Bài 1: “Chìm xuồng” vụ chạy quota 1,5 tỷ đồng
 |  |
| Bà Nguyễn Diên Hồng, 2 trong số những đối tượng được cơ quan tố tụng bỏ ngoài vụ án. Ảnh: Hữu Vinh | Ông Wu Chun Te |
Quả thật, việc để ngoài vụ án một số đối tượng không chỉ thuộc nhóm “cùng hội cùng thuyền” với Lai Wai Hung, mà còn có một số cán bộ của Vụ Xuất nhập khẩu (Bộ Thương mại)…
Bài 2: “Cùng hội cùng thuyền”: Người bị tù, người không
Cũng chung chi nhưng không bị tội
Chính vì điều này mà ngay từ khi nhận hồ sơ thụ lý vụ án để đưa ra xét xử sơ thẩm, Thẩm phán Nguyễn Đức Sáu –TAND TPHCM đã 2 lần ký văn bản trả hồ sơ, yêu cầu điều tra, khởi tố bổ sung thêm 9 đối tượng đã bị cơ quan tiến hành tố tụng bỏ ngoài hồ sơ vụ án.
Nhưng sau đó, cơ quan điều tra và công tố vẫn bảo lưu quan điểm, chỉ đề nghị truy tố số đối tượng như vụ án đã đưa ra xét xử. Tại phiên toà sơ thẩm, qua thẩm vấn tại toà, HĐXX tiếp tục xác định vụ án còn bỏ lọt người, lọt tội hết sức nghiêm trọng, nên đã có kiến nghị Viện KSND tối cao xem xét khởi tố một số đối tượng phạm tội bị bỏ lọt...
Đó là nhóm đối tượng “cùng hội cùng thuyền” với Lai Wai Hung, gồm các ông: Tsang Tak Lung - Tổng Giám đốc Cty TNHH Leader One, Wu Chun Te - Cty TNHH Lawn Yard, Chou Ming Chen Cty TNHH Đế Vương, Nguyễn Đức Chính - Cty Qualitex, Chu Văn Đàm - Giám đốc Cty TNHH Hoàng Việt, bà Hậu Thiên Hoa - Cty Phú Hoa, bà Lý Huệ Mẫn - Cty Thắng Hoành, bà Nguyễn Mỹ Hà…
Đây là nhóm đối tượng đại diện doanh nghiệp phải chi tiền rất lớn để chạy “quota”. HĐXX sơ thẩm xác định hành vi phạm tội của những đối tượng trên thể hiện rõ, thậm chí còn nghiêm trọng...
Thế nhưng, cũng như kiến nghị của cấp sơ thẩm và kháng cáo của Lai Wai Hung, công tố viên (Viện KSND Tối cao) trong phiên toà phúc thẩm đã nhận định, những căn cứ này theo quy định không được xem xét.
Bởi cấp phúc thẩm chỉ xem xét những trường hợp bị cáo có đơn kháng cáo về mức án và khung hình phạt đã được cấp sơ thẩm tuyên theo hồ sơ chứng cứ đã được cơ quan tiến hành tố tụng chuyển sang, truy tố mà thôi.
Thầy “ăn” bị truy tố, trò “ăn” được vô can
Hành vi phạm tội của Lê Văn Thắng - Nguyên Vụ phó Vụ Xuất nhập khẩu - đã được làm rõ qua hai cấp xét xử. Trong vụ việc này, còn một số đối tượng khác cũng có hành vi phạm tội nhưng lại được nhởn nhơ.
Tại hai phiên toà (sơ và phúc thẩm), Trần Thu Lan - Phó Giám đốc Cty TNHH thương mại may Á Châu (bị tòa định khung hình phạt vì “Đưa hối lộ” 18.000 USD cho Lê Văn Thắng) đều khai để bộ hồ sơ xin cấp quota không chỉ “bôi trơn” ở “đầu” mà còn “bôi trơn” cả phần “đuôi” thì mới lọt.
Chính Trần Thu Lan thừa nhận, ngoài việc đưa cho Thắng 18.000 USD, còn phải đưa cho các thuộc cấp của Thắng ở Vụ Xuất nhập khẩu. Đó là ông Bùi Hồng Minh nhận của Lan 6 lần tiền tổng cộng 4.500 USD tại một quán cà phê trên đường Trần Hưng Đạo (Hà Nội), nhưng ông Minh chỉ xác nhận là có nhận của Lan 2.000USD; ông Nguyễn Việt Phú nhận của Lan 5 lần tiền, tổng cộng 3.500 USD tại Văn phòng làm việc; bà Đỗ Thuý Lan nhận 3.000USD…
Nhưng những “nhân vật” này được bỏ ngoài vụ án và cấp sơ thẩm cũng đã làm rõ trường hợp của ông Minh, đồng thời cũng có kiến nghị phục hồi điều tra trường hợp này.
Một vấn đề khác mà HĐXX sơ thẩm đã kiến nghị xem xét trách nhiệm hình sự đối với bà Nguyễn Diên Hồng (vợ bị cáo Mai Văn Dâu). Theo cấp sơ thẩm hành vi của bà Hồng “ăn theo” chồng được thể hiện rõ ở tội danh: “Lợi dụng ảnh hưởng đối với người có chức vụ, quyền hạn để trục lợi”.
Cụ thể, tháng 7/2003, khi thấy chưa được xét cấp “quota”, Bùi Văn Tuấn (bị án 8 năm tù) cùng Nguyễn Cương và vợ chồng Mai Văn Dâu đi đến Cty Huy Hoàng (quận 2, TPHCM) hỏi mua đất. Mai Văn Dâu và vợ mua 2 nền nhà (đứng tên bà Hồng) nhưng Bùi Văn Tuấn chi tiền (đã đặt tiền cọc 750 triệu đồng).
Mặt khác, trong lần vào TPHCM, bà Hồng còn được bà Võ Thị Thanh Hằng phục vụ chu đáo để bà tác động xin quota giùm. Bà Hằng chi tiền dẫn bà Hồng đi mua sắm, chăm sóc sức khoẻ hết 42,5 triệu đồng. Sau đó, bà Hồng còn hỏi “mượn” bà Hằng 50.000 USD, mà theo bà Hằng đó là số tiền ứng trước cho vợ “sếp” Dâu gọi là tiền “xin” quota.
Có thể nói, những kiến nghị của HĐXX phiên toà sơ thẩm là có cơ sở, nhưng rất tiếc lại không được các cơ quan tố tụng xem xét. Điều này không chỉ khiến chính những bị cáo trong vụ án này bức xúc, mà còn khiến dư luận bất bình vì nhiều đối tượng phạm tội đã được nhởn nhơ.
