Cách đây hơn 10 năm, Công ty Cổ phần địa ốc Hồng Phát (gọi tắt là Công ty Hồng Phát) được UBND tỉnh Long An chấp thuận cho đầu tư dự án khu dân cư cao cấp, trường đua ngựa quy mô 500 ha, trên địa bàn 2 xã của huyện Đức Hoà, tỉnh Long An, với tổng mức đầu tư lên tới 140 triệu USD.
Đến năm 2007, Công ty Hồng Phát ký “Thoả thuận khung” với Công ty China Policy Limited (CPL) và dự định ký kết một hợp đồng thành lập công ty liên doanh để thực hiện dự án. Trong đó, Công ty Hồng Phát góp vốn 30% bằng giá trị quyền sử dụng đất, Công ty CPL góp 70% vốn bằng tiền mặt.
Quá trình hợp tác xảy ra tranh chấp, Công ty CPL khởi kiện đến Hội đồng trọng tài thuộc Trọng tài Quốc tế Việt Nam (VIAC). Ngày 25/4/2013, VIAC ra phán quyết trọng tài yêu cầu hai bên tiếp tục thực hiện thoả thuận khung và sẽ thành lập “Công ty liên doanh”. Tuy nhiên, quá trình thi hành án gặp nhiều vướng mắc khiến các bên đương sự gửi đơn khiếu nại tới nhiều cơ quan chức năng.
Để tổ chức thi hành án theo quyết định của Trọng tài Quốc tế Việt Nam, Cục Thi hành án dân sự (THADS) tỉnh Long An ban hành văn bản số 525/2017 ngày 18/9/2017 gửi Văn phòng Đăng ký đất đai (Sở Tài nguyên - Môi trường tỉnh Long An) yêu cầu không cho đăng ký, chuyển quyền sở hữu, sử dụng, thay đổi hiện trạng (không cho thế chấp, bảo lãnh) đối với 13 Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất của Công ty Hồng Phát.
Đến ngày 26/11/2018, ông Nguyễn Văn Sơn, Phó tổng cục trưởng Tổng cục THADS - Bộ Tư pháp, có văn bản số 4341 gửi Cục trưởng Cục THADS tỉnh Long An hướng dẫn nghiệp vụ thi hành án đối với Công ty Hồng Phát và Công ty CPL theo quyết định của Trọng tài Quốc tế Việt Nam.
Theo Tổng cục THADS, đối chiếu quy định tại khoản 4 điều 69, điều 71 luật Thi THADS 2014 thì cơ quan THADS không có căn cứ để cưỡng chế kê biên tài sản đối với 13 Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất của Công ty Hồng Phát và không có cơ sở để tiếp tục thực hiện công văn số 525/CTHA/2017 của Cục THADS tỉnh Long An.
Từ hướng dẫn của Tổng cục thi hành án, ngày 29/11/2018, Cục THADS tỉnh Long An có văn bản thông báo chấm dứt hiệu lực của văn bản số 525/2017 nêu trên.
Tuy nhiên, chưa đầy một tháng sau (ngày 18/12/2018), Chấp hành viên Đặng Hoàng Yên, Cục THADS tỉnh Long An lại ký Quyết định số 07/QĐ-CTHADS tạm dừng việc đăng ký, chuyển quyền sở hữu, sử dụng, thay đổi hiện trạng tài sản đối với 13 Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất đứng tên Công ty Hồng Phát. Việc thi hành án kiểu “tiền hậu bất nhất” này đã gây bức xúc cho doanh nghiệp, dẫn đến khiếu nại tố cáo phức tạp.
Liên quan đến vụ việc, cách đây ít ngày, Thứ trưởng Bộ Tư pháp - Đặng Hoàng Oanh đã ký văn bản trả lời Đại biểu Quốc hội Lưu Bình Nhưỡng - Phó trưởng Ban Dân nguyện của Quốc hội.
Theo văn bản này, Bộ Tư pháp đang phối hợp với các cơ quan, đơn vị có liên quan để kiểm tra, xác minh xem xét giải quyết đơn khiếu nại của Công ty Hồng Phát.
“Thực hiện chỉ đạo của Phó thủ tướng thường trực Trương Hoà Bình, Bộ Tư pháp đã phối hợp với Viện KSND Tối cao, UBND tỉnh Long An và cơ quan chức năng, đơn vị có liên quan tìm cách tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc trong quá trình thực thi Phán quyết trọng tài. Tuy nhiên, đến nay, việc thi hành án chưa có kết quả là do nguyên nhân các bên chưa thống nhất việc thành lập công ty liên doanh" văn bản của Bộ Tư pháp thông tin
Bộ Tư pháp cũng khẳng định, theo quy định của luật Đầu tư và pháp luật khác có liên quan, việc thành lập công ty liên doanh phải do ý chí tự nguyện của các bên đương sự, cơ quan, tổ chức, cá nhân khác, kể cả cơ quan thi hành án dân sự không thể thực hiện thay.
