Ông Vũ Khoan cho biết, tôi nghĩ chất lượng các đề cử Gương mặt trẻ Việt Nam tiêu biểu (GMTVNTB) năm 2015 so với những năm trước mà tôi được tham gia Hội đồng xét tặng Giải thưởng có thể nói mạnh dạn là chất lượng cao hơn.
Ông có thể nói cụ thể chất lượng các đề cử năm nay cao hơn ở điểm nào?
Có thể nói, thành tựu học tập và nghiên cứu khoa học rất xuất sắc, hay thành tựu bảo vệ Tổ quốc cũng là những gương mặt đặc biệt, điển hình hơn. Đây là điều rất đáng mừng.
Đây là năm thứ 20 giải thưởng vinh danh các gương mặt trẻ tiêu biểu, xuất sắc, giải thưởng có ý nghĩa thế nào với giới trẻ thưa ông?
Họ là những người hết sức nỗ lực, hết sức sáng tạo và có những đóng góp thiết thực cho sự nghiệp phát triển, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Giải thưởng này chính là để khuyến khích những người đó và đồng thời khuyến khích các thế hệ thanh niên noi gương để tạo nên những phong trào lao động, sản xuất, nghiên cứu khoa học sôi nổi. Tôi nghĩ giải thưởng này kéo dài mấy chục năm rồi, nó chứng tỏ ý nghĩa và vai trò rất thiết thực.
Ông là một trong những thành viên quan trọng của Hội đồng xét tặng giải thưởng, ông cảm thấy có áp lực gì không khi phải bỏ phiếu để chọn ra 10 gương mặt xuất sắc nhất trong những người xuất sắc?
Là thành viên của Hội đồng xét tặng giải thưởng, chúng tôi bao giờ cũng rơi vào tình thế khó khăn. Bởi vì, mỗi lần như thế, những người xứng đáng rất đông. Đông không chỉ trong danh sách mà thể hiện trong lá phiếu bình chọn qua mạng và báo chí. Qua đó cho thấy, tác động của giải thưởng không chỉ thu hẹp trong những người liên quan mà đông đảo quần chúng, thanh niên cả nước đều rất quan tâm.
Chúng tôi nhìn vào danh sách và những lá phiếu, người này với người kia đều một chín một mười, rất khó chọn. Chúng tôi làm việc trên tinh thần chủ yếu là lấy những tấm gương người thực việc thực và có tính đến cơ cấu ngành nghề.
Trong các lĩnh vực (từ học tập, nghiên cứu khoa học, lao động sản xuất kinh doanh, văn hóa nghệ thuật, hoạt động xã hội, quốc phòng, an ninh trật tự), mỗi năm chúng ta đều chọn ra 10 người. Thật ra rất khó khăn, nhưng chúng ta cũng phải tập trung chọn được 10 người như vậy. Đấy là cách làm việc thận trọng, dân chủ và tạo sự đồng thuận cao. Đến nay, chưa có trường hợp nào xảy ra đáng tiếc trong việc chọn lựa sai sót cả. Đấy cũng là một điều rất đáng mừng.
 |
Ông Vũ Khoan tham gia phiên họp ngày 9/3/2016 tại T.Ư Đoàn để bình chọn 10 cá nhân xuất sắc nhất trên cơ sở 20 ứng viên Gương mặt trẻ Việt Nam tiêu biểu 2015. Ảnh: Xuân Tùng.
Theo ông, Giải thưởng GMTVNTB có sức ảnh hưởng thế nào tới xã hội và giới trẻ hiện nay?
Tôi nghĩ, việc đưa danh sách các đề cử lên phương tiện thông tin đại chúng trước để tham khảo ý kiến là một kênh tác động xã hội. Tác động có hai giai đoạn, một là giai đoạn chuẩn bị bầu chọn. Danh sách sơ bộ 20 người đưa lên các phương tiện thông tin đại chúng để tham khảo ý kiến. Qua các kênh đó, gây nên tác động xã hội và hàng triệu người tham gia đóng góp ý kiến. Điều đó chứng tỏ xã hội rất quan tâm tới giải thưởng này.
“Họ là những người hết sức nỗ lực, hết sức sáng tạo và có những đóng góp thiết thực cho sự nghiệp phát triển, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Giải thưởng này chính là để khuyến khích những người đó và đồng thời khuyến khích các thế hệ thanh niên noi gương để tạo nên những phong trào lao động, sản xuất, nghiên cứu khoa học sôi nổi”.
Ông Vũ Khoan, nguyên Phó Thủ tướng, Chủ tịch Hội đồng Bảo trợ Tài năng trẻ Việt Nam
Giai đoạn tác động thứ hai là sau khi bình chọn, cá nhân tôi chưa hay đọc lắm việc phát huy tác dụng của những người này như thế nào. Tất nhiên, T.Ư Đoàn cũng cố gắng làm. Trao giải thưởng xong, những tuyên truyền, tiếp xúc sau đó chưa được rầm rộ như mong muốn. Tôi cũng phải nói, các cô hoa hậu chẳng hạn, được giải thưởng xong hoạt động sau cuộc thi rất rầm rộ; trong khi đó, sau trao giải thanh niên tiêu biểu ta có làm, nhưng chưa đúng mức mong muốn. Tôi sẽ đóng góp ý kiến với Hội đồng giải thưởng để tăng cường hoạt động sau khi bầu chọn, qua đó tạo ra sức lan tỏa mạnh hơn, tác dụng tốt hơn.
Qua việc tham gia Hội đồng xét tặng Giải thưởng, ông có đóng góp ý kiến gì với T.Ư Đoàn để giải thưởng có sức ảnh hưởng mạnh mẽ hơn nữa tới giới trẻ?
Tôi thấy, đến bây giờ chưa có thước đo nào hay nói cách khác là chưa có nghiên cứu nào về sự tác động trực tiếp của giải thưởng tới giới trẻ như thế nào. Theo tôi, tác động đến giới trẻ có nhiều cách, việc trao giải thưởng GMTVNTB cũng chỉ là một cách. Như tôi đã nói, cách làm chúng ta nhiều, nhưng chưa như mong muốn. Tôi nghĩ, chúng ta nên phát huy nhiều sáng kiến, cách làm để tác động tới hàng triệu thanh niên, phát huy được những mặt tích cực và hạn chế tiêu cực trong thanh niên. Muốn vậy, tôi nghĩ, T.Ư Đoàn cần phải có thật nhiều sáng kiến hơn nữa.
