Trong một thông báo vừa được đăng trên tạp chí Nature, một nhóm gồm 18 nhà khoa học từ khắp nơi trên thế giới đã kêu gọi một lệnh cấm toàn cầu trên tất cả các hình thức chỉnh sửa phôi người lâm sàng – có nghĩa là thay đổi những DNA di truyền (trong tinh trùng, trứng hoặc phôi) để tạo ra những đứa trẻ biến đổi gen.
“Lệnh cấm toàn cầu mà chúng tôi yêu cầu không có nghĩa là lệnh cấm vĩnh viễn. Thay vào đó, chúng tôi kêu gọi thiết lập một khuôn khổ quốc tế, trong đó các quốc gia, trong khi vẫn có quyền tự quyết định, sẽ tự nguyện cam kết không chấp nhận bất kỳ hình thức chỉnh sửa gen nào trừ khi đạt được một số điều kiện nhất định,” thông báo nêu rõ.
Nhóm nghiên cứu lưu ý rằng, các quốc gia cần phải tổ chức những cuộc thảo luận nghiêm túc về các vấn đề khác nhau liên quan đến chỉnh sửa gen người trước khi xây dựng khung quy định riêng cho phép tiến hành chỉnh sửa gen ở quốc gia mình.
Các lệnh cấm mà các nhà nghiên cứu đề xuất có thể sẽ được áp dụng dài hạn tại các quốc gia không muốn tiến hành các nghiên cứu tiềm ẩn rủi ro trong tương lai gần, nhưng các quốc gia khác có thể quyết định cho phép chỉnh sửa gen nếu đáp ứng được các điều kiện nhất định.
Các nhà khoa học nhấn mạnh: “Không áp dụng bất kỳ ứng dụng lâm sàng nào trong việc chỉnh sửa gien ở cả người và các loài động vật linh trưởng trừ khi hậu quả sinh học lâu dài của nó được nắm bắt đầy đủ” .
Các nhà nghiên cứu đã đạt được một bước tiến vĩ đại trong lịch sử khoa học di truyền. Hiện đã các nhà khoa học đã có các công cụ và kiến thức để có thể chỉnh sửa gen của phôi người, nhưng làm như vậy có thể sẽ dẫn đến hậu quả không lường trước được và không có nhà khoa học có uy tín nào sẵn sàng mạo hiểm cuộc sống thực tế của con người để tìm hiểu.
Tuy nhiên, cũng không thể khẳng định rằng tương lai, loài người sẽ không chấp nhận những giải pháp chỉnh sửa gen để có thể ngăn ngừa bệnh tật hoặc thiết lập một số điều kiện nhất định để cho phép tiến hành chỉnh sửa gen, nhưng hiện tại chúng ta vẫn chưa thể cho phép tiến hành phương pháp này.
Đã vài tháng qua đi kể từ khi nhà di truyền học người Trung Quốc Hạ Kiến Khuê tuyên bố với thế giới rằng anh ta đã biến đổi gen người, tiến hành thụ thai ở phụ nữ và thu được kết quả là một cặp sinh đôi. Việc làm của anh ta đã bị cộng đồng khoa học chỉ trích gay gắt trên mọi góc cạnh, khiến anh ta bị bắt giam và thậm chí có thể phải đối mặt với án tử hình.
Tạm gác lại số phận của Hà Kiến Khuê, một nhóm các nhà nghiên cứu di truyền hiện đang yêu cầu các quy định chặt chẽ hơn về chỉnh sửa gen ở người, đồng thời thúc giục các đồng nghiệp cùng bắt tay trong một thỏa thuận để tránh làm việc đó cho đến khi có thể hiểu rõ hơn về các rủi ro y học và đạo đức tiềm ẩn trong chỉnh sửa gen ở người.
