Theo ông Cảnh, điều trị bằng thuốc Methadone có tác dụng rất hiệu quả cho những người nghiện các chất dạng thuốc phiện (như Heroin và thuốc phiện) và không có tác dụng điều trị cho người nghiện ma túy tổng hợp như ma túy đá, thuốc lắc... Như vậy, ở khu vực nào chỉ có người nghiện ma túy tổng hợp thì không nên triển khai cơ sở điều trị Methadone.
Theo số liệu báo cáo của Bộ Công an, tính đến hết năm 2016 cả nước có 210.751 người NMT trong đó: NMT tổng hợp là 20.778 người, chỉ chiếm 9,8%, nghiện các chất dạng thuốc phiện là 159.844 người, chiếm tới 75,8%.
Điều trị nghiện các chất dạng thuốc phiện bằng thuốc Methadone được triển khai thí điểm tại Việt Nam từ năm 2008, đến nay cũng đã chứng minh được tính hiệu quả tương đương với hiệu quả của chương trình tại nhiều nước trên thế giới.
Vấn đề chúng ta quan tâm và phân tích ở đây là có đúng không về thông tin cho rằng bây giờ chủ yếu là nghiện ma túy tổng hợp ? Xét trên góc độ tổng thể quốc gia, chúng tôi thấy rằng thông tin này là không đúng.
Trên bình diện quốc gia, chúng ta đang rất cần mở rộng điều trị thay thế bằng Methadone bởi vì, tính đến tháng 6/2017 cả nước mới chỉ điều trị thay thế bằng methadone cho gần 52 nghìn người nghiện các chất dạng thuốc phiện, như vậy, chưa đến 1/3 số người nghiện chất dạng thuốc phiện được điều trị bằng Methadone, còn hơn 100 nghìn người chưa được điều trị, tức là nhu cầu còn rất lớn và do vậy các tỉnh, thành phố phải rà soát số người nghiện các chất dạng thuốc phiện thực tế tại địa phương mình để thiết lập các cơ sở để điều trị Methadone cho phù hợp.
Theo đó, trước khi tham gia điều trị 100% bệnh nhân sử dụng Heroin, sau 24 tháng tỷ lệ này chỉ còn 15,87%. Trước điều trị hầu hết bệnh nhân có tần suất sử dụng rất cao với 48,5% bệnh nhân sử dụng trên 05 lần/ngày, 45,1% bệnh nhân sử dụng từ 3-4 lần/ngày và chỉ có 6,3% bệnh nhân sử dụng với tần suất 1-2 lần/ngày. Tuy nhiên sau 24 tháng điều trị, không có bệnh nhân nào sử dụng từ 2 lần/ngày trở lên và tần suất sử dụng ma túy trong nhóm bệnh nhân còn tiếp tục sử dụng chỉ còn từ 2-3 lần/tháng.
Nếu trước điều trị có tới trên 86,9% số bệnh nhân có hành vi tiêm chích ma túy, thì sau 06 tháng điều trị tỷ lệ này chỉ còn 53,9% và sau 24 tháng giảm xuống còn 42,4% trong nhóm bệnh nhân còn tiếp tục sử dụng. Phân tích tình trạng sử dụng chung bơm kim tiêm cho thấy tỷ lệ sử dụng chung bơm kim tiêm giảm rõ rệt chỉ còn 2% trong nhóm bệnh nhân còn tiêm chích ma túy đang tham gia điều trị trên 24 tháng so với 21% trước điều trị.
Những thay đổi tích cực về giảm tỷ lệ sử dụng chung bơm kim tiêm và tăng tỷ lệ thường xuyên sử dụng bao cao su trong nhóm bệnh nhân tham gia chương trình đã góp phần dự phòng lây nhiễm HIV từ nhóm những người tiêm chích ma túy sang bạn tình của họ và cộng đồng, góp phần quan trọng trong việc giảm lây nhiễm HIV và các bệnh lây truyền qua đường máu trong nhóm bệnh nhân tham gia điều trị như viêm gan b, C, giang mai. Sau 24 tháng tham gia điều trị, chỉ phát hiện 01 trường hợp nhiễm HIV mới trong tổng số 1.000 bệnh nhân.
Mặt khác, thực tế ghi nhận người nghiện giảm và tiến tới dừng sử dụng ma túy bất hợp pháp, không còn nhu cầu bức bách kiếm tiền để mua ma túy nên giảm tội phạm và giảm bạo lực gia đình, họ có khả năng lao động và tạo thu nhập, được sống hòa nhập với gia đình và cộng đồng, chi phí điều trị thấp... Chính vì vậy Chính phủ chủ trương mở rộng điệu trị Methadone cho những người nghiện chất dạng thuốc phiện trên toàn quốc. Theo qui định của Chính phủ, quận huyện nào có từ 250 người nghiện chất dạng thuốc phiện trở lên thì mở 1 cơ sở điều trị Methadone, nơi nào ít hơn 250 người thì đặt cụm liền kề giữa các huyện hoặc thiết lập điểm cấp phát thuốc Methadone vệ tinh.
