Năm 2018, Tổng thống Nga Vladimir Putin giới thiệu một loạt vũ khí mới, bao gồm tên lửa đạn đạo liên lục địa, phương tiện không người lái mang vũ khí hạt nhân dưới nước, vũ khí siêu thanh và vũ khí laser. Rất ít thông tin về loại vũ khí laser được công bố. Ông Putin nói đến vũ khí có tên là Peresvet - được đặt theo tu sĩ Chính thống giáo Alexander Peresvet đã hy sinh trong một trận đánh.
 |
Hệ thống vũ khí laser Nga Peresvet và hình ảnh mô phỏng hoạt động Ảnh: Cyberspec |
Ông Yury Borisov - Phó Thủ tướng phụ trách phát triển quân sự của Nga - phát biểu tại một hội nghị ở Mátxcơva rằng Peresvet đang được triển khai rộng rãi và có thể chọc mù vệ tinh bay cách Trái đất 1.500km. Ông nói rằng hiện đã có nhiều vũ khí mạnh hơn Peresvet có thể thiêu rụi máy bay không người lái và những vũ khí khác. Ông nhắc đến thử nghiệm diễn ra ngày 17/5 khiến một máy bay không người lái đang bay ở khoảng cách 5km bị thiêu rụi chỉ trong 5 giây. “Nếu Peresvet chọc mù thì một thế hệ vũ khí laser mới sẽ phá hủy mục tiêu bằng nhiệt, để chúng bị thiêu rụi”, ông Borisov nói với truyền hình nhà nước Nga.
Phía Ukraine chưa cập nhật số binh lính rời khỏi nhà máy thép Azovstal hay tiến trình đàm phán với Nga để trao đổi tù nhân.
Khi được hỏi những loại vũ khí như vậy có được sử dụng ở Ukraine không, ông Borisov nói: “Có. Mẫu đầu tiên đang được sử dụng ở đó”. Theo ông, vũ khí đó có tên là Zadira. Gần như chưa có thông tin công khai nào về Zadira. Nhưng vào năm 2017, báo chí Nga nói rằng tập đoàn năng lượng nguyên tử nhà nước Rosatom đã tham gia chương trình phát triển nguyên tắc vật lý cho vũ khí mới.
Phát biểu của ông Borisov cho thấy Nga đã đạt được tiến bộ đáng kể với vũ khí laser - xu hướng mà các cường quốc hạt nhân khác như Mỹ, Trung Quốc… cũng rất quan tâm. Dùng laser để chọc mù vệ tinh từng là chuyện khoa học viễn tưởng, nhưng những năm gần đây, Mỹ, Trung Quốc và Nga đua nhau phát triển loại vũ khí này. Ngoài tác dụng hạ gục máy bay không người lái, việc chọc mù hệ thống do thám còn có thể tạo nên thay đổi chiến lược vì vệ tinh được dùng để giám sát tên lửa đạn đạo liên lục địa mang vũ khí hạt nhân.
Ông Borisov cho biết ông vừa trở về từ Sarov, một trung tâm nghiên cứu vũ khí hạt nhân của Nga. Ông nói rằng một thế hệ vũ khí laser mới sử dụng dải điện từ rộng cuối cùng sẽ thay thế vũ khí truyền thống. “Đây không phải ý tưởng kỳ lạ, mà là thực tế”, ông Borisov nói.
Ukraine cảnh báo nguy cơ rò rỉ hóa chất chết người
Việc nhà máy thép Azovstal ở thành phố Mariupol của Ukraine nhiều lần bị dội bom có thể dẫn đến “những hậu quả thảm khốc” nếu hóa chất độc hại bị rò rỉ xuống Biển Đen và Địa Trung Hải, ông Vadym Boychenko - Thị trưởng Mariupol - vừa cảnh báo. Nhà máy thép Azovstal, nơi chứa hàng chục ngàn tấn dung dịch hydro sunphua đậm đặc, có thể gây ra tình trạng ô nhiễm môi trường nghiêm trọng nếu rò rỉ. “Dung dịch này bị rò rỉ sẽ hủy hoại hoàn toàn hệ thực vật và động vật của biển Azov, sau đó, các loại chất độc có thể trôi ra Biển Đen và Địa Trung Hải”, ông Boychenko nói. Ông kêu gọi các chuyên gia Liên Hợp Quốc can thiệp ngay lập tức để ngăn chặn mối đe dọa môi trường, đài truyền hình EspresoTV của Ukraine đưa tin.
Nhà máy Azovstal bị tấn công từ ngày 19/4, khi thành phố cảng Mariupol trở thành một trong những chiến trường ác liệt nhất của cuộc xung đột giữa Nga và Ukraine. Phần lớn diện tích nhà máy đã bị san phẳng khi thành phố bị bao vây, nhưng các nhóm có tổ chức như Tiểu đoàn Azov trú ẩn trong nhà máy không chịu đầu hàng trong nhiều tuần. Ngày 17/5, hàng trăm binh lính Ukraine cuối cùng chấp nhận buông súng, chấm dứt đợt bao vây kịch tính nhất kể từ đầu cuộc xung đột. Mariupol giờ nằm trong tầm kiểm soát của Nga.
Ngày 19/5, phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Nga Maria Zakharova cho biết hơn 900 binh lính Ukraine đầu hàng ở nhà máy thép Azovstal đã được đưa đến trung tâm chờ xét xử ở Olenivka, còn 51 người bị thương đang được điều trị tại bệnh viện Novoazovsk ở Donetsk. Olenivka là thị trấn nằm gần tiền tuyến, nhưng thuộc khu vực mà Cộng hòa nhân dân Donetsk tự xưng kiểm soát.
