Theo quy định của dự thảo Luật Thuế nhà, đất, đối tượng chịu thuế bao gồm: nhà ở, đất ở, đất sản xuất kinh doanh phi nông nghiệp.
Tuy nhiên, thảo luận tại kỳ họp vừa qua, nhiều ý kiến ĐBQH chưa tán thành với việc đưa nhà vào đối tượng chịu thuế, vì nhà là tài sản gắn liền với công sức, sự tích lũy lâu dài của người dân. Việc đánh thuế nhà sẽ dẫn đến tình trạng thuế chồng lên thuế. Do vậy, trước mắt nên thu thuế đối với đất.
| Theo dự thảo, thuế suất với đất trong hạn mức là: 0,03%, phần vượt hạn mức không quá 3 lần và trên 3 lần tương ứng là: 0,06 và 0,09%. Ngoài ra, ban soạn thảo cũng đề nghị chia nhỏ hơn, theo đó phần vượt hạn mức không quá 1 lần là 0,06%, vượt trên 1 lần là 0,15%. |
Ủy ban Tài chính - Ngân sách cho rằng, cần thiết thu thuế đối với nhà “nhằm điều tiết hợp lý nguồn thu cho ngân sách, đồng thời góp phần hạn chế tình trạng đầu cơ nhà là chung cư”. Cũng theo quy định, giá tính thuế sẽ bằng 50% giá trị nhà.
Về phương án áp dụng tính thuế cụ thể, Ủy ban Tài chính - Ngân sách cho rằng, nhà đưa vào đối tượng chịu thuế có mức giá trị nhà khởi điểm là một tỷ đồng (thay vì 500 triệu đồng như dự thảo đã trình QH), tuy nhiên việc thẩm định sẽ rất khó khăn.
Ủy ban này nghiêng về phương án thứ hai: Chỉ áp dụng tính thuế đối với nhà thứ hai trở lên, mức thuế suất là 0,03%. Tương tự, nhà chung cư cũng sẽ theo phương án này và sẽ nhân hệ số tùy theo vị trí căn hộ ở tầng nào.
“Với phương án này, mỗi người dân sẽ có một ngôi nhà không phải chịu thuế, cách tính đơn giản hơn, đồng thời tránh được đầu cơ nhà ở” - Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính - Ngân sách Phùng Quốc Hiển nói.
Lo ngại
Theo Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Nguyễn Văn Thuận, với điều kiện hiện nay thì chưa nên thu thuế nhà. Các phương án, cách tính giá nhà để tính thuế cũng không hợp lý.
“Đây là vấn đề lớn, sẽ tác động tới đại bộ phận người dân, vì vậy nên đưa ra lấy ý kiến nhân dân” - Ông Thuận đề nghị.
Trưởng ban Dân nguyện Trần Thế Vượng cho rằng, cần phải làm rất thận trọng. Ông Vượng phân tích, đánh thuế nhà là đánh thuế tài sản, phải định giá trị tài sản đó, nhưng việc này rất khó.
“Đầu năm nhà một tỷ, cuối năm chỉ còn bảy trăm triệu, vậy tính thế nào? Còn nếu đánh thuế đối với nhà thứ hai cũng có những điều bất hợp lý. Người có hai chục nhà nhưng không bằng anh chỉ có một cái!” - Ông Vượng đặt vấn đề.
Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế Hà Văn Hiền đồng tình với ý kiến chưa nên đưa nhà vào đối tượng chịu thuế, bởi đời sống nhân dân vẫn còn nhiều khó khăn. “Hiện ta thu từ dân còn quá lớn, chiếm tới 25 - 27% GDP, trong khi cần phải giảm các nguồn thu của dân mới phù hợp” - Ông Hiền đề nghị.
Bộ trưởng Tài chính Vũ Văn Ninh cho biết, do lường trước sự phức tạp, Ban soạn thảo đưa ra nhiều phương án để Thường vụ thảo luận, nhưng tinh thần chung là người có một nhà sẽ không phải chịu thuế.
“Lo ngại nhất là người có 2 - 3 nhà tổng giá trị chỉ hai ba trăm triệu phải chịu thuế, nhưng có người có một nhà trên hai tỷ lại không phải đóng thuế” - Ông Ninh thừa nhận.
Phó Chủ tịch QH Nguyễn Đức Kiên nói: Các ý kiến cho thấy, đa số chưa muốn đưa nhà vào đối tượng chịu thuế. Phương án thu thuế đối với đất ở được ủng hộ, nhưng cũng phải tính toán thêm theo nguyên tắc sẽ đánh thuế nhà riêng, đất riêng.
“Cần tổ chức hội thảo, xin ý kiến rộng rãi nhân dân ở cả khu vực nông thôn, thành thị, tạo sự đồng thuận cao khi đưa ra Quốc hội, tránh tình trạng đưa ra mà không thông qua được” – Phó Chủ tịch Quốc hội chốt vấn đề.
