Trong bức thư chi tiết mà ông viết cho giáo viên cũ mà Reuters có được, ông Dương tiết lộ rằng ông làm việc cho Bộ Công an Trung Quốc trong 10 năm, bắt đầu từ năm 1989 ở địa bàn Hong Kong và Washington trước khi chuyển sang Úc.
Nhà văn 55 tuổi này được biết đến với vai trò một blogger nổi tiếng về ủng hộ dân chủ. Ông đang đối mặt với án tù 10 năm sau khi giới chức Trung Quốc buộc tội ông gây đe dọa cho an ninh quốc gia vì đã tham gia hoặc nhận nhiệm vụ từ một tổ chức gián điệp mà Trung Quốc không nêu tên, Feng Chongyi, một học giả ở Sydney và là người nhận được thứ của ông Dương, cho biết.
Ông Dương trước đó khẳng định mình vô tội. “Tôi không bao giờ thừa nhận điều tôi không làm”, ông nói hồi tháng trước.
Đây là lần đầu tiên ông Feng tiết lộ chi tiết bức thư nói về quá khứ của ông Dương khi làm gián điệp cho Trung Quốc. Điều này đã được đồn đại trong cộng đồng người Trung Quốc lưu vong như một cách để đáp trả cáo buộc của Trung Quốc rằng ông Dương làm gián điệp cho một nước khác.
Về việc này, Bộ Ngoại giao Trung Quốc nhắc lại tuyên bố đưa ra ngày 12/10, trong đó xác nhận rằng ông Dương đã bị truy tố với các tội danh gián điệp, và phiên xét xử đầu tiên sắp diễn ra.
Chính phủ Úc nhắc lại tuyên bố của Ngoại trưởng Marise Payne rằng Úc không thấy bằng chứng nào củng cố cáo buộc do thám đối với ông Dương.
Các luật sư của ông Dương tại Bắc Kinh không được phép nói với báo chí về phiên tòa.
Vụ xét xử nhà văn này diễn ra khi quan hệ Úc – Trung đang căng thẳng, nhất là từ khi Úc kêu gọi tiến hành một cuộc điều tra quốc tế để làm sáng tỏ nguồn gốc đại dịch COVID-19.
Ông Dương được rất nhiều người theo dõi trên mạng từ cách đây chục năm sau khi ông viết hàng trăm bài về chính trị Trung Quốc, Mỹ và Đài Loan.
Ông bị bắt lần đầu tiên tại Trung Quốc vào năm 2011 vì bị nghi ngờ là chủ mưu cuộc Cách mạng Hoa nhài ở Bắc Kinh. Đó là một đợt biểu tình ngắn ngày do các nhà hoạt động trên mạng tiến hành. Ông Dương được thả sau 3 ngày nhờ can thiệp của chính phủ Úc.
Trong bức thư đề tháng 5/2011 gửi đến ông Feng, ông Dương phủ nhận đã đứng sau đợt biểu tình và nói rằng ông đã làm việc cho MSS sau năm 1989.
Theo bức thư, ông Dương làm việc cho Bộ An ninh nhà nước Trung Quốc (MSS) ở Hong Kong từ năm 1992 cho đến khi thành phố được Anh chuyển giao cho Trung Quốc năm 1997, sau đó ông sang Washington.
Tại Hong Kong, ông Dương làm cho một hãng lữ hành. Còn ở Washington, ông đóng vai trò là một nhà nghiên cứu tại một tổ chức nghiên cứu, ông Feng nói, dù nội dung bức thư không nhắc đến những hoạt động này.
Bộ Ngoại giao Trung Quốc chưa trả lời đề nghị bình luận về việc ông Dương làm việc cho MSS ở Hong Kong và Washington.
Ông Dương đã đề nghị những công an Quảng Châu thẩm vấn ông vào năm 2011 rằng họ hãy liên hệ với MSS để xác nhận danh tính của ông, và ông cũng nói với họ rằng ông không cần xin phép để viết công khai về dân chủ Trung Quốc vì ông đã rời khỏi cơ quan an ninh vài năm trước.
“Tôi đã thay đổi suy nghĩ và tìm ra cách mới để thực hiện lòng yêu nước”, ông tự kể lại lời đã nói với công an Quảng Châu.
Feng nói rằng ông Dương rời khỏi MSS khi di cư đến Úc vào năm 1999 cùng gia đình và trở thành công dân Úc từ năm 2002. Ông Feng là người hướng dẫn ông Dương học thạc sĩ tại ĐH Công nghệ Sydney năm 2006.
Ông Dương dành 4 năm sau đó để viết tiểu thuyết gián điệp.
Ba cuốn tiểu thuyết xuất bản ở Đài Loan đều nói về một gián điệp hai mang, người cũng mang họ Dương. Trong một cuốn tiểu thuyết của ông vào năm 2004 mang tên Finishing Stroke, giám đốc CIA, tổng thống Mỹ và nhà lãnh đạo Đài Loan bị lôi kéo vào một cốt truyện về căng thẳng trên eo biển Đài Loan.
Trong vụ bắt giữ năm 2011, cảnh sát muốn biết vì sao ông Dương có thể viết những tiểu thuyết đó mà không tiết lộ bí mật quốc gia, ông Dương kể lại trong lá thư.
“Tôi biết ranh giới giữa tình yêu đất nước và sự phản bội”, ông Dương kể lại câu trả lời của mình trong bức thư dài 13 trang.
Ngoài bức thư, một nguồn khác xác nhận rằng sau vụ bị bắt năm 2011, ông Dương từng nói với những người bạn thân của ông về thời gian ông làm việc cho MSS.
Đến tháng 1/2019, ông Dương bị bắt khi đến Trung Quốc từ New York.
