Đặc biệt khi trời rét đậm không chỉ xuất hiện những ca đột quỵ mới mà còn làm trở nặng những người đã từng mắc bệnh này. Theo bác sĩ Phạm Văn Cường, Trung tâm Đột quỵ não (Bệnh viện TƯ Quân đội 108), tình trạng đột quỵ não chịu ảnh hưởng của rất nhiều yếu tố, trong đó thời tiết thay đổi, chuyển lạnh cũng bất ngờ làm khởi phát bệnh.
Theo cơ chế sinh học, dưới ảnh hưởng của thời tiết lạnh giá, mạch máu giảm tính đàn hồi, lòng mạch bị thu hẹp khiến lưu lượng máu đến não giảm 1/5 so với bình thường. Mặt khác, các mạch máu dễ co lại làm tăng huyết áp, tăng áp lực trong lòng mạch. Với người đã bị biến chứng xơ vữa động mạch hay huyết khối, mạch máu dễ bị tắc, thậm chí có thể vỡ mạch máu dẫn đến xuất huyết não, đột quỵ gây ra nguy cơ tử vong và các biến chứng vô cùng nặng nề.
Bác sĩ khuyến cáo, cần chú ý giữ ấm cơ thể, ngủ trong phòng kín gió; tránh để nhiễm lạnh đột ngột khi ra khỏi chăn ấm, đi ra ngoài. Nên chú ý những thời điểm “đen” khiến cơn đột quỵ dễ xảy ra như rạng sáng, nửa đêm.
Các chuyên gia tim mạch khuyến cáo, những dấu hiệu của bệnh có thể rất nhẹ, nhưng cũng có khi rất nặng, như liệt mặt, liệt tay, liệt chân. Khi có những dấu hiệu trên cần đưa ngay bệnh nhân vào bệnh viện càng sớm càng tốt, bởi trong “giờ vàng” (dưới 4,5 giờ) khả năng điều trị hiệu quả cao.
Bác sĩ Cường cho biết thêm, trong thời tiết đang rét đậm như hiện nay, mọi người, nhất là người già, người có bệnh không nên tập thể dục ngoài trời sớm, cần giữ ấm toàn thân, ăn uống đủ chất dinh dưỡng tránh nguy cơ bị bệnh tim mạch. Theo thống kê, có khoảng 90% người bị liệt vận động (liệt nửa người, liệt tay chân, liệt mặt, liệt các dây thần kinh sọ não, tê bì cảm giác nửa người) sau đột quỵ. Di chứng này gây khó khăn cho bệnh nhân trong sinh hoạt hàng ngày. Bên cạnh đó, bệnh nhân liệt nằm lâu ngày có thể gặp một số biến chứng nguy hiểm như: cứng khớp, loét các điểm tì đè, viêm đường tiết niệu, viêm phổi, huyết khối tĩnh mạch sâu... thậm chí tử vong.
Lạm dụng chất kích thích cũng đột quỵ
Bác sĩ Cường khuyến cáo, không chỉ người già mà những ai có tiền sử cao huyết áp, rối loạn mỡ máu, béo phì, lạm dụng rượu bia, thuốc lá... cũng rất dễ bị đột quỵ tấn công. Do vậy, những đối tượng nhạy cảm với thời tiết cần đặc biệt lưu ý trong những ngày lạnh bất thường.
Trung tâm Đột quỵ (Bệnh viện Bạch Mai) ghi nhận trong một tháng kể từ khi thành lập, đơn vị tiếp nhận 1.000 ca đột quỵ. Đáng chú ý, trong đó có 10% số ca bệnh còn rất trẻ. TS Nguyễn Anh Tuấn, Trưởng khoa Nội - Hồi sức thần kinh (Bệnh viện Việt Đức) cho biết, đột quỵ não gia tăng theo lứa tuổi, trước đây thường xảy ra ở những người cao tuổi, nhưng ngày nay có khoảng 25% ca đột quỵ xảy ra ở những người trẻ tuổi, với mức tăng gần 50% trong vòng 12 năm qua. Căn bệnh này đặc biệt tăng đối với những người lạm dụng bia, rượu, thuốc lá, sử dụng các chất kích thích, tình trạng “béo phì văn phòng”. Bác sĩ Tuấn khuyến cáo, những người trẻ tuổi không nên chủ quan sức khỏe tốt để lạm dụng rượu bia bởi nếu uống nhiều trong thời tiết giá lạnh khiến chất cồn lưu lại trong máu lâu do khả năng bài tiết qua đường mồ hôi giảm làm huyết áp tăng cao, dễ dẫn tới đột quỵ.
Theo PGS.TS Mai Duy Tôn, Giám đốc Trung tâm Đột quỵ, nguyên nhân khiến nhiều người trẻ hiện nay bị đột quỵ chủ yếu xuất phát từ các bệnh về rối loạn chuyển hoá, bệnh tim mạch, bệnh bẩm sinh mạch máu não. “Bên cạnh đó, lối sống không lành mạnh, lạm dụng chất kích thích và lười vận động cũng khiến giới trẻ tăng nguy cơ bị đột quỵ”, PGS.TS Mai Duy Tôn nói.
Báo Tiền Phong tổ chức tọa đàm về đột quỵ Với chủ đề: “Ðột quỵ gia tăng ở người trẻ - giải pháp nào để phòng ngừa?”, tọa đàm do báo Tiền Phong phối hợp với ÐH Nguyễn Tất Thành tổ chức sẽ diễn ra sáng nay, 17/12, tại TPHCM. Tọa đàm có sự tham gia của nhiều chuyên gia và bác sĩ. Chương trình được phát trực tuyến trên nền tảng điện tử của báo Tiền Phong là báo điện tử Tiền Phong (tienphong.vn), kênh Youtube và fanpage của báo Tiền Phong, fanpage ÐH Nguyễn Tất Thành.