Sáng 31/3, Đài Loan đã phái máy bay ra chặn và phát cảnh báo sau khi 2 máy bay chiến đấu của Trung Quốc đại lục vượt qua “đường trung tuyến” phân chia vùng biển nằm giữa đảo này với đại lục.
Bất chấp cảnh báo của Đài Loan, 2 máy bay của PLA tiếp tục bay trong vùng kiểm soát của Đài Loan trong khoảng 10 phút – hành vi được cho là bất thường vì các máy bay Trung Quốc đại lục trước đây thường rút rất nhanh về sau đường trung tuyến, các quan chức quân sự Đài Loan cho biết.
Hành động đó cũng để thể hiện rằng Bắc Kinh không để ý đến phản ứng của Đài Loan, nhằm gửi tín hiệu đến Mỹ phải dừng tất cả các hành động “khiêu khích” trên eo biển Đài Loan trên khu vực Ấn Độ - Thái Bình Dương, các chuyên gia đánh giá.
“Từ thực tế rằng các máy bay của PLA đã xâm phạm vùng nhận dạng phòng không của cả Nhật Bản và Hàn Quốc (trong năm qua), vụ xâm phạm hôm 31/3 là nhằm phản đối việc Mỹ triển khai lực lượng ở khu vực Ấn Độ - Thái Bình Dương”, báo South China Morning Post dẫn lời ông Doong Sy-chi, giám đốc bộ phận nghiên cứu quan hệ quốc tế tại tổ chức Taiwan Thinktank.
“Nó cũng mang hàm ý là các lãnh đạo Trung Quốc không còn quan tâm đến phản ứng của Đài Loan như trước đây, rằng hành động xâm phạm như vậy sẽ làm tăng cảm giác oán giận của người Đài Loan với Bắc Kinh và tăng cơ hội chiến thắng cho lực lượng ủng hộ độc lập ở Đài Loan trước thềm cuộc bầu cử 2020”, ông Doong nói.
Cơ quan phụ trách ngoại giao, văn phòng lãnh đạo và hội đồng các vấn đề đại lục của Đài Loan đều đã ra thông cáo lên án hành động của Bắc Kinh, gọi đó là hành động bất cẩn và khiêu khích, không chỉ nhằm thay đổi hiện trạng ở eo biển mà còn gây oán giận ở Đài Loan và nước ngoài.
Ông Wu Chien-chung, giáo sư ngành đại cương tại ĐH Công nghệ biển Đài Bắc, nói rằng từ tháng 1 năm nay, Mỹ mỗi tháng đều điều các tàu chiến đi qua eo biển Đài Loan để thể hiện rằng các tàu nước ngoài có thể đi lại tự do trên khu vực mà họ gọi là vùng biển quốc tế này.
“Chúng tôi sẽ tiếp tục theo dõi liệu Mỹ có tiếp tục cử tàu chiến qua eo biển Đài Loan vào ngày 24/4 như họ đã làm vào ngày 24/1, 24/2 và 24/3 vừa qua hay không, và để xem phản ứng của đại lục sẽ ra sao nếu điều đó diễn ra vào ngày 24/4”, ông Wu nói.
Ông Fan Shih-ping, giáo sư ngành khoa học chính trị tại ĐH sư phạm quốc gia tại Đài Bắc, nói rằng ông lo ngại hoạt động vừa qua là do quyết định của lãnh đạo quân đội Trung Quốc nhằm thách thức Mỹ hay là lệnh trực tiếp từ Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình.
“Những vụ xâm phạm như thế này sẽ ngày càng lớn hơn và thường xuyên hơn chừng nào Mỹ tiếp tục chính sách an ninh Ấn Độ - Thái Bình Dương, và cuối cùng sẽ là hành động xâm phạm không phận Bành Hồ của chúng tôi”, ông Fan nói.
“Điều tôi lo là Mỹ có tiếp nối bằng hành động cứng và lớn hơn hay không”, ông nói. Chuyên gia này lo rằng Washington có thể sẽ thể hiện sự ủng hộ lớn hơn đối với nhà lãnh đạo Đài Loan Thái Anh Văn và Đảng Dân chủ tiến bộ ủng hộ độc lập của bà.
