Xây dựng Đoàn vững mạnh

Xây dựng Đoàn vững mạnh; Tăng cường giáo dục lý tưởng cách mạng, đạo đức, lối sống văn hóa; Đoàn kết, phát huy thanh niên xung kích, tình nguyện, sáng tạo xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa

(Dự thảo Báo cáo chính trị của Ban Chấp hành Trung ương Đoàn khóa X tại Đại hội đại biểu toàn quốc Đoàn TNCS Hồ Chí Minh lần thứ XI)

Đại hội đại biểu toàn quốc Đoàn TNCS Hồ Chí Minh lần thứ XI là sự kiện chính trị quan trọng của tuổi trẻ Việt Nam, đánh dấu bước phát triển mới của tổ chức Đoàn và phong trào thanh thiếu nhi. Đại hội diễn ra trong thời điểm đất nước tiếp tục đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa và hội nhập quốc tế, phấn đấu trở thành nước công nghiệp theo hướng hiện đại. Bối cảnh đó, đòi hỏi tổ chức Đoàn TNCS Hồ Chí Minh phải không ngừng đổi mới nội dung và phương thức hoạt động để đáp ứng yêu cầu của tình hình mới, xứng đáng là đội dự bị tin cậy của Đảng Cộng sản Việt Nam, trường học xã hội chủ nghĩa của thanh niên, đại diện chăm lo và bảo vệ quyền lợi hợp pháp, chính đáng của tuổi trẻ.

PHẦN THỨ NHẤT

ĐÁNH GIÁ KẾT QUẢ THỰC HIỆN NGHỊ QUYẾT ĐẠI HỘI ĐOÀN TOÀN QUỐC LẦN THỨ X (NHIỆM KỲ 2012 - 2017)

Năm năm qua, cùng với sự phát triển của đất nước, thanh niên có sự phát triển toàn diện, trình độ học vấn được nâng lên, tầm vóc và thể trạng được cải thiện. Tỷ lệ thanh niên được đào tạo ngày càng tăng nhanh trong cơ cấu lực lượng lao động. Phần lớn thanh niên có trách nhiệm với bản thân, gia đình, xã hội, luôn tin tưởng vào sự lãnh đạo của Đảng và con đường phát triển của đất nước, phát huy truyền thống cách mạng, thể hiện rõ lòng yêu nước, tinh thần tự hào dân tộc, có hành động thiết thực, cụ thể vì cộng đồng. Đảng, Nhà nước và nhân dân luôn đặt niềm tin sâu sắc vào thế hệ trẻ và đã có nhiều chủ trương, chính sách quan trọng, tạo điều kiện thuận lợi để chăm lo, giáo dục, bồi dưỡng, phát huy vai trò, trách nhiệm của thanh thiếu nhi. Đoàn TNCS Hồ Chí Minh tiếp tục có bước phát triển, thể hiện rõ vai trò, trách nhiệm với thanh thiếu nhi và có đóng góp xứng đáng vào những thành tựu chung của đất nước.

Bám sát Nghị quyết Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XI, XII, với sự nỗ lực cố gắng của đông đảo đoàn viên, thanh niên và các cấp bộ đoàn, Nghị quyết Đại hội Đoàn toàn quốc lần thứ X đã được triển khai thực hiện nghiêm túc. Công tác đoàn và phong trào thanh thiếu nhi đã đạt được những kết quả quan trọng. Nhiều nhân tố mới, điển hình tiên tiến trong thanh niên được phát hiện, tôn vinh, góp phần tạo dựng hình ảnh đẹp về lớp thanh niên Việt Nam thời kỳ mới. Kết quả thực hiện Nghị quyết Đại hội Đoàn toàn quốc lần thứ X được đánh giá cụ thể như sau:

I. KẾT QUẢ ĐẠT ĐƯỢC

1. Công tác giáo dục

Trong nhiệm kỳ qua, công tác giáo dục luôn được coi trọng, nội dung, phương thức tiếp tục được đổi mới. Việc học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh; triển khai thực hiện Đề án và Chương trình hành động của tổ chức Đoàn các cấp thực hiện Chỉ thị 42-CT/TW của Ban Bí thư Trung ương Đảng về “Tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác giáo dục lý tưởng cách mạng, đạo đức, lối sống văn hóa cho thế hệ trẻ, giai đoạn 2015 - 2030” được xác định là nhiệm vụ trọng tâm, xuyên suốt và đạt được một số kết quả đáng ghi nhận.

Học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh được triển khai đồng bộ, thường xuyên, liên tục, xác định nội dung, hình thức phù hợp với từng đối tượng thanh thiếu nhi, gắn với nhiệm vụ chính trị của địa phương, cơ quan, đơn vị. Chương trình “Thắp sáng ước mơ tuổi trẻ Việt Nam”, các hoạt động phát hiện, tuyên dương người tốt, việc tốt, liên hoan thanh niên tiên tiến làm theo lời Bác được triển khai sâu rộng, đã cổ vũ, động viên, tạo động lực để thanh thiếu nhi rèn luyện, phấn đấu. Nhiều mô hình, cách làm hay được xây dựng, nhân rộng ⁽¹⁾. Trong nhiệm kỳ qua, đã có 23.507 điển hình thanh niên tiên tiến làm theo lời Bác cấp tỉnh, 1.445 điển hình thanh niên tiên tiến làm theo lời Bác cấp toàn quốc được tuyên dương.

Công tác giáo dục chính trị, tư tưởng được quan tâm, chú trọng triển khai thực hiện. Việc giáo dục chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, tuyên truyền, học tập các Nghị quyết của Đảng, của Đoàn được triển khai với nhiều hình thức sáng tạo, như: học tập trực tuyến, thi trắc nghiệm, thi tự luận trên Internet, xây dựng phim ngắn, bản đồ tư duy tuyên truyền, phổ biến Nghị quyết. Các đợt sinh hoạt chính trị “Con đường cách mạng của thanh niên thời kỳ mới”, “Tự hào tiến bước dưới cờ Đảng”, “Tự hào tuổi trẻ thời đại Hồ Chí Minh”, “Nhớ về Bác lòng ta trong sáng hơn” và Hội thi “Ánh sáng soi đường” đã thu hút đông đảo đoàn viên, thanh niên, sinh viên tham gia, được dư luận xã hội ghi nhận. Trong nhiệm kỳ, trên 30 triệu lượt cán bộ, đoàn viên, thanh niên được học tập, quán triệt nghị quyết của Đảng, của Đoàn và lý luận chính trị.

Công tác nắm bắt tình hình tư tưởng, định hướng dư luận trong thanh niên trước những diễn biến phức tạp và công tác đấu tranh với những luận điệu chống phá, âm mưu, hành động “diễn biến hòa bình” của các thế lực thù địch nhằm vào thanh niên được chú trọng hơn.

Công tác giáo dục truyền thống được triển khai hiệu quả, thường xuyên, bám sát các sự kiện lịch sử, chính trị, văn hóa của đất nước. Các hoạt động được tổ chức theo hướng coi trọng tính giáo dục và tự giáo dục, phát huy truyền thống cách mạng, khơi dậy lòng yêu nước, bồi đắp tinh thần tự hào dân tộc cho thanh thiếu nhi. Nhiều đợt sinh hoạt truyền thống, cuộc thi, chương trình được tổ chức có hiệu quả, có sức lan tỏa, tiêu biểu như: cuộc thi “Tự hào Việt Nam”, ngày hội “Tôi yêu Tổ quốc tôi”, Liên hoan các nhóm tuyên truyền ca khúc cách mạng. Các hoạt động tuyên truyền về biển, đảo được triển khai sâu rộng, thu hút gần 7,6 triệu lượt thanh thiếu nhi tham gia, tạo hiệu ứng mạnh mẽ, khơi dậy và phát huy lòng yêu nước, trách nhiệm bảo vệ chủ quyền, quyền chủ quyền, lợi ích quốc gia, dân tộc trong thanh thiếu nhi.

Các hoạt động “Đền ơn đáp nghĩa - Uống nước nhớ nguồn”, về nguồn, chăm sóc, tôn tạo và phát huy giá trị các khu di tích lịch sử, văn hóa được tổ chức thường xuyên đã góp phần quan trọng giáo dục truyền thống cho thanh thiếu nhi ⁽²⁾. Đặc biệt, hằng năm “Lễ thắp nến tri ân các Anh hùng liệt sỹ” được tổ chức rộng khắp tại tất cả các nghĩa trang liệt sỹ, thu hút hơn 4 triệu lượt đoàn viên, thanh thiếu nhi tham gia, tạo dấu ấn sâu sắc trong xã hội và các tầng lớp nhân dân.

Công tác giáo dục đạo đức, lối sống được triển khai thực hiện theo phương châm coi trọng việc xác định giá trị, tiêu chí, chuẩn mực trong hành vi, lối sống, ứng xử của cán bộ, đoàn viên, thanh thiếu nhi. Cuộc vận động “Xây dựng giá trị hình mẫu thanh niên Việt Nam thời kỳ mới” được triển khai góp phần tiếp tục định hình giá trị nhân ái, nghĩa tình, tinh thần trách nhiệm, chia sẻ với cộng đồng trong thanh niên. Tổ chức Đoàn đã phối hợp với nhà trường trong giáo dục đạo đức, lối sống, ứng xử văn minh, phòng chống bạo lực học đường, tệ nạn xã hội và các hành vi lệch chuẩn cho học sinh, sinh viên; đồng thời chủ động tổ chức nhiều hoạt động giáo dục về nếp sống mới, giá trị văn hóa dân tộc, bài trừ các hủ tục trong thanh niên, xây dựng các mô hình lễ cưới tập thể trong thanh niên.

Công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật tiếp tục được các cấp bộ đoàn phối hợp cùng các ngành chức năng triển khai thực hiện bằng nhiều phương thức sáng tạo, phù hợp với từng đối tượng thanh niên ⁽³⁾, góp phần xây dựng trong đoàn viên, thanh niên ý thức “Sống và làm việc theo Hiến pháp và pháp luật”. Các cấp bộ đoàn tích cực tổ chức cho đoàn viên, thanh niên tham gia đóng góp ý kiến vào dự thảo các văn bản pháp luật. Công tác đấu tranh phòng chống tệ nạn xã hội và cảm hóa, giáo dục thanh thiếu niên chậm tiến được quan tâm hơn với hơn 10.000 đoàn xã, phường, thị trấn triển khai, giúp đỡ hơn 62.800 thanh thiếu niên chậm tiến.

Phương thức giáo dục của Đoàn ngày càng được đổi mới thông qua các phong trào hành động cách mạng; các đợt sinh hoạt chính trị, các diễn đàn thanh niên, đối thoại với thanh niên, các cuộc thi, hội thi; qua nêu gương điển hình tiên tiến, người tốt, việc tốt; định hướng thanh niên qua các phương tiện truyền thông, mạng xã hội ⁽⁴⁾. Hệ thống báo chí, xuất bản của Đoàn tiếp tục phát triển, đã xây dựng được nhiều tuyến bài, đầu sách, tổ chức nhiều hoạt động sau mặt báo góp phần giáo dục lòng yêu nước, tình yêu biển, đảo, định hướng giá trị đạo đức, lối sống văn hóa cho thanh thiếu nhi. Các thiết chế văn hóa do Đoàn quản lý tiếp tục được quan tâm đầu tư, phát huy hiệu quả trong công tác giáo dục thanh thiếu nhi.

2. Phong trào “Xung kích, tình nguyện phát triển kinh tế - xã hội và bảo vệ Tổ quốc”

Nhiệm kỳ qua, phong trào tiếp tục có bước phát triển mới, thể hiện rõ nét vai trò xung kích, tinh thần tình nguyện, sáng tạo của thanh niên trong phát triển kinh tế- xã hội, bảo đảm quốc phòng an ninh, đóng góp tích cực vào quá trình đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước và hội nhập quốc tế, đồng thời tạo môi trường thực tiễn phong phú, rộng lớn để phát huy, rèn luyện đoàn viên, thanh niên.

Xung kích phát triển kinh tế - xã hội và hội nhập quốc tế được thực hiện và đạt kết quả rõ nét trên các lĩnh vực xây dựng nông thôn mới, văn minh đô thị và các phong trào trong từng đối tượng thanh niên. Các cấp bộ đoàn đã đảm nhận, thực hiện trên 455.000 công trình, phần việc thanh niên, hơn 2.200 dự án trong các lĩnh vực, mang lại giá trị kinh tế - xã hội cao.

Phong trào “Tuổi trẻ chung tay xây dựng nông thôn mới”, các cấp bộ đoàn tập trung đăng ký, đảm nhận, thực hiện một số nội dung trọng tâm như: tham gia xây dựng cơ sở hạ tầng nông thôn; hỗ trợ thanh niên làm kinh tế, ứng dụng, chuyển giao tiến bộ khoa học kỹ thuật, công nghệ vào sản xuất và đời sống sinh hoạt nông thôn; giữ gìn vệ sinh môi trường; tham gia xây dựng đời sống văn hóa. Đoàn viên, thanh niên cả nước đóng góp hàng triệu ngày công tham gia xây dựng, sửa chữa hơn 31.500km đường giao thông nông thôn, 61.999 km kênh mương nội đồng, 2.820 nhà văn hóa, 5.255 nhà nhân ái, nhà bán trú dân nuôi.

Phong trào “Tuổi trẻ tham gia xây dựng văn minh đô thị” được tổ chức theo phương thức lựa chọn nội dung, tổ chức thực hiện theo từng đợt cao điểm hoặc chiến dịch, gắn liền với yêu cầu, nhiệm vụ trọng tâm của từng địa phương. Các cấp bộ đoàn tập trung đảm nhận các công trình, phần việc thanh niên tham gia đảm bảo trật tự an toàn giao thông, bảo vệ môi trường, giữ gìn cảnh quan đô thị, xây dựng đời sống văn hóa ở khu dân cư và nếp sống văn hóa trong thanh thiếu nhi; xây dựng 393 tuyến phố (đường, hẻm) văn minh “sáng - xanh- sạch - đẹp - an toàn”.

Các cấp bộ đoàn đã xây dựng và triển khai các phong trào gắn với từng khối đối tượng thanh niên, coi trọng và phát huy nhiệm vụ chuyên môn, thế mạnh của từng khối đối tượng để vận động thanh niên thi đua hoàn thành tốt nhiệm vụ chính trị ở từng địa phương, cơ quan, đơn vị. Thanh niên trường học triển khai các phong trào thi đua học tập tốt, rèn luyện tốt, góp phần xây dựng xã hội học tập, phát triển nguồn nhân lực trẻ ⁽⁵⁾. Công chức, viên chức trẻ thi đua triển khai phong trào “3 trách nhiệm”, tích cực tham gia cải cách hành chính, phục vụ người dân và doanh nghiệp ⁽⁶⁾. Thanh niên công nhân thi đua lao động, sản xuất, tích cực rèn luyện tay nghề, góp phần nâng cao năng suất, chất lượng sản phẩm, bảo đảm an toàn lao động. Lực lượng thanh niên xung phong đã đảm nhận, triển khai thực hiện 12 dự án Làng Thanh niên lập nghiệp khu vực biên giới, xã đặc biệt khó khăn và 270 cầu giao thông nông thôn các tỉnh miền núi phía Bắc, miền Trung, Tây Nguyên. Đội ngũ doanh nhân trẻ đã vượt qua khó khăn, tiếp tục đổi mới sáng tạo, thúc đẩy sản xuất, kinh doanh. Cuộc vận động “Thanh niên Việt Nam ưu tiên dùng hàng Việt Nam” được triển khai với một số mô hình, cách làm hay như đưa hàng Việt về nông thôn, đến các khu vực có đông thanh niên công nhân.

Các hoạt động hội nhập quốc tế thanh niên được tăng cường, tập trung trong doanh nhân trẻ, trí thức trẻ, học sinh, sinh viên. Các cấp bộ đoàn biên soạn, cung cấp thông tin hội nhập; tổ chức các hoạt động nâng cao kiến thức, kỹ năng hội nhập, các hoạt động giao lưu thanh niên, tuyên truyền, quảng bá về đất nước, con người Việt Nam; thành lập và duy trì hoạt động hơn 1.000 câu lạc bộ ngoại ngữ, góp phần rèn luyện bản lĩnh, tâm thế, tác phong, ứng xử của thanh niên trong hội nhập trên nền tảng văn hóa dân tộc.

Xung kích, tình nguyện vì cuộc sống cộng đồng được triển khai sâu rộng với hình thức phong phú, đa dạng. Phong trào “Thanh niên tình nguyện” có bước phát triển, thu hút sự quan tâm, ủng hộ của xã hội, với trên 16 triệu lượt đoàn viên, thanh niên tham gia. Trong nhiệm kỳ, Đoàn đã tham mưu với Đảng triển khai Năm Thanh niên tình nguyện 2014, tạo bước chuyển mới và khẳng định ý nghĩa, hiệu quả từ các hoạt động tình nguyện của thanh niên, được xã hội quan tâm, ủng hộ.

Nội dung của phong trào được triển khai có trọng tâm, trọng điểm và đồng bộ, gồm: Tham gia xây dựng nông thôn mới, đô thị văn minh, bảo đảm trật tự an toàn giao thông, vệ sinh môi trường, ứng phó với biến đổi khí hậu, phòng chống thiên tai, bão lũ, tiếp sức mùa thi, tiếp sức người bệnh, hiến máu tình nguyện, chăm sóc sức khỏe cộng đồng, đền ơn đáp nghĩa, uống nước nhớ nguồn, tuyên truyền vệ sinh an toàn thực phẩm, phòng, chống dịch bệnh ⁽⁷⁾.

Phương thức tổ chức phong trào được đổi mới theo hướng triển khai các chương trình, chiến dịch, hoạt động trong các đối tượng thanh niên. Chiến dịch thanh niên tình nguyện hè được triển khai với 1 chương trình (Tiếp sức mùa thi) và 4 chiến dịch (Mùa hè xanh, Hoa phượng đỏ, Kỳ nghỉ hồng, Hành quân xanh). Tình nguyện mùa đông, Xuân tình nguyện được mở rộng. Các hoạt động tình nguyện tại chỗ, tình nguyện thường xuyên, tình nguyện quốc tế được triển khai gắn với nhiệm vụ chính trị của từng địa phương, cơ quan, đơn vị, huy động được sức mạnh tổng hợp của các lực lượng quần chúng nhân dân, trong đó, thanh niên luôn giữ vai trò nòng cốt. Các hoạt động tình nguyện đột xuất tham gia phòng chống, khắc phục hậu quả thiên tai, bão lũ, ứng cứu tai nạn giao thông được triển khai kịp thời, được dư luận xã hội ghi nhận.

Xung kích bảo vệ Tổ quốc, giữ gìn an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội được chú trọng và triển khai đồng bộ. Tổ chức Đoàn các cấp đã phối hợp với các ngành chức năng thường xuyên giáo dục cho đoàn viên, thanh niên về vai trò, trách nhiệm và nghĩa vụ bảo vệ Tổ quốc, ý thức cảnh giác cách mạng; phát huy vai trò xung kích của thanh niên tham gia thực hiện nghĩa vụ quốc phòng an ninh. Đồng thời, tích cực tham gia công tác tuyển quân và thực hiện chính sách hậu phương quân đội.

Cuộc vận động “Nghĩa tình biên giới, hải đảo” được thực hiện hiệu quả với nhiều giải pháp thiết thực, như: tổ chức các hoạt động kết nghĩa giữa Đoàn Thanh niên các địa phương với Đoàn Thanh niên, đơn vị quân đội nơi biên giới, hải đảo; thực hiện các công trình, hành trình, hoạt động vì chủ quyền biên giới, biển đảo. Cuộc vận động đã thu hút đông đảo đoàn viên, thanh niên tham gia và tạo sự lan tỏa cao trong xã hội. Năm năm qua, các cấp bộ đoàn đã vận động ủng hộ cán bộ, chiến sỹ, thanh thiếu nhi và nhân dân vùng biên giới, hải đảo với tổng giá trị trên 215 tỷ đồng.

Phong trào “Toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc” được các cấp bộ đoàn phối hợp thực hiện thường xuyên, hiệu quả, góp phần đấu tranh phòng, chống tội phạm và tệ nạn xã hội. Các hoạt động tham gia bảo đảm trật tự an toàn giao thông đạt kết quả rõ nét với trên 37.000 đợt ra quân tuyên truyền về an toàn giao thông, thu hút trên 4 triệu lượt thanh thiếu nhi và nhân dân tham gia; triển khai nhiều mô hình thanh niên tham gia bảo đảm trật tự an toàn giao thông; tổ chức 46 đội thanh niên tình nguyện sơ, ứng cứu nhanh tai nạn giao thông trên Quốc lộ 1A và đường Hồ Chí Minh đoạn qua Tây Nguyên.

Phong trào thi đua “Thanh niên Quân đội vươn tới những đỉnh cao”, “Thanh niên Công an nhân dân học tập, thực hiện 6 điều Bác Hồ dạy” được triển khai liên tục, rộng khắp và hiệu quả. Các nhóm nội dung và giải pháp của từng phong trào đã được thực hiện ngày càng chất lượng, đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới.

Xung kích lao động sáng tạo, làm chủ khoa học công nghệ với nhiều hoạt động phong phú mang lại giá trị hữu ích trong công việc và cuộc sống. Điểm nổi bật là phong trào “Sáng tạo trẻ” được tập trung triển khai trong các lĩnh vực sản xuất, kinh doanh, dịch vụ, cải cách hành chính, bảo vệ môi trường, bảo đảm trật tự an toàn giao thông, học tập, giảng dạy, nghiên cứu khoa học, chăm sóc sức khỏe cộng đồng. Năm năm qua, đoàn viên, thanh niên đã có hàng chục nghìn sáng kiến, giải pháp cải tiến kỹ thuật, ứng dụng khoa học, công nghệ mới vào sản xuất và đời sống; tham gia giải quyết các vấn đề bức xúc của xã hội và thực hiện các nhiệm vụ chính trị của địa phương, cơ quan, đơn vị.

Các cấp bộ đoàn triển khai nhiều giải pháp trong xây dựng phong trào, tổ chức các hoạt động tạo môi trường cổ vũ, phát huy tinh thần sáng tạo của đoàn viên, thanh niên như: phong trào “Thanh niên Quân đội tiến quân vào khoa học và công nghệ”, chương trình “Tuổi trẻ Công an nhân dân tiến quân vào khoa học công nghệ”; ứng dụng tiến bộ khoa học, kỹ thuật trong sản xuất nông nghiệp; các hội thi tay nghề trong công nhân và lao động trẻ; hội thao kỹ thuật sáng tạo tuổi trẻ ngành y; hội nghị khoa học sinh viên, giảng viên trẻ các trường đại học, cao đẳng khối ngành nông - lâm - ngư - thủy lợi, y - dược, kinh tế, xây dựng, công nghệ.

Các cuộc thi, giải thưởng sáng tạo trẻ tiếp tục được mở rộng, tạo môi trường, động lực cho thanh thiếu nhi thi đua sáng tạo. Năm năm qua, các cuộc thi Tin học trẻ, Tin học khối cán bộ, công chức trẻ, Sáng tạo thanh thiếu niên, nhi đồng, Nhà sáng tạo Việt Nam với Intel Galileo đã thu hút hơn 2.100 thí sinh với gần 3.000 ý tưởng sáng tạo, đề tài tham gia cấp toàn quốc, hàng chục nghìn thí sinh tham gia dự thi cấp tỉnh. Liên hoan Sáng tạo trẻ, Tuổi trẻ sáng tạo; Giải thưởng Quả cầu vàng, Euréka, Nữ sinh viên tiêu biểu trong lĩnh vực kỹ thuật đã thu hút hơn 7.600 công trình, đề tài, sản phẩm sáng tạo tham gia, trong đó gần 1.600 công trình, đề tài, sản phẩm sáng tạo được tuyên dương, trao giải.

Các cấp bộ đoàn đã có nhiều cố gắng, chủ động tham gia có hiệu quả vào công tác tài năng trẻ. Các hình thức câu lạc bộ, cuộc thi, giải thưởng dành cho tài năng trẻ, gương mặt trẻ ngày càng đa dạng. Các hoạt động phát hiện, biểu dương, tôn vinh, hỗ trợ tài năng trẻ được quan tâm tổ chức ở các cấp. Hệ thống cơ sở dữ liệu tài năng trẻ Việt Nam được xây dựng ở cấp Trung ương ⁽⁸⁾.

Xung kích bảo vệ môi trường, ứng phó với biến đổi khí hậu được cụ thể hóa bằng nhiều hoạt động thiết thực, tạo hiệu ứng lan tỏa trong xã hội. Các cấp bộ đoàn đã tập trung làm tốt công tác tuyên truyền, giáo dục cho đoàn viên, thanh thiếu nhi nâng cao nhận thức, ý thức bảo vệ môi trường, ứng phó với biến đổi khí hậu. Đoàn đã vận động và tổ chức cho hơn 5 triệu lượt đoàn viên, thanh niên tham gia các hoạt động bảo vệ môi trường, ứng phó với biến đổi khí hậu, trồng hơn 22 triệu cây xanh, chăm sóc hơn 2.000 ha rừng, thành lập 14.196 câu lạc bộ, tổ, đội, nhóm thanh niên bảo vệ môi trường. Các hoạt động vệ sinh môi trường, thu gom rác thải, bảo vệ nguồn nước, bảo vệ dòng sông quê hương được triển khai đa dạng. Ngày Chủ nhật xanh, các đợt ra quân cao điểm hưởng ứng Ngày môi trường thế giới, chiến dịch “Hãy làm sạch biển”, các hoạt động tham gia khắc phục sự cố môi trường ở các tỉnh miền Trung được tổ chức với quy mô rộng, thu hút đông đảo thanh niên tham gia. Nhiều mô hình can thiệp tại cộng đồng trong bảo vệ môi trường được nhân rộng như: xây dựng công trình nước sạch và nhà tiêu hợp vệ sinh; di dời nhà tiêu, chuồng trại chăn nuôi không hợp vệ sinh ra xa nơi ở; xây lò đốt rác thải; thu gom xử lý rác thải; giữ sạch cánh đồng quê hương ⁽⁹⁾.

Hoạt động ứng phó với biến đổi khí hậu đạt được một số kết quả cụ thể. Các cấp bộ đoàn vận động đoàn viên, thanh niên đóng góp ngày công xây dựng chòi tránh lũ cho hộ nghèo, gia đình chính sách khu vực Bắc Trung Bộ và Duyên hải miền Trung; tổ chức các đội hình thanh niên xung kích tham gia phòng, chống và khắc phục hậu quả thiên tai, bão lũ, ứng phó với biến đổi khí hậu. Các cấp bộ đoàn đã huy động hàng triệu ngày công của thanh niên, vận động các nguồn lực xã hội với giá trị gần 21 tỷ đồng, triển khai nhiều công trình, phần việc cụ thể hỗ trợ nhân dân khắc phục tình trạng hạn hán ở Tây Nguyên, Nam Trung Bộ và xâm nhập mặn khu vực Đồng bằng Sông Cửu Long.

3. Phong trào “Đồng hành với thanh niên lập thân, lập nghiệp”

Nhiệm kỳ qua, phong trào được đẩy mạnh, mang lại hiệu quả thiết thực, góp phần giải quyết ngày càng tốt hơn nhu cầu, nguyện vọng, bảo đảm quyền và lợi ích chính đáng của thanh niên, huy động được các nguồn lực xã hội hỗ trợ thanh niên trong học tập, lập thân, lập nghiệp, nâng cao thể chất, đời sống văn hóa tinh thần, phát triển kỹ năng xã hội.

Đồng hành với thanh niên trong học tập, các cấp bộ Đoàn, Hội tổ chức thường xuyên các hoạt động tạo môi trường, điều kiện để thanh niên học tập, nghiên cứu khoa học, tham gia xây dựng môi trường học đường lành mạnh. Tập trung triển khai và nâng cao hiệu quả hoạt động của các câu lạc bộ học thuật, các sân chơi, ngày hội, diễn đàn trực tuyến giúp học sinh, sinh viên trang bị phương pháp học tập, kỹ năng thực hành, tư duy sáng tạo. Tổ chức các hội thảo, hội nghị, diễn đàn nghiên cứu khoa học, hỗ trợ sinh viên, giảng viên trẻ đảm nhận các đề tài nghiên cứu khoa học. Trung bình mỗi năm, các cấp bộ đoàn khối trường học hỗ trợ triển khai 18.000 đề tài nghiên cứu khoa học, trong đó có khoảng 5.000 đề tài được tuyên dương. Các quỹ khuyến học, khuyến tài, giải thưởng, học bổng dành cho học sinh, sinh viên tiếp tục được mở rộng về quy mô, nâng cao về chất lượng, trong năm năm qua đã cấp học bổng cho gần 780.000 lượt học sinh, sinh viên với tổng giá trị trên 792 tỷ đồng.

Các hoạt động hỗ trợ học sinh, sinh viên có hoàn cảnh khó khăn đến trường được tổ chức thông qua chương trình “Tiếp sức đến trường” với các hoạt động như xây nhà bán trú dân nuôi, các điểm trường, trường học cho học sinh vùng sâu, vùng xa, hỗ trợ sinh viên vay vốn tín dụng học tập, trao tặng sách vở, đồ dùng học tập cho học sinh có hoàn cảnh khó khăn, vận động học sinh đã bỏ học và có nguy cơ bỏ học trở lại trường. Qua chương trình đã xây dựng được 38 trường đẹp cho em, nhà bán trú cho em trị giá 11,3 tỷ đồng, gần 500.000 học sinh, sinh viên có hoàn cảnh khó khăn được tiếp sức đến trường.

Các cấp bộ đoàn đã tích cực hỗ trợ, khuyến khích thanh niên học tập nâng cao trình độ học vấn, chuyên môn, nghiệp vụ thông qua các hình thức như: các cuộc thi tin học trong công chức, viên chức trẻ, các cuộc thi tay nghề, thợ giỏi trong thanh niên công nhân tại các địa phương, các tập đoàn, tổng công ty, cung cấp các thông tin về đào tạo, hội thảo trong và ngoài nước.

Đồng hành với thanh niên trong nghề nghiệp, việc làm, các cấp bộ đoàn chú trọng tổ chức các hoạt động tuyên truyền nâng cao nhận thức, tư vấn, hỗ trợ thanh niên trong nghề nghiệp, việc làm. Công tác tư vấn, hướng nghiệp cho thanh niên, đặc biệt trong học sinh phổ thông được thực hiện với nhiều hình thức với hơn 8 triệu lượt thanh niên, học sinh được tư vấn, hướng nghiệp.

Trong nhiệm kỳ, toàn Đoàn đã tham gia dạy nghề cho hơn 420.000 thanh niên, giới thiệu việc làm cho hơn 2 triệu thanh niên, tập trung cho bộ đội xuất ngũ, sinh viên, thanh niên khuyết tật, thanh niên hoàn lương. Phối hợp với nhiều bộ, ngành tổ chức các hội thi tay nghề, thao diễn kỹ thuật cho thanh niên công nhân; tập huấn, chuyển giao khoa học kỹ thuật, hỗ trợ thanh niên nông thôn xây dựng, phát triển các mô hình kinh tế. Hỗ trợ thanh niên vay vốn phát triển sản xuất được thực hiện hiệu quả. Hiện nay, nguồn Quỹ Quốc gia về việc làm cho thanh niên vay hơn 72 tỷ đồng, đang triển khai thực hiện tại 61 tỉnh, thành đoàn với 1.420 dự án, giải quyết việc làm cho 3.300 lao động; dư nợ ủy thác của Ngân hàng Chính sách xã hội trong hệ thống Đoàn thanh niên đạt gần 20.250 tỷ đồng với 841.000 hộ vay. Các cấp bộ đoàn xây dựng trên 14.000 mô hình thanh niên phát triển kinh tế giỏi, 356 hợp tác xã thanh niên và gần 1.200 tổ hợp tác thanh niên phát triển kinh tế; vận động thanh niên liên kết sản xuất kinh doanh, trao đổi kinh nghiệm làm giàu chính đáng.

Các hoạt động khuyến khích, hỗ trợ thanh niên khởi nghiệp bước đầu được tổ chức đa dạng. Triển khai chương trình “Thanh niên khởi nghiệp”, các cấp bộ đoàn tổ chức các hoạt động truyền thông về khởi nghiệp; tổ chức các cuộc thi ý tưởng sáng tạo khởi nghiệp trong thanh niên; tổ chức tư vấn, hỗ trợ thông tin, kiến thức, kỹ năng và vốn cho thanh niên khởi nghiệp.

Các trung tâm dịch vụ việc làm, dạy nghề giới thiệu việc làm, giáo dục nghề nghiệp của Đoàn có nhiều cố gắng trong hoạt động. Một số trung tâm đã chủ động đổi mới, tăng cường liên kết, phối hợp với các tổ chức, doanh nghiệp, đơn vị đào tạo và tuyển dụng lao động. Hoạt động tham gia xây dựng và giám sát việc thực thi các chính sách về nghề nghiệp, việc làm cho thanh niên được kiên trì thực hiện.

Đồng hành với thanh niên nâng cao sức khỏe thể chất và đời sống văn hóa tinh thần được triển khai rộng khắp. Phong trào thể thao quần chúng được tổ chức sôi nổi ở cơ sở. Nhiều hoạt động thể thao có uy tín xã hội tiếp tục được đầu tư, nâng cao chất lượng ⁽¹⁰⁾. Các hoạt động giáo dục, chăm sóc sức khỏe vị thành niên, phòng chống HIV/AIDS, ma túy, mại dâm và các tệ nạn xã hội trong thanh niên ngày càng được quan tâm.

Các hoạt động văn hóa, văn nghệ được triển khai đa dạng; nhiều chương trình văn hóa, nghệ thuật quy mô lớn được tổ chức, có sức lan tỏa ⁽¹¹⁾. Các hoạt động chăm lo đời sống văn hóa tinh thần, đồng hành với thanh niên công nhân được tăng cường, bước đầu hỗ trợ được một bộ phận thanh niên công nhân có hoàn cảnh khó khăn ⁽¹²⁾. Các cấp bộ đoàn tổ chức nhiều chương trình hát các ca khúc cách mạng, ca khúc mới viết về thanh niên.

Chất lượng, hiệu quả hoạt động của các thiết chế văn hóa, thể thao, vui chơi, giải trí của Đoàn được nâng cao, đóng góp quan trọng trong việc hỗ trợ thanh niên nâng cao sức khỏe thể chất và đời sống tinh thần.

Đồng hành với thanh niên trong phát triển kỹ năng xã hội được tiếp tục quan tâm chỉ đạo. Các cấp bộ đoàn tổ chức nhiều hình thức tuyên truyền, giáo dục nâng cao nhận thức về kỹ năng thực hành xã hội cho thanh niên. Tổ chức Đoàn xây dựng chương trình, tổ chức các lớp đào tạo, bồi dưỡng nâng cao kiến thức cho cán bộ nòng cốt về kỹ năng xã hội; tổ chức các lớp huấn luyện, trại huấn luyện kỹ năng xã hội cho cán bộ, đoàn viên, thanh niên. Chú trọng đào tạo, bồi dưỡng, tạo môi trường để thanh niên rèn luyện kỹ năng thông qua các phong trào, chương trình, các hoạt động trải nghiệm thực tiễn. Các trung tâm, cung, nhà văn hóa thanh niên đã tổ chức nhiều hoạt động, xây dựng nhiều mô hình giáo dục kỹ năng xã hội cho thanh niên.

4. Xây dựng Đoàn vững mạnh, mở rộng mặt trận đoàn kết, tập hợp thanh niên

Nâng cao chất lượng đoàn viên: Các cấp bộ đoàn đã thực hiện một số giải pháp trong công tác bồi dưỡng để nâng cao chất lượng đoàn viên mới kết nạp. Trong nhiệm kỳ, toàn Đoàn đã kết nạp hơn 5 triệu đoàn viên mới. Hiện nay, toàn Đoàn có hơn 6,4 triệu đoàn viên. Chương trình “Rèn luyện đoàn viên” được sửa đổi phù hợp hơn với từng đối tượng, kiên trì triển khai thực hiện, gắn rèn luyện đoàn viên với đánh giá chất lượng đoàn viên, qua đó nâng cao hơn nhận thức và tinh thần tự rèn luyện của đoàn viên. Một số giải pháp về quản lý đoàn viên ở cơ sở được nghiên cứu, triển khai đạt kết quả bước đầu như: khuyến khích đoàn viên sinh hoạt nơi cư trú, xây dựng cơ sở dữ liệu quản lý đoàn viên. Với những cố gắng của các cấp bộ đoàn, tỷ lệ đoàn viên trung bình, yếu giảm 4,2% so với đầu nhiệm kỳ.

Nâng cao chất lượng chi đoàn, Đoàn cơ sở: Hiện nay, Đoàn TNCS Hồ Chí Minh có 44.454 Đoàn cấp cơ sở, 267.495 chi đoàn. Trong nhiệm kỳ qua, các cấp bộ đoàn triển khai nhiều giải pháp xây dựng “Chi đoàn mạnh” với 3 tiêu chí (tư tưởng chính trị; phong trào, hoạt động; tổ chức); triển khai một số mô hình sinh hoạt đoàn phù hợp với khu vực địa bàn dân cư như chi đoàn liên kết 3 chi, chi đoàn 4 chủ động, chi đoàn chủ động công tác. Ban Thường vụ Trung ương Đoàn ban hành Kết luận số 10-KL/TWĐTN-BTC ngày 29/7/2014 về “Một số giải pháp nâng cao chất lượng đoàn viên và hoạt động của chi đoàn tại địa bàn dân cư”. Nội dung và hình thức sinh hoạt chi đoàn từng bước đổi mới theo hướng linh hoạt, đảm bảo nguyên tắc, phù hợp với điều kiện học tập, công tác của đoàn viên. Kết quả, tỷ lệ chi đoàn xếp loại vững mạnh tăng 3,92%, xếp loại yếu giảm 0,37% so với đầu nhiệm kỳ; chi đoàn cơ sở xếp loại yếu giảm 0,45% so với đầu nhiệm kỳ.

 Thực hiện phương châm tập trung cho cơ sở, các cấp bộ đoàn đã ban hành nhiều chủ trương, giải pháp và chỉ đạo thực hiện đổi mới nội dung, phương thức hoạt động, củng cố, nâng cao chất lượng Đoàn cơ sở. Một số chủ trương mới được triển khai góp phần nâng cao chất lượng tổ chức cơ sở như: thí điểm nhiệm kỳ đại hội đoàn tại một số khu vực đặc thù tại 19 tỉnh, thành đoàn, đoàn trực thuộc; xây dựng và phát triển tổ chức Đoàn, Hội trong các doanh nghiệp ngoài nhà nước; củng cố, nâng cao chất lượng tổ chức cơ sở đoàn tại địa bàn dân cư… Kết quả phân loại cho thấy, tỷ lệ đoàn cơ sở xếp loại xuất sắc tăng 5,1%, xếp loại yếu giảm 1,44% so với đầu nhiệm kỳ. Công tác phát triển tổ chức Đoàn, Hội ở khu công nghiệp, khu chế xuất, trong các doanh nghiệp ngoài nhà nước được các cấp bộ đoàn quan tâm chỉ đạo, đã thành lập mới trên 2.400 tổ chức cơ sở đoàn.

Xây dựng đội ngũ cán bộ đoàn đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ chính trị trong tình hình mới: Thực hiện Quy chế cán bộ Đoàn TNCS Hồ Chí Minh, các cấp bộ đoàn đã tăng cường phát huy dân chủ, công tác quy hoạch cán bộ được quan tâm, lựa chọn cán bộ đúng tiêu chuẩn, khách quan. Công tác quản lý, sử dụng cán bộ đảm bảo chặt chẽ, đúng quy định. Công tác luân chuyển cán bộ được tiến hành thường xuyên, thực hiện luân chuyển từ trên xuống, từ dưới lên, luân chuyển sang các ngành và các địa phương. Trong nhiệm kỳ, có 11.963 cán bộ đoàn được luân chuyển, bố trí công tác khác, 961 cán bộ đoàn được luân chuyển trong hệ thống. Cán bộ đoàn từ phó bí thư đoàn cấp huyện trở lên đều có trình độ chuyên môn từ cao đẳng trở lên, trong đó phần lớn có trình độ đại học.

Công tác đào tạo, bồi dưỡng cán bộ được đổi mới theo hướng chuẩn hóa chức danh, thí điểm đào tạo lãnh đạo trẻ. Trong nhiệm kỳ, các cấp bộ đoàn đã tổ chức 14.900 lớp bồi dưỡng nghiệp vụ công tác cho 920.910 cán bộ Đoàn, Hội, Đội các cấp. Học viện Thanh thiếu niên Việt Nam ngày càng phát huy tốt vai trò trong công tác đào tạo, bồi dưỡng cán bộ đoàn các cấp. Đặc biệt, nhiệm kỳ qua, thực hiện Chỉ thị 01 CT/TWĐTN của Ban Thường vụ Trung ương Đoàn, việc rèn luyện tác phong, thực hiện lề lối công tác của cán bộ đoàn được các cấp bộ đoàn xác định là nhiệm vụ trọng tâm với quy định 8 điều cán bộ đoàn nên làm và 8 điều cán bộ đoàn không nên làm, bước đầu tạo chuyển biến tích cực. Giải thưởng Lý Tự Trọng, các hội thi cán bộ đoàn giỏi ở các cấp đã tuyên dương hàng nghìn lượt cán bộ đoàn.

Công tác đánh giá, bổ nhiệm, miễn nhiệm, giới thiệu cán bộ ứng cử vào các chức danh lãnh đạo được các cấp bộ đoàn triển khai chặt chẽ đúng quy trình, đảm bảo tiêu chuẩn, độ tuổi theo quy định của Đảng và của Đoàn về công tác cán bộ. Chế độ, chính sách cho cán bộ đoàn cấp cơ sở được bảo đảm. Một số tỉnh, thành đoàn đã tham mưu cho tỉnh, thành ủy ban hành các chế độ, chính sách dành cho cán bộ đoàn các cấp.

Công tác mở rộng mặt trận đoàn kết, tập hợp thanh niên: Trong nhiệm kỳ qua, vai trò nòng cốt chính trị của Đoàn TNCS Hồ Chí Minh đối với Hội Liên hiệp Thanh niên Việt Nam, Hội Sinh viên Việt Nam và các tổ chức thành viên của Hội Liên hiệp Thanh niên Việt Nam được tăng cường. Nội dung, phương thức đoàn kết, tập hợp thanh niên ngày càng phong phú, có nhiều đổi mới, hướng tới nhu cầu và nguyện vọng chính đáng của thanh niên, trong đó các hình thức tập hợp thanh niên qua các câu lạc bộ, tổ, đội, nhóm, tập hợp thanh niên theo sở thích, chuyên môn là những phương thức chủ yếu. Các hoạt động bảo vệ quyền và lợi ích của thanh niên, hỗ trợ, chăm lo cho thanh niên công nhân, thanh niên khu vực doanh nghiệp ngoài nhà nước, thanh niên dân tộc thiểu số, thanh niên tín đồ tôn giáo… được quan tâm, chú trọng hơn. Tập hợp thanh niên học tập, công tác, lao động ở nước ngoài có chuyển biến tích cực ⁽¹³⁾.

Các tổ chức của thanh niên do Đoàn làm nòng cốt chính trị tiếp tục có bước phát triển, mở rộng tầm ảnh hưởng, triển khai hiệu quả nhiều phong trào, cuộc vận động qua đó thu hút, tập hợp rộng rãi thanh niên. Hiện nay, Hội Liên hiệp Thanh niên Việt Nam có trên 9,9 triệu hội viên; Hội Sinh viên Việt Nam có hơn 1,2 triệu hội viên; Hội Doanh nhân trẻ Việt Nam có gần 9.000 hội viên; Hội Thầy thuốc trẻ Việt Nam có trên 80.000 hội viên; đã thành lập câu lạc bộ Thanh niên Khuyết tật Việt Nam, câu lạc bộ Nghệ sỹ trẻ trực thuộc Hội Liên hiệp Thanh niên Việt Nam; tỷ lệ tập hợp thanh niên đạt trên 53%.

Công tác kiểm tra, giám sát: Nhiệm kỳ qua, công tác kiểm tra, giám sát được quan tâm. Nhận thức của các cấp bộ đoàn và cán bộ đoàn về vị trí, vai trò của công tác kiểm tra, giám sát được nâng lên. Nội dung kiểm tra, giám sát bám sát với thực tiễn công tác; hình thức kiểm tra, giám sát có đổi mới; quy trình kiểm tra, giám sát chặt chẽ và khoa học hơn. Thông qua kiểm tra, giám sát đã góp phần giúp các cấp bộ đoàn đánh giá chính xác hơn thực trạng tổ chức, phát hiện nhiều mô hình hay, cách làm sáng tạo, hiệu quả để tham mưu nhân rộng, đồng thời giữ vững kỷ cương, nguyên tắc tổ chức của Đoàn.

Công tác kiểm tra định kỳ được duy trì, kiểm tra theo chuyên đề, đột xuất được đẩy mạnh. Kiểm tra, giám sát việc thi hành Điều lệ, nghị quyết, chủ trương công tác của Đoàn được tiến hành thường xuyên và hiệu quả hơn. Trong nhiệm kỳ, Đoàn cấp trung ương, cấp tỉnh, cấp huyện đã tiến hành 561.000 lượt kiểm tra, giám sát.

Công tác kỷ luật và thi hành kỷ luật của Đoàn được các cấp bộ đoàn thực hiện nghiêm túc. Trong nhiệm kỳ, Đoàn cấp trung ương và cấp tỉnh đã xử lý và chuyển đơn đến các cơ quan chức năng có thẩm quyển xem xét theo quy định 175 đơn, thư khiếu nại, tố cáo; xem xét, xử lý và thi hành kỷ luật 988 trường hợp.

Triển khai Quyết định số 217-QĐ/TW của Bộ Chính trị, các cấp bộ đoàn tham gia rà soát việc thực hiện chính sách người có công với cách mạng và cựu thanh niên xung phong; giám sát việc thực hiện chính sách về nghề nghiệp, việc làm cho thanh niên, việc thực hiện Quy chế cán bộ Đoàn, Chỉ thị số 42-CT/TW của Ban Bí thư Trung ương Đảng, Chiến lược phát triển thanh niên Việt Nam, chế độ chính sách cho cán bộ, đoàn viên, thanh niên. Trong nhiệm kỳ, Trung ương Đoàn và Đoàn cấp tỉnh đã tổ chức 224 đoàn giám sát tại 346 đơn vị.

5. Công tác phụ trách Đội Thiếu niên Tiền phong Hồ Chí Minh và chăm sóc, giáo dục thiếu niên, nhi đồng

Nhiệm kỳ qua, công tác phụ trách Đội Thiếu niên Tiền phong Hồ Chí Minh và chăm sóc, giáo dục thiếu niên, nhi đồng của Đoàn TNCS Hồ Chí Minh các cấp được triển khai với nhiều giải pháp tạo chuyển biến tích cực trong nhận thức và thực hiện trách nhiệm của cán bộ, đoàn viên, thanh niên.  

Các cấp bộ đoàn chú trọng định hướng giáo dục truyền thống, hình thành nhân cách cho thiếu nhi thông qua các phong trào, chương trình của thiếu nhi do tổ chức Đội phát động như: phong trào “Thiếu nhi Việt Nam thi đua làm theo 5 điều Bác Hồ dạy”, chương trình “Thắp sáng ước mơ thiếu nhi Việt Nam”. Công tác xây dựng Đội có chuyển biến tích cực, Hội đồng Đội các cấp thường xuyên được củng cố, kiện toàn, phát huy tốt vai trò, nhiệm vụ phụ trách Đội Thiếu niên Tiền phong Hồ Chí Minh. Trong nhiệm kỳ, Đội Thiếu niên Tiền phong Hồ Chí Minh kết nạp mới hơn 7,1 triệu đội viên. Hiện nay, Đội Thiếu niên Tiền phong Hồ Chí Minh có gần 7,8 triệu đội viên. Chương trình “Rèn luyện đội viên” có sự đổi mới, đạt những chuyển biến rõ nét. Công tác phát triển tổ chức Đội trong các trường ngoài công lập, các trường có yếu tố nước ngoài được thực hiện tại một số địa phương. Các cấp bộ Đoàn, Đội làm tốt công tác tuyên dương, nhân rộng gương điển hình thiếu nhi học tập tốt, rèn luyện tốt. Nhiệm kỳ qua, cả nước có hơn 33 triệu lượt thiếu niên, nhi đồng đạt danh hiệu “Cháu ngoan Bác Hồ” các cấp. Công tác bồi dưỡng, đào tạo, huấn luyện đội ngũ cán bộ phụ trách và chỉ huy đội được chú trọng với các hình thức: Trại huấn luyện Kim Đồng, lớp tập huấn gắn với triển khai chương trình công tác Đội đầu năm học, thi giáo viên làm Tổng phụ trách Đội giỏi, duy trì sinh hoạt câu lạc bộ phụ trách thiếu nhi.

Cuộc vận động “Vì đàn em thân yêu” là chủ trương trọng tâm, xuyên suốt trong công tác chăm sóc, giáo dục thiếu niên, nhi đồng của Đoàn các cấp với nhiều nội dung được triển khai hiệu quả. Tiêu biểu như: chăm lo, giúp đỡ thiếu nhi có hoàn cảnh khó khăn, thiếu nhi dân tộc thiểu số, vùng sâu, vùng xa; thực hiện các công trình thanh niên phục vụ học tập, vui chơi, giải trí lành mạnh; các diễn đàn, đối thoại; xây dựng các câu lạc bộ sở thích, câu lạc bộ học tập, các mô hình giáo dục kỹ năng; các chương trình sinh hoạt hè... Thông qua đó góp phần giúp thiếu niên, nhi đồng phát triển toàn diện. Trong nhiệm kỳ, các cấp bộ đoàn đã giúp đỡ trên 3,2 triệu lượt thiếu niên, nhi đồng với hơn 123.000 công trình vì đàn em được triển khai, trị giá 295 tỷ đồng. Các hoạt động phối hợp với các cấp, các ngành, các tổ chức, cá nhân trong xây dựng, triển khai thực hiện Luật Trẻ em được quan tâm, chú trọng.

Công tác tham mưu, phối hợp của Đoàn các cấp trong đầu tư xây dựng mới và nâng cấp các thiết chế văn hóa phục vụ thiếu nhi được quan tâm. Hệ thống Nhà thiếu nhi cấp tỉnh, cấp huyện được đầu tư sửa chữa, nâng cấp, từng bước nâng cao năng lực và hiệu quả hoạt động. Công tác phối hợp giữa Đoàn TNCS Hồ Chí Minh các cấp với ngành Giáo dục Đào tạo và các ngành chức năng trong công tác phụ trách Đội Thiếu niên Tiền phong Hồ Chí Minh và chăm sóc, giáo dục thiếu niên, nhi đồng ngày càng chặt chẽ và hiệu quả.

6. Công tác quốc tế thanh niên

Nhiệm kỳ qua, công tác quốc tế thanh niên tiếp tục được mở rộng, đổi mới, có bước phát triển về chiều sâu, chất lượng được nâng lên, đóng góp tích cực vào thành công chung của công tác đối ngoại nhân dân. Trong nhiệm kỳ, Trung ương Đoàn tổ chức được gần 500 hoạt động giao lưu quốc tế thanh thiếu nhi với sự tham gia của gần 10.000 thanh thiếu nhi Việt Nam và quốc tế; Đoàn cấp tỉnh tổ chức được hơn 600 hoạt động giao lưu quốc tế thanh thiếu nhi.

Quan hệ hữu nghị truyền thống với các tổ chức thanh niên các nước láng giềng được đặc biệt chú trọng, phát triển cả về quy mô và chất lượng. Liên hoan Thanh niên Việt Nam - Trung Quốc được tổ chức luân phiên thường xuyên tại Việt Nam và Trung Quốc. Lần đầu tiên Đoàn TNCS Hồ Chí Minh đã ký kết thỏa thuận hợp tác với Đoàn Thanh niên Nhân dân Cách mạng Lào, Hội Liên hiệp Thanh niên Việt Nam với Hội Liên hiệp Thanh niên Campuchia; tổ chức thành công Hội nghị hợp tác thanh niên ba nước Việt Nam - Lào - Campuchia tại Việt Nam. Công tác hỗ trợ đào tạo, bồi dưỡng cán bộ cho Đoàn Thanh niên Nhân dân Cách mạng Lào và Hội Liên hiệp Thanh niên Campuchia được tăng cường theo hướng ngày một thiết thực, hiệu quả, đáp ứng yêu cầu của hai bên trong hợp tác. Các tỉnh đoàn giáp biên, thành đoàn, đoàn trực thuộc định kỳ tổ chức các hoạt động giao lưu, hợp tác thanh niên với các nước láng giềng.

Quan hệ hữu nghị, đoàn kết với các tổ chức bạn bè truyền thống, cánh tả, cộng sản tiếp tục được duy trì. Đoàn TNCS Hồ Chí Minh đã thể hiện trách nhiệm, vai trò tích cực trong các hoạt động của Liên đoàn Thanh niên dân chủ Thế giới; có những đóng góp quan trọng trong việc trao đổi, xây dựng chính sách thanh niên và mô hình hợp tác thanh niên khu vực ASEAN, góp phần nâng cao chất lượng các chương trình hợp tác thanh niên trong khu vực ASEAN và châu Á - Thái Bình Dương; đồng thời nỗ lực mở rộng quan hệ với các đối tác mới trên nhiều lĩnh vực, địa bàn mới.

Công tác tuyên truyền đối ngoại được tăng cường. Công tác thanh niên ngoài nước được đẩy mạnh, chú trọng kết nối, định hướng, thành lập tổ chức Đoàn, Hội ở ngoài nước, hướng dẫn về nghiệp vụ công tác đối với các tổ chức Đoàn, Hội thanh niên, sinh viên Việt Nam ở nước ngoài.

7. Công tác tham gia xây dựng và bảo vệ Đảng, xây dựng chính quyền, tổ chức chính trị - xã hội

Các cấp bộ đoàn đã nghiêm túc tổ chức quán triệt, triển khai trong cán bộ đoàn, đoàn viên, tuyên truyền trong thanh niên về các chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, trọng tâm là Nghị quyết Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XI, XII của Đảng, Nghị quyết Trung ương 4 khóa XI, khóa XII, Chỉ thị số 03 và 05 của Bộ Chính trị với hình thức, cách làm phong phú, có nhiều đổi mới. Đoàn đã tích cực tham mưu với Đảng sơ kết Nghị quyết số 25-NQ/TW ngày 25/7/2008 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng (khóa X) về “Tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác thanh niên thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa”, tham mưu ban hành và triển khai Chỉ thị số 42-CT/TW ngày 24/3/2015 của Ban Bí thư Trung ương Đảng về “Tăng cường giáo dục lý tưởng cách mạng, đạo đức, lối sống văn hóa cho thế hệ trẻ, giai đoạn 2015 - 2030”. Công tác tham mưu của Đoàn với Đảng, đề xuất với chính quyền các cấp đã kịp thời tháo gỡ khó khăn, vướng mắc, tạo điều kiện thuận lợi triển khai công tác đoàn và phong trào thanh thiếu nhi.

Các cấp bộ đoàn tập trung thực hiện nhiều giải pháp bồi dưỡng, nâng cao chất lượng đoàn viên ưu tú giới thiệu cho Đảng xem xét, kết nạp; đẩy mạnh triển khai cuộc vận động “Đoàn viên phấn đấu trở thành đảng viên Đảng Cộng sản Việt Nam”. Trong nhiệm kỳ qua, Đoàn đã giới thiệu 1.102.789 đoàn viên ưu tú cho Đảng xem xét kết nạp, trong đó 654.714 đoàn viên ưu tú được kết nạp Đảng, chiếm 66,1% tổng số đảng viên mới kết nạp.

Đoàn đã giới thiệu cán bộ có chất lượng, trưởng thành qua thực tiễn cơ sở để tạo nguồn cán bộ trẻ cho cấp ủy đảng, chính quyền. Tỷ lệ cán bộ đoàn tham gia cấp ủy đảng nhiệm kỳ 2015 - 2020, tham gia Quốc hội khóa XIV và Hội đồng nhân dân các cấp nhiệm kỳ 2016 - 2021 cao, với 11.380 cán bộ đoàn trúng cử vào cấp ủy đảng cùng cấp, 9.888 cán bộ đoàn trúng cử đại biểu Quốc hội khóa XIV và đại biểu Hội đồng nhân dân các cấp.

Đoàn tích cực góp ý các chủ trương, nghị quyết của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước liên quan đến thanh niên và công tác thanh niên, trong đó tập trung tham gia xây dựng Luật Thanh niên (sửa đổi, bổ sung), Chiến lược phát triển thanh niên Việt Nam giai đoạn 2011 - 2020 và một số chính sách mới. Chủ động triển khai Nghị quyết liên tịch với Chính phủ, định kỳ hằng năm có báo cáo, đánh giá, đề xuất nội dung mới với Thủ tướng Chính phủ. Tổ chức Đoàn đã phối hợp với Mặt trận Tổ quốc, các tổ chức chính trị - xã hội từng bước thực hiện có hiệu quả Quyết định số 217-QĐ/TW và Quyết định số 218-QĐ/TW ngày 12/12/2013 của Bộ Chính trị (khóa XI).

8. Đổi mới phương thức chỉ đạo của Đoàn

Nhiệm kỳ qua, phương thức chỉ đạo của Đoàn có nhiều đổi mới. Ban Chấp hành Đoàn các cấp đã thực hiện tốt vai trò cơ quan lãnh đạo, chỉ đạo công tác đoàn và phong trào thanh thiếu nhi. Công tác tham mưu, chỉ đạo của Đoàn sáng tạo, quyết liệt. Chủ trương tập trung về cơ sở, chăm lo giải quyết những vấn đề bức thiết của thanh niên và công tác đoàn được thực hiện đồng bộ trong toàn hệ thống.

Việc ban hành và tổ chức thực hiện các chủ trương công tác của Trung ương Đoàn và Đoàn cấp tỉnh có đổi mới. Nhiều nội dung công tác lớn được ban hành sớm ngay đầu nhiệm kỳ để cụ thể hóa Nghị quyết Đại hội Đoàn toàn quốc lần thứ X. Các chương trình phối hợp với các ngành, tổ chức kinh tế, xã hội trong giáo dục, bồi dưỡng, chăm lo và phát huy thanh niên được mở rộng, nâng cao chất lượng, qua đó tạo cơ chế, nguồn lực triển khai công tác đoàn và phong trào thanh thiếu nhi. Việc tổ chức giao lưu, đối thoại giữa cán bộ đoàn chủ chốt với thanh thiếu nhi được tăng cường. Phong cách làm việc và phương pháp công tác, phương pháp đi cơ sở của cán bộ đoàn có chuyển biến tích cực. Việc ứng dụng công nghệ thông tin trong công tác chỉ đạo, điều hành, thông tin, báo cáo trong hệ thống Đoàn được tăng cường. Công tác thi đua, khen thưởng được thực hiện kịp thời, hướng tới các đối tượng trực tiếp lao động sản xuất, thanh thiếu niên có hành động dũng cảm, cán bộ đoàn ở cơ sở. Bộ tiêu chí đánh giá công tác đoàn và phong trào thanh thiếu nhi được điều chỉnh hằng năm, ngày càng sát thực tiễn hơn, có tính định hướng rõ hơn, tạo thuận lợi cho cơ sở trong triển khai thực hiện.

9. Kết quả thực hiện chỉ tiêu, chương trình, đề án

Tính đến hết tháng 9 năm 2017, các cấp bộ đoàn đã thực hiện đạt 5/9 chỉ tiêu, 4/9 chỉ tiêu không đạt⁽¹⁴⁾. Trung ương Đoàn đã triển khai 9 đề án, chương trình, 01 chương trình chưa được ban hành; trong đó, Ban Bí thư Trung ương Đoàn ban hành 05 đề án, chương trình, đề xuất Thủ tướng Chính phủ phê duyệt 03 đề án, 01 chương trình thực hiện theo quyết định của Thủ tướng Chính phủ.

II. HẠN CHẾ VÀ NGUYÊN NHÂN

1. Hạn chế

- Các hoạt động giáo dục thanh thiếu nhi nhiều nơi còn hình thức, chưa theo kịp yêu cầu của thực tiễn, đặc điểm phát triển và sự biến động của tình hình thanh thiếu nhi. Triển khai học tập 6 bài học lý luận chính trị trong đoàn viên thiếu đồng bộ, chậm đổi mới phương thức học, kiểm tra, đánh giá. Công tác giáo dục đạo đức, lối sống văn hóa cho thanh thiếu nhi chưa đáp ứng yêu cầu của tình hình mới. Hiệu quả công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật không cao. Hoạt động của đội ngũ báo cáo viên, tuyên truyền viên của Đoàn các cấp không thường xuyên. Việc phát huy các điển hình tiên tiến sau tuyên dương chưa được quan tâm đúng mức. Công tác dự báo và nắm bắt tình hình tư tưởng, định hướng thanh niên ở nhiều nơi không kịp thời; xử lý các vấn đề nổi cộm phát sinh trong thanh niên còn lúng túng.

- Một số chương trình, nội dung hoạt động có biểu hiện dàn trải, hình thức, thiếu hấp dẫn, mới chỉ thu hút một bộ phận đoàn viên tích cực, thanh niên tiên tiến tham gia, kết quả thiếu tính bền vững. Hiệu quả triển khai một số phong trào thi đua không rõ nét, thiếu tính thường xuyên. Chất lượng, hiệu quả công tác giới thiệu việc làm cho thanh niên chưa cao. Công tác nắm bắt, định hướng và kết nối các đội hình tình nguyện, nhóm thanh niên ngoài Đoàn, Hội còn chậm.

- Tổ chức cơ sở đoàn ở một số nơi không quan tâm đến công tác bồi dưỡng, nâng cao chất lượng kết nạp đoàn viên. Công tác quản lý đoàn viên còn lỏng lẻo. Chất lượng sinh hoạt, hoạt động của chi đoàn trên địa bàn dân cư còn yếu. Đổi mới phương thức đào tạo, bồi dưỡng cán bộ đoàn chưa đáp ứng yêu cầu. Công tác xây dựng, phát triển tổ chức và đoàn kết, tập hợp thanh niên trong các doanh nghiệp ngoài nhà nước chuyển biến chậm.

- Vai trò của Đoàn trong phụ trách Đội Thiếu niên Tiền phong Hồ Chí Minh ở những khu vực, địa bàn đặc thù chưa có nhiều chuyển biến tích cực; việc giám sát thực hiện quyền trẻ em và kiến nghị xử lý các vụ việc xâm hại, bạo hành, tai nạn thương tích đối với trẻ em còn chậm. Chất lượng, hiệu quả hoạt động của Hội đồng Đội cấp xã ở một số nơi còn thấp.

- Đoàn chưa kịp thời trong nghiên cứu, đề xuất giải pháp để khắc phục, giải quyết các vấn đề xã hội trong thanh thiếu nhi, một số tổ chức Đoàn chưa kịp thời có ý kiến và tham gia giải quyết các vấn đề bức xúc, tiêu cực, mặt trái xã hội tác động đến thanh thiếu nhi. Một số chương trình phối hợp chưa được kịp thời sơ, tổng kết, hiệu quả không cao. Một số chỉ tiêu nhiệm kỳ chưa đạt.

2. Nguyên nhân

Những hạn chế nêu trên có nguyên nhân khách quan là do nhu cầu của thanh niên ngày càng cao và đa dạng; một số cấp ủy đảng chưa làm tốt trách nhiệm lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện các chủ trương, nghị quyết về công tác thanh niên; một số cấp chính quyền chậm tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc về cơ chế, chính sách cho thanh niên và công tác thanh niên. Song trực tiếp và quyết định nhất là các nguyên nhân chủ quan:

- Công tác tham mưu của một số cấp bộ đoàn với cấp ủy đảng, chính quyền trong lãnh đạo, chỉ đạo công tác đoàn và phong trào thanh thiếu nhi thiếu chủ động, không hiệu quả.

- Một bộ phận cán bộ đoàn còn hạn chế về kỹ năng, nghiệp vụ; tư duy và tác phong chậm đổi mới; không gắn bó với thanh niên, không sâu sát cơ sở, làm việc thụ động, đối phó, ngại việc khó, thiếu tính sáng tạo; chưa thể hiện rõ vai trò thủ lĩnh của thanh niên; cá biệt có cán bộ đoàn còn biểu hiện cơ hội. Công tác quy hoạch, đào tạo đội ngũ cán bộ kế cận ở nhiều đơn vị còn bị động.

- Hiệu quả công tác kiểm tra, giám sát việc thực hiện các nguyên tắc trong tổ chức, hoạt động của Đoàn chưa cao. Tính kỷ cương, kỷ luật ở một số nơi còn lỏng lẻo. Sau kiểm tra chưa quyết liệt đề ra giải pháp chỉ đạo nên một số hạn chế, yếu kém chậm được khắc phục.

- Công tác nghiên cứu lý luận, tổng kết thực tiễn để tham mưu, đề xuất cơ chế, chính sách cho công tác thanh niên còn chậm, có lúc thiếu kiên trì. Đổi mới nội dung, phương thức hoạt động của Đoàn nhìn chung chưa bắt kịp xu hướng biến đổi của đời sống thanh niên và thực tiễn xã hội.

- Công tác chỉ đạo thực hiện các chỉ tiêu thiếu quyết liệt. Chế độ thông tin, báo cáo không kịp thời, nhiều số liệu báo cáo không chính xác. Việc khai thác các nguồn lực hỗ trợ các hoạt động của Đoàn, Hội, Đội chưa đa dạng, có nơi, có lúc chưa tốt.

III. BÀI HỌC KINH NGHIỆM

Sau 5 năm thực hiện Nghị quyết Đại hội Đoàn toàn quốc lần thứ X, rút ra một số bài học kinh nghiệm sau:

Một là, sự lãnh đạo của Đảng đóng vai trò quyết định đối với sự thành công của công tác đoàn và phong trào thanh thiếu nhi. Các cấp bộ đoàn phải chủ động, kiên trì, linh hoạt tham mưu cấp ủy đảng quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo công tác đoàn và phong trào thanh thiếu nhi.

Hai là, coi trọng xây dựng Đoàn vững mạnh cả về chính trị, tư tưởng, tổ chức và hành động; trước hết phải xây dựng đội ngũ cán bộ đoàn đáp ứng đòi hỏi, yêu cầu của tình hình mới.

Ba là, không ngừng đổi mới nội dung, phương thức hoạt động; tập trung các giải pháp khắc phục những hạn chế, yếu kém, những bất cập của Đoàn đã tồn tại trong thời gian dài; chỉ đạo, điều hành quyết liệt; sâu sát cơ sở, hướng về cơ sở và phát huy tính chủ động, sáng tạo của cơ sở; tăng cường công tác kiểm tra, giám sát.

Bốn là, chủ động, thường xuyên nắm bắt tình hình, nhu cầu thanh niên, lựa chọn phương thức tiếp cận phù hợp xu thế phát triển, có sức tác động mạnh đến thanh niên để định hướng, vận động, phát huy thanh niên. Triển khai phong trào phải xuất phát từ đời sống thanh niên, từ thực tiễn cơ sở, có chọn điểm, rút kinh nghiệm, nhân rộng.

Năm là, chú trọng phát huy các nguồn lực, công cụ, thiết chế của Đoàn, đẩy mạnh công tác phối hợp với các ngành, tổ chức và xã hội hoá nguồn lực cho công tác đoàn và phong trào thanh thiếu nhi.

PHẦN THỨ HAI

MỤC TIÊU, NHIỆM VỤ, GIẢI PHÁP CÔNG TÁC ĐOÀN VÀ PHONG TRÀO THANH THIẾU NHI NHIỆM KỲ 2017 – 2022

I. BỐI CẢNH CHUNG VÀ TÌNH HÌNH THANH THIẾU NHI

Những năm tới, tình hình thế giới có nhiều diễn biến rất phức tạp nhưng hòa bình, độc lập dân tộc, dân chủ, hợp tác và phát triển vẫn là xu thế lớn. Cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ 4, khởi nghiệp sáng tạo đang là một xu thế lớn. Ở trong nước, thế và lực, sức mạnh tổng hợp của đất nước ngày càng tăng; đồng thời uy tín của Việt Nam trong khu vực và quốc tế ngày càng được nâng cao. Kinh tế nước ta từng bước ra khỏi tình trạng suy giảm, lấy lại đà tăng trưởng nhưng vẫn còn nhiều khó khăn, thách thức. Yêu cầu đổi mới và nâng cao chất lượng hoạt động của hệ thống chính trị đang đặt ra ngày càng cấp thiết. Bốn nguy cơ mà Đảng ta đã chỉ ra vẫn tồn tại; bảo vệ chủ quyền biển, đảo đứng trước nhiều khó khăn, thách thức lớn; một số địa bàn tiềm ẩn nguy cơ mất ổn định.

Hiện nay, thanh niên Việt Nam (16 - 30 tuổi) có trên 23,6 triệu, chiếm 25,2% dân số cả nước ⁽¹⁵⁾; thiếu niên, nhi đồng (6 - 15 tuổi) có 12 triệu, chiếm 12,9% dân số cả nước. Bối cảnh đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước và hội nhập quốc tế, xây dựng và hoàn thiện thể chế kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa mang đến cả thời cơ và thách thức đối với thanh niên. Những năm tới, dân số thanh niên tiếp tục có xu hướng giảm dần. Thanh niên ngày càng có điều kiện, cơ hội học tập, tiếp cận với khoa học công nghệ nên tỷ lệ thanh niên được đào tạo chuyên môn tăng. Số lượng thanh niên Việt Nam học tập, lao động ở nước ngoài tăng nhanh. Lao động trẻ trong khu vực công nghiệp và dịch vụ ngày càng tăng, trong nông nghiệp ngày càng giảm, thu hẹp khu vực công, mở rộng khu vực tư. Trong xã hội, đã và đang xuất hiện lớp thanh niên tiên tiến, đi đầu và thành công trong học tập, lao động, sản xuất, kinh doanh và hội nhập, có điều kiện tiếp cận với những cơ hội phát triển tốt hơn, tuy nhiên một bộ phận thanh niên yếu thế, thất nghiệp, lâm vào cảnh đói nghèo, thiếu cơ hội phát triển, đặt ra yêu cầu, thách thức quan trọng hàng đầu trong giải quyết nghề nghiệp, việc làm cho thanh niên. Tình hình vi phạm pháp luật, mắc tệ nạn xã hội trong thanh thiếu niên có chiều hướng gia tăng, diễn biến phức tạp. Tầm vóc và thể trạng của thanh niên từng bước được cải thiện nhưng vẫn còn thua kém so với khu vực và thế giới. Kỹ năng nhiều mặt của thanh niên còn hạn chế, chưa đáp ứng yêu cầu hội nhập. Đời sống văn hóa tinh thần của phần lớn thanh niên, nhất là thanh niên công nhân, nông thôn, dân tộc thiểu số, vùng sâu, vùng xa, vùng đặc biệt khó khăn chưa được đáp ứng đầy đủ.

Đảng, Nhà nước luôn quan tâm, đặt niềm tin sâu sắc, kỳ vọng to lớn, tạo mọi điều kiện thuận lợi để chăm lo, giáo dục, bồi dưỡng và phát huy thế hệ trẻ. Đại bộ phận thanh niên ý thức rõ trách nhiệm của mình đối với Tổ quốc và nhân dân, luôn tin tưởng vào sự lãnh đạo của Đảng và con đường phát triển của đất nước, thể hiện rõ lòng yêu nước, tinh thần tự hào dân tộc, lối sống vì cộng đồng. Tuy nhiên, một bộ phận thanh niên còn dao động, giảm sút niềm tin, phai nhạt lý tưởng, xa rời truyền thống văn hóa tốt đẹp của dân tộc; sống thực dụng, lười học tập, lao động.

Bối cảnh đó, đòi hỏi Đoàn TNCS Hồ Chí Minh phải thường xuyên cổ vũ, động viên, khuyến khích và phát huy lớp thanh niên tiên tiến; tập trung chăm lo cho nhóm thanh niên yếu thế vượt qua khó khăn, vươn lên trong cuộc sống.

II. MỤC TIÊU

Xây dựng Đoàn TNCS Hồ Chí Minh thực sự vững mạnh, tập hợp đoàn kết đông đảo thanh niên, xứng đáng là đội dự bị tin cậy của Đảng Cộng sản Việt Nam. Nâng cao trách nhiệm phụ trách Đội Thiếu niên Tiền phong Hồ Chí Minh và tích cực tham gia bảo vệ, chăm sóc, giáo dục thiếu niên, nhi đồng. Xây dựng lớp thanh niên thời kỳ mới có lý tưởng cách mạng, bản lĩnh chính trị vững vàng, giàu lòng yêu nước; có đạo đức, lối sống văn hóa, trách nhiệm, tuân thủ pháp luật, yêu chuộng hòa bình; có tri thức, sức khỏe, hoài bão, khát vọng vươn lên; xung kích, tình nguyện, sáng tạo trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa.

III. KHẨU HIỆU HÀNH ĐỘNG

Tuổi trẻ Việt Nam tiên phong, gương mẫu, đoàn kết, sáng tạo, phát triển.

IV. MỘT SỐ CHỈ TIÊU TRỌNG TÂM

(1)- 100% cán bộ, đoàn viên và 80% thanh niên được học tập, quán triệt, tuyên truyền về các nghị quyết của Đảng, của Đoàn.

(2)- 100% Đoàn xã, phường, thị trấn xây dựng được ít nhất 01 mô hình, giải pháp tư vấn giúp đỡ, hỗ trợ thanh thiếu niên yếu thế.

(3)- Đoàn viên, thanh niên đề xuất 5 triệu ý tưởng, sáng kiến.

(4)- Trồng mới 30 triệu cây xanh.

(5)- Hỗ trợ vay vốn 10 nghìn tỷ đồng cho thanh niên làm kinh tế.

(6)- Hỗ trợ 01 nghìn dự án khởi nghiệp sáng tạo của thanh niên.

(7)- Tư vấn hướng nghiệp cho 10 triệu lượt thanh thiếu niên; giới thiệu việc làm cho 1,5 triệu thanh niên.

(8)- Xây dựng mới tại mỗi xã, phường, thị trấn ít nhất 01 điểm sinh hoạt, vui chơi cho thanh thiếu nhi.

(9)- Hỗ trợ, giúp đỡ 1,5 triệu thiếu nhi có hoàn cảnh khó khăn.

(10)- Kết nạp 5 triệu đoàn viên, tỷ lệ đoàn kết tập hợp thanh niên đạt ít nhất 60%.

(11)- Giới thiệu 1 triệu đoàn viên ưu tú cho Đảng, trong đó phấn đấu ít nhất 700 nghìn đảng viên mới được kết nạp từ đoàn viên ưu tú.

V. NHIỆM VỤ, GIẢI PHÁP CÔNG TÁC ĐOÀN VÀ PHONG TRÀO THANH THIẾU NHI NHIỆM KỲ 2017 - 2022

1. Công tác giáo dục

Trong nhiệm kỳ tới, toàn Đoàn tiếp tục tập trung triển khai hiệu quả Chương trình hành động thực hiện Chỉ thị số 42-CT/TW ngày 24/3/2015 của Ban Bí thư Trung ương Đảng về “Tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác giáo dục lý tưởng cách mạng, đạo đức, lối sống văn hóa cho thế hệ trẻ, giai đoạn 2015 - 2030”. Thường xuyên đổi mới phương thức và nâng cao hiệu quả công tác giáo dục trong tất cả các đối tượng đoàn viên, thanh thiếu nhi. Chú trọng sử dụng các trang thông tin điện tử của các cấp bộ đoàn, phát huy tính tích cực của mạng xã hội; nâng cao hiệu quả hệ thống báo chí xuất bản của Đoàn trong công tác giáo dục. Thường xuyên cập nhật kiến thức mới, bồi dưỡng, đào tạo nâng cao năng lực cho đội ngũ báo cáo viên, tuyên truyền viên.

Tiếp tục đẩy mạnh việc học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh; tạo sự chuyển biến mạnh mẽ về nhận thức và hành động trong thanh thiếu nhi. Hằng năm, tổ chức học tập theo chuyên đề trong cán bộ, đoàn viên, thanh niên. Xây dựng và triển khai các giá trị tiêu chí, chuẩn mực trong hành vi, lối sống, ứng xử của thanh thiếu nhi trên nền các giá trị cốt lõi của tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh. Đề cao trách nhiệm nêu gương, tự giác học trước, làm theo trước của cán bộ đoàn chủ chốt các cấp. Xây dựng tủ sách, chuyên trang online “Bác Hồ với thanh thiếu nhi”. Tiếp tục triển khai sâu rộng Chương trình “Thắp sáng ước mơ tuổi trẻ Việt Nam”, tổ chức tuyên dương thanh niên tiên tiến làm theo lời Bác các cấp.

Nâng cao hiệu quả công tác giáo dục chính trị, tư tưởng. Coi trọng công tác tuyên truyền, học tập và vận dụng chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, chủ trương, đường lối, nghị quyết của Đảng, của Đoàn vào thực tiễn công tác và đời sống thanh niên. Đổi mới cách thức tuyên truyền, học tập, triển khai các Nghị quyết của Đảng, của Đoàn trong đoàn viên, thanh niên. Tổ chức tốt các đợt sinh hoạt chính trị trong cán bộ, đoàn viên, thanh niên. Mở rộng đối tượng cuộc thi “Ánh sáng soi đường”. Chú trọng giáo dục nâng cao bản lĩnh chính trị, ý thức cảnh giác cách mạng cho đoàn viên, thanh niên. Chủ động cung cấp thông tin, trang bị kiến thức, phương pháp, kỹ năng để thanh niên tự phòng ngừa, tự sàng lọc, tự đấu tranh với các luận điệu xuyên tạc của các thế lực thù địch, chống phá. Thường xuyên nắm bắt tình hình tư tưởng, dư luận xã hội và định hướng dư luận trong thanh niên thông qua mạng lưới thăm dò dư luận, đối thoại trực tiếp, ứng dụng công nghệ thông tin, mạng xã hội.

Triển khai các giải pháp thiết thực, phù hợp giáo dục truyền thống cách mạng, lòng yêu nước, tinh thần tự hào, tự tôn dân tộc cho thanh thiếu nhi. Tập trung tổ chức các chương trình, hoạt động có tính giáo dục đồng loạt, rộng khắp nhân dịp các sự kiện chính trị, các ngày lễ lớn của Đảng, của dân tộc, của Đoàn, Hội, Đội. Thường xuyên tổ chức các hoạt động về nguồn, đến với địa danh lịch sử, các hoạt động đền ơn đáp nghĩa, chăm sóc, tôn tạo và phát huy giá trị các khu di tích lịch sử, di tích văn hóa để giáo dục truyền thống cho thanh thiếu nhi. Đẩy mạnh các hoạt động tuyên truyền ca khúc cách mạng; định kỳ 2 năm tổ chức Liên hoan tuyên truyền ca khúc cách mạng với chủ đề “Giai điệu Tổ quốc”. Tiếp tục tổ chức thắp nến tri ân các anh hùng liệt sỹ. Tăng cường tổ chức các cuộc thi tìm hiểu lịch sử Việt Nam như “Tự hào Việt Nam”, “Nhà sử học nhỏ tuổi”.

Tăng cường giáo dục đạo đức, lối sống văn hóa cho thanh thiếu nhi. Tập trung giáo dục lòng nhân ái, tính trung thực, trách nhiệm; tinh thần hiếu học, yêu lao động, tác phong công nghiệp trong lao động; ý thức giữ gìn và phát huy truyền thống, bản sắc văn hóa dân tộc, tiếp thu có chọn lọc tinh hoa văn hóa nhân loại. 100% tỉnh, thành đoàn, đoàn trực thuộc triển khai đồng bộ và hiệu quả cuộc vận động “Xây dựng giá trị hình mẫu thanh niên Việt Nam thời kỳ mới”. Kịp thời tổ chức tuyên dương những hành động, nghĩa cử cao đẹp, khơi dậy những giá trị nhân văn trong thanh thiếu niên, chú trọng tuyên truyền các phong trào thi đua yêu nước, gương người tốt, việc tốt trên các lĩnh vực của đời sống xã hội. Xây dựng, phát hiện, bồi dưỡng, tôn vinh và nhân rộng các điển hình tiên tiến có sức hiệu triệu, hấp dẫn, hướng thanh thiếu nhi đến các giá trị tích cực, cao đẹp; đồng thời, chủ động trong phê bình, đấu tranh chống các biểu hiện sai trái, tiêu cực, nhận thức lệch lạc trong cán bộ, đoàn viên, thanh thiếu nhi, bài trừ các tệ nạn xã hội. Duy trì giải thưởng báo chí viết về những gương người tốt, việc tốt trong thanh thiếu nhi. Tổ chức hiệu quả các Ngày hội Khi tôi 18, Ngày hội Thanh niên sống đẹp. Xây dựng gia đình trẻ no ấm, tiến bộ, hạnh phúc, văn minh. Tuyên truyền nâng cao nhận thức và tổ chức các hoạt động góp phần hình thành văn hóa đọc trong thanh thiếu nhi.

Triển khai các giải pháp tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật, hình thành thói quen “Sống và làm việc theo Hiến pháp và pháp luật” trong đoàn viên, thanh niên. Lựa chọn nội dung, đổi mới các hình thức tuyên truyền về pháp luật, chính sách liên quan đến thanh niên và công tác thanh niên. Chú trọng tuyên truyền, phổ biến kiến thức quốc phòng an ninh, nâng cao trách nhiệm, ý thức bảo vệ chủ quyền đất nước, lợi ích quốc gia, dân tộc trong đoàn viên, thanh niên. Phối hợp với các ngành trong giáo dục, giúp đỡ, cảm hóa thanh thiếu niên chậm tiến trên địa bàn dân cư, phấn đấu 100% tổ chức Đoàn xã, phường, thị trấn mỗi năm giúp đỡ, hỗ trợ, cảm hoá được ít nhất 1 thanh niên chậm tiến. Ứng dụng công nghệ thông tin, kỹ thuật số trong triển khai các hoạt động tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật.

2. Tổ chức các phong trào hành động cách mạng phát huy vai trò xung kích, tình nguyện, sáng tạo của thanh niên trong xây dựng và bảo vệ Tổ quốc

Giai đoạn 2017 - 2022, các cấp bộ đoàn phát huy thanh niên xung kích trong thực hiện nhiệm vụ chính trị của địa phương, đơn vị và tập trung triển khai 3 phong trào hành động cách mạng: “Thanh niên tình nguyện”, “Tuổi trẻ sáng tạo”, “Tuổi trẻ xung kích bảo vệ Tổ quốc” trong từng nhóm đối tượng, tiếp tục duy trì các phong trào đặc thù.

2.1. Thanh niên tình nguyện

Tình nguyện chung tay xây dựng nông thôn mới, các cấp bộ đoàn tổ chức vận động đoàn viên, thanh niên tham gia phát triển hạ tầng kinh tế - xã hội; phát triển sản xuất gắn với tái cơ cấu nông nghiệp, chuyển dịch cơ cấu kinh tế nông thôn, ứng dụng sâu rộng tiến bộ khoa học công nghệ vào sản xuất, nâng cao thu nhập, hỗ trợ thanh niên nông thôn thoát nghèo bền vững, vươn lên làm giàu chính đáng; bảo vệ môi trường; xây dựng đời sống văn hóa, bài trừ các hủ tục ở nông thôn; giữ gìn an ninh và trật tự xã hội nông thôn. Tập trung nhân rộng một số mô hình, giải pháp hiệu quả trong hỗ trợ thanh niên làm kinh tế, các công trình, phần việc thanh niên tham gia xây dựng nông thôn mới. Tiếp tục triển khai trên quy mô rộng hơn chương trình Trí thức trẻ tình nguyện tham gia tái cơ cấu nông nghiệp, xây dựng nông thôn mới.

Tình nguyện tham gia xây dựng đô thị văn minh, các cấp bộ đoàn tổ chức cho đoàn viên, thanh niên xây dựng cảnh quan môi trường đô thị xanh, sạch, đẹp, an toàn; xóa các điểm đen ô nhiễm môi trường; bảo đảm trật tự an toàn xã hội; xây dựng lối sống, nếp sống văn minh, ứng xử văn hóa; tham gia xây dựng đô thị thông minh. Tập trung nhân rộng một số đội hình tình nguyện chuyên nhằm phối hợp, hỗ trợ các lực lượng chức năng trong đảm bảo trật tự an toàn xã hội địa bàn đô thị.

Tình nguyện bảo vệ môi trường, ứng phó với biến đổi khí hậu, triển khai chương trình “Vì một Việt Nam xanh”, tổ chức cho đoàn viên, thanh niên trồng và bảo vệ rừng, cây xanh, bảo vệ nguồn nước, vệ sinh môi trường nông thôn, đô thị, các khu công nghiệp, làng nghề, lưu vực sông, môi trường biển, các điểm du lịch. Quan tâm xây dựng, tập huấn, duy trì và phát triển các đội hình thanh niên xung kích tham gia phòng, chống thiên tai, dịch bệnh, khắc phục hậu quả bão lũ, hạn hán, sạt lở bãi sông, bãi biển, triều cường, xâm nhập mặn do nước biển dâng đối với vùng ven biển, Đồng bằng sông Cửu Long, sông Hồng và Duyên hải miền Trung. Xây dựng mô hình khu dân cư xanh.

Tình nguyện tham gia đảm bảo trật tự an toàn giao thông, các cấp bộ đoàn tiếp tục triển khai hiệu quả cuộc vận động “Thanh niên với văn hóa giao thông”, trong đó tập trung tổ chức các hoạt động nâng cao nhận thức, ý thức chấp hành pháp luật giao thông cho thanh thiếu nhi. Tiếp tục xây dựng và triển khai hiệu quả các đội hình tình nguyện đảm bảo trật tự an toàn giao thông. Nhân rộng các mô hình cổng trường an toàn giao thông, bến đò ngang an toàn, điểm giao cắt đường bộ - đường sắt an toàn; tích cực tham gia xóa các điểm đen về an toàn giao thông.

Tình nguyện đảm bảo an sinh xã hội, các cấp bộ đoàn tổ chức các chương trình, hoạt động gắn với nhu cầu của đời sống xã hội; tham gia giải quyết những vấn đề bức xúc, vấn đề mới phát sinh, các hoạt động an sinh xã hội, tham gia phát triển cộng đồng, đặc biệt là hỗ trợ trẻ em có hoàn cảnh khó khăn, người già neo đơn, thanh niên yếu thế, dễ bị tổn thương, tiếp sức đến trường, tiếp sức người bệnh, chăm sóc sức khỏe cộng đồng, đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm. Tăng cường tổ chức các hoạt động tình nguyện chuyên ở vùng sâu, vùng xa, vùng khó khăn.

Để triển khai hiệu quả các nội dung tình nguyện trên, các cấp bộ đoàn coi trọng tổ chức hoạt động tình nguyện thường xuyên, tại chỗ, tình nguyện theo khối đối tượng, tình nguyện gắn với chuyên ngành học tập của sinh viên, lĩnh vực công tác của cán bộ, công chức, viên chức trẻ, bám sát nhiệm vụ chính trị của đất nước và ngành, địa phương; tham gia giải quyết những việc khó, những vấn đề bức xúc trong xã hội. Tiếp tục duy trì chương trình “Tiếp sức mùa thi”, các chiến dịch tình nguyện “Mùa hè xanh”, “Kỳ nghỉ hồng”, “Hành quân xanh”, “Hoa phượng đỏ”. Phát triển quy mô, đa dạng hóa và nâng cao chất lượng các hoạt động tình nguyện. Mở rộng hoạt động tình nguyện quốc tế với các nước láng giềng. Nâng cao hiệu quả hoạt động của Trung tâm thông tin nguồn lực tình nguyện Việt Nam trong tiếp nhận thông tin, nhu cầu tình nguyện, điều tiết nguồn lực tình nguyện. Tăng cường kết nối, dẫn dắt, định hướng và hỗ trợ cho các câu lạc bộ, đội, nhóm tình nguyện, tiến tới xây dựng “xã hội tình nguyện” (cộng đồng tình nguyện), trong đó thanh niên giữ vai trò nòng cốt, đồng thời vận động đông đảo các tầng lớp nhân dân tham gia hoạt động tình nguyện. Phấn đấu mỗi đoàn viên, thanh niên tham gia ít nhất 02 hoạt động tình nguyện/năm.

2.2. Tuổi trẻ sáng tạo

Phát huy thanh niên không ngừng sáng tạo trong học tập, nghiên cứu khoa học; trong lao động, sản xuất, kinh doanh; trong công tác, phục vụ nhân dân; trong sinh hoạt hàng ngày. Tập trung nghiên cứu, xây dựng cơ sở dữ liệu; các giải pháp kết nối, phát huy các sản phẩm nghiên cứu, sáng kiến, ý tưởng sáng tạo của thanh niên. Tổ chức sân chơi, cuộc thi sáng tạo trong sinh viên, học sinh trung học phổ thông. Định kỳ 2 năm 1 lần tổ chức gặp gỡ trí thức trẻ Việt Nam toàn cầu; hằng năm tổ chức giải thưởng Sáng tạo trẻ Việt Nam; 2 năm/lần tổ chức liên hoan tuổi trẻ sáng tạo.

Sáng tạo trong học tập, nghiên cứu khoa học, khuyến khích, tạo môi trường để đoàn viên thanh niên đề xuất các sáng kiến, sáng tạo trong việc đổi mới phương pháp dạy và học, nâng cao chất lượng học tập; nghiên cứu và tập sự nghiên cứu khoa học; chủ động đăng ký nghiên cứu các đề tài khoa học để giải quyết những nhiệm vụ đặt ra trong quá trình phát triển kinh tế - xã hội, đảm bảo quốc phòng an ninh. Phát triển các hội nghị khoa học trong sinh viên, giảng viên trẻ. Phối hợp tổ chức cuộc thi sáng tạo thanh thiếu niên nhi đồng.

Sáng tạo trong lao động, sản xuất, kinh doanh, cổ vũ và phát huy thanh niên đề xuất sáng kiến, cải tiến, ứng dụng khoa học công nghệ để tiết kiệm nguyên, nhiên vật liệu, thời gian sản xuất, đổi mới, cải tiến kiểu dáng, mẫu mã, góp phần nâng cao năng suất, chất lượng, gia tăng giá trị sản phẩm; sản xuất nông nghiệp công nghệ cao, nông nghiệp sạch; phát triển kinh tế biển, du lịch biển, đảo… Phối hợp với các tổ chức, cá nhân, doanh nghiệp hiện thực hóa, thương mại các ý tưởng sáng tạo, đưa các sáng kiến, phát minh ứng dụng vào thực tế; thúc đẩy các hoạt động khởi nghiệp sáng tạo. Nâng cao nhận thức, tâm thế và phát huy thanh niên tiên phong trong nghiên cứu, ứng dụng thành quả, tận dụng có hiệu quả những yếu tố tích cực từ cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ 4. Đăng ký đảm nhận và triển khai thực hiện các công trình, phần việc thanh niên các cấp.

Sáng tạo trong công tác, phục vụ nhân dân, đoàn viên, thanh niên đề xuất các sáng kiến đổi mới quy trình, thủ tục hành chính, nâng cao hiệu quả, chất lượng công tác tham mưu, phục vụ; trong huấn luyện, sẵn sàng chiến đấu, phục vụ chiến đấu, làm chủ công nghệ, vũ khí, khí tài hiện đại. Tổ chức hội thao kỹ thuật sáng tạo tuổi trẻ trong cả nước. Đổi mới tư duy, phương pháp, lề lối, tác phong làm việc. Đăng ký đảm nhận và triển khai thực hiện các chương trình, đề án, dự án gắn với nhiệm vụ chuyên môn và phục vụ nhu cầu đời sống dân sinh. Đề xuất các sáng kiến, ý tưởng hỗ trợ, tư vấn, hướng dẫn người dân về các thủ tục hành chính, pháp luật, quy chế, quy định hiện hành nhằm góp phần đưa các chủ trương, chính sách vào cuộc sống.

Sáng tạo trong đời sống sinh hoạt, đoàn viên, thanh niên đề xuất các sáng kiến, giải pháp hữu ích phục vụ xã hội, nâng cao chất lượng cuộc sống, sinh hoạt hằng ngày. Khuyến khích đoàn viên, thanh niên nghiên cứu, ứng dụng công nghệ, kỹ thuật tiên tiến và đề xuất giải pháp tham gia giải quyết các vấn đề khó khăn, bức xúc của cộng đồng như đảm bảo an toàn giao thông, xây dựng nông thôn mới, đô thị văn minh, bảo vệ môi trường, phòng chống tệ nạn xã hội…

2.3. Tuổi trẻ xung kích bảo vệ Tổ quốc

Xung kích trong thực hiện nhiệm vụ quốc phòng an ninh. Các cấp bộ đoàn tích cực tuyên truyền, nâng cao nhận thức, trách nhiệm của đoàn viên, thanh niên trong thực hiện Chiến lược bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới. Chủ động đấu tranh làm thất bại mọi âm mưu, hoạt động chống phá của các thế lực thù địch; ngăn chặn, phản bác những thông tin và luận điệu sai trái, tăng sức đề kháng cho thanh niên trước sự chống phá của các thế lực thù địch; tham gia bảo đảm an ninh, an toàn thông tin, bảo vệ an ninh tư tưởng, an ninh văn hóa trên không gian mạng. Nâng cao hiểu biết, nhận thức và phát huy vai trò của đoàn viên, thanh niên  sẵn sàng ứng phó với các mối đe dọa an ninh truyền thống và phi truyền thống. Tuyên truyền, vận động, nâng cao ý thức của đoàn viên, thanh niên trong thực hiện nghĩa vụ quân sự. Tuyên truyền, vận động thanh niên làm lực lượng xung kích trong thực hiện chiến lược xây dựng “thế trận lòng dân”, tạo nền tảng vững chắc xây dựng nền quốc phòng toàn dân và nền an ninh nhân dân.

Xung kích tham gia thực hiện các chương trình, dự án, cuộc vận động hướng về biên giới, biển đảo, bảo vệ chủ quyền, toàn vẹn lãnh thổ. Phát triển lực lượng thanh niên xung phong ở khu vực khó khăn, biên giới, biển đảo. Đẩy mạnh cuộc vận động “Nghĩa tình biên giới, hải đảo”, tập trung thực hiện hiệu quả chương trình “Tháng ba biên giới”, “Sinh viên với biển đảo Tổ quốc”, “Tuổi trẻ vì biển đảo Tổ quốc”. Thực hiện tốt chính sách hậu phương quân đội; tăng cường các hoạt động giúp đỡ gia đình, thân nhân cán bộ, chiến sĩ đang công tác nơi biên giới, biển đảo.

Xung kích tham gia xây dựng lực lượng vũ trang nhân dân cách mạng chính quy, tinh nhuệ, từng bước hiện đại. Triển khai hiệu quả phong trào “Thanh niên Quân đội rèn đức, luyện tài, xung kích, sáng tạo, quyết thắng”, “Thanh niên Công an nhân dân học tập, thực hiện 6 điều Bác Hồ dạy - Xung kích, sáng tạo, tình nguyện, lập công vì an ninh Tổ quốc”. Động viên đoàn viên, thanh niên lực lượng vũ trang nhân dân hăng hái rèn luyện, phấn đấu, gương mẫu đi đầu và làm nòng cốt trong thực hiện nhiệm vụ bảo vệ Tổ quốc, giữ gìn an ninh quốc gia, trật tự, an toàn xã hội.

Xung kích tham gia đảm bảo an ninh trật tự trên địa bàn dân cư. Tiếp tục thực hiện hiệu quả phong trào toàn dân bảo vệ Tổ quốc. Nhân rộng các mô hình kết nghĩa, phối hợp công tác giữa Đoàn trong lực lượng vũ trang với tổ chức Đoàn trên địa bàn dân cư, trong trường học. Nâng cao chất lượng hoạt động của các đội thanh niên xung kích, đội thanh niên tự quản, tổ tuần tra thanh niên, vọng gác thanh niên... ở cơ sở. Tăng cường đấu tranh phòng, chống vi phạm pháp luật và tệ nạn xã hội, nhất là ma túy trong thanh thiếu niên, đấu tranh chống buôn bán người, vượt biên trái phép.

3. Tổ chức các chương trình đồng hành với thanh niên

Toàn Đoàn triển khai 3 chương trình đồng hành với thanh niên: “Đồng hành với thanh niên trong học tập”; “Đồng hành với thanh niên khởi nghiệp, lập nghiệp”; “Đồng hành với thanh niên rèn luyện và phát triển kỹ năng trong cuộc sống, nâng cao thể chất, đời sống văn hóa tinh thần”, góp phần phát triển thanh niên toàn diện, khẳng định vai trò của Đoàn trong bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp, chính đáng của thanh niên.

3.1. Đồng hành với thanh niên trong học tập

Xây dựng tinh thần hiếu học, học tập suốt đời, xây dựng xã hội học tập trong thanh niên. Tổ chức các hoạt động hỗ trợ, khuyến khích học sinh, sinh viên thi đua học tập; các cuộc thi, hội nghị chuyên ngành theo khối, ngành học; phát triển các câu lạc bộ học thuật trong học sinh, sinh viên; hỗ trợ triển khai và tôn vinh các tấm gương học sinh, sinh viên tiêu biểu qua các danh hiệu “Sinh viên 5 tốt”, “Học sinh 3 rèn luyện”, “Học sinh 3 tốt”. Tham gia xây dựng môi trường học đường lành mạnh. Tổ chức các hoạt động tập hợp, kết nối, đồng hành với sinh viên, giáo viên trẻ, đặc biệt ở khu vực khó khăn, vùng sâu, vùng xa.

Duy trì và phát huy hiệu quả các quỹ khuyến học, khuyến tài, các học bổng, giải thưởng, hỗ trợ thanh niên học tập, nghiên cứu khoa học. Phối hợp tổ chức cho thanh niên tham gia phổ cập giáo dục bậc trung học phổ thông, chống tái mù chữ. Tổ chức các hoạt động hỗ trợ học sinh, sinh viên có hoàn cảnh khó khăn đến trường. Vận động học sinh đã bỏ học và có nguy cơ bỏ học trở lại trường; tham gia tích cực vào công tác xóa mù chữ.

Cổ vũ, động viên, khuyến khích, hỗ trợ thanh niên học tập nâng cao trình độ học vấn, chuyên môn, nghiệp vụ, tay nghề. Thúc đẩy phong trào học tập, nâng cao trình độ ngoại ngữ, đặc biệt là tiếng Anh cho đoàn viên, thanh niên. Tham mưu cơ chế, chính sách hỗ trợ thanh niên trong học tập và tham gia giám sát việc thực hiện chính sách, pháp luật về giáo dục đào tạo.

3.2. Đồng hành với thanh niên khởi nghiệp, lập nghiệp

Triển khai hiệu quả chương trình “Thanh niên khởi nghiệp”. Nâng cao nhận thức, năng lực của cán bộ đoàn các cấp về khởi nghiệp. Đa dạng hóa các hình thức truyền thông về khởi nghiệp. Tìm kiếm, phát triển và hỗ trợ các ý tưởng sáng tạo khởi nghiệp trong thanh niên vào thực tiễn. Tư vấn, đào tạo, hỗ trợ thông tin, kiến thức, kỹ năng cho thanh niên khởi nghiệp. Xây dựng và duy trì hoạt động hiệu quả Quỹ hỗ trợ thanh niên khởi nghiệp. Đầu tư cơ sở vật chất, nội dung hoạt động của Trung tâm Hỗ trợ thanh niên khởi nghiệp. Truyền thông và nhân rộng các mô hình khởi nghiệp, đặc biệt là sáng tạo khởi nghiệp thành công. Tham mưu hoàn thiện các chính sách hỗ trợ thanh niên khởi nghiệp, tham gia phát triển kinh tế.

Nâng cao nhận thức, năng lực của cán bộ đoàn các cấp về công tác tư vấn hướng nghiệp, đào tạo nghề, giới thiệu việc làm cho thanh niên. Xây dựng và triển khai các giải pháp có tính đột phá trong tư vấn, hướng nghiệp cho học sinh từ bậc trung học cơ sở đến trung học phổ thông. Tổ chức các ngày hội, hội chợ việc làm cho sinh viên; các hoạt động tư vấn, hỗ trợ, đào tạo nghề cho thanh niên nông thôn, thanh niên khuyết tật, thanh niên hoàn lương, bộ đội xuất ngũ; thanh niên xuất khẩu lao động. Tăng cường giáo dục thanh niên có thái độ tích cực đối với công việc, chủ động rèn luyện kỹ năng chuyên môn, đạo đức nghề nghiệp. Hỗ trợ thanh niên nâng cao kiến thức, kỹ năng tạo việc làm. Tổ chức các hoạt động giới thiệu việc làm cho thanh niên, hỗ trợ và nhân rộng các mô hình phát triển kinh tế tập thể trong thanh niên. Nâng cao hiệu quả hoạt động của các cơ sở giáo dục nghề nghiệp, trung tâm dịch vụ việc làm do Đoàn quản lý.

Khai thác, sử dụng có hiệu quả nguồn vốn Quỹ Quốc gia về việc làm, vốn từ Ngân hàng Chính sách xã hội và vận động các nguồn xã hội hóa để hỗ trợ vay vốn cho thanh niên làm kinh tế. Tăng cường phát hiện, hỗ trợ, nhân rộng các mô hình thanh niên làm kinh tế hiệu quả tại địa phương.

3.3. Đồng hành với thanh niên rèn luyện và phát triển kỹ năng trong cuộc sống, nâng cao thể chất, đời sống văn hóa tinh thần

Tuyên truyền, giáo dục nâng cao nhận thức, kiến thức về kỹ năng trong cuộc sống cho thanh niên. Tập trung giáo dục kỹ năng giao tiếp, ứng xử, giải quyết vấn đề, phản biện, làm việc nhóm, kỹ năng sử dụng ngoại ngữ, tin học, công nghệ số, kỹ năng hội nhập, nâng cao thái độ tích cực của thanh niên trong học tập, lao động, cuộc sống… Đẩy nhanh tiến độ, chất lượng xây dựng chương trình, tài liệu giáo dục kỹ năng. Tham gia tổ chức các chương trình giáo dục kỹ năng trong trường học. Phát triển các mô hình câu lạc bộ kỹ năng, câu lạc bộ năng khiếu, sở thích, hội thi, hội trại huấn luyện kỹ năng. Nhân rộng các hình thức huấn luyện, bồi dưỡng, đào tạo kỹ năng trong cuộc sống cho thanh niên.

Phát triển sâu rộng các hoạt động rèn luyện thể dục thể thao trong thanh niên. Tiếp tục tổ chức các giải bóng đá sinh viên toàn quốc, giải bóng đá U11, U15, U21, giải bóng rổ học sinh, sinh viên, giải thể thao sinh viên Việt Nam. Phát động cuộc vận động rèn luyện thân thể, tập thể dục trong thanh niên Việt Nam. Tăng cường các hoạt động truyền thông nâng cao nhận thức về tác hại của ma túy, rượu bia, thuốc lá và các chất kích thích. Tổ chức các chương trình giáo dục giới tính, sức khỏe sinh sản vị thành niên, chống nạn tảo hôn, hôn nhân cận huyết thống, phòng chống HIV/AIDS trong thanh niên. Huy động các nguồn lực xã hội chăm lo phát triển thể chất, tầm vóc thanh niên Việt Nam.

Tổ chức đa dạng các loại hình hoạt động văn hóa, nghệ thuật trong thanh niên, quan tâm đầu tư các chương trình, cuộc thi có tính giáo dục, phát hiện, đào tạo, bồi dưỡng, phát huy sở trường của thanh niên trong lĩnh vực văn hóa, nghệ thuật. Tiếp tục tổ chức hiệu quả chương trình “Khát vọng trẻ”, “Tuổi 20 hát”, “Tuổi trẻ Việt Nam- Câu chuyện hòa bình”. Quan tâm chăm lo đời sống văn hóa tinh thần cho thanh niên công nhân các khu công nghiệp, khu chế xuất, thanh niên dân tộc thiểu số, thanh niên vùng sâu, vùng xa, biên giới, hải đảo. Chủ động sản xuất, phối hợp sản xuất một số ấn phẩm văn hóa đáp ứng đời sống tinh thần của thanh thiếu nhi.

Củng cố, nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động các thiết chế văn hóa thể thao của Đoàn. Thiết lập và sử dụng hiệu quả các đường dây nóng, kênh tư vấn tâm lý, hỗ trợ pháp lý cho thanh thiếu nhi. Xây dựng các điểm sinh hoạt, vui chơi cho thanh thiếu nhi.

4. Công tác phụ trách Đội Thiếu niên Tiền phong Hồ Chí Minh và bảo vệ, chăm sóc, giáo dục thiếu niên, nhi đồng

Nâng cao nhận thức, trách nhiệm của tổ chức Đoàn các cấp trong phụ trách Đội Thiếu niên Tiền phong Hồ Chí Minh và bảo vệ, chăm sóc, giáo dục thiếu niên, nhi đồng. Đoàn tiếp tục xác định xây dựng Đội là xây dựng Đoàn trước một bước. Các cấp bộ đoàn chú trọng phân công cán bộ có năng lực và nhiệt tình phụ trách công tác thiếu nhi; thường xuyên quan tâm định hướng chương trình công tác Đội Thiếu niên Tiền phong Hồ Chí Minh. Hội đồng Đội các cấp tổ chức phong trào “Thiếu nhi Việt Nam thi đua làm theo 5 điều Bác Hồ dạy” để giáo dục, rèn luyện thiếu nhi về lòng yêu nước, đạo đức, lối sống, tác phong; về học tập và rèn luyện; về sức khoẻ, thẩm mỹ và kỹ năng trong cuộc sống. Nâng cao chất lượng đội viên. Đổi mới nội dung, phương thức triển khai chương trình “Rèn luyện đội viên”. Tập trung xây dựng, củng cố, chấn chỉnh, nâng cao chất lượng về tổ chức, phong trào và hoạt động Đội trong và ngoài nhà trường. Đổi mới, thực hiện có hiệu quả công tác đào tạo, bồi dưỡng cán bộ Đội và phụ trách Đội, phấn đấu trong nhiệm kỳ 100% giáo viên làm Tổng phụ trách Đội và cán bộ phụ trách công tác thiếu nhi được tập huấn.

Triển khai đồng bộ, toàn diện và có hiệu quả cuộc vận động “Vì đàn em thân yêu”. Tập trung huy động nguồn lực chăm lo cho thiếu nhi có hoàn cảnh khó khăn, con em hộ nghèo, thiếu nhi khu vực vùng sâu, vùng xa, dân tộc thiểu số, biên giới, hải đảo. Tăng cường tổ chức các hoạt động vui chơi, sinh hoạt cho thiếu nhi trên địa bàn dân cư, chăm lo con em công nhân, người lao động từ nông thôn ra các đô thị, khu công nghiệp, khu chế xuất. Nghiên cứu xây dựng mới, nâng cao chất lượng và nhân rộng các mô hình giáo dục kỹ năng, tư vấn, hỗ trợ, giúp đỡ thiếu niên, nhi đồng. Tích cực, chủ động thực hiện Luật Trẻ em 2016. Trung ương Đoàn thực hiện tốt vai trò tổ chức đại diện tiếng nói, nguyện vọng của trẻ em. Các cấp bộ đoàn tham gia giám sát việc thực hiện quyền và bổn phận của trẻ em theo quy định của pháp luật; kịp thời đề xuất, kiến nghị và tham gia giải quyết các vấn đề xã hội liên quan đến trẻ em, đặc biệt là phòng chống bạo lực học đường, phòng chống tai nạn thương tích và bạo hành, xâm hại trẻ em. Thí điểm triển khai mô hình “Hội đồng trẻ em” và các hoạt động nhằm thúc đẩy quyền tham gia của trẻ em.

Phối hợp chặt chẽ với các cấp, các ngành, chăm lo xây dựng Đội và phong trào thiếu nhi. Tăng cường xã hội hóa, huy động nguồn lực phục vụ công tác đội và phong trào thiếu nhi. Tập trung củng cố, nâng cao hiệu quả hoạt động của hệ thống Nhà thiếu nhi, chú trọng tham mưu xây dựng và phát triển nhà thiếu nhi cấp huyện; điểm vui chơi cho trẻ em ở xã, phường, thị trấn, khu dân cư.

5. Công tác quốc tế thanh niên

Chủ động mở rộng, đa phương hóa, đa dạng hóa quan hệ hữu nghị và hợp tác quốc tế; chú trọng phát triển quan hệ đi vào chiều sâu, thiết thực; không ngừng nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác quốc tế của Đoàn; đẩy mạnh việc nâng cao nhận thức, hỗ trợ trang bị kiến thức, kỹ năng để đoàn viên, thanh niên chủ động, tích cực hội nhập quốc tế.

Công tác đối ngoại và hợp tác quốc tế, ưu tiên phát triển hợp tác thanh niên với các nước láng giềng, ASEAN, các nước có vị trí quan trọng trong chính sách đối ngoại của Đảng, Nhà nước, các tổ chức, cơ chế hợp tác đa phương mà Việt Nam là thành viên; củng cố các mối quan hệ bạn bè truyền thống; phát huy vai trò trách nhiệm trong các hoạt động của Liên đoàn Thanh niên dân chủ thế giới và các lực lượng tiến bộ, yêu chuộng hòa bình. Chủ động thiết lập quan hệ với các tổ chức thanh niên thuộc các Đảng có quan hệ với Đảng ta.

Ưu tiên mở rộng, thúc đẩy hợp tác trên các lĩnh vực: phát triển thanh niên (đào tạo lãnh đạo trẻ, công dân tích cực, công dân toàn cầu); môi trường và phát triển bền vững; tình nguyện vì cộng đồng; khởi nghiệp sáng tạo; phát triển doanh nghiệp xã hội. Trong đó, với các nước láng giềng: tăng cường giáo dục về truyền thống hữu nghị và hợp tác toàn diện; đẩy mạnh hợp tác đào tạo cán bộ và trao đổi kinh nghiệm xây dựng tổ chức Đoàn; tăng cường giao lưu thanh niên biên giới; thúc đẩy triển khai các hoạt động tình nguyện tại Lào và Campuchia.

Công tác thông tin, tuyên truyền đối ngoại: cập nhật và hoàn thiện tài liệu giới thiệu về Đoàn TNCS Hồ Chí Minh, Hội Sinh viên Việt Nam, Hội Liên hiệp Thanh niên Việt Nam và các hội thành viên, Ủy ban quốc gia về thanh niên Việt Nam bằng một số ngôn ngữ phổ biến, nhất là tiếng Anh; xây dựng bộ sản phẩm tuyên tuyền đối ngoại; chú trọng công tác thông tin, tuyên truyền đối ngoại trên các phương tiện truyền thông của Đoàn, Hội, trong đó ưu tiên nguồn lực cho trang thông tin điện tử tiếng Anh; hình thành và phát huy vai trò đội ngũ cộng tác viên về công tác thông tin, tuyên truyền đối ngoại của Đoàn. 

Hỗ trợ đoàn viên, thanh niên trong hội nhập quốc tế: tuyên truyền, vận động đoàn viên, thanh niên tích cực, chủ động trong nghiên cứu, học tập, rèn luyện để sẵn sàng hội nhập. Đẩy mạnh công tác truyền thông về tình hình quốc tế, các vấn đề quốc tế, toàn cầu cho đoàn viên, thanh niên. Tăng cường các hoạt động nâng cao nhận thức, rèn luyện, trang bị kiến thức, kỹ năng hội nhập quốc tế cho đoàn viên, thanh niên.

6. Công tác xây dựng Đoàn, mở rộng mặt trận đoàn kết tập hợp thanh niên

Xây dựng Đoàn vững mạnh về tư tưởng chính trị, tổ chức và hành động. Trong công tác xây dựng Đoàn, chất lượng cán bộ đoàn là trọng tâm, nâng cao chất lượng cơ sở đoàn là đột phá. Tiếp tục nghiên cứu đổi mới mô hình và tổ chức hoạt động của Đoàn đáp ứng yêu cầu của tình hình mới, trọng tâm là tổ chức Đoàn trên địa bàn dân cư.

6.1. Công tác cán bộ đoàn

Tập trung xây dựng đội ngũ cán bộ đoàn có chất lượng, trưởng thành từ phong trào thanh niên. Thực hiện tốt tất cả các khâu của công tác cán bộ, nhất là công tác đào tạo, bồi dưỡng cán bộ. Tiếp tục nghiên cứu, điều chỉnh, hoàn thiện các quy chế, quy định về rèn luyện tác phong, thực hiện lề lối công tác của cán bộ đoàn gắn với các yêu cầu chống suy thoái về tư tưởng, chính trị, đạo đức, lối sống và những biểu hiện “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong nội bộ. Cán bộ đoàn các cấp tăng cường đi cơ sở, dự sinh hoạt chi đoàn ở địa bàn dân cư. Thực hiện hiệu quả chủ trương “1 + 2”, cán bộ đoàn cấp trung ương và cấp tỉnh 1 năm tối thiểu có 2 tháng công tác tại cơ sở. Xây dựng và triển khai một số quy định gắn với chức danh cán bộ đoàn. Tiếp tục nghiên cứu, đề xuất ban hành hướng dẫn thực hiện Quy chế cán bộ Đoàn đáp ứng yêu cầu thực tiễn.

Đầu tư, phát huy vai trò của Học viện Thanh thiếu niên Việt Nam và các đơn vị làm công tác đào tạo, bồi dưỡng cán bộ đoàn ở cấp tỉnh trong công tác đào tạo, bồi dưỡng cán bộ đoàn các cấp. Hoàn thiện giáo trình, tài liệu bồi dưỡng cán bộ đoàn các cấp theo các chức danh. Phấn đấu 100% cán bộ đoàn được tập huấn, trang bị kỹ năng, nghiệp vụ.

6.2. Công tác đoàn viên

Xây dựng các giải pháp đồng bộ trong công tác quản lý đoàn viên. Tiếp tục phát triển và nâng cao chất lượng đoàn viên mới kết nạp. Chú trọng phát triển đoàn viên mới trong trường học, trên địa bàn dân cư, trong thanh niên công nhân. Thực hiện đúng nguyên tắc, quy trình và thủ tục kết nạp đoàn viên mới.

Đoàn các cấp, nhất là chi đoàn, đoàn cơ sở tổ chức các hoạt động thiết thực tạo môi trường để đoàn viên rèn luyện, cống hiến và trưởng thành. Triển khai hiệu quả chương trình “Rèn luyện đoàn viên”, gắn rèn luyện với nhiệm vụ, trách nhiệm của đoàn viên từng khu vực, đối tượng. Thực hiện tốt chủ trương “1 + 1”, mỗi đoàn viên giới thiệu được ít nhất 1 thanh niên tham gia Đoàn, Hội nhằm phát huy vai trò nêu gương, nòng cốt của đoàn viên trong thu hút, tập hợp, đoàn kết thanh niên.

Nghiêm túc chấn chỉnh công tác quản lý đoàn viên. Xây dựng và quản lý có hệ thống cơ sở dữ liệu đoàn viên. Thực hiện nghiêm túc việc đánh giá, phân loại đoàn viên hằng năm.

6.3. Công tác xây dựng tổ chức cơ sở đoàn

Xây dựng và triển khai các giải pháp có tính đột phá trong nâng cao chất lượng Đoàn cơ sở và chi đoàn cơ sở. Tập trung nghiên cứu, tổng hợp và xây dựng giải pháp nhằm tháo gỡ kịp thời các khó khăn, vướng mắc, bất cập trong cơ chế hoạt động, công tác cán bộ đoàn các khu vực đặc thù, địa bàn dân cư. Nghiên cứu thành lập tổ chức Đoàn ở khu chung cư, khu nhà trọ với mô hình phù hợp, thiết thực để vận động, tập hợp đoàn viên, hội viên, thanh niên, lao động trẻ. Nâng cao hiệu quả hoạt động của Đoàn tại các doanh nghiệp nhà nước. Thành lập tổ chức Đoàn ở khu vực doanh nghiệp ngoài nhà nước; ở nước ngoài, hỗ trợ tổ chức hoạt động, hướng dẫn về nghiệp vụ công tác đối với các tổ chức Đoàn ở nước ngoài.

Kiên trì các giải pháp xây dựng “Chi đoàn mạnh”. Triển khai đồng bộ các giải pháp nâng cao chất lượng hoạt động của chi đoàn, nhất là trên địa bàn dân cư, trong đó tập trung đầu tư các giải pháp tạo nguồn và nâng cao chất lượng bí thư chi đoàn; xác định nhiệm vụ chính trị của chi đoàn phù hợp với yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội, nhiệm vụ địa phương; thực hiện nghiêm túc quy định sinh hoạt chi đoàn định kỳ. Thường xuyên đổi mới nội dung, phương thức sinh hoạt, hoạt động chi đoàn, đoàn cơ sở gắn với nhu cầu, nguyện vọng của đoàn viên, thanh niên, coi trọng tính làm chủ của đoàn viên trong hoạt động và tính hấp dẫn, thu hút đoàn viên. Thực hiện tốt chủ trương xây dựng tổ chức cơ sở đoàn “3 chủ động”, chủ động nắm bắt tình hình thanh niên, chủ động xây dựng và thực hiện kế hoạch công tác, chủ động tham mưu với cấp ủy, phối hợp với các tổ chức liên quan trong thực hiện nhiệm vụ.

6.4. Công tác kiểm tra, giám sát

Nâng cao nhận thức của cấp bộ đoàn và đội ngũ cán bộ đoàn về công tác kiểm tra, giám sát. Quan tâm củng cố, kiện toàn bộ máy làm công tác kiểm tra; đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ cán bộ làm công tác kiểm tra.

Đẩy mạnh công tác kiểm tra, giám sát để góp phần tăng cường kỷ luật, kỷ cương trong Đoàn. Phát huy vai trò kiểm tra, giám sát thường xuyên của ủy ban kiểm tra. Duy trì kiểm tra định kỳ, tăng cường kiểm tra, giám sát theo chuyên đề, đột xuất. Tập trung kiểm tra, giám sát việc triển khai, cụ thể hóa các chủ trương, nghị quyết của Đảng, Nghị quyết Đại hội Đoàn các cấp, các chủ trương công tác của ban chấp hành, ban thường vụ đoàn các cấp. Giám sát việc thực hiện nhiệm vụ và việc tu dưỡng, rèn luyện của cán bộ đoàn, nhất là đội ngũ cán bộ đoàn chủ chốt các cấp. Nâng cao chất lượng, hiệu quả các đợt kiểm tra, giám sát và việc đánh giá kết quả công tác đoàn, phong trào thanh thiếu nhi.

6.5. Công tác mở rộng mặt trận đoàn kết, tập hợp thanh niên

Phát huy vai trò nòng cốt chính trị của Đoàn TNCS Hồ Chí Minh trong tổ chức Hội Liên hiệp Thanh niên Việt Nam, Hội Sinh viên Việt Nam và các tổ chức thành viên tập thể của Hội Liên hiệp Thanh niên Việt Nam. Phát huy mạnh mẽ vai trò của tổ chức Hội Liên hiệp Thanh niên Việt Nam, Hội Sinh viên Việt Nam trong đoàn kết, tập hợp thanh niên và nguồn bổ sung lực lượng cho Đoàn. Củng cố tổ chức, chấn chỉnh hoạt động Hội cấp huyện, cấp cơ sở. Đa dạng các hình thức tập hợp thanh niên. Tiếp cận và tổ chức các nội dung, hoạt động hỗ trợ phù hợp với từng đối tượng thanh niên, xuất phát từ các nhu cầu cơ bản của thanh niên.

Kiên trì thực hiện phương châm “Đoàn mạnh, Hội rộng”. Tổ chức Hội các cấp triển khai các hoạt động tuổi trẻ sống đẹp, sống có ích, thanh niên lập thân, khởi nghiệp, lập nghiệp nhằm thu hút, đoàn kết, tập hợp thanh niên. Triển khai các giải pháp thiết thực trong tập hợp và hỗ trợ thanh niên dân tộc thiểu số, thanh niên tín đồ tôn giáo, thanh niên các khu công nghiệp, khu chế xuất, doanh nghiệp ngoài nhà nước và thanh niên Việt Nam ở nước ngoài; kết nối, phát huy tài năng trẻ trên các lĩnh vực, trí thức trẻ Việt Nam ở ngoài nước tham gia hoạt động Đoàn, Hội và sự nghiệp xây dựng, bảo vệ Tổ quốc. Tiếp tục xây dựng và phát huy hiệu quả hoạt động của đội ngũ cốt cán phong trào. Xây dựng và triển khai các giải pháp nhằm kết nối các tổ, đội, nhóm, câu lạc bộ thanh niên tự tổ chức, góp phần thu hút, tập hợp thanh niên.

7. Đoàn tham gia xây dựng, bảo vệ Đảng và hệ thống chính trị

Tham gia xây dựng, bảo vệ Đảng và hệ thống chính trị là trách nhiệm và quyền lợi chính trị của đoàn viên, thanh niên và tổ chức Đoàn, là nhiệm vụ quan trọng thường xuyên của các cấp bộ đoàn.

Các cấp bộ đoàn tổ chức tuyên truyền, quán triệt, triển khai các chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước; đẩy mạnh giáo dục nâng cao nhận thức chính trị tư tưởng cho đoàn viên, thanh niên về Đảng; đấu tranh bảo vệ Cương lĩnh chính trị, đường lối của Đảng. Tổ chức cho cán bộ, đoàn viên, thanh niên tham gia góp ý xây dựng Đảng, xây dựng chính quyền, phòng chống tham nhũng, lãng phí, góp ý đảng viên, phòng chống suy thoái về đạo đức, lối sống, “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong nội bộ với hình thức phù hợp.

Tiếp tục triển khai các giải pháp thực hiện Cuộc vận động “Đoàn viên phấn đấu trở thành đảng viên Đảng Cộng sản Việt Nam”, phát hiện, lựa chọn đoàn viên ưu tú để bồi dưỡng tạo nguồn và nâng cao chất lượng giới thiệu đoàn viên ưu tú cho Đảng xem xét, kết nạp. Chú trọng giới thiệu đoàn viên ưu tú là công nhân trực tiếp sản xuất, sinh viên, thanh niên nông thôn, lực lượng vũ trang, trí thức trẻ, thanh niên dân tộc thiểu số, cán bộ đoàn cơ sở. Hoàn thiện quy trình và các tiêu chuẩn cụ thể để lựa chọn, bồi dưỡng, giới thiệu đoàn viên ưu tú cho Đảng xem xét kết nạp. Đoàn trực tiếp rèn luyện đảng viên trẻ, cung cấp cán bộ trẻ cho Đảng.

Chủ động, sáng tạo, kiên trì tham mưu, đề xuất với Đảng, Nhà nước các chủ trương, chính sách đối với thanh thiếu nhi. Phối hợp tham mưu tổng kết Nghị quyết số 25-NQ/TW ngày 25/7/2008 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa X về “Tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác thanh niên thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa”. Thúc đẩy quá trình sửa đổi, bổ sung Luật Thanh niên theo hướng làm rõ trách nhiệm các chủ thể xã hội đối với sự phát triển của thanh niên, góp phần nâng cao hiệu lực, hiệu quả thi hành Luật Thanh niên sau khi được sửa đổi. Các cấp bộ đoàn chủ động giới thiệu cán bộ có chất lượng, đã trưởng thành để bổ sung cho cấp ủy đảng, chính quyền và tổ chức chính trị - xã hội các cấp.

Phối hợp và triển khai có hiệu quả các chương trình, nghị quyết liên tịch với các bộ, ngành, các tổ chức kinh tế, xã hội trong giáo dục, bồi dưỡng, chăm lo và phát huy thanh niên. Thực hiện tốt trách nhiệm là thành viên của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, phối hợp chặt chẽ với các tổ chức chính trị - xã hội trong giáo dục, bồi dưỡng, rèn luyện và phát huy thanh niên.

Nâng cao chất lượng công tác giám sát và phản biện xã hội của Đoàn TNCS Hồ Chí Minh các cấp, nhất là tham gia phản biện xã hội về các dự thảo văn bản pháp luật, chính sách đối với thanh thiếu nhi và giám sát thực hiện chính sách pháp luật đối với thanh thiếu nhi.

8. Các chương trình, đề án trọng điểm thực hiện giai đoạn 2017 - 2022

(8.1)- Đề án Tăng cường giáo dục lý tưởng cách mạng, đạo đức, lối sống văn hóa cho thanh thiếu nhi.

(8.2)- Đề án Thanh niên khởi nghiệp.

(8.3)- Đề án Tư vấn, hướng nghiệp và giới thiệu việc làm cho thanh thiếu niên.

(8.4)- Đề án Đoàn TNCS Hồ Chí Minh tham gia xây dựng nông thôn mới.

(8.5)- Đề án Đoàn TNCS Hồ Chí Minh xung kích bảo vệ môi trường và ứng phó biến đổi khí hậu.

(8.6)- Đề án Đoàn TNCS Hồ Chí Minh tham gia đảm bảo trật tự an toàn giao thông.

(8.7)- Đề án Phòng, chống ma túy trong thanh thiếu niên.

(8.8)- Đề án Nâng cao năng lực tiếng Anh cho thanh thiếu niên Việt Nam.

(8.9)- Đề án Đào tạo, bồi dưỡng cán bộ Đoàn, Hội, Đội.

(8.10)- Đề án Đoàn TNCS Hồ Chí Minh tham gia phòng chống đuối nước và tai nạn thương tích trẻ em.

*

*             *

Đại hội đại biểu toàn quốc Đoàn TNCS Hồ Chí Minh lần thứ XI kêu gọi toàn thể đoàn viên, thanh thiếu nhi Việt Nam hãy giương cao ngọn cờ vinh quang của Đoàn TNCS Hồ Chí Minh, nắm chắc thời cơ, vận hội mới, đoàn kết, quyết tâm khắc phục mọi khó khăn, vượt qua mọi thách thức, phát huy vai trò tiên phong, tình nguyện, sáng tạo, phấn đấu cùng toàn Đảng, toàn dân, toàn quân thực hiện thành công sự nghiệp đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước và hội nhập quốc tế, phấn đấu trở thành nước công nghiệp theo hướng hiện đại.

------------------------------

(1) Tiêu biểu như: Người tốt, việc tốt báo công dâng Bác; Tuyên dương dưới cờ; Tủ sách Tuổi trẻ học tập và làm theo lời Bác; Hành trình làm theo lời Bác…

 (2) Toàn Đoàn giúp đỡ 350.123 gia đình chính sách với tổng giá trị trên 701 tỷ đồng; xây mới và tu sửa 63.943 ngôi nhà tình nghĩa.

 (3) Tuyên truyền trực tuyến, đối thoại, hội thi, triển lãm, ngày hội pháp luật, hội thi rung chuông vàng, phiên tòa giả định, tuyên truyền lưu động, ngày hội cử tri trẻ, Ngày pháp luật.

 (4) Hiện nay, có 65 tỉnh, thành đoàn, đoàn trực thuộc có facebook, thu hút sự quan tâm, theo dõi của hàng triệu lượt đoàn viên, thanh niên.

 (5) Trong nhiệm kỳ đã có 142.017 sinh viên và tập thể được tuyên dương “Sinh viên 5 tốt” (đạo đức tốt, học tập tốt, thể lực tốt, tình nguyện tốt, hội nhập tốt); có 2.773/2.788 (đạt tỷ lệ 99,4%) trường trung học phổ thông triển khai phong trào “Khi tôi 18”; có 320/551 (58%) trường trung cấp chuyên nghiệp, dạy nghề triển khai phong trào “Học sinh 3 rèn luyện” (rèn luyện đạo đức, rèn luyện tay nghề, rèn luyện thể lực) và 78.459/298.971 (26,2%) học sinh đăng ký tham gia phong trào.

 (6) Một số mô hình hiệu quả như: “3 hơn” (nhanh hơn, hợp lý hơn, thân thiện hơn); “3 được, 6 biết” (được nhân dân quý mến, được chính quyền tin tưởng, được các ngành ủng hộ; biết chào, biết cười, biết lắng nghe, biết hướng dẫn, biết cảm ơn, biết xin lỗi); “4 xin - 4 luôn” (xin chào, xin lỗi, xin phép, xin cảm ơn - luôn mỉm cười, luôn nhẹ nhàng, luôn thấu hiểu, luôn giúp đỡ); “Ngày thứ 7 tình nguyện giải quyết thủ tục hành chính cho nhân dân”, “Thông quan điện tử”, “Đăng ký kinh doanh trực tuyến”…

(7) Năm năm qua, hơn 272.000 lượt sinh viên, thanh niên tham gia chương trình “Tiếp sức mùa thi”, giúp đỡ gần 3.500.000 lượt thí sinh và người nhà thí sinh trong các kỳ thi tốt nghiệp trung học phổ thông, tuyển sinh cao đẳng, đại học hằng năm. Thanh niên chiếm 95% tổng số người hiến máu tình nguyện, 75% lượng máu các bệnh viện tiếp nhận được đến từ thanh niên. Có hơn 75.000 lượt thầy thuốc trẻ tham gia khám, chữa bệnh, cấp phát thuốc miễn phí cho gần 5 triệu lượt người dân.

(8) Đại hội Tài năng trẻ lần thứ II đã tuyên dương 364 đại biểu là các tài năng trẻ tiêu biểu, có những đóng góp xuất sắc cho sự phát triển của đất nước. Hệ thống cơ sở dữ liệu tài năng trẻ Việt Nam đang lưu giữ trên 3.000 hồ sơ do Đoàn, Hội, Đội phát hiện và tôn vinh.

 (9) Tham gia hỗ trợ nhân dân xây dựng 80.753 nhà tiêu hợp vệ sinh; 45.132 chuồng trại chăn nuôi đúng quy cách.

 (10) Tiêu biểu như: giải Việt dã toàn quốc; các giải bóng đá U11, U15, U21; giải bóng rổ học sinh, sinh viên; giải bóng đá sinh viên toàn quốc.

 (11) Tiêu biểu như: chương trình “Duyên dáng Việt Nam”, “Khát vọng trẻ”, “Tuổi 20 hát”, “Hành trình bài ca sinh viên”, “Tuổi trẻ Việt Nam - Câu chuyện hòa bình”.

 (12) Các tỉnh, thành đoàn đã tổ chức các hoạt động chăm lo, hỗ trợ, đồng hành cho hơn 535.000 lượt thanh niên công nhân.

 (13) Trong nhiệm kỳ đã thành lập mới 3 Hội Liên hiệp Thanh niên Việt Nam tại 3 nước (Mỹ, Nhật Bản, Séc), 2 Hội Sinh viên Việt Nam tại 2 nước (Hungary, Anh).

 (14) Chỉ tiêu 1: 100% cán bộ, đoàn viên và 80% thanh niên được học tập, quán triệt, tuyên truyền về các Nghị quyết của Đảng, của Đoàn. Kết quả, có 100% cán bộ, đoàn viên được học tập, quán triệt; 80% thanh niên được tuyên truyền Nghị quyết.

(15) Tổng cục Thống kê (2017), Số liệu thống kê về dân số, lao động, việc làm, học tập của thanh niên-ước tính 2017.

Chỉ tiêu 2: 100% Đoàn cơ sở tiếp tục triển khai thực hiện có hiệu quả việc học tập và làm theo tư tưởng, tấm gương đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh phù hợp với đặc điểm tình hình địa phương, đơn vị. Kết quả, 42.446/44.454 Đoàn cơ sở tiếp tục triển khai thực hiện có hiệu quả (95,53%); 2.008/44.454 có triển khai nhưng hiệu quả chưa cao (4,47%).

Chỉ tiêu 3: 100% tổ chức Đoàn các cấp có công trình, phần việc thanh niên. Kết quả, Trung ương Đoàn triển khai công trình thanh niên toàn quốc “Đoàn TNCS Hồ Chí Minh tham gia đảm bảo trật tự an toàn giao thông tại các dự án nâng cấp, mở rộng Quốc lộ 1A và đường Hồ Chí Minh đoạn qua Tây Nguyên và Bình Phước”. Có 67/67 Đoàn cấp tỉnh có công trình thanh niên (100%); có 1.502/1.502 Đoàn cấp huyện có công trình thanh niên (100%); có 50.355/50.355 Đoàn cấp cơ sở có công trình, phần việc thanh niên (100%).

Chỉ tiêu 4: 100% các Đoàn xã thành lập được ít nhất 01 câu lạc bộ thanh niên làm kinh tế. Kết quả, có 5.657/9.038 Đoàn xã có câu lạc bộ thanh niên làm kinh tế (62,6%).

Chỉ tiêu 5: Tư vấn, hướng nghiệp cho 8.000.000 thanh niên, học sinh; tham gia dạy nghề, giới thiệu việc làm cho 1.200.000 thanh niên. Kết quả, tư vấn, hướng nghiệp cho 8.004.010 thanh niên, học sinh (100,1%); tham gia dạy nghề, giới thiệu việc làm cho 2.420.891 thanh niên (201,7%).

Chỉ tiêu 6: Tham gia xây dựng mới hoặc nâng cấp 2.000 điểm tuyên truyền, phổ biến kiến thức khoa học công nghệ và truy cập internet đạt chuẩn cho thanh niên nông thôn. Kết quả, có 2.337 điểm được xây dựng mới, nâng cấp (116,9%).

Chỉ tiêu 7: 100% tỉnh, thành đoàn, đoàn trực thuộc triển khai được các mô hình trang bị kỹ năng xã hội cho thanh thiếu niên. Kết quả, 67/67 tỉnh, thành đoàn, đoàn trực thuộc triển khai được mô hình trang bị kỹ năng xã hội cho thanh thiếu niên (100%).

Chỉ tiêu 8: 100% tổ chức Đoàn xã, phường, thị trấn có mô hình giáo dục, cảm hóa thanh thiếu niên chậm tiến. Kết quả, 9.864/11.159 Đoàn xã, phường, thị trấn có mô hình giáo dục, cảm hóa thanh thiếu niên chậm tiến (88,4%).

Chỉ tiêu 9: Kết nạp mới 5 triệu đoàn viên; giới thiệu 1,5 triệu đoàn viên ưu tú cho Đảng; trong đó, ít nhất 650.000 đảng viên trẻ được kết nạp từ đoàn viên, thanh niên. Kết quả, kết nạp 5.039.042 đoàn viên mới (100,8%); giới thiệu 1.102.789 đoàn viên ưu tú cho Đảng (73,5%); có 654.714 đảng viên trẻ được kết nạp từ đoàn viên, thanh niên (100,7%).