Zinedine Zidane luôn tin rằng: Im lặng là lời nói có sức nặng nhất. Đấy là những ngày cuối hè 2016, tại trung tâm huấn luyện Valdebebas, Madrid, trời nóng như thiêu đốt. Ngay trước mặt tiền, bốn tòa tháp chọc trời vươn lên sừng sững. Chúng đã ở đó từ một thập kỷ trước, ngay trên mảnh đất từng là khu tập luyện cũ của Madrid. Đấy cũng chính là những tòa tháp cao nhất Tây Ban Nha, được đặt theo biệt danh của bốn "Galacticos" đầu tiên được Florentino Perez đem về Real: Luis Figo, Ronaldo Nazario, David Beckham và Zidane.
Cả bốn đều từng khoác áo Real Madrid nửa đầu những năm 2000. Và bây giờ, một trong số họ đang là HLV của Real. Đấy là cái tên ít ai ngờ nhất: Zidane, nhà vô địch World Cup, vô địch Euro, vô địch Champions League và từng đoạt Quả Bóng Vàng. Đấy là một trong những huyền thoại lớn nhất của thế giới bóng đá.
Tháng 1/2016, Zidane tiếp quản một đội ngũ gồm những siêu sao đang có dấu hiệu bất mãn, đang xếp ở vị trí thứ ba đầy thất vọng ở La Liga. Năm tháng sau, đội ngũ ấy vô địch Champions League.
Nhiệm vụ của Zidane trong mùa giải này cũng rõ ràng như những tòa tháp trước sân tập: phải lấy lại vương miện La Liga từ tay Barcelona của Leo Messi, phải bảo vệ thành công chức vô địch Champions League - điều mà chưa có ai làm được.
Nhưng trước tiên, Zidane phải thay đổi hoàn toàn cách chơi của galactico lớn nhất giai đoạn hiện tại: Cristiano Ronaldo.
Ronaldo không thể tham dự đợt tập huấn đầu mùa, vì bận hồi phục vết chấn thương đầu gối, dính phải chỉ sau vài phút của trận chung kết Euro 2016. Ở tuổi 31, anh đang bước qua bên kia sườn dốc của một sự nghiệp phi thường. Ronaldo vừa kết thúc mùa giải thành công nhất sự nghiệp, nhưng đồng thời cũng là một trong những mùa giải tệ nhất, xét về mặt cá nhân. Anh có chức vô địch Champions League với Real, chức vô địch Euro với Bồ Đào Nha, nhưng thành tích ghi bàn sa sút, và những chấn thương xảy ra dày hơn.
Zidane gọi Ronaldo ra nói chuyện riêng. "Nếu cậu nghe tôi", vị HLV nói nhỏ nhẹ, "tôi cam kết cậu sẽ kết thúc mùa bóng này với thể lực tốt chưa từng thấy, và cậu sẽ kéo dài được sự nghiệp đỉnh cao của mình".
Ronaldo nghe theo!
Khi Zidane cất tiếng, mọi người đều phải chú ý. Có thể vì Zidane rất ít khi mở miệng. Đấy là tác phong, là cá tính của HLV người Pháp, dù trong các cuộc trò chuyện tay đôi, Zidane sẵn sàng trải lòng. Vị thế của một trong những cầu thủ vĩ đại nhất lịch sử bóng đá hiện đại cũng giúp ích cho Zidane rất nhiều. Rất ít người vươn lên được trình độ của ông. Nhờ đó, trong lúc nhiều đồng nghiệp gặp khó khăn trong việc thu phục các cầu thủ, Zidane lại làm được việc ấy dễ dàng.
Real Madrid không chỉ có Ronaldo. Đây là một tập thể đầy ắp những tài năng, nơi mỗi cầu thủ đều là tuyển thủ quốc gia, nơi có những người được xem là hay nhất ở vị trí của mình. Và đàn ông thì không thích nhận quá nhiều mệnh lệnh. Vậy tại sao Ronaldo, hoặc bất kỳ cầu thủ nào của Real, đều tuân phục Zidane?
Bởi vì Zidane là một trong số họ. Ông ta không đặt mình lên trên tập thể, mà bước xuống đứng ngang với tất cả. Lời cuối cùng của Zidane trước mỗi trận đấu đều là: "Hãy tận hưởng nó". Trước trận chung kết Champions League mùa trước, khi tất cả đều nói về áp lực và sự căng thẳng, Zidane đã nói: "Tôi ước gì mình được ra sân".
Một vài cầu thủ Madrid vẫn còn ác cảm với Rafa Benitez, vị HLV tiền nhiệm của Zidane. Họ gọi Benitez là "El Diez" (số 10, thường được dùng để chỉ cầu thủ hay nhất đội). Benitez là một HLV giỏi, nhưng chưa từng là một cầu thủ danh tiếng. Và với một số cầu thủ nhạy cảm, kiêu hãnh, điều đó là cả một vấn đề.
Với Zidane, họ có một "số 10" thực thụ. Benitez đã cố chỉ cho Ronaldo cách sút một quả bóng, cách đứng lấy đà trước khi thực hiện một quả sút. Ronaldo đáp lại sự chỉ dẫn ấy với thái độ hờ hững, lạnh lùng, thậm chí có chút châm biếm. Một cầu thủ đã giành Quả Bóng Vàng lần đầu tiên cách đây gần 10 năm lại cần được chỉ bảo cách sút một quả bóng ư?
Zidane không chỉ bảo gì cả, chỉ thị phạm. Ông bước lên thực hiện một quả sút, quả bóng lượn vào góc cao, và thế là tất cả trầm trồ. Zidane bước ra sân, vê bóng, qua người, chơi "đá ma" cùng các cầu thủ. Sân tập trở thành sân chơi, mọi người ai cũng hào hứng. Và trên cái sân chơi ấy, người thắng nhiều nhất là... Zidane.
Thành công của Zidane không phải từ trên trời rơi xuống. Zidane không được cầu thủ trọng vọng vì những điều ông từng đạt được trên cương vị cầu thủ. Trên cương vị HLV, ông mới làm họ nể phục. Nhiều huyền thoại lớn của bóng đá thế giới đã từng thử huấn luyện, có người thành công rực rỡ, cũng có người thất bại thảm hại. Tức là quá khứ lẫy lừng không hề là đảm bảo cho thành công bên đường piste.
"Không một ai có thể nghĩ Zidane sẽ làm HLV cả, kể cả chúng tôi," cựu hậu vệ Alvaro Arbeloa nói. "Vậy mà bây giờ nhìn ông ấy mà xem".
Trong một bữa ăn trưa trước khi Zidane nhận việc, Chủ tịch của Real tranh cãi với CEO của đội bóng xem ai sẽ là người ra quyết định sa thải Zidane khi mọi thứ trở nên xấu đi. Kết quả là ai cũng muốn... đùn đẩy cho người kia, và xem việc ấy là một việc khó tránh.
Truyền thông chê Zidane quá hướng nội, kém kinh nghiệm, và không phải là một thiên tài chiến thuật cỡ Pep Guardiola, cũng không hề là một bậc thầy tâm lý cỡ Diego Simeone. Ngay cả khi Zidane dẫn dắt Real đến chức vô địch Champions League thứ 11, vẫn rất nhiều ý kiến cho rằng ông chỉ dựa vào may mắn. Vô địch với những con người giỏi nhất thì đâu có gì đáng kể.
Tháng 5/2016, vài tuần trước khi Ronaldo sút thành công quả 11 mét quyết định để mang về chức vô địch Champions League thứ 11 cho Real, phóng viên hỏi Zidane về việc có muốn cho học trò người Bồ Đào Nha nghỉ ngơi nhiều hơn không. "Có chứ," Zidane đáp nhẹ nhàng, và không nói gì thêm. Zidane không cần nói nhiều, vì ông không thích nói nhiều.
Nhưng sau phát ngôn ấy, Zidane âm thầm lên một kế hoạch tập luyện riêng cho Ronaldo, rồi trình bày với ngôi sao của ông. Ba, bốn mùa liên tiếp, siêu sao Bồ Đào Nha bao giờ cũng kết thúc mùa giải trong tình trạng kiệt sức. Zidane nhấn mạnh vào điều đó. Ông bảo với Ronaldo: một kế hoạch nghỉ ngơi phù hợp sẽ có vai trò quyết định, để giúp Ronaldo kết thúc mùa giải với thể lực tốt hơn, và để khởi đầu mùa giải sau đó, lẫn sau đó nữa với sức khỏe tốt hơn.
 |
Ronaldo chịu nghe Zidane, chấp nhận tận hiến ít hơn, để dành sức cho các trận cầu lớn.
"Hãy quên Pichichi và Quả bóng vàng châu Âu đi," Zidane nói. Hai danh hiệu ấy là nỗi ám ảnh của Ronaldo một thời, với ba lần được vinh danh trong sáu mùa bóng. Nhưng Zidane khuyên Ronaldo hãy bỏ số lượng, mà tập trung vào chất lượng. Thay đổi về lượng sẽ dẫn đến thay đổi về chất.
 |
Zidane không cần nói nhiều, chỉ bảo nhiều với các cầu thủ. Ông khiến họ nể phục bằng chính tài năng của bản thân trên sân tập. Ảnh: EFE.
Một vài cầu thủ cần được thuyết phục để cống hiến nhiều hơn, nhưng Ronaldo lại được thuyết phục để cống hiến ít lại. Zidane nhấn mạnh tầm quan trọng của việc này: "chúng tôi cần anh, và việc này cũng tốt cho anh".
Ronaldo có muốn thêm một trận chung kết tầm châu lục nữa mà anh tham gia nhưng lại đóng góp rất ít, như mấy trận chung kết trước đó? Tất nhiên là không. Nhưng đề nghị một siêu sao phải lùi lại, tránh xa ánh sáng truyền thông là một bước đi mạo hiểm. Thế nên khi Ronaldo bị rút ra nghỉ giữa chừng trận gặp Las Palmas, anh đã tỏ về không vui. "Cậu ấy thỉnh thoảng cũng phải nghỉ ngơi," Zidane nói với truyền thông, như nhắc lại giao kèo hồi mùa hè.
Và khi Zidane nói, Ronaldo lắng nghe. Zidane mang lời khuyên đến cho Ronaldo trên vai trò của một đàn anh đi trước, với sự quan tâm, cảm thông và đầy tính trải nghiệm. Bản thân Zidane cũng từng cảm thấy bất lực trước gánh nặng của tuổi tác, với những chấn thương và sự kiệt sức ăn mòn những múi cơ và tâm trí. Thế nên Zidane lùi lại một chút, để chuẩn bị cho một World Cup 2006 chói sáng ở tuổi 34, và ông làm được. Bây giờ, Zidane truyền lại kinh nghiệm cho đàn em.
"Tôi đã có một sự thay đổi lớn lao trong mùa bóng này," Ronaldo nói. "Trong bốn, năm mùa gần nhất, tôi luôn đẩy mình vượt qua giới hạn. Mùa này, tôi đã chuẩn bị cho những ngày cuối cùng của mùa bóng từ vài tháng trước".
Tất cả khởi đầu từ một "hiệp ước", chứ không phải mệnh lệnh. Trong sáu tuần cuối mùa giải, có bốn lần anh bị gạt tên hoàn toàn ra khỏi danh sách thi đấu. Zidane thừa biết nếu ngồi trên ghế dự bị, Ronaldo sẽ... ngứa chân. Cách tốt nhất là ở nhà hoàn toàn, không bay, không ngủ khách sạn, không nghe chỉ thị trước trận, không stress, không sân vận động, nghỉ ngơi 100%.
Zidane nhớ rằng chính ông cũng từng rất ghét khách sạn. "Cả một ngày trời trong căn phòng kín cho đến khi diễn ra trận đấu, nó khiến tôi kiệt sức. Bóng đá rất tuyệt vời, nhưng cũng đầy vất vả. Nên tôi chọn từ bỏ nó, dù có thể đá tiếp. Rồi sau đó, tôi nhớ những buổi tập. Tôi yêu bóng đá, nhưng không phải là tất tần tật mọi thứ".
Nghe theo chỉ dẫn của Zidane, Ronaldo đã cùng Real Madrid chinh phục cả châu Âu. Biếm hoạ: Goal. Đấy là một thành tựu lịch sử, giữa một galactico trên sân, và một galactico bên đường piste.
