Mấy ngày qua, nhiều cư dân mạng truyền tay nhau một clip mô tả cảnh một đám đông cột dây thừng qua cổ một con trâu rồi treo lên cây cho đến chết. Hành động thắt cổ trâu được những người xung quanh hò reo, cổ vũ.
Clip này được cho là quay lại tại một lễ hội ở tỉnh Yên Bái. Và ngay khi clip này xuất hiện, rất nhiều cư dân mạng đã bày tỏ thái độ phẫn nộ vì quá phản cảm và dã man. Nhiều người còn cho rằng, “con trâu là đầu cơ nghiệp”, là “người bạn” của người nông dân… vậy mà người ta nỡ lòng hành hạ ngay cả chính “người bạn” của mình thì không thể chấp nhận được.
Qua xác minh từ nhiều nguồn tin, chúng tôi được biết, cảnh tượng nêu trên diễn ra tại đền Đông Cuông (xã Đông Cuông, huyện Văn Yên, Yên Bái). Ông Vũ Quang Hải, Chủ tịch UBND huyện Văn Yên - Yên Bái cũng xác nhận, hình ảnh trên là một trong các nghi thức tại Lễ hội đền Đông Cuông.
Đền Đông Cuông là ngôi đền cổ thờ Mẫu của dân tộc Tày từ trăm năm nay và được Nhà nước xếp hạng di tích văn hóa cấp quốc gia. Trong lễ hội diễn ra hàng năm tại đây thường có nghi thức treo con trâu trắng để tế Mẫu. Theo đó, cứ vào ngày Mão đầu năm mới, người dân đem đến đền Đông Cuông một con trâu trắng, tiếp đó họ dùng những sợi dây thừng dài buộc cổ trâu cột vào một cành cây to. Lễ treo trâu có ý nghĩa cầu cho một năm mưa thuận gió hòa, mùa màng tốt tươi, nhân dân được thái bình, no ấm.
Trao đổi với phóng viên, ông Lê Xuân Định - Phó Giám đốc Sở VHTTDL tỉnh Yên Bái xác nhận tại địa phương mình có lễ hội với mô tả như trên. Tuy nhiên, hình ảnh trên mạng là hình ảnh cũ của năm ngoái. Năm nay lễ này sẽ diễn ra vào ngày 13 tháng Giêng (tức ngày 9/2). Theo ông Định, việc treo và mổ trâu tế lễ là bình thường, hơn nữa lại mổ vào khoảng 0 giờ nên ít người chú ý.
Ông Định cũng cho biết, Sở VHTTDL Yên Bải sẽ có văn bản chỉ đạo để điều chỉnh nghi lễ này: “Sẽ không có cảnh treo trâu nữa, cũng không để du khách tham quan việc mổ trâu”.
Trao đổi với chúng tôi, ông Phạm Xuân Phúc - Phó Chánh Thanh tra Bộ VHTTDL cho biết, ngay sau khi tiếp nhận được thông tin, Thanh tra Bộ VHTTDL đã gọi điện trực tiếp cho Chánh Văn phòng Sở VHTTDL tỉnh Yên Bái để tham mưu cho Giám đốc Sở VHTTDL Yên Bái chỉ đạo trực tiếp xuống cho huyện Văn Yên và BTC Lễ hội Đông Cuông có hình thức xử lý sự việc này theo đúng tinh thần của Thông tư 15/2015 mà Bộ VHTTDL đã ban hành trước về việc không tái diễn những tập tục mang tính bạo lực, man rợ trong lễ hội. Bản thân ông Phúc cũng nhìn nhận, hình ảnh treo cổ trâu tại lễ hội Đông Cuông là một hình ảnh rất phản cảm.
Bà Trịnh Thị Thuỷ - Cục trưởng Cục Văn hoá cơ sở - Bộ VHTTDL khẳng định, sau khi nắm được thông tin Cục đã cho kiểm tra và những hình ảnh đó là của năm trước. Tuy nhiên, theo tinh thần của Thông tư 15 đã ban hành thì Cục dứt khoát không cho tái diễn tập tục mang tính bạo lực, man rợ. Vì vậy năm nay hình ảnh đó tại lễ hội sẽ không lặp lại. Được biết, Cục Văn hoá cơ sở cũng đã cử đại diện lên trực tiếp chỉ đạo cho BTC Lễ hội Đông Cuông năm nay để không tái diễn lại tập tục man rợ này.
Khoản 3 Điều 4 Thông tư 15/2015 của Bộ VHTTDL quy định: “Không tổ chức các lễ hội có nội dung: Kích động bạo lực, truyền bá các hành vi tội ác bao gồm những hoạt động trong đó có thể hiện cảnh trái với truyền thống yêu hòa bình và nhân ái của dân tộc Việt Nam, cụ thể: Mô tả cảnh đâm chém, đấm đá, đánh đập tàn bạo; Mô tả cảnh rùng rợn, kinh dị; Mô tả cảnh thỏa mãn, khoái trá của kẻ gây tội ác; Mô tả các hành động tội ác khác…
