> Chưa thấy sai phạm ở quán 'cà phê chuồng'
Mỗi niên vụ cà phê đều kết thúc vào thời điểm bản lề giữa 2 năm, tức cuối quý 4 năm trước kéo sang đầu quý 1 năm sau, nên ngành thuế trên Tây Nguyên thường đẩy mạnh tận thu vào dịp này.
Cứ tới cuối tháng 2 hằng năm, các Chi cục Thuế (CCT) thu được khoảng 20% mức thuế, phí, lệ phí cả năm so với chỉ tiêu.
Năm 2012, quá giữa tháng ba, CCT TP Buôn Ma Thuột chỉ thu được chưa tới 13% trong chỉ tiêu 940 tỷ đồng/năm, CCT TP Đà Lạt hiện mới thu được 12,4% trong chỉ tiêu 713 tỷ đồng/năm.
Trao đổi với PV báo Tiền Phong, ông Trần Vĩnh Cảnh, Chủ tịch UBND thành phố Buôn Ma Thuột cho biết: Hiện có tới 767/2.380 doanh nghiệp trên địa bàn đang rơi vào tình trạng rất khó khăn do đói vốn, doanh số kém, không có nguồn thu.
Trong số đó có 110 doanh nghiệp xin tạm ngừng hoạt động từ 6 tháng tới 1 năm, 14 doanh nghiệp làm thủ tục phá sản.
Đối với nhiều DN kinh doanh xuất khẩu cà phê, tình hình càng bi đát hơn, bởi họ còn phải cạnh tranh không cân sức với doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài, doanh nghiệp (FDI).
Hiện trên địa bàn tỉnh Đắk Lắk số doanh nghiệp đầu tư trực tiếp nước ngoài đã đăng ký kinh doanh xuất khẩu cà phê có DakMan (Anh), Olam và Jayanti (Singapore), Amtrada (Hà Lan)...
Dù mua chui trực tiếp hay thông qua đại lý nội địa theo ràng buộc của Nghị định 23, thì với tiềm lực tài chính dồi dào, năng lực điều hành giàu kinh nghiệm thương nhân FDI chỉ cần nhấc giá mua lên cao hơn chút đỉnh đã dễ dàng đánh bạt DN nội ra khỏi “sân chơi”.
Nhiều doanh nghiệp từng thành công trong ngành xuất nhập khẩu cà phê, giờ ôm những khối nợ nặng trĩu, ít cơ may hồi phục. Trong số đó, có Cty Cổ phần Đầu tư XNK Cà phê Tây Nguyên gọi tắt là Vinacafe Buôn Ma Thuột (V BMT).
Nợ khó trả đến gần hai nghìn tỷ đồng, V BMT (đơn vị từng được phong tặng danh hiệu Anh hùng Lao động, từng được Hiệp hội Cà phê thế giới xếp hạng Cty xuất khẩu cà phê nhân đơn lẻ lớn nhất toàn cầu) hiện bị xem là “muốn chết cũng khó”, vì không còn đủ tài sản để “thế mạng”.
Mới đây, ngày 15-3-2012, UBND tỉnh Đắk Lắk đã quyết định dừng dự án xây dựng công trình Trung tâm thương mại tại huyện Cư Kuin của V BMT, vì không còn đủ sức triển khai.
Một lãnh đạo của V BMT cho biết: Mọi năm, vào thời điểm này, thường V BMT đã thu mua từ 60 đến 80 nghìn tấn cà phê nhân, còn bây giờ cố lắm cũng chỉ mua được chưa tới 20 nghìn tấn.
Nguyên nhân thất bại đã lỗ nặng trong các hợp đồng trừ lùi dự đoán sai từ mấy năm trước, cộng với tình trạng đói vốn, lãi suất vay quá cao, nguồn nguyên liệu bị khối doanh nghiệp FDI hút phần lớn nên cơ hội để doanh nghiệp nội tồn tại rất mong manh.
Còn Cty CP Đầu tư Xuất nhập khẩu INEXIM, doanh nghiệp nhiều năm đầu tư xây dựng vùng nguyên liệu hàng vạn hécta cà phê trên nhiều huyện của tỉnh Đắk Lắk, nay cũng gánh hàng trăm tỷ đồng nợ quá hạn.
Ông Vân Thành Huy, Giám đốc INEXIM tiết lộ: Nếu được phép bán hết các khoản bất động sản mà Cty đang sở hữu, may ra chúng tôi còn chừng bốn chục tỷ đồng nhen nhóm lại kinh doanh. Số này chẳng là gì so với những “ông FDI” khổng lồ trước mặt?
