Trong số 24 đội tranh tài trên đất Đức mùa hè 2024, duy nhất Georgia là quốc gia chưa từng tham dự kỳ EURO nào trước đây. Đây là giải đấu ra mắt của họ. Vì vậy không ngạc nhiên khi đội bóng thuộc đất nước Đông Âu có thứ hạng thấp nhất EURO 2024, chỉ đứng thứ 75 trên BXH FIFA, và là ứng viên hàng đầu cho việc bị loại từ vòng bảng.
Nhưng ai quan tâm đến những điều đó. Riêng việc Georgia được xuất hiện ở sân khấu bóng đá lớn nhất châu Âu đã là điều tuyệt vời chưa từng có.
Giống như phần lớn quốc gia trên thế giới, người Georgia coi bóng đá là môn thể thao yêu thích số một. Khi còn thuộc Liên bang Xô Viết, họ coi CLB Dinamo Tbilisi như ĐTQG Georgia. Và Dinamo Tbilisi thực sự đáng gờm, với 2 lần vô địch giải vô địch toàn Liên Xô (1964, 1978), một lần đoạt UEFA Cup (1981). Ngày 13/5, đêm Dinamo Tbilisi lên đỉnh châu Âu sau này được coi là ngày lễ lớn của quốc gia, nhằm tôn vinh chiến tích huy hoàng bậc nhất của bóng đá Georgia.
Các cầu thủ Georgia vui sướng khi đánh bại Hy Lạp sau loạt luân lưu ở trận play-off. |
Đáng tiếc, khi tách khỏi Liên bang Xô Viết là thành lập ĐTQG riêng, Georgia lại không thể cạnh tranh với các nền bóng đá khác của Lục địa già. Các thất bại liên tiếp khiến người hâm mộ trở nên chán nản. Sự quan tâm cũng nhạt dần. Năm 2015, Georgia tụt xuống vị trí thứ 154 thế giới, ngay sau ĐT Việt Nam.
Bước ngoặt đến với sự ra đời của UEFA Nations League, giải đấu mang tính giao hữu nhưng mở ra một con đường mới để tới EURO. Một đội bóng thất bại trong cuộc chiến giành vé ở vòng loại vẫn có khả năng chơi vòng play-off nếu đạt thành tích tốt tại UEFA Nations League. Georgia cố gắng nắm bắt cơ hội đó.
Mùa UEFA Nations League đầu tiên (2018/19), Georgia bị xếp hạng D nhưng xuất sắc đứng đầu bảng đấu để thăng lên hạng C mùa kế tiếp (2020/21). Họ trụ lại hạng này, sau đó bùng nổ một lần nữa ở mùa thứ ba (2022/23) và giành quyền thăng hạng B vào mùa bốn (2024/25).
Cầu thủ Georgia ăn mừng cùng đám đông người hâm mộ. |
Với thành tích này, tuy chỉ đứng thứ 4 bảng A vòng loại EURO 2024, Georgia vẫn được tham dự vòng play-off. Tại đó, họ dễ dàng đánh bại Luxembourg để đối đầu với nhà vô địch EURO 2004 Hy Lạp ở trận quyết định cuối cùng.
Cùng cần nói thêm, Georgia từng sở hữu nhiều tài năng bóng đá, như Giorgi Kinkladze chơi cho Man City giữa những năm 1990 hay Kakha Kaladze khoác áo Milan thập niên 2000. Tuy nhiên hiếm khi nào họ tập hợp được một lứa cầu thủ tốt như hiện tại. Ngoài ngôi sao hàng đầu Khvicha Kvaratskhelia, người được mệnh danh là “Tiểu Maradona” tại Napoli, còn có Giorgi Mamardashvili (Valencia), Georges Mikautadze (Metz), Otar Kiteishvili (Sturm Graz) hay Giorgi Gocholeishvili (Shakhtar Donetsk). Thế hệ cầu thủ này là kết quả của chiến lược phát triển cầu thủ ưu tú của Georgia, song song với cải tạo cơ sở vật chất, nâng cấp các Học viện.
Trong quá khứ Georgia chưa bao giờ giành chiến thắng trước Hy Lạp. May mắn thay, trận đấu diễn ra ngay tại thủ đô Tbilisi. Và trước sự cổ vũ của hàng vạn khán giả nhà, trong sự phấn khích sẽ mở ra cánh cửa lịch sử, đội quân của HLV Willy Sagnol đã tạo ra một đêm không thể nào quên.
Khoảnh khắc người hâm mộ ùa vào sân sau chiến thắng lịch sử của Georgia trước Hy Lạp. |
Thành thực mà nói, đây không phải trận đấu hay. Hy Lạp và Georgia đều không quá giỏi trong tấn công, lại thêm sự thận trọng khiến 90 phút, rồi 30 phút hiệp phụ dài đằng đẵng. Cuối cùng tấm vé đến EURO 2024 được quyết định bằng loạt luân lưu. May mắn đã đứng về phía Georgia.
Khi Kvekveskiri sút thành công quả cuối cùng để ấn định chiến thắng 4-2, cả đất nước nằm trên bờ Biển Đen rung chuyển. Các khán giả tràn vào sân ăn mừng cùng thầy trò Willy Sagnol, sau đó kéo ra Quảng trường Cộng hòa để tiếp tục bữa tiệc.
Ở thủ đô Tbilisi và nhiều thành phố khác, người dân khiến các con đường tắc nghẽn. Không ai có thể ngồi nhà trong ngày trọng đại của đất nước, khi Georgia lần đầu góp mặt ở giải đấu danh giá nhất châu Âu.
Những khoảnh khắc vui sướng tột cùng của các cầu thủ Georgia... |
...cũng như người dân của quốc gia thuộc Đông Âu. |
Trong lúc đó, các cầu thủ nhảy múa và ca hát ở Nhà thi đấu Boris Paichadze Dinamo. Bây giờ họ đã trở thành những người hùng dân tộc. Thủ tướng Georgia, Irakli Kobakhidze tuyên bố mọi thành viên của đội đều được tặng thưởng Huân chương Danh dự, ngay trước khi Ngân hàng Quốc gia Georgia quyết định phát hành giới hạn đồng xu kỷ niệm chiến tích lịch sử của đội tuyển bóng đá nước nhà.
Tại EURO 2024, Georgia nằm ở bảng F cùng Thổ Nhĩ Kỳ, Cộng hòa Czech và Bồ Đào Nha. Đây thực sự là bảng đấu khó nhằn. Mà nói thật, rơi vào bất kỳ bảng đấu nào cũng không hề dễ dàng với đội quân của Willy Sagnol.
Tuy nhiên với tinh thần không có gì để mất cùng niềm tự hào lần đầu giương cao lá cờ Georgia ở một kỳ EURO, biết đâu Kvaratskhelia và đồng đội sẽ tạo nên bất ngờ. Lưu ý ngoài 2 vé đi tiếp dành cho hai đội đầu bảng còn có 4 tấm vé vớt cho các đội đứng thứ ba có thành tích tốt nhất. Những người Georgia rất giỏi nắm bắt cơ hội. Họ có thể tạo nên lịch sử một lần nữa.