 |
| Iran bắn thử tên lửa đạn đạo Shahab 3 Ảnh: Reuters. |
Báo cáo mới nhất của Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Quốc tế (IAEA) về chương trình hạt nhân Iran đề cập thông tin rằng, tháng trước, Iran di chuyển một “bình lớn” chứa uranium làm giàu ở cấp độ thấp (LEU) tới khu vực hầm ngầm Fordow. Theo báo cáo này, Iran dường như đã bắt tay thiết kế một đầu đạn hạt nhân và những nghiên cứu liên quan vũ khí bí mật có thể tiếp diễn.
Báo cáo nói rằng, Iran tiếp tục tích trữ LEU. Theo Viện Nghiên cứu Chiến lược Quốc tế (một tổ chức tư vấn nổi tiếng của Mỹ), nếu tiếp tục tinh luyện, Iran có đủ nguyên liệu để sản xuất 4 vũ khí hạt nhân. Tuy nhiên, đại diện viện này cho rằng, Iran chưa thực sự chế tạo bom nguyên tử. Nếu các nhà lãnh đạo Iran quyết định chế tạo bom nguyên tử, nước này cũng phải mất hơn một năm nữa.
Phụ lục của báo cáo nói rằng, Iran đã thử nghiệm chất nổ mức độ cao, phát triển kíp nổ dành cho nguyên liệu hạt nhân, lập mô hình máy tính về lõi của một đầu đạn hạt nhân. Báo cáo của IAEA cũng đề cập công việc chuẩn bị cho một vụ thử nghiệm vũ khí hạt nhân và việc phát triển một lượng chất nổ hạt nhân cho tên lửa đạn đạo tầm trung Shahab 3. Loại tên lửa này có thể bay tới Israel.
Đầu năm 2010, Iran quyết định nâng mức làm giàu uranium từ 3,5% (dùng cho nhà máy điện hạt nhân thông thường) lên mức 20%. Tỷ lệ 90% là đủ để chế tạo bom nguyên tử.
Theo báo cáo của IAEA, Iran đã sản xuất được hơn 4,9 tấn LEU kể từ khi bắt đầu công việc vào tháng 2-2007. Một số LEU đã được làm giàu ở cấp độ 20%.
Sẽ trừng phạt, tấn công Iran?
Sau khi IAEA ra báo cáo, Ngoại trưởng Pháp Alain Juppe nói: “Cần triệu tập một cuộc họp của Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc. Chúng ta không thể chấp nhận điều này vì đó là mối đe dọa”. Bộ Ngoại giao Pháp cũng kêu gọi quốc tế áp dụng lệnh trừng phạt mới đối với Iran nếu nước này không tuân thủ luật pháp quốc tế.
Tiên lượng Nga, Trung Quốc không ủng hộ lệnh trừng phạt mới đối với Iran, Bộ trưởng Quốc phòng Israel Ehud Barak cho rằng, tấn công quân sự là biện pháp khả thi. Ông nhận định, không kích Iran sẽ trả giá đắt, vì Iran sẽ đáp trả bằng tên lửa vào các thành phố Israel. Tuy nhiên, nếu Israel tổ chức tấn công và phòng thủ tốt, số thường dân thiệt mạng khi bị Iran phản công chỉ giới hạn ở con số dưới 500, ông nói.
Ngày 9-11, Tổng thống Iran Mahmoud Ahmadinejad tuyên bố: “Iran không cần bom hạt nhân và sẽ không lùi dù một bước nhỏ trên con đường đã chọn. Iran sẽ không chế tạo 2 quả bom để chống lại 20.000 quả bom mà các người (phương Tây) đang có”. Ông Ahmadinejad cáo buộc Mỹ đang viện cớ chống lại Iran thông qua chương trình hạt nhân. Theo ông, ngân sách nghiên cứu hạt nhân của Iran là 250 triệu USD, trong khi năm 2011, Mỹ chi 81 tỷ USD hiện đại hóa kho vũ khí hạt nhân của mình (hiện có khoảng 5.000 bom nguyên tử). Ông cảnh báo Tehran sẽ phản công nếu Washington can thiệp quân sự.
Phó Tổng tham mưu trưởng các lực lượng vũ trang Iran, tướng Masoud Jazayeri, cảnh báo rằng mọi cuộc tấn công từ phía Israel nhằm vào nước ông đều khiến Israel bị “hủy diệt”. Ông nói: “Phản ứng của chúng tôi sẽ không giới hạn ở Trung Đông”.
Nhiều chuyên gia nhận định rằng, dù có những tuyên bố cứng rắn từ cả hai phía, nhưng sẽ không có đột biến vì chiến tranh xảy ra lúc này sẽ gây thiệt hại nặng nề ở Trung Đông, nhất là về kinh tế.
