Tại Lễ công bố kết quả tiền lâm sàng thuốc điều trị COVID-19 do Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam điều chế thành công sáng nay (10/8), ông Nguyễn Ngô Quang cho biết, ngày 7/8, Hội đồng Đạo Đức - Bộ Y tế đã thống nhất phê duyệt đề cương nghiên cứu lâm sàng thuốc từ dược liệu Việt Nam trên bệnh nhân COVID-19 đang điều trị tại Bệnh viện Nhiệt đới Trung ương.
Thuốc điều trị COVID-19 VIPDERVIR do Viện Công nghệ Sinh học, Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam phát triển có nguồn gốc từ các dược liệu tại Việt Nam, đã được chứng minh tiền lâm sàng cho kết quả an toàn và có tác dụng ức chế phát triển virus H5N1 và virus SARS-CoV-2. Thuốc đồng thời có tác dụng tăng cường miễn dịch khi thử nghiệm trên động vật.
Ông Quang cho biết, Việt Nam hiện nay đang rất cần thuốc điều trị COVID-19 có nguồn gốc từ dược liệu trong nước như VIPDERVIR để phục vụ điều trị cho bệnh nhân COVID-19 có triệu chứng nhẹ và vừa. Nếu kết quả thử nghiệm lâm sàng an toàn, hiệu quả, có thể sẽ giúp thay đổi chiến lược trong điều trị bệnh nhân COVID-19 ở Việt Nam. Vì vậy, Bộ Y tế sẽ tạo điều kiện tốt nhất cho quá trình thử nghiệm lâm sàng trên nguyên tắc khoa học nhất, khách quan nhất và nhanh nhất.
Thuốc VIPDERVIR sẽ trải qua 3 giai đoạn thử nghiệm lâm sàng. Trong đó, giai đoạn 1 đánh giá tính an toàn sẽ được rút ngắn do thuốc có nguồn gốc hoàn toàn từ dược liệu y học cổ truyền. Giai đoạn 2 sẽ thử nghiệm lâm sàng trên 60 bệnh nhân COVID-19 để đánh giá khả năng giảm tải lượng virus của thuốc cũng như số liều tối ưu. Giai đoạn thử nghiệm lâm sàng 3 sẽ trên 200 bệnh nhân của các Bệnh viện Nhiệt đới Trung ương, Bệnh viện Đa khoa Đức Giang và Bệnh viện Đa khoa Đống Đa.
Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam phối hợp với Bộ Y tế tổ chức Lễ công bố kết quả tiền lâm sàng thuốc điều trị COVID-19 có nguồn gốc dược liệu do Việt Nam phát triển. |
Sau khi thử nghiệm lâm sàng, Hội đồng đạo đức trong nghiên cứu y sinh của Bộ Y tế sẽ đánh giá về tính an toàn, hiệu quả, đạo đức. Trên cơ sở đó, Bộ Y tế sẽ cấp phép để đưa thuốc vào sử dụng điều trị. “Chúng tôi hy vọng, toàn bộ quá trình lâm sáng sẽ diễn ra trong khoảng thời gian 2 tháng. Dự kiến đến cuối năm nay, chúng ta có thể cấp phép lưu hành sản phẩm này”, ông Quang nói và cho biết thêm, nếu sản phẩm đáp ứng các tiêu chí an toàn, hiệu quả, đạo đức thì sẽ chỉ định sử dụng ngay trong điều trị bệnh nhân F0 thể nhẹ và vừa. Cục Quản lý Y, Dược cổ truyền của Bộ Y tế đang rất mong có một sản phẩm thuốc như này.
Thuốc điều trị COVID-19 VIPDERVIR do nhóm nghiên cứu, đứng đầu là PGS.TS. Lê Quang Huấn của Viện Công nghệ sinh học thuộc Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam (VAST) thực hiện trong bối cảnh dịch bệnh COVID-19 đang diễn biến rất phức tạp.
The PGS.TS Nguyễn Quang Huấn, Chủ nhiệm đề tài, kế thừa các nghiên cứu của Viện Hàn lâm và các tài liệu Y văn, với công nghệ hiện đại tin sinh học (phần mềm AutoDock), nhóm nghiên cứu đã sàng lọc các hoạt chất chính và xác định tạo được tổ hợp trong các thảo dược có ái lực liên kết mạnh với các đích phân tử liên quan tới quá trình xâm nhập và tăng sinh của vi rút SARS-CoV-2 nhằm bào chế được thuốc từ dược liệu.
Thuốc từ VIPDERVIR có nguồn gốc từ các dược liệu tại Việt Nam, được đánh giá trong phòng thí nghiệm có khả năng ngăn cản sự bám dính của virus với tế bào chủ, làm mất khả năng xâm nhập của vius vào trong tế bào chủ. Thuốc cũng có khả năng ức chế khả năng nhân lên của virus trong tế bào, nghĩa là đối với những hạt virus đã xâm nhập vào bên trong tế bào chủ cũng sẽ mất khả năng tăng sinh. Thuốc còn có khả năng kích hoạt các tế bào miễn dịch để chúng nhận biết, phong tỏa và loại trừ các hạt virus.
PGS Huấn cho biết, qua thử nghiệm độc tính cấp, độc tính bán trường diễn tại Viện Kiểm nghiệm Thuốc Trung ương và Bộ môn Dược lý tại ĐH Y Hà Nội, đánh giá khả năng ức chế vi rút H5N1 tại Viện Công nghệ sinh học, ức chế vi rút SARS-CoV-2 tại Viện Vệ sinh dịch tễ Trung ương và tăng cường miễn dịch tại Bộ môn Dược lý, ĐH Y Hà Nội, nhóm tác giả đã thử nghiệm trên vật nuôi Thỏ.
Kết quả tiền lâm sàng đã chứng minh thuốc VIPDERVIR an toàn và có tác dụng ức chế phát triển virus H5N1 và virus SARS-CoV-2, thuốc có tác dụng tăng cường miễn dịch khi thử nghiệm trên động vật.
Hiện nay, thuốc đã được nhóm nghiên cứu xây dựng quy trình tạo viên nén trên cơ sở các thảo dược Việt Nam (đáp ứng tiêu chuẩn Dược điển), đảm bảo khả năng sản xuất kịp thời phục vụ công tác phòng chống COVID-19.