Đa số thành viên trong gia đình Nhà giáo nhân dân Thái Thị Liên đều thành công trên con đường nghệ thuật và đạt nhiều giải thưởng cao quý.
Nhạc sĩ, nhà thơ nổi tiếng Đặng Đình Hưng sinh ra trong gia đình danh gia vọng tộc. Tốt nghiệp trường Bưởi năm 1942, ông vào học trường Luật Đông Dương được hai năm Cách mạng tháng 8 bùng nổ. Toàn quốc kháng chiến, ông lên chiến khu theo Việt Minh làm công tác tuyên truyền, sau đó làm Đội trưởng kiêm Chính trị viên Đội Văn công Nhân dân Trung ương (sau này là Đoàn Văn công Nhân dân Trung ương).
Bên cạnh âm nhạc, ông Đặng Đình Hưng nổi tiếng với phong cách sáng tạo độc đáo về thi pháp thơ và mỹ thuật. Trước khi tạ thế ông để lại 6 tác phẩm thơ và hàng trăm bức tranh.
Danh cầm Đặng Thái Sơn (trái) và người cha - nhạc sĩ, nhà thơ Đặng Đình Hưng. |
Nhắc đến gia đình nghệ sĩ Thái Thị Liên, không thể không kể đến hai người con tài giỏi của bà là GS, Nhà giáo nhân dân Trần Thu Hà và NSND Đặng Thái Sơn.
GS, Nhà giáo nhân dân Trần Thu Hà, nguyên Giám đốc Nhạc viện Hà Nội (nay là Học viện Âm nhạc Quốc gia Việt Nam) là người có đóng góp lớn cho sự phát triển nền âm nhạc Việt Nam nói chung và chuyên ngành piano nói riêng. Nhà giáo Trần Thu Hà là con gái của bà Thái Thị Liên và người chồng đầu - nhà cách mạng Trần Ngọc Danh.
GS, NSND Trần Thu Hà là giáo sư đầu ngành piano của Việt Nam. |
Nhà giáo nhân dân Trần Thu Hà là giáo sư đầu ngành piano của Việt Nam. Nhiều người dưới sự giảng dạy của bà đã trở thành những nghệ sĩ nổi tiếng như: Nguyễn Hoàng Phương - giải Nhất cuộc thi tài năng trẻ dương cầm quốc tế năm 1999 tại Nhật Bản, Trần Thái Linh (piano) đoạt giải nhất đồng đội tại cuộc thi hòa tấu kèn - piano châu Á tổ chức tại Thái Lan năm 2005, Lưu Hồng Quang đoạt giải đặc biệt trong cuộc thi piano mang tên Chopin châu Á năm 2006 và giải 3 ở bảng C dành cho thí sinh lứa tuổi 16 đến 19 trong cuộc thi piano quốc tế tại Italy...
Với những cống hiến miệt mài, tâm huyết trên cả ba lĩnh vực: đào tạo, biểu diễn và quản lý, nghệ sĩ Trần Thu Hà được phong Giáo sư, Nhà giáo nhân dân, đón nhận danh hiệu Anh hùng lao động thời kỳ đổi mới, được Nhà nước tặng thưởng Huân chương Lao động hạng Nhất, hạng Nhì, Huy chương Vì sự nghiệp Âm nhạc Việt Nam.
Ngoài giảng dạy, đào tạo các tài năng âm nhạc piano, Giáo sư Trần Thu Hà còn là nghệ sĩ piano của nhóm nhạc cổ điển Ngũ tấu Hà Nội được xem là hiện tượng của âm nhạc Việt Nam đương đại.
NSND Đặng Thái Sơn - người con chung duy nhất của bà Thái Thị Liên và nhạc sĩ, nhà thơ Đặng Đình Hưng. Ông là một trong những nghệ sĩ đầu tiên được trao tặng danh hiệu Nghệ sĩ nhân dân. Khi đó, nghệ sĩ Đặng Thái Sơn mới 26 tuổi, là nghệ sĩ nhân dân trẻ nhất khi được trao tặng danh hiệu này từ trước đến nay.
NSND Đặng Thái Sơn và má Liên. |
Tài năng âm nhạc của NSND Đặng Thái Sơn được bộc lộ từ sớm. Năm 1965, chàng thanh niên Đặng Thái Sơn bắt đầu học tại Nhạc viện Hà Nội. Bước ngoặt của cuộc đời xuất hiện khi Đặng Thái Sơn được nhạc sĩ dương cầm nổi tiếng Isaac Katz phát hiện vào năm 1974. Chỉ hai năm sau đó, chàng trai Việt Nam mang theo đam mê của mình đến Matxcơva vào học tại Nhạc viện Quốc gia Tchaikovsky.
Ông tham dự cuộc thi quốc tế Frédéric Chopin - một trong những cuộc thi dương cầm cổ điển lâu đời nhất và uy tín nhất trên thế giới. Tại đây Đặng Thái Sơn ghi tên mình vào lịch sử cuộc thi này vì là người châu Á đầu tiên đoạt giải nhất.
Những năm gần đây, NSND Đặng Thái Sơn về nước nhiều hơn để được gần má Liên. Tết Nguyên đán năm 2022, ông đã có kỳ nghỉ dài bên bà và gia đình sau 45 năm xa nhà. |
Trên con đường âm nhạc, NSND Đặng Thái Sơn xuất hiện ở những “thánh đường nghệ thuật” lớn nhất thế giới như Lincoln Center (New York), Barbican Centre (London), Salle Pleyel (Paris), Opera House (Sidney), Suntory Hall (Tokyo)…
KTS. Trần Thanh Bình - con trai cả của Nhà giáo nhân dân Thái Thị Liên không theo đuổi con đường nghệ thuật. Ông đạt được thành công riêng khi là một kiến trúc sư.
Ông là người thiết kế chính cho rất nhiều công trình như Trụ sở Bộ Giáo dục và Đào tạo, Viện Hóa Vật liệu hạt nhân, Trường Đại học Giao thông vận tải, Học viện Kỹ thuật Quân sự, Học viện Âm nhạc quốc gia, Khu Công nghệ phần mềm Đại học Quốc gia TP. HCM, Trường Đại học Sư phạm Tp. HCM, Trường Cao đẳng Nghệ thuật Quốc gia Vientiane Laos… KTS. Trần Thanh Bình nguyên là Viện trưởng Viện Nghiên cứu thiết kế trường học của Bộ Giáo dục & Đào tạo.
Ông cũng được mời giảng dạy tại các trường đại học danh tiếng như Đại học Montréal (Canada), Oberlin Conservatory (Mỹ), là Giáo sư danh dự của Nhạc viện Trung ương Trung Quốc và nhiều trường nhạc tại châu Á.
Năm 2010, Đặng Thái Sơn là một trong ba nghệ sĩ được chọn lựa trên toàn thế giới để biểu diễn tại Gala kỷ niệm 200 năm ngày sinh của Chopin (cùng Lý Vân Địch người Trung Quốc và Garrick Ohlsson người Mỹ).
Nghệ sĩ piano Đặng Hồng Quang - con riêng của ông Đặng Đình Hưng cũng đi theo con đường nghệ thuật. Không chỉ là nghệ sĩ piano có tiếng biểu diễn nhiều chương trình piano ở Hà Nội và ở Thành phố Hồ Chí Minh, ông từng đảm nhận chức vụ Chủ nhiệm Khoa Piano Nhạc viện Thành phố Hồ Chí Minh. Nghệ sĩ Đặng Hồng Quang có thời gian làm việc ở Nhà hát Giao hưởng - Nhạc Vũ Kịch Việt Nam trước khi đi thực tập tại Nhạc viện F. Liszt, Hungary.
KTS. Trần Thanh Bình là con trai cả của bà Thái Thị Liên và ông Trần Ngọc Danh. |
Gia đình Nhà giáo nhân dân Thái Thị Liên không chỉ nổi tiếng trong lĩnh vực nghệ thuật mà còn nổi tiếng là một đại gia đình trí thức. Cha của bà là kỹ sư Thái Văn Lân - một trong những kỹ sư điện đầu tiên của Việt Nam tốt nghiệp tại Pháp. Anh trai của bà là luật sư Thái Văn Lung, hoạt động cách mạng, hy sinh năm 1946 và tên ông được đặt cho một con đường giữa trung tâm TP.HCM.
Chị gái của bà Thái Thị Liên là nghệ sĩ Thái Thị Lang, nhà soạn nhạc nữ đầu tiên của Việt Nam, nghệ sĩ piano Việt Nam đầu tiên tốt nghiệp Nhạc viện Paris, từng lưu diễn khắp thế giới.