới 9 chỗ ngồi do thuế nhập khẩu ưu đãi khu vực ASEAN từ 1/1/2017 giảm 10% (từ 40 xuống 30%). Ngoài ra, theo nhiều nhà kinh doanh ô tô, số mẫu xe con nhập khẩu đầu năm 2017 nhiều hơn so với 2016, vì có nhiều mẫu xe mới cũng như các hãng chuyển từ xe lắp ráp sang xe nhập. Chẳng hạn, Isuzu có thêm mu-X, Ford thêm Explorer, Suzuki thêm Ciaz, Toyota Fortuner và Honda Civic chuyển từ lắp ráp sang nhập khẩu...Trong đó, riêng Fortuner đợt thông quan đầu có thể lên tới cả nghìn xe.
Năm 2016, thị trường ô tô Việt Nam tăng trưởng 24% so với năm 2015, đạt hơn 304.000 xe bán ra, lập kỷ lục mới trong suốt hơn 20 năm qua. Dù doanh số cao nhưng giữa xe nhập khẩu và lắp ráp vẫn có sự chênh lệch rất lớn (xe nhập chỉ tăng 5%, trong khi xe lắp ráp tăng 32% so với cùng kỳ năm 2015).
