100 năm Cách mạng Tháng Mười Nga và Chủ nghĩa xã hội hiện thực

Giá trị lịch sử và ý nghĩa thời đại

Đồng chí Võ Văn Thưởng, Trưởng Ban Tuyên giáo Trung ương phát biểu khai mạc. Ảnh: Văn Điệp - TTXVN
Đồng chí Võ Văn Thưởng, Trưởng Ban Tuyên giáo Trung ương phát biểu khai mạc. Ảnh: Văn Điệp - TTXVN
 “Sau 100 năm lý tưởng cao đẹp và những giá trị to lớn của cách mạng Tháng Mười Nga là hòa bình, độc lập dân tộc, dân chủ và chủ nghĩa xã hội vẫn luôn tỏa sáng, vẫn luôn là nguồn động lực thôi thúc và khơi dậy tinh thần cách mạng của nhân dân tiến bộ trên toàn thế giới, trong đó có nhân dân Việt Nam”.

Đó là khẳng định của đồng chí Võ Văn Thưởng, Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Trung ương Đảng, Trưởng ban Tuyên giáo Trung ương tại Hội thảo khoa học “100 năm Cách mạng Tháng Mười Nga và Chủ nghĩa xã hội hiện thực – Giá trị lịch sử và ý nghĩa thời đại” do Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh phối hợp với Ban Tuyên giáo Trung ương, Hội đồng Lý luận Trung ương và Viện Hàn lâm Khoa học và Xã hội Việt Nam tổ chức ngày 26/10, tại Hà Nội.

Các đồng chí: Võ Văn Thưởng, Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Trung ương Đảng, Trưởng ban Tuyên giáo Trung ương; Nguyễn Xuân Thắng, Bí thư Trung ương Đảng, Giám đốc Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh; Lâm Thị Phương Thanh, Ủy viên Trung ương Đảng, Phó Trưởng ban Tuyên giáo Trung ương; Nguyễn Quang Thuấn, Chủ tịch Viện Hàn lâm Khoa học Xã hội Việt Nam; Phùng Hữu Phú, Phó Chủ tịch Thường trực Hội đồng Lý luận Trung ương; Lê Quốc Lý, Phó Giám đốc Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh chủ trì hội thảo. 

Phát biểu khai mạc hội thảo, Trưởng ban Tuyên giáo Trung ương Võ Văn Thưởng nhấn mạnh: Cách đây 100 năm, dưới sự lãnh đạo của Đảng Bôn-sê-vích Nga đứng đầu là Lênin vĩ đại, giai cấp công nhân và nhân dân lao động Nga đã nhất loại khởi nghĩa lật đổ chính quyền của giai cấp tư sản và phản cách mạng lập nên nhà nước Xô viết, nhà nước công nông đầu tiên trên thế giới mở đầu thời đại mới trong lịch sử nhân loại, thời đại quá độ lên chủ nghĩa xã hội trên phạm vi toàn thế giới. Cách mạng Tháng Mười Nga thành công không chỉ đánh dấu sự ra đời của Nhà nước xã hội chủ nghĩa đầu tiên trên thế giới mà còn tạo tiền đề cho sự ra đời của hệ thống xã hội chủ nghĩa, một chế độ xã hội xóa bỏ mọi áp bức bất công, đem lại công bằng, bình đẳng, tự do cho con người, đối lập với các chế độ xã hội của giai cấp bóc lột trước đó. Sự ra đời của nhà nước Xô viết và bước phát triển to lớn của Liên Xô trong những thập niên đầu xây dựng Chủ nghĩa xã hội thể hiện đầy đủ sức mạnh và tính ưu việt của Chủ nghĩa xã hội.

Cách mạng Tháng Mười Nga thành công đã thổi luồng ánh sáng mới của thời đại, ánh sáng của chủ nghĩa Mác - Lênin truyền tỏa đến Việt Nam đúng vào lúc phong trào đấu tranh chống thực dân Pháp của nhân dân ta đang có chuyển biến sâu sắc, giai cấp công nhân đã có sự phát triển mạnh mẽ về số lượng và bước lên vũ đài chính trị, góp phần chấm dứt cuộc khủng hoảng về đường lối giải phóng dân tộc vào đầu thế kỷ XX. Sự ra đời của Đảng Cộng sản Việt Nam năm 1930 là kết quả của sự kết hợp giữa Chủ nghĩa Mác – Lênin với phong trào công nhân và phong trào yêu nước Việt Nam. Sự kiện này đánh dấu bước ngoặt căn bản của cách mạng Việt Nam, từ đó con đường cứu nước và giải phóng dân tộc chỉ có thể là con đường cách mạng vô sản, là con đường gắn độc lập dân tộc với chủ nghĩa xã hội, gắn cách mạng Việt Nam với xu thế thời đại. Cách mạng Tháng Mười không chỉ rọi sáng con đường cách mạng Việt Nam mà còn cổ vũ quần chúng công nông vùng lên làm cách mạng, đánh đổ ách thống trị của thực dân, phong kiến giành chính quyền về tay nhân dân; Chiến thắng vĩ đại của Hồng quân Liên Xô trong đánh bại quân phiệt Nhật Bản buộc chúng đầu hàng vô điều kiện vào ngày 15/8/1945 đã tạo tiền đề rất quan trọng cho nhân dân Việt Nam tiến hành cuộc Tổng khởi nghĩa Cách mạng Tháng Tám năm 1945 thành công khai sinh ra nước Việt Nam dân chủ cộng hòa, nay là nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam đưa dân tộc ta tiến vào kỷ nguyên mới, kỷ nguyên độc lập, tự do của chủ nghĩa xã hội, cổ vũ cho sự nghiệp đấu tranh giành độc lập tự do cho các dân tộc bị áp bức trên thế giới.

Đồng chí Võ Văn Thưởng khẳng định: Thành công của Cách mạng Tháng Mười Nga và thực tiễn hoạt động chính quyền Xô Viết đã để lại nhiều kinh nghiệm cả về lý luận và thực tiễn rất sâu sắc cho Đảng và nhân dân Việt Nam. Vận dụng sáng tạo, phát triển phù hợp với những giá trị của Chủ nghĩa Mác – Lênin, những bài học kinh nghiệm của Cách mạng Tháng Mười Nga vào điều kiện cụ thể của đất nước, cùng với sự giúp đỡ nhiệt tình của các nước xã hội chủ nghĩa và nhân dân tiến bộ trên thế giới, Đảng Cộng sản Việt Nam đã lãnh đạo nhân dân ta vượt qua muôn vàn khó khăn, thử thách để giành được những thắng lợi vẻ vang.

Giá trị lịch sử và ý nghĩa thời đại ảnh 2 Hội thảo khoa học “100 năm Cách mạng Tháng Mười Nga và Chủ nghĩa xã hội hiện thực – Giá trị lịch sử và ý nghĩa thời đại” - ảnh: HM

Cùng với những biến đổi sâu sắc của thời đại và thế giới, với tinh thần nhìn thẳng vào sự thật, đánh giá đúng sự thật và nói rõ sự thật, Đảng ta kiên quyết khắc phục những sai lầm, thiếu sót trong quá trình xây dựng chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam; kiên trì sự nghiệp đổi mới khởi xướng từ Đại hội VI, tháng 12/1986 cho đến nay. Sau hơn 30 năm đổi mới, với tư cách là một Đảng chân chính, trong bất kỳ hoàn cảnh nào Đảng luôn kiên định mục tiêu độc lập dân tộc gắn liền với chủ nghĩa xã hội trên nền tảng chủ nghĩa Mác - Lênin và tư tưởng Hồ Chí Minh. Đồng thời không ngừng tiếp thu có chọn lọc, tận dụng phù hợp với giá trị của nền văn minh nhân loại để hiện thực hóa con đường cách mạng mà Đảng, Chủ tịch Hồ Chí Minh và nhân dân ta đã lựa chọn. Những thắng lợi là phần thưởng to lớn trong sự nghiệp đấu tranh giải phóng dân tộc và xây dựng chủ nghĩa xã hội trên đất nước ta gần 9 thập kỷ qua, đặc biệt trong hơn 30 năm đổi mới đã góp phần khẳng định tầm vóc lớn lao, ý nghĩa lịch sử và giá trị thời đại của cách mạng Tháng Mười Nga đối với cách mạng thế giới nói chung và cách mạng Việt Nam nói riêng. Đồng thời là minh chứng sinh động về tính đúng đắn của con đường cách mạng mà Đảng, Bác Hồ và nhân dân ta đã lựa chọn.  

Trưởng ban Tuyên giáo Trung ương nhấn mạnh: Kỷ niệm 100 năm Cách mạng Tháng Mười Nga là dịp để khẳng định tầm vóc ý nghĩa lớn lao và giá trị lịch sử to lớn của Cách mạng Tháng Mười Nga và những đóng góp to lớn của xã hội hiện thực trong lịch sử nhân loại, đồng thời cũng là dịp chúng ta nhìn nhận phân tích sâu sắc, khoa học những kinh nghiệm, bài học lịch sử, những thành công và thất bại của chủ nghĩa xã hội hiện thực, mô hình Xô viết sau hơn 70 năm tồn tại và phát triển; từ đó rút ra những quy luật, những cách thức phát triển mới nhanh, bền vững phù hợp với xu thế thời đại trên con đường xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa trong bối cảnh toàn cầu hóa và hội nhập quốc tế.

Ban tổ chức Hội thảo cho biết đã nhận được 60 bài tham luận chuyên sâu của các chuyên gia, các nhà khoa học và các nhà hoạt động chính trị thực tiễn. Mỗi bài viết là một vấn đề lớn, thậm chí là vấn đề rất lớn, rất hệ trọng mang tầm lý luận và thực tiễn của quốc gia và quốc tế liên quan đến vận mệnh của chủ nghĩa xã hội trên thế giới và ở Việt Nam.  

Các đại biểu đã tập trung làm sáng tỏ và khẳng định giá trị lịch sử to lớn của Cách mạng Tháng Mười Nga và những tác động của nó đến chủ nghĩa xã hội hiện thực và phong trào công nhân thế giới một thế kỷ qua; đánh giá khách quan, khoa học những thành tựu, hạn chế của chủ nghĩa xã hội hiện thực khởi đầu từ Cách mạng Tháng Mười Nga hơn 70 năm qua; chỉ ra những nguyên nhân khách quan và chủ quan dẫn đến sự trì trệ, khủng hoảng của chủ nghĩa xã hội hiện thực phù hợp với xu thế phát triển của thời đại và mỗi nước; khẳng định ý nghĩa của Cách mạng Tháng Mười Nga đối với cách mạng Việt Nam và định hướng, giải pháp cho sự nghiệp đổi mới, xây dựng chủ nghĩa xã hội Việt Nam, phấn đấu vì mục tiêu: Dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh.

Các đại biểu khẳng định: Một thế kỷ trôi qua nhưng chưa có một sự kiện nào lại có ý nghĩa lớn lao và tính chất quốc tế sâu rộng như cuộc Cách mạng Tháng Mười Nga. Sức mạnh toàn diện và tính ưu việt của Chủ nghĩa xã hội hiện thực ở Liên Xô đã khẳng định và tôn vinh giá trị to lớn của Cách mạng Tháng Mười Nga tác động mạnh mẽ đến sự phát triển của các phong trào cách mạng trên thế giới trong thế kỷ XX. Chủ nghĩa xã hội hiện thực từ thắng lợi ở một nước đã phát triển trở thành hệ thống thế giới, tiếp sau Liên Xô nhiều nước ở châu Âu, châu Á, châu Mỹ la tinh đã lựa chọn con đường xã hội chủ nghĩa cho sự phát triển, hình thành hệ thống xã hội chủ nghĩa thế giới, đóng vai trò chi phối nhiều vấn đề, sự kiện quan trọng của thế giới hiện đại. 

Từ những tham luận các đại biểu đã phân tích về những sai lầm nhận thức về lý luận dẫn đến sự sụp đổ của chủ nghĩa xã hội hiện thực mô hình Xô viết, từ đó rút ra bài học cho Việt Nam. Các đại biểu cho rằng: Sự sụp đổ của Liên xô và các nước Đông Âu không phải là sự sụp đổ của chủ nghĩa xã hội mà là sụp đổ của một mô hình chủ nghĩa xã hội giáo điều, sơ cứng, chậm thay đổi với những biến chuyển to lớn của thời cuộc, khi cải tổ, cải cách lại xa rời nguyên tắc của Chủ nghĩa Mác- Lênin, từ bỏ vai trò lãnh đạo của Đảng Cộng sản đối với Nhà nước và xã hội; sự sụp đổ của mô hình Chủ nghĩa xã hội Xô viết xuất phát từ nhiều nguyên nhân, có cả nguyên nhân khách quan và chủ quan đã tác động rất sâu sắc đến mọi mặt của đời sống chính trị thế giới, làm ảnh hưởng nghiêm trọng đến sự vận động và phát triển của chủ nghĩa xã hội hiện thực thế giới. Nhưng chính từ thực tiễn đó đã để lại những bài học thực tiễn quý giá, là cơ hội cho mỗi quốc gia nhận thức rõ hơn, đúng hơn quy luật vận động, phát triển đi lên chủ nghĩa xã hội, phù hợp với đặc điểm dân tộc mình và xu thế của thời đại. Sau sự sụp đổ của chế độ xã hội chủ nghĩa ở Liên Xô và Đông Âu, các nước xã hội chủ nghĩa không tồn tại với tư cách là một hệ thống, nhưng sức sống và giá trị thời đại của Cách mạng Tháng Mười, của chủ nghĩa xã hội vẫn tiếp tục được khẳng định trong sự nghiệp đổi mới, cải cách ở các nước xã hội chủ nghĩa.

Tại Hội thảo, GS.TS  Nguyễn Xuân Thắng, Giám đốc Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh cho biết: kết quả nghiên cứu, thảo luận tại Hội thảo sẽ góp phần cung cấp thêm cơ sở, căn cứ lý luận và thực tiễn cho đường lối, chính sách của Đảng, Nhà nước ta trong nhiều vấn đề hệ trọng của đất nước theo ánh sáng của Cách mạng Tháng Mười Nga và mục tiêu, lý tưởng xã hội chủ nghĩa. Đồng thời, Hội thảo cũng sẽ góp phần tạo niềm tin khoa học để thực hiện tốt hơn các Nghị quyết Trung ương khóa XII của Đảng, nhất là thực hiện có hiệu quả những quyết định quan trọng mới đây của Đảng tại Hội nghị Trung ương 4, 5, 6.

Theo Theo Báo điện tử Đảng Cộng sản
MỚI - NÓNG