Doanh thu cao
Sau hơn 1 tháng công chiếu tại Việt Nam, Exhuma: Quật mộ trùng ma đã thiết lập thành tích mới cho các phim Hàn Quốc. Với nội dung ấn tượng, ly kỳ xoay quanh những bí ẩn về một gia đình tài phiệt gốc Hàn ở Mỹ, Exhuma: Quật mộ trùng ma nhanh chóng soán ngôi Bỗng dưng trúng số để trở thành phim Hàn có doanh thu cao nhất tại thị trường Việt Nam.
Không chỉ là phim kinh dị thuần túy với những màn hù dọa, phim ghi điểm khi kết hợp tinh tế giữa yếu tố tâm linh, văn hóa và lịch sử.
 |
Exhuma: Quật mộ trùng ma thu về hơn 200 tỷ đồng, là phim Hàn có doanh thu cao nhất tại thị trường Việt Nam |
Mỗi câu chuyện nhỏ trong Exhuma: Quật mộ trùng ma lại gắn với những truyền thuyết, phong tục, tập quán của người Hàn. Phim được đánh giá cao khi cài cắm, khai thác những yếu tố lịch sử, chính trị dưới chất liệu văn hóa dân gian và thuyết ngũ hành.
Đạo diễn Đào Thanh Hưng khẳng định, dòng phim kinh dị có yếu tố tâm linh đã đồng hành với dòng chảy điện ảnh Việt nhưng không mạnh mẽ. Điều này chứng minh tiềm năng của dòng phim này vẫn luôn tồn tại, nhưng nếu muốn phát triển, bùng nổ hơn nữa chúng phải thực sự hấp dẫn khán giả.
Thị trường phim điện ảnh cũng chứng kiến sự thành công của nhiều bộ phim lấy cảm hứng, khai thác những câu chuyện mang tính tâm linh, huyền bí như Chú nguyền của Đài Loan (Trung Quốc) và Svaha: The sixth finger (Ngón tay thứ sáu) do đạo diễn Exhuma: Quật mộ trùng ma thực hiện.
Tại Việt Nam, thể loại phim này cũng ghi nhận sự phát triển. Những phim như Quỷ cẩu, Kẻ ăn hồn đều đạt doanh thu khả quan. Trong đó, Quỷ cẩu lấy cảm hứng từ truyền thuyết chó đội nón mê nhận được nhiều sự quan tâm.
Thời điểm ra mắt, Quỷ cẩu còn một vài thiếu sót nhưng ghi điểm ở kịch bản sáng tạo, dàn diễn viên thực lực. Cuối cùng, phim rời rạp với doanh thu hơn 100 tỷ đồng. Kẻ ăn hồn khai thác yếu tố tâm linh dựa trên tục rước dâu ban đêm, treo khăn tang lên cây... mang đến câu chuyện phim đầy ly kỳ và hấp dẫn. Kẻ ăn hồn đạt doanh thu gần 67 tỷ đồng.
Nhà phê bình điện ảnh Nguyễn Phong Việt khẳng định, Hàn Quốc đang làm tốt dòng phim khai thác đề tài kinh dị dựa trên tín ngưỡng dân gian. Chuyên gia lý giải, có nhiều lý do để phim thuộc dòng phim kinh dị trở nên nổi tiếng, nhưng đặc biệt nhất là yếu tố gây sợ đến từ những tín ngưỡng văn hóa dân gian.
 |
Phim Việt gần đây khai thác chất liệu tín ngưỡng dân gian Việt Nam có doanh thu khả quan |
“Quỷ cẩu khai thác câu chuyện liên quan đến tín ngưỡng dân gian khá thành công và sắp tới ra sẽ ra mắt phim Linh miêu cùng thể loại, tôi rất mong chờ được xem bộ phim này”, nhà phê bình Phong Việt nói.
Sau thành công của Quỷ cẩu, Kẻ ăn hồn, các nhà sản xuất phim điện ảnh Việt quan tâm hơn đến dòng phim kinh dị có yếu tố tâm linh, văn hóa. Theo đó, việc khai thác chất liệu dân gian không chỉ khiến tác phẩm trở độc đáo mà còn góp phần quảng bá văn hóa dân tộc.
Không dễ hốt bạc
Chất liệu dân gian có thể khai thác thành phim ở Việt Nam không thiếu, bởi trước đó nhiều bộ phim lấy cảm hứng từ truyền thuyết kỳ dị của Việt Nam đã được chuyển thể thành phim như: Con ma nhà họ Hứa, Lời nguyền huyết ngải, Bắc Kim Thang, Ma da... Tuy nhiên, không phải phim nào cũng được khán giả đón nhận và có doanh thu khả quan.
Đạo diễn Đào Thanh Hưng khẳng định, dòng phim kinh dị có yếu tố tâm linh đã đồng hành với dòng chảy điện ảnh Việt nhưng không mạnh mẽ. Điều này chứng minh tiềm năng của dòng phim này vẫn luôn tồn tại, nhưng nếu muốn phát triển, bùng nổ hơn nữa chúng phải thực sự hấp dẫn khán giả.
Trong năm 2024, nhiều dự án phim lấy cảm hứng từ các truyền thuyết, văn hóa tín ngưỡng tâm linh của Việt Nam được khởi quay như Linh miêu (cùng nhà sản xuất Quỷ cẩu), Con Cám (đạo diễn Trần Hữu Tuấn)... Đạo diễn Trần Hữu Tuấn trước đó gây ấn tượng với khán giả thông qua các phim Bắc Kim Thang, Chuyện ma gần nhà và gần đây nhất là Kẻ ăn hồn.
“Phim kinh dị, phim có yếu tố tâm linh là gieo vào lòng khán giả nỗi sợ hãi thường trực, hồi hộp với cách kể chuyện, tạo hình nhân vật dị thường và quái lạ. Yếu tố dựa trên một câu chuyện có thật cũng là cách để các nhà làm phim khiến cho khán giả có niềm tin và dễ bị giật mình.
Dòng phim nào cũng cần cho ngành điện ảnh phong phú, nhưng cần đầu tư để phát triển câu chuyện và dàn dựng, như vậy mới mong thành công”, đạo diễn Đào Thanh Hưng nêu.
Thực tế, để cho ra đời một tác phẩm điện ảnh mang yếu tố tâm linh đòi hỏi nhà sản xuất phải tìm tòi, nghiên cứu vô cùng nghiêm túc. Họa sĩ Duy Văn thuộc ê-kíp sản xuất phim Kẻ ăn hồn nói rằng, những yếu tố tâm linh kỳ ảo lưu truyền trong dân gian, các loài ma quỷ chỉ có ở Việt Nam... hiện hữu khắp nơi trong đời sống người Việt. Tuy nhiên, việc lựa chọn và áp dụng những yếu tố này cho điện ảnh đòi hỏi sự tinh tế và kỹ lưỡng.
“Quá trình sáng tạo được quản lý và phối hợp chặt chẽ giữa nhiều bên từ nhà sản xuất, đạo diễn, cố vấn lịch sử lẫn nhóm phục trang. Vấn đề đưa lịch sử, văn hóa vào tác phẩm điện ảnh dễ gây tranh cãi.
Vì vậy, khi sử dụng yếu tố văn hóa của một thời kỳ cụ thể, cần chọn lọc hình ảnh có dẫn chứng hay tư liệu rõ ràng: bối cảnh, họa tiết trang trí, kiểu trang phục, các lễ nghi, phong tục, tránh các yếu tố ảnh hưởng trực diện từ văn hóa nước ngoài”, họa sĩ Duy Văn nêu.
Việc tìm kiếm, xác minh các tư liệu về lịch sử và văn hóa Việt Nam còn hạn chế, khiến việc phục dựng bối cảnh phim gặp khó. Trong khi đó, phim về văn hóa cần phải duy trì yếu tố thuần Việt.
“Phim khai thác chất liệu văn hóa Việt Nam phải tôn vinh và định hướng giá trị văn hóa đúng đắn, sáng tạo mà không làm biến dạng hình tượng thuộc về di sản. Khi đưa yếu tố văn hóa vào phim, cần đảm bảo tính đại chúng và phù hợp, tránh gây tranh cãi trong cộng đồng”, họa sĩ Duy Văn nêu.
Khâu tìm kiếm bối cảnh phù hợp với nội dung và không khí của câu chuyện cũng là một trong những khó khăn lớn của đoàn làm phim.
Việc sản xuất phim lấy cảm hứng từ chất liệu dân gian là một nhánh nhỏ trong dòng phim kinh dị của Việt Nam. Tuy nhiên, một phim điện ảnh hấp dẫn cần hội tụ đủ yếu tố hình ảnh và nội dung. Chỉ khi kết hợp sự sáng tạo, chất lượng kịch bản và khả năng khai thác, dòng phim này mới có thể bật lên mạnh mẽ.
