Trong đó, 6 bị can bị truy tố tội “Cố ý làm trái…”, gồm: ông Đinh La Thăng - nguyên Chủ tịch Hội HĐQT/HĐTV PVN; Vũ Khánh Trường - nguyên thành viên HĐTV PVN; Nguyễn Xuân Sơn - nguyên Phó TGĐ PVN; Nguyễn Xuân Thắng - nguyên thành viên HĐTV PVN; Nguyễn Thanh Liêm - nguyên thành viên HĐTV PVN và Phan Đình Đức - nguyên thành viên HĐTV PVN. Riêng bị can Ninh Văn Quỳnh bị truy tố 2 tội “Cố ý làm trái…” và “Lạm dụng chức vụ, quyền hạn chiếm đoạt tài sản”, theo Điều 165 và Điều 280 Bộ luật Hình sự.
Góp vốn vào Oceanbank, mất 800 tỷ đồng
Cáo trạng xác định, do PVN không được thành lập Ngân hàng Hồng Việt, ông Đinh La Thăng đã chỉ đạo Nguyễn Ngọc Sự - Phó TGĐ PVN và Nguyễn Xuân Sơn làm việc với một số tổ chức tín dụng để thỏa thuận việc góp vốn, trong đó có Oceanbank. Tháng 9/2008, Nguyễn Xuân Sơn và Hà Văn Thắm - Chủ tịch HĐQT Oceanbank bàn bạc thống nhất việc PVN góp vốn.
Trước khi góp vốn vào Oceanbank, theo đánh giá của PVN, Oceanbank là ngân hàng có quy mô nhỏ, hoạt động kinh doanh kém hiệu quả. Trong những năm 2007 -2008, Oceanbank có vốn điều lệ 1.000 tỷ đồng, tiềm lực tài chính yếu, khả năng thanh khoản thấp, khó đứng vững trong giai đoạn thị trường tài chính tiền tệ có nhiều biến động, cần phải huy động vốn để cân đối nguồn sử dụng.
Theo kết quả điều tra, ngày 18/9/2008, ông Nguyễn Ngọc Sự, Phó TGĐ PVN ký văn bản gửi HĐQT báo cáo kết quả đàm phán với Oceanbank và kèm theo báo cáo đánh giá tình hình hoạt động của ngân hàng này, trong đó có nêu thực trạng là ngân hàng có quy mô hoạt động nhỏ, vốn và tiềm lực tài chính thấp. Tuy nhiên, nhận được báo cáo trên, ông Thăng không tổ chức họp HĐQT để có chỉ đạo đánh giá lại tình hình hoạt động, năng lực của Oceanbank, phương án góp vốn, tính hiệu quả khả thi của việc góp vốn… Cùng ngày, ông Thăng và Hà Văn Thắm ký thỏa thuận số 6934 về việc tham gia góp vốn, cam kết PVN góp 20% vốn điều lệ tại Oceanbank.
Cáo trạng xác định, ông Thăng biết rõ hiện trạng của Oceanbank là yếu kém, biết rõ yêu cầu của Bộ Tài chính nhưng cố ý không thực hiện và vẫn quyết định góp 800 tỷ đồng vào Oceanbank. Đến thời điểm ngày 1/1/2011, Luật Tổ chức tín dụng có hiệu lực, với vai trò Chủ tịch HĐTV, ông Thăng không thực hiện việc thoái vốn của PVN tại Oceanbank để đảm bảo tỷ lệ sở hữu vốn điều lệ (không vượt quá 15%) mà tiếp tục ký quyết định giao cho bà Vũ Thị Thanh Hương là người đại diện 20% vốn của PVN tại Oceanbank trái quy định tạo điều kiện cho Nguyễn Xuân Thắng, Nguyễn Thanh Liêm, Vũ Khánh Trường, Nguyễn Xuân Sơn, Ninh Văn Quỳnh tiếp tục thực hiện việc góp vốn trái pháp luật 100 tỷ đồng (đợt 3) vào Oceanbank. Hậu quả, toàn bộ số tiền 800 tỷ đồng của PVN bị mất hoàn toàn.
Hành vi của ông Thăng bị Viện KSND Tối cao xác định đã làm trái nhiệm vụ, quyền hạn của HĐQT, trái với chỉ đạo của Thủ tướng dẫn đến việc PVN mất 800 tỷ đồng khi Oceanbank kinh doanh thua lỗ, mất vốn chủ sở hữu và Ngân hàng Nhà nước phải mua lại Oceanbank. Ông Thăng là người quyết định chủ trương, chỉ đạo việc thực hiện và với tư cách là người đứng đầu PVN, có trách nhiệm bảo toàn vốn của PVN.
Vai trò của các đồng phạm
Cáo trạng của Viện KSND Tối cao xác định, bị can Ninh Văn Quỳnh được bổ nhiệm Kế toán trưởng, Trưởng ban Tài chính kế toán và Kiểm toán PVN từ năm 2008 đến tháng 2/2014 với nhiệm vụ tổ chức thực hiện công tác kế toán, thống kê của PVN, tham mưu đề xuất giúp TGĐ giám sát tài chính.
Trong 3 lần PVN ban hành chủ trương góp vốn, bổ sung góp vốn mua cổ phần của Oceanbank giai đoạn năm 2008-2011, Quỳnh đã trực tiếp chỉ đạo Ban Tài chính kế toán làm các thủ tục, tham mưu, đề xuất trình văn bản liên quan để Ban TGĐ và HĐTV PVN ký. Hành vi của bị can Quỳnh bị Viện KSND Tối cao xác định đã đồng phạm, giúp sức với vai trò là người thực hành tích cực cho các hành vi sai phạm của ông Thăng và phải chịu trách nhiệm về toàn bộ hậu quả.
Ngoài ra, trong khoảng thời gian từ tháng 3/2009-12/2013, Quỳnh với vai trò Kế toán trưởng, kiêm Trưởng ban Tài chính kế toán và Kiểm toán PVN đã lạm dụng chức vụ, quyền hạn của mình để nhận và chiếm đoạt số tiền 20 tỷ đồng là tiền chi lãi ngoài hợp đồng tiền gửi của PVN tại Oceanbank từ Nguyễn Xuân Sơn. Do đó, Quỳnh bị xác định phạm vào tội “Lạm dụng chức vụ, quyền hạn chiếm đoạt tài sản”.
Trong khi đó, Nguyễn Xuân Sơn - Phó TGĐ PVN dựa trên cơ sở báo cáo của Quỳnh đã ký các văn bản và quyết định 4212 về việc chuyển 100 tỷ đồng góp vốn vào Oceanbank (lần 3), nâng tổng số vốn của PVN tại Oceanbank là 800 tỷ đồng, để duy trì tỷ lệ 20% vốn điều lệ mới (4000 tỷ đồng) trái quy định.
Trong 3 lần PVN ban hành chủ trương góp vốn, bổ sung góp vốn mua cổ phần của Oceanbank giai đoạn năm 2008-2011, Ninh Văn Quỳnh đã trực tiếp chỉ đạo Ban Tài chính kế toán làm các thủ tục, tham mưu, đề xuất trình văn bản liên quan để Ban TGĐ và HĐTV PVN ký. Hành vi của bị can Quỳnh bị Viện KSND Tối cao xác định đã đồng phạm, giúp sức với vai trò là người thực hành tích cực cho các hành vi sai phạm của ông Đinh La Thăng và phải chịu trách nhiệm về toàn bộ hậu quả.
