Ngộ độc thực phẩm là tình trạng xuất hiện do tiêu thụ đồ ăn, thức uống có chứa vi khuẩn, virus hoặc ký sinh trùng. Thông thường, những sinh vật có hại sẽ bị phá hủy trong quá trình nấu ăn. Tuy nhiên, do vệ sinh kém và không bảo quản đúng cách nên dù là thực phẩm nấu chín cũng có thể dẫn đến gây ngộ độc thực phẩm.
Có nhiều loại vi sinh vật khác nhau có thể dẫn đến ngộ độc thực phẩm. Các biểu hiện ngộ độc thức ăn và mức độ nghiêm trọng cũng không giống nhau. Nguyên nhân ngộ độc thực phẩm có thể do tự nhiên trong thực phẩm, xuất hiện bởi một số loài nấm hoặc vi khuẩn trong thực phẩm đã bị hỏng.
Triệu chứng nhận biết một người bị ngộ độc thực phẩm
Trong quá trình sản xuất và chế biến, thực phẩm có thể bị nhiễm độc bất cứ lúc nào. Ví dụ như khi trồng, thu hoạch, chế biến, bảo quản, vận chuyển hoặc chuẩn bị. Có 2 nhóm nguyên nhân chính gây ngộ độc thực phẩm là do nhiễm trùng và do nhiễm độc.
Do nhiễm trùng: rất nhiều vi trùng, virus và kí sinh trùng có thể gây ra ngộ độc thực phẩm. Trong đó virus là nguyên nhân hàng đầu, sau đó là vi trùng. Đối với nguyên nhân này, còn có thể chia ra làm 2 thể. Thể thứ nhất là do chính bản thân vi sinh vật gây bệnh. Thể này thường phải có thời gian ủ bệnh thích hợp. Thể thứ hai là do độc tố của vi sinh vật đã được tạo sẵn trong thức ăn. Thể này sẽ gây bệnh ngay.
Do nhiễm độc: chất độc có thể đến từ một số hóa chất, trong quá trình nuôi trồng thực phẩm (thuốc trừ sâu, thuốc kháng sinh), trong quá trình chế biến (hóa chất tạo màu, hoa chất làm mềm, làm tươi), trong qua trình lưu trữ (phèn chua, formal, histamine).
Ngộ độc thực phẩm là tình trạng gây ra do ăn phải thức ăn nhiễm độc. Trong nội dung bài này chúng ta chủ yếu nói về ngộ độc thực phẩm do nguyên nhân vi sinh vật. Các triệu chứng thường thấy trong ngộ độc thực phẩm: ói mửa, buồn nôn, tiêu chảy, đau bụng, sốt, mệt mỏi và thiếu năng lượng, chán ăn, đau cơ, ớn lạnh.
Đa phần ngộ độc thực phẩm có thể xử trí tại nhà. Tuy nhiên nếu có các dấu hiệu ngộ độc thực phẩm sau thì nên đi khám bệnh ngay:
- Nôn ói liên tục
- Nôn ra máu hoặc đi cầu ra máu
- Tiêu chảy liên tục
- Đau bụng dữ dội
- Thân nhiệt cao hơn 38,5 độ C
- Khát nước, khô miệng, đi tiểu ít hoặc không đi tiểu, cơ thể yếu trầm trọng, hoa mắt, chóng mặt
- Mờ mắt, cơ yếu
- Phát ban toàn thân, ngứa
- Khó thở
Ngoài ra các đối tượng như người già, phụ nữ có thai, trẻ nhỏ, người mắc bệnh mạn tính, … khi có dấu hiệu ngộ độc thực phẩm cần đến khám bác sĩ sớm hơn.
 |
Cách xử lý khi bị ngộ độc thực phẩm
Ngộ độc thực phẩm là tình trạng không quá nghiêm trọng và có thể tự khỏi sau vài ngày. Tuy nhiên, nếu không biết cách sơ cứu ngộ độc thực phẩm và cách chăm sóc người bị ngộ độc thực phẩm đúng cách thì có thể dẫn đến biến chứng ngộ độc thức ăn, một số trường hợp nặng có thể gây tổn hại nghiêm trọng đến sức khỏe, dẫn đến tử vong.
Đầu tiên và quan trọng nhất đó là bạn cần phải nôn hết thức ăn đã ăn vào. Tiếp đó, bạn hãy uống oresol để bù điện giải.
Tiến hành hô hấp nhân tạo cho người bệnh bị co giật, ngừng thở và ngừng tim. Khi người bệnh hôn mê, bạn hãy đặt bệnh nhân nằm đầu thấp, nghiêng về một bên, phòng chất nôn tràn vào phổi. Khi đã hoàn thành khâu sơ cứu, cần nhanh chóng đưa người bệnh vào bệnh viện để được điều trị.
Bác sĩ có thể chỉ định bổ sung lượng nước bị mất đi, áp dụng cách duy trì cân bằng lượng nước cơ thể đã bị mất đi do tiêu chảy bằng chất lỏng và chất điện giải, bao gồm khoáng chất như natri, kali và canxi. Cũng có thể là cung cấp muối và chất lỏng qua đường tĩnh mạch.
Bạn cần được dùng kháng sinh trong trường hợp bị nhiễm một số dạng ngộ độc thực phẩm do vi khuẩn nhất định và các triệu chứng rất trầm trọng.
 |
Cách phòng ngừa ngộ độc thực phẩm
Hiện nay, tình trạng thực phẩm bẩn, chứa nhiều hóa chất độc hại đang diễn tiến hết sức phức tạp. Cẩn thận trong khâu chọn lựa và chế biến thực phẩm sẽ giúp bạn bảo vệ chính bản thân và người thân trong gia đình trước nguy cơ gặp phải vấn đề sức khỏe trên. Việc này có thể gồm:
- Chọn mua những thực phẩm tươi sống, không bị ôi thiu, không hết hạn sử dụng, có xuất xứ rõ ràng
- Bảo quản những thức ăn chưa chế biến và đã chế biến trong tủ lạnh ở nhiệt độ phù hợp
- Không nên để thức ăn đã nấu chín ở nhiệt độ thường quá hai giờ
- Thực hiện quy tắc ăn chín uống sôi
- Đảm bảo dụng cụ chế biến thức ăn sạch sẽ
- Khi đi ăn ở ngoài, nên chọn ăn ở những nơi đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm, tránh những quán ăn bụi bẩn, ẩm thấp…
- Rửa tay bằng xà phòng diệt khuẩn trước khi ăn
