Loạn giá chênh từ “cò”
Thời gian gần đây, cụm từ “bán suất ngoại giao mua nhà xã hội” trên các trang diễn đàn, trang rao vặt xuất hiện nhan nhản. Một người tên Nguyễn Vũ, tự giới thiệu chuyên bán suất ngoại giao quyền mua căn hộ tại Sài Đồng, quận Long Biên ra giá 70-100 triệu đồng một suất tùy từng căn, và tùy tầng. Anh Vũ cho biết, căn hộ sau đó sẽ vào tên thẳng cho người mua. Hồ sơ sẽ nộp qua anh Vũ hoặc chính anh Vũ sẽ đưa lên tận đơn vị nhận hồ sơ từ chủ đầu tư. Tại đó, khách hàng phải thanh toán ngay tiền mua suất. Nhân viên này còn nhấn mạnh rằng, sẽ viết giấy cam kết để nếu sau này khách không mua được nhà sẽ trả lại. Còn về khoản tiền mua nhà thì khách nộp theo tiến độ của chủ đầu tư.
Anh Vũ cũng lưu ý thêm là khách hàng phải tự chịu trách nhiệm về việc đảm bảo điều kiện để mua NƠXH như chứng minh thu nhập, hộ khẩu,… Trong trường hợp đủ điều kiện thì cứ chi tiền không phải lo. Còn nếu không đáp ứng các điều kiện trên thì ngay từ vòng hồ sơ chắc chắn bị loại chứ chưa nói đến việc bốc thăm.
Còn có mặt tại dự án NƠXH 282 Nguyễn Huy Tưởng (Thanh Xuân, Hà Nội), ngay lối vào dự án ở đầu ngõ, một số môi giới đứng ven đường chào mời người mua NƠXH. “Chúng tôi sẽ kết nối trực tiếp bên mua và bên bán để đảm bảo độ an tâm cho người mua”, một môi giới nói. Theo anh này, giá chênh mỗi căn hộ anh đang bán dao động từ 400 đến 600 triệu đồng, tuỳ diện tích và hướng nhà. “Những dự án thương mại quanh khu vực này giá từ 30 đến 40 triệu đồng. Trong khi đó, dự án này giá rất cạnh tranh và chủ đầu tư cũng chú trọng vấn đề tiện ích không kém gì nhà thương mại”, một môi giới tự do tên Trọng quảng cáo. Các mẩu tin rao bán NƠXH tại dự án này hầu hết quảng cáo giá gốc theo hợp đồng, còn giá chênh sẽ được họ báo qua điện thoại hoặc khi làm việc trực tiếp với người mua. Dự án có 612 căn hộ dự kiến bàn giao năm 2019, trong đó có 92 căn thương mại.
Ông Nguyễn Văn Thành, Phó Giám đốc Ban đầu tư Cty Cổ phần Tập đoàn Hoành Sơn - đại diện chủ đầu tư cho hay, mới ký hợp đồng phân phối độc quyền căn hộ thương mại tại dự án với Cty TNHH Phát triển Nhà Phú Hưng. Riêng những căn nhà ở xã hội thì không được bán qua sàn mà người mua phải đáp ứng các điều kiện theo quy định.
Tuy nhiên, đại diện chủ đầu tư cũng thừa nhận về tình trạng “bát nháo” trong rao bán căn hộ NƠXH của dự án này. Theo ông Thành, tình trạng này không chỉ diễn ra quanh khu vực dự án mà còn cả trên mạng Internet. Một số môi giới đến gần dự án để rao bán, săn đón hoặc tìm cách tiếp cận khách quan tâm gây ra nhiễu thông tin. Gần đây, ban lãnh đạo công ty đã có văn bản gửi công an phường đề nghị hỗ trợ giải quyết tình trạng trên.
“Sau khi chúng tôi kết thúc việc tiếp nhận hồ sơ đợt một của các cán bộ chiến sĩ có nhu cầu thì đã có nhiều công ty, sàn bất động sản, cá nhân, tổ chức tự ý treo biển, đưa hình ảnh và thông tin của dự án để rao bán căn hộ. Thực tế họ không được ủy quyền, chấp thuận của chủ đầu tư”, đơn kiến nghị của chủ đầu tư gửi chính quyền địa phương nêu.
Theo ông Thành, ngoài hình thức này, ngay cổng vào dự án đang triển khai, chủ đầu tư cũng dán các thông báo về các quy định, điều kiện mua bán, chuyển nhượng nhà ở xã hội để người mua cảnh giác với những rủi ro. Chủ đầu tư cũng khuyến cáo người mua NƠXH cũng như nhà ở thương mại tìm hiểu kỹ hơn về các thông tin liên quan, tránh các giao dịch mập mờ có thể gây tổn hại về tài chính cho người mua.
Mua bán trái phép sẽ bị cưỡng chế thu nhà
Ông Nguyễn Chí Dũng, Phó Giám đốc Sở Xây dựng Hà Nội cho biết, quy định của Luật Nhà ở nêu rõ, người mua, thuê mua NƠXH không được phép thế chấp (ngoại trừ trường hợp thế chấp với ngân hàng để vay tiền mua, thuê mua chính căn hộ đó); đồng thời, không được chuyển nhượng nhà ở dưới mọi hình thức trong thời gian tối thiểu là 5 năm (tính từ thời điểm trả hết tiền mua, thuê mua nhà ở theo hợp đồng đã ký với bên bán, bên cho thuê mua).
Bên cạnh đó, người mua, thuê mua NƠXH chỉ được phép bán lại, thế chấp hoặc cho thuê sau khi được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất theo quy định của pháp luật về đất đai. Điều đó có nghĩa, người được mua NƠXH không được chuyển nhượng nhà dưới mọi hình thức trong tối thiểu 5 năm (tính từ ngày bên mua đã thanh toán hết tiền mua nhà).
Theo ông Dũng, trong thời hạn chưa đủ 5 năm (tính từ thời điểm trả hết tiền) mà bên mua hoặc thuê nhà có nhu cầu bán lại nhà ở này thì họ chỉ được bán lại trong các trường hợp: Bán lại cho chủ đầu tư (trong trường hợp dự án được đầu tư xây dựng bằng nguồn vốn ngoài ngân sách); bán lại cho Nhà nước (trong trường hợp NƠXH do Nhà nước đầu tư); bán lại cho đối tượng được mua, thuê mua NƠXH theo quy định tại Điều 49 của Luật Nhà ở, với giá bán tối đa bằng giá bán NƠXH cùng loại tại cùng địa điểm, thời điểm bán và không phải nộp thuế thu nhập cá nhân.
Ông Dũng khẳng định, mọi trường hợp cho thuê, cho thuê mua, bán NƠXH không đúng quy định thì hợp đồng cho thuê, thuê mua, mua bán nhà ở không có giá trị pháp lý. Bên thuê, thuê mua, mua phải bàn giao lại nhà ở cho đơn vị quản lý NƠXH; nếu không bàn giao lại nhà ở thì UBND cấp tỉnh sẽ tổ chức cưỡng chế để thu hồi lại nhà ở đó.
Luật sư Bùi Quang Hưng (Văn phòng Luật sư BQH và cộng sự) cho biết, luật pháp hiện nay không có cơ chế nào để bảo vệ cho các giao dịch chui hay các khoản tiền chênh không có chứng từ. Bởi vậy, chuyên gia này khuyên người mua nhà nên tỉnh táo để tránh những rủi ro, nhất là đối với một khoản tiền khá lớn.
NƠXH Phạm Huy Tưởng (Thanh Xuân, Hà Nội) được “cò” hét giá chênh lên đến 600 triệu đồng/căn hộ 
