Vấn đề lớn trong Kỷ nguyên mới
Ngày 1/11, tại Toạ đàm: “Đổi mới tư duy xây dựng pháp luật trong Kỷ nguyên mới”, Thứ trưởng Bộ Tư pháp Nguyễn Thanh Tịnh cho rằng, thời gian qua, Lãnh đạo Đảng, Nhà nước đã có các bài viết, bài phát biểu quan trọng về xây dựng Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa (XHCN) và công tác xây dựng pháp luật, trong đó có những thông điệp, tư duy, tư tưởng mới cần nghiên cứu và vận dụng vào thực tiễn.
Để kịp thời tổ chức triển khai quan điểm, chỉ đạo của đồng chí Tổng Bí thư Tô Lâm về công tác xây dựng pháp luật, Bộ Tư pháp đã giao Báo Pháp luật Việt Nam xây dựng Chuyên mục: "Thể chế trong Kỷ nguyên mới" và tổ chức Tọa đàm với Chủ đề: "Đổi mới tư duy xây dựng pháp luật trong Kỷ nguyên mới".
Chia sẻ quan điểm về xây dựng, hoàn thiện pháp luật, Thứ trưởng Tịnh nhấn mạnh, đổi mới tư duy xây dựng pháp luật là một vấn đề lớn, vừa mang tính chính trị, pháp lý, vừa mang tính chuyên môn phức tạp và là phương thức để thực hiện thành công đột phá chiến lược về thể chế, để đất nước vững bước tiến vào Kỷ nguyên mới, Kỷ nguyên vươn mình của dân tộc.
 |
Toàn cảnh Tọa đàm. |
Tại Toạ đàm, Tiến sĩ Nhị Lê (nguyên Phó Tổng Biên tập Tạp chí Cộng sản) khẳng định, sau 40 năm đổi mới, cùng với những kết quả đạt được thì đất nước ta cũng phát hiện điểm nghẽn trong thể chế pháp luật. Để đạt được mục tiêu 21 năm tới trở thành nước phát triển, vấn đề thể chế là then chốt.
Theo Tiến sĩ Nhị Lê, thể chế được xây dựng từ hai nhân tố Pháp trị và Đức trị. Nghĩa là, thể chế được xây dựng từ luật pháp thống nhất với truyền thống xã hội, dư luận xã hội, pháp lý quốc tế và thông lệ quốc tế, nhằm định hướng và bảo đảm mọi sự phát triển kinh tế, xã hội một cách thống nhất và cân bằng.
Hơn lúc nào hết, Đảng ta phải tiếp tục chủ động, chủ động hơn và kiên định "nắm chắc" luật pháp để cầm quyền, bảo đảm thống nhất vai trò lãnh đạo, trách nhiệm lịch sử; bảo đảm thượng tôn pháp luật nhằm nâng cao vị thế, vai trò và sức mạnh lãnh đạo của Đảng đối với đất nước thông qua Nhà nước pháp quyền XHCN Việt Nam.
Tiến sĩ Nhị Lê bày tỏ mong muốn hệ thống pháp luật nước ta ngày càng đồng bộ, thống nhất; đồng thời gợi mở một số giải pháp để giải quyết vấn đề này.
 |
Tiến sĩ Nhị Lê phát biểu. |
Hoạt động lập pháp phải bảo đảm quyền của Nhân dân
Cùng phát biểu, Giáo sư, Tiến sĩ Trần Ngọc Đường (Chủ nhiệm Hội đồng Tư vấn dân chủ và pháp luật - Uỷ ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, nguyên Phó Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội) nhấn mạnh chủ quyền nhân dân là giá trị cốt lõi của Nhà nước pháp quyền nói chung, Nhà nước pháp quyền XHCN Việt Nam nói riêng. Nói cách khác, quyền lực nhà nước phải được kiểm soát chặt chẽ bởi Nhân dân.
Trong điều kiện dân trí ngày càng cao, dân chủ ngày càng mở rộng và tăng cường, hội nhập quốc tế ngày càng sâu rộng thì vấn đề chủ quyền nhân dân trong xây dựng và hoàn thiện nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa càng phải được chú trọng hơn nữa.
 |
Giáo sư, Tiến sĩ Trần Ngọc Đường. |
Trên cơ sở đó, Giáo sư Trần Ngọc Đường cho rằng, một mặt phải đảm bảo quyền lập pháp của Quốc hội, một mặt Quốc hội có thể ủy quyền nhiều hơn cho Chính phủ. Nhưng sự ủy quyền này phải rất chặt chẽ. Quốc hội chỉ uỷ quyền cho Chính phủ, không uỷ quyền cho Bộ và chính quyền địa phương. Hoạt động lập pháp phải đổi mới, phải đảm bảo quyền của Nhân dân, phải đảm bảo giá trị cốt lõi, không thể ban hành luật một cách tùy tiện, cần liên tục đề cao chủ quyền của Nhân dân trong xây dựng Nhà nước pháp quyền.
Tại tọa đàm, các đại biểu cũng thảo luận về quan hệ giữa chính sách và pháp luật, tư duy xây dựng pháp luật, vận dụng Đức trị, Pháp trị trong quá trình làm luật.
