Dick Morris, quan chức cao cấp thời chính quyền Bill Clinton của Dân chủ, chính là tác giả ý tưởng. Theo đó, gói 5,7 tỷ USD nên phân mảnh thay vì đòi cả cục. “Rome không thể xây trong một ngày và bức tường cũng không thể xong một năm”, Dick Morris – hiện chuyên bình luận chính trị và tư vấn – mượn điển cố.
Lịch sử cho thấy bức tường được dựng dần chứ đâu chỉ một đời tổng thống. Tỷ như đời Bill Clinton, theo tính toán của Morris, chính Dân chủ cũng xúi xây 160 km. Đời Geore Bush Cộng hoà rồi kéo sang cả Barack Obama của Dân chủ, bức tường dài thêm 885 km trước khi Dân chủ bỗng “lên cơn dị ứng”- lời của Morris.
Tình trạng hiện tại là, bên cạnh các đoạn dang dở, đề xuất của Trump bị Dân chủ phản đối dữ dội như thể họ luôn kiên định tiền hậu như nhất. Đoạn dang dở 200 km thực ra đang thi công do quỹ đã có từ trước. Nay Trump muốn nốt 1.889 km biên giới còn lại, gần gấp đôi so với toàn bộ chiều dài đạt được dưới ba triều đại trước, và thế là gặp chuyện.
Thực ra Trump vốn không cứng nhắc, vẫn theo Morris - bằng tuổi Trump và chuyên tham vấn cho Bill Clinton, tư tưởng trung dung. Trước đó, các nhà phân tích ước đề xuất của Trump sẽ ngốn 15-25 tỷ USD. Tháng 2/2018, Trump bảo chỉ cần 8 tỷ USD. Bị Dân chủ mắng rát mặt, đề xuất chỉ còn 5,7 tỷ USD. Mức ấy, Morris đảm chắc không đủ để hoàn thiện tường kết cấu bê-tông.
Song điều đó đủ để cho thấy Trump luôn biết thoả hiệp và, nếu vậy, nay hãy cố lùi tiếp. Morris gợi ý hãy thử đề xuất 3 tỷ USD, nằm giữa mức 1,6 tỷ USD mà Dân chủ đã hứa (dù không phải để xây tường) và 5,7 tỷ mà Trump muốn (để xây tường).
Morris đoán có hai khả năng xảy ra. Hoặc nó được thông qua và như vậy rộng tay để kéo thêm 482 km tường rồi sẽ tính tiếp. Hoặc Dân chủ tiếp tục phủ quyết trong cuộc thương lượng cho đến 15/2, thời điểm chính phủ lại có nguy cơ tái đóng cửa. Khi ấy, theo logic của thoả hiệp, Trump có thể giành điểm trước một Nancy Pelosi quá cứng rắn ở tuổi 79 của Dân chủ ở Hạ viện, Morris nhận định. Có điều 800.000 cán bộ đi làm trở lại chỉ ba tuần là quá rủi ro cho mọi giải pháp.
