Đi ngược quan hệ hợp tác quốc tế đương đại
Ngày 8/5, Tổng thống Mỹ Trump tuyên bố quyết định rút khỏi Thỏa thuận hạt nhân Iran và khởi động các biện pháp trừng phạt kinh tế đối với Iran, đồng thời tìm kiếm các biện pháp trừng phạt mới ở mực độ cao nhất.
Cho dù là xuất phát từ ý thức hệ và mối quan hệ ngoại giao không tốt đẹp với Iran, hay do tính cách cá nhân, hoặc nhằm xóa bỏ một cách cơ học thành quả chính trị của nguyên Tổng thống Obama, quyết định của Mỹ hoàn toàn phù hợp với phong cách cầm quyền của ông Trump với đặc trưng là thách thức các hệ thống quốc tế hoặc đảo lộn trật tự quan hệ quốc tế do chính Mỹ tạo ra.
Như vậy, quyết định của ông Trump sẽ gây ra những hệ lụy khôn lường, cũng như tiềm ẩn nhiều mâu thuẫn và rủi ro đối với các quan hệ quốc tế đương đại.
Phần lớn giới phân tích cho rằng, quyết định của ông Trump sẽ khiến cho nước Mỹ phải đứng ở "phía đối diện" đối với cộng đồng quốc tế.
Bởi Thỏa thuận hạt nhân Iran là sản phẩm của một thời đại, là thành quả ngoại giao đa phương và niềm tin lẫn nhua trong các quan hệ hợp tác quốc tế. Đặc biệt Thỏa thuận hạt nhân Iran được thông qua với số phiếu tuyệt đối của Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc.
Do vậy, ông Trump rút khỏi một Thỏa thuận nhận được sự đồng tình của cộng đồng quốc tế quả thực là động thái thách thức một cách trắng trợn trật tự quốc tế do chính Mỹ khởi xướng. Đồng thời nó cho thấy được sự coi thường của Mỹ đối với các "thảo thuận hợp tác quốc tế". Và động thái này của Mỹ thực sự sẽ gây ra những hệ lụy không thể đong đếm được.
Khiến Trung Đông càng thêm hỗn loạn
Thực ra, quyết định của ông Trump không ngây bất ngờ cho giới quan sát. Tuy nhiên, động thái của ông chủ Nhà Trắng vào thời điểm này thực sự châm ngòi cho một loạt các mâu thuẫn trong và ngoài nước Mỹ. Đặc biệt, quyết định này sẽ làm gia tăng rủi ro xung đột tại chảo lửa Trung Đông.
Không phải ngẫu nhiên ngay sau khi Mỹ tuyên bố rút khỏi Thỏa thuận hạt nhân Iran, đồng minh số 1 của Mỹ tại Trung Đông-Israel đã lập tức triển khai các hoạt động ném bom dữ dội tại căn cứ quân sự của quân chính phủ Syria ở phía Nam thủ đô Damascus.
Và đây thực sự là bằng chứng hùng hồn nhất về những hệ lụy khôn lường sau khi Mỹ rút khỏi Thỏa thuận hạt nhân Iran.
Đặc biệt, quyết định của Mỹ chắc chắn khiêu khích phái cứng rắn trong nội bộ Iran. Bởi Thỏa thuận hạt nhân Iran là thành quả chính trị đạt được sự nhận thức chung duy nhất giữa Mỹ và Iran, cũng như giữa Iran và phương Tây.
Và một khi, Thỏa thuận này không tồn tại nữa, đồng nghĩa với việc niềm tin và sự hợp tác khác rất khó được xác lập và duy trì. Như vậy, hệ quả tất yếu là các cuộc đáp trả và công kích nhằm vào nhau. Các cuộc cấm vận đặc biệt là các biện pháp cấm vận của Mỹ sẽ được áp đặt ở mức cao hơn nhằm vào Iran.
Như vậy, quyết định của ông Trump thực sự đẩy quan hệ Mỹ-Iran vào thế ngày càng đối kháng.
Và xa hơn nữa quyết định này sẽ khiến cho tình hình chảo lửa Trung Đông đã phức tạp nay càng thêm hỗn loạn. Trong đó, một loạt các nhân tố không xác định ngày càng gia tăng.
