 |
| Phan Thanh Liêm chu du Hàn Quốc. |
Từ chuyện ở xứ người
Từng mang rối nước chu du nhiều nước trên thế giới. Mới đây, Phan Thanh Liêm trở lại Hàn Quốc biểu diễn hơn một tháng trời.
Anh đã dành thời gian thưởng thức “đặc sản” nghệ thuật của nước bạn: “Diễn viên mặc trang phục truyền thống lượt thượt, họ cũng kéo đàn như đàn nhị ở ta và hát như hát... ả đào”.
Anh tò mò quan sát và nhận thấy, khách đến xem chủ yếu là các ông bà già hoặc các bậc trung niên, tuyệt nhiên không có người trẻ.
Nghệ thuật truyền thống đang mất dần sức hút với giới trẻ, không chỉ là thực trạng ở Việt Nam mà còn diễn ra ở nhiều nơi khác, trong đó có Hàn Quốc.
Có dịp về miền quê biểu diễn trong mùa lễ hội anh cảm nhận: “Vùng quê buồn, ít trẻ em, đông người già. Hỏi ra mới biết, thanh niên ở đây đang theo xu hướng bỏ quê ra phố, cũng giống như ở ta thôi”.
| Những vị khách (đặc biệt khách nước ngoài) muốn nấn ná tìm hiểu thêm về đời sống bình thường của một nghệ sỹ múa rối nước, họ có thể ở lại, cùng đi chợ và nấu nướng với gia đình. Kết hợp chiêu ẩm thực tại gia, hầu “thượng đế” tới tận… dạ dày, liệu Phan Thanh Liêm có thành công? |
So với vài năm trước, trở lại Hàn Quốc biểu diễn lần này nghệ sỹ độc diễn rối nước không khỏi bất ngờ.
Anh muốn chụp vài tấm hình của buổi biểu diễn để mang về “khoe”, nhưng không thực hiện được: “Nghiêm lắm, họ không cho phép chụp ảnh khi đang biểu diễn vì không muốn khán giả bị ảnh hưởng”.
Thế nên, anh phiên dịch dù nhiệt tình đến đâu cũng không thể giúp Phan Thanh Liêm vượt rào bảo vệ để “săn” ảnh: “Nghĩ cũng tiếc nhưng cũng thừa nhận, xứ người văn minh quá.
Ở ta, các buổi biểu diễn thường diễn ra lộn xộn, mặc sức chụp ảnh thậm chí chen lấn, xô đẩy, ảnh hưởng tới người thưởng thức nghệ thuật nghiêm túc và nghệ sỹ biểu diễn. Ở Hàn Quốc, khán giả được đối xử như “thượng đế” đúng nghĩa”.
Có vài phóng viên nước bạn muốn phỏng vấn nghệ sỹ múa rối Việt Nam trước giờ biểu diễn, Phan Thanh Liêm nhiệt tình ra ngoài tiếp chuyện nhưng chỉ được một lát đã bị ban tổ chức gọi vào, họ có lý do riêng: Nghệ sỹ phải tập trung hết mình cho buổi biểu diễn, đồng thời tránh gây náo loạn phía bên ngoài, tác động tới “thượng đế”.
... tới phương châm “3 Đ”
Từ lâu, Phan Thanh Liêm đã độc diễn rối nước ngay tại nhà bằng sân khấu mini tháo lắp được. Vẫn tiếp tục với sân khấu nhỏ và những màn biểu diễn từ truyền thống tới hiện đại nhưng sau chuyến chu du xứ Hàn, anh quyết định phải đổi mới theo hướng, ưu tiên khán giả tối đa với phương châm “3 Đ”: Được xem, được sờ, được ăn.
 |
| Phan Thanh Liêm và bể rối nước mini. |
Hiện nay, anh đang lên kế hoạch sửa sang nhà cửa, biến ngôi nhà nhỏ thành tổ hợp rối. Có chốn riêng để làm xưởng rối, tại đây khán giả có thể tận tay sờ, cầm vào con rối hoặc thực hành làm rối, vẽ rối, nếu thích. Khi về họ được mang theo tác phẩm tự làm như món quà kỷ niệm.
Tầng trên cùng của ngôi nhà, Phan Thanh Liêm dùng làm sân khấu trình diễn rối nước. Ở đây, khách được hướng dẫn và thực tập điều khiển rối.
Anh không định lắp điều hòa cho nơi biểu diễn, chỉ định đặt vài cái quạt máy, chẳng phải vì tiết kiệm chi phí: “Tôi đã từng biểu diễn trong thời tiết mùa hè cực nóng cho đôi vợ chồng người Pháp xem. Họ rất mải mê và không hề than phiền về sự nóng. Định lắp điều hòa nhưng chuyên gia tư vấn nước ngoài khuyên không cần thiết, một khi khán giả đã thích thì họ sẽ quên nóng. Biết đâu sự vất vả của người nghệ sỹ trong lao động nghệ thuật cũng cho họ một trải nghiệm đáng nhớ”.
