Lão họa sĩ Tôn Đức Lượng và công nghệ 'vỗ bản nhũ'

Lão họa sĩ Tôn Đức Lượng và công nghệ 'vỗ bản nhũ'
TP - Tọa sĩ Tôn Đức Lượng là một trong 6 người đã làm số báo Tiền Phong đầu tiên ở ATK Tuyên Quang năm 1953. Ông gắn bó cả cuộc đời còn lại của mình với báo Tiền Phong.

> 60 năm trong đội ngũ tiên phong
> Một thời đáng nhớ

Ông là người vẽ măng sét đầu tiên của báo Tiền Phong. Ông cũng là người cùng với họa sĩ Huỳnh Văn Thuận vẽ mẫu huy hiệu Đoàn.

Làm Tiền Phong ở ATK, ông là người trình bày, đồng thời làm minh họa, khắc ngược lên gỗ để làm bản in.

Những ngày đầu thống nhất đất nước sau toàn thắng năm 1975, báo Tiền Phong vẫn in ở Hà Nội, từng số bưu điện đưa một khối lượng lớn báo vào phát hành ở Sài Gòn và các tỉnh miền Nam. Thời gian vận chuyển dài, chi phí cao mà số lượng lại hạn chế không thỏa mãn nhu cầu của bạn đọc trẻ vùng mới giải phóng. Năm 1976, đại diện báo Tiền Phong trong Nam đề xuất Tòa soạn “vỗ bản nhũ” gửi vào, anh em trong ấy sẽ lo việc in, rất nhẹ nhàng mà số lượng in không hạn chế.

Vậy bản nhũ vỗ thế nào? “Mặt mũi” bản nhũ ra sao ngoài này các kỹ thuật viên nhà in, rồi anh em Tòa soạn chẳng ai được trông thấy. Mời thợ kỹ thuật phía nam ra hướng dẫn chăng? Đó là con đường dễ nhất, nhưng tốn kém và quan trọng là thế thì lòng kiêu hãnh và tự ái nghề nghiệp của người làm in ấn phía Bắc bị tổn thương quá. Họa sĩ Tôn Đức Lượng quyết định phải tự tìm ra “bí quyết” của “vỗ nhũ”.

Bằng kinh nghiệm và tìm tòi của mình, họa sĩ Tôn Đức Lượng thấy nhũ là bột đồng, một thứ bột cản ánh sáng, giống như dùng hóa chất cản quang trong việc làm ảnh kẽm. Muốn có bản nhũ phải dùng giấy can hoặc giấy bóng mờ in chữ rồi rắc nhũ lên.

Ông đề nghị với tòa soạn cho mua giấy bóng mờ và nhũ đồng, rồi mang các thứ lên nhà in vận động một bạn thợ cùng làm thử. Tòa soạn gửi 8 trang bản nhũ vào Sài Gòn và hồi hộp chờ trong đó trả lời dùng được hay không? Miền Nam gửi thư ra thông báo dùng được.

“Công nghệ” vỗ bản nhũ như thế thực hiện cho tới khi tòa soạn có thể gửi sup-po (bản in trên giấy can thay phim) bằng đường máy bay vào nhà in tại TPHCM sau này.

Theo Báo giấy
MỚI - NÓNG