Hoàng Nhuận Cầm sinh ngày 7/2/1952, tại Hà Nội trong một gia đình có truyền thống làm nghệ thuật. Tốt nghiệp cấp III, ông thi đỗ vào Khoa Ngữ văn, Trường Đại học Tổng hợp Hà Nội (khoá 16).
Hoàng Nhuận Cầm học văn rất giỏi, đặc biệt là có năng khiếu về thơ. Bạn bè ông từng kể, có lần, cả nhóm bạn đang đi chơi với nhau, qua tòa soạn báo Nhân Dân, bỗng Cầm nảy ra một ý thơ, xé mẩu giấy nhỏ, viết nguệch ngoạc bài thơ 4 câu, ký tên, thả vào hộp thư bên ngoài toà soạn, thế mà bài ấy cũng được đăng. Có lẽ vì sẵn tài nên thơ đến với ông thật nhanh.
 |
Nhà thơ, nhà biên kịch Hoàng Nhuận Cầm vừa qua đời tại nhà riêng, sau nhiều năm mắc bệnh về phổi. |
Gần nửa cuộc đời gắn bó với thơ, đến nay, Hoàng Nhuận Cầm đã để lại dấu ấn của mình qua giải nhất cuộc thi thơ do tuần báo Văn nghệ tổ chức năm 1973, giải thưởng của Hội Nhà văn Việt Nam năm 1993 và đặc biệt là 3 tập thơ đã xuất bản gồm “Thơ tuổi hai mươi” (1974), “Những câu thơ viết đợi mặt trời” (1983), “Xúc xắc mùa thu” (1993).
Hoàng Nhuận Cầm từng thừa nhận do được sống gần hồ Gươm nên Hà Nội luôn thấp thoáng trong thơ Hoàng Nhuận Cầm. Bài thơ nào của ông, mặc dù không gọi tên phố, tên phường nhưng trong mỗi câu thơ, dòng thơ đều giữ được nét hào hoa, hồn cốt Hà Nội. Đặc biệt, đó là một Hà Nội nguyên sơ, hoàn toàn không bị ám ảnh thời công nghiệp hóa, hiện đại hóa.
Không chỉ là thi sĩ nổi tiếng, Hoàng Nhuận Cầm còn có “gia sản” phim ảnh đáng tự hào. Ông là tác giả của những bộ phim nổi tiếng như: “Đêm hội Long Trì”, “Hà Nội mùa đông năm 46”, “Mùi cỏ cháy” và “Nhà tiên tri”.
Ở vai trò biên kịch, ông cũng từng được trao giải Biên kịch xuất sắc cho kịch bản phim Mùi cỏ cháy của LHP Việt Nam lần thứ 17. Cũng với kịch bản này, ông đã được vinh danh ở giải thưởng tương tự của giải Cánh diều năm 2011. Không chỉ có thơ, phim ảnh, người ta còn nhớ tới một Hoàng Nhuận Cầm với nhân vật "bác sĩ Hoa Súng" hóm hỉnh trên VTV3 nổi tiếng một thời.
Dáng người nhỏ nhắn, gầy gò, ăn mặc giản dị, trông hơi “cổ lỗ sĩ” nhưng Hoàng Nhuận Cầm lại rất chịu khó cập nhật các công nghệ hiện đại. Ông hay mang Ipad trong túi xách và chơi facebook rất thạo. Ông cũng chăm chỉ cập nhật facebook thường xuyên với nickname “Hoàng tử Bùn”.
Nói về biệt danh này, ông từng thật thà: “Tôi thích chữ Bùn vì nó giản dị đúng chất của tôi. Còn sở dĩ tôi không dùng tên thật vì sẽ có rất nhiều bạn học sinh, sinh viên yêu thơ tôi kết bạn. Tính tôi vốn cẩn thận, không trả lời được thì áy náy còn nếu trả lời thì tôi không còn thời gian làm việc nữa nên phải nấp đi sau tên Hoàng tử Bùn để không bị lộ danh tính mà vẫn liên lạc được với mọi người”.
Hoàng Nhuận Cầm nghiện thuốc lào. Bạn bè trong giới kể lại, hãng phim Điệp Vân của ông lúc nào cũng sạch sẽ ngăn nắp lắm. Cửa đóng kín mít vì máy điều hòa nhưng Hoàng Nhuận Cầm vẫn không từ bỏ được cái điếu cày. Chỉ cần có chiến hữu đến chơi, ông lại lôi điếu ra, mời mọc thân tình. Khách biết hút thì cùng “bắn vài bi”. Không biết hút thì ngồi nhìn ông ngửa cổ phả một hơi thuốc lào sảng khoái, với tay bật công tắc quạt thông gió cho khói thuốc lùa bớt ra ngoài.
 |
Hồi còn làm "Bác sỹ Hoa Súng", Hoàng Nhuận Cầm cũng không quên xách theo cái điếu cày. |
Gặp ai ông cũng khoe chiếc điếu cày bằng đồng đen bé xíu mà ông quý như vàng. Phần nõ điếu có gắn lò xo bên trong, rít xong một hơi chỉ cần ấn nỏ một cái là xái thuốc bắn thẳng vào bô rác, trông rất vui mắt. Nhiều người lo cho sức khoẻ của ông, khuyên ông bỏ thuốc. Nhưng “bác sỹ hoa súng” chỉ cười hề hề “Cố rồi mà không bỏ được”.
Từng có thời gian nhập ngũ và sống hết mình với tuổi trẻ oanh liệt nên tổ ấm của Hoàng Nhuận Cầm cũng ngập tràn không khí thời chiến. Những bức ảnh tư liệu ghi lại hình ảnh của nhóm sinh viên Trường Đại học Tổng hợp Hà Nội nhập ngũ ngày 6/9/1971 cùng với Nguyễn Văn Thạc; những trang nhật ký ố vàng của Hoàng Nhuận Cầm được viết trong chiến tranh, trang nào cũng thấy bom nổ, máu đỏ, mùi khói bom, mùi cỏ cháy… và bên cạnh đó là cả những trang nhật ký không còn nguyên vẹn của bạn bè cùng nhập ngũ lứa ấy với ông còn sót lại.
 |
Nhà thơ Hoàng Nhuận Cầm sánh bước bên vợ, diễn viên Điệp Vân. |
Dù không sở hữu ngoại hình điển trai, cao lớn như diễn viên nhưng Hoàng Nhuận Cầm lại nổi tiếng đào hoa khi trải qua tới 3 đời vợ. Người vợ thứ 3 của Hoàng Nhuận Cầm chính là nữ diễn viên xinh đẹp nổi tiếng một thời Điệp Vân. Ông từng bộc bạch: “Người ta cứ bảo rằng, hễ là nghệ sĩ là đa đoan, là bạc phận. Tôi không tin điều đó. Trên đời này, không ai cho mình hạnh phúc cả, muốn có phải tự do mình tạo ra mà thôi. Cứ hướng theo những điều tốt đẹp, tôi tin sẽ không ai bị bất hạnh...”.
