Theo bác sĩ Nguyễn Văn Thắng (BV Đại học Y), các dấu hiệu sớm của bệnh gút thường rất rõ ràng và dễ nhận biết. Đầu tiên và rõ ràng nhất là cơn đau khớp đột ngột và dữ dội, thường xuất hiện vào ban đêm. Khớp bị viêm sẽ sưng lên, đỏ và nóng, cảm giác rất đau khi chạm vào. Vị trí thường bị tấn công đầu tiên là ngón chân cái, nhưng cũng có thể lan rộng đến các khớp khác như gối, cổ chân, bàn tay hay khuỷu tay.
 |
| Các dấu hiệu sớm của bệnh gút thường rất rõ ràng và dễ nhận biết, rõ ràng nhất là cơn đau khớp đột ngột và dữ dội, thường xuất hiện vào ban đêm. |
Ngoài ra, bạn có thể cảm thấy khớp bị cứng và hạn chế vận động. Vùng da xung quanh khớp bị viêm thường trở nên đỏ, nóng và căng bóng. Trong một số trường hợp, có thể xuất hiện sốt nhẹ và cảm giác mệt mỏi toàn thân.
Đặc biệt lưu ý, các cơn gút thường xuất hiện và biến mất trong vòng vài ngày hoặc vài tuần. Tuy nhiên, nếu không được điều trị kịp thời, các cơn gút sẽ trở nên thường xuyên hơn, kéo dài hơn và gây ra những tổn thương khớp mãn tính.
Nguyên nhân gây bệnh không chỉ đơn thuần là do chế độ ăn uống. Di truyền đóng vai trò quan trọng, những người có tiền sử gia đình mắc bệnh gút có nguy cơ cao hơn. Chế độ ăn uống không hợp lý, tiêu thụ quá nhiều thực phẩm giàu purin như thịt đỏ, nội tạng, hải sản, đồ uống có cồn cũng là nguyên nhân chính. Béo phì và các bệnh lý khác như tiểu đường, tăng huyết áp cũng làm tăng nguy cơ mắc bệnh. Ngoài ra, một số thuốc như thuốc lợi tiểu, aspirin liều thấp cũng có thể làm tăng nồng độ acid uric.
Bệnh gút thường trải qua nhiều giai đoạn khác nhau, từ khi các tinh thể urate bắt đầu tích tụ cho đến khi gây ra những tổn thương khớp mãn tính.
Giai đoạn 1 là giai đoạn không triệu chứng, khi nồng độ acid uric trong máu tăng cao nhưng chưa gây ra bất kỳ triệu chứng nào rõ rệt. Đây là giai đoạn rất khó phát hiện vì người bệnh thường không có cảm giác bất thường.
Giai đoạn 2 là giai đoạn mà người bệnh bắt đầu cảm nhận rõ rệt những cơn đau khớp dữ dội, thường xuất hiện đột ngột vào ban đêm. Các khớp bị viêm sưng đỏ, nóng và rất nhạy cảm khi chạm vào.
 |
| Theo từng giai đoạn tiến triển của bệnh, triệu chứng và tổn thương khớp sẽ ngày càng nghiêm trọng hơn. Điều trị tốt nhất vẫn là khi phát hiện bệnh gout ở giai đoạn sớm. |
Giai đoạn 3 là giai đoạn giữa các cơn gút cấp. Trong giai đoạn này, người bệnh không có triệu chứng rõ rệt và có thể nhầm tưởng rằng bệnh đã khỏi. Tuy nhiên, bệnh vẫn tiếp tục tiến triển âm thầm.
Giai đoạn 4 là giai đoạn cuối cùng của bệnh gút, khi các khớp bị tổn thương nghiêm trọng. Các tinh thể urate tích tụ dưới da tạo thành những u hạt nhỏ gọi là tophi, gây biến dạng khớp, hạn chế vận động và gây đau đớn mãn tính.
Để chẩn đoán bệnh gút, bác sĩ sẽ căn cứ vào các triệu chứng lâm sàng, kết quả xét nghiệm máu (đo nồng độ acid uric) và kết quả chọc hút dịch khớp. Các hình ảnh học như chụp X-quang, siêu âm hoặc MRI cũng có thể được sử dụng để đánh giá mức độ tổn thương khớp.
Điều trị bệnh gút nhằm giảm đau, giảm viêm, hạ thấp nồng độ acid uric và ngăn ngừa các cơn gút tái phát. Các phương pháp điều trị bao gồm:
Dùng thuốc: Thuốc giảm đau, thuốc chống viêm không steroid (NSAIDs), colchicine và thuốc hạ uric acid.
Điều chỉnh chế độ ăn: Hạn chế thực phẩm giàu purin, tăng cường rau xanh, trái cây và uống đủ nước.
Giảm cân: Nếu thừa cân, giảm cân sẽ giúp cải thiện tình trạng bệnh.
Tập thể dục đều đặn: Các bài tập nhẹ nhàng giúp tăng cường sức khỏe khớp và giảm đau.
Phòng ngừa bệnh gút là cách tốt nhất để bảo vệ sức khỏe khớp. Bằng cách duy trì một lối sống lành mạnh, bao gồm chế độ ăn uống cân bằng, tập thể dục đều đặn, kiểm soát cân nặng và các bệnh lý kèm theo, bạn có thể giảm thiểu nguy cơ mắc bệnh gút.
 |
| Những thực phẩm sẽ khiến acid uric tích tụ trong máu nhiều hơn, tăng triệu chứng bệnh gút bao gồm: rượu bia, thức uống có cồn, nội tạng động vật, hải sản nhiều đạm, thịt đỏ các loại... |
Bác sĩ khuyến cáo, nếu bạn có bất kỳ dấu hiệu nào nghi ngờ mắc bệnh gút, hãy đến gặp bác sĩ để được khám và tư vấn. Việc phát hiện và điều trị sớm sẽ giúp ngăn ngừa các biến chứng nguy hiểm và cải thiện đáng kể chất lượng cuộc sống.
