Trước tình trạng xâm hại tình dục trẻ em diễn ra ngày càng nghiêm trọng nhưng việc xử lý lại chậm trễ, nhiều vướng mắc, sáng 27/3, hai cơ quan của Quốc hội là Uỷ ban Tư pháp và Uỷ ban Văn hóa, Giáo dục, Thanh niên, Thiếu niên và nhi đồng đã phối hợp tổ chức phiên điều trần để nghe 9 cơ quan có trách nhiệm trong việc bảo vệ trẻ em báo cáo về vấn đề trên.
Mỗi năm hàng nghìn trẻ em bị xâm hại tình dục
Theo bà Lê Thị Nga, Chủ nhiệm Uỷ ban Tư pháp, tình trạng trẻ em, nhất là trẻ em nữ bị xâm hại tình dục diễn biến phức tạp, gây hoang mang cho các gia đình và bức xúc xã hội. Vì thế, bên cạnh việc làm rõ thực trạng thì cần có các biện pháp phòng, chống, cũng như đề xuất sửa đổi, bổ sung hoàn thiện hệ thống pháp luật trong lĩnh vực nay.
Ông Đào Ngọc Dung, Bộ trưởng Bộ LĐ, TB XH cũng khẳng định, tình trạng xâm hại tình dục trẻ em diễn ra nghiêm trọng. Theo thống kê mỗi năm có hơn 1000 vụ trẻ em bị xâm hại tình dục. Tuy nhiên, đó chỉ là con số báo cáo còn thực tế chắc cao hơn nhiều.
Bà Đào Hồng Lan, Thứ trưởng Bộ Lao động, Thương binh và xã hội cho biết thêm, năm 2014 có hơn 1.594 trẻ em bị xâm hại tình dục, năm 2015 là hơn 1.300 trẻ em và năm 2016 có 1.211 trẻ em bị xâm hại tình dục. Trẻ em bị xâm hại tình dục xảy ra ở nhiều độ tuổi, đặc biệt có cả những em bé tuổi mầm non; hiếp dâm tập thể, hiếp dâm rồi giết trẻ em; thầy giáo, nhân viên bảo vệ nhà trường xâm hại tình dục nhiều học sinh.
 |
Thứ trưởng Bộ LĐ, TB&XH cho biết, tình trạng xâm hại tình dục trẻ em diễn ra hết sức nghiêm trọng. (Ảnh Văn Kiên)
Tuy nhiên, theo bà Lan, nhiều vụ việc gia đình không cung cấp thông tin, thông báo, tố giác tới các cơ quan chức năng vì sợ ảnh hưởng đến trẻ em và gia đình. Thậm chí có tình trạng thủ phạm đe dọa hoặc dùng tiền hòa giải với gia đình của nạn nhân.
Thứ trưởng Bộ GD&ĐT Nguyễn Thị Nghĩa cũng cảnh báo tình trạng trẻ em bị xâm hại ngày càng diễn biến phức tạp, thể hiện sự suy đồi đạo đức, coi thường tính mạng, sức khỏe và nhân phẩm của phụ nữ và trẻ em. Trong số các vụ xâm hại tình dục trẻ em thì số em dưới 6 tuổi bị xâm hại chiếm tới 13,2%.
Điều đáng nói được bà Nghĩa chỉ ra là ngay ở trong trường học cũng xảy ra một số vụ việc nghiêm trọng như thầy giáo, bảo vệ nhà nước hoặc người lạ mặt đột nhập vào trường dâm ô học sinh. Nạn nhân của các vụ việc trong trường học chủ yếu là học sinh nữ cấp tiểu học, không có khả năng tự bảo vệ và yếu về kỹ năng phòng tránh xâm hại.
Học nước ngoài về thu thập chứng cứ “ấu dâm”
Thực trạng là hết sức nghiêm trọng nhưng theo bà Lan, hiện nay luật pháp về bảo vệ trẻ em còn có nhiều khoảng trống. Pháp luật hình sự còn bỏ sót một số hành vi xâm hại tình dục nghiêm trọng như tàng trữ ấn phẩm khiêu dâm trẻ em, chưa quy định cụ thể các hành vi thuộc tội danh dâm ô đối với trẻ em.
 |
Đại diện 9 cơ quan, đơn vị có trách nhiệm bảo vệ trẻ em tham gia phiên giải trình (ảnh Văn Kiên)
Bà Lan cũng chỉ ra thực tế là trong pháp luật tố tụng hình sự chưa quy định chi tiết về bảo mật thông tin, bí mật riêng tư cho trẻ em trong tố tụng, bảo vệ người tố giác. Do đó, Bộ LĐ, TB&XH đề nghị Bộ Công an rà soát hồ sơ các vụ việc xâm hại tình dục trẻ em bị tồn đọng, kéo dài, ưu tiên giải quyết nhanh chóng các vụ việc liên quan đến trẻ em.
Theo VKSND Tối cao, để xử lý tội phạm xâm hại tình dục đối với trẻ em, bắt buộc phải có kết luận giám định pháp y và những chứng cứ có liên quan khẳng định ai là người thực hiện hành vi phạm tội và sẽ bị khởi tố điều tra, truy tố, xét xử về tội gì quy định trong Bộ luật Hình sự.
Tuy nhiên, trên thực tế có nhiều vụ trẻ em bị xâm hại tình dục, nhưng gia đình tố cáo muộn, không biết thu giữ vật chứng cần thiết để giao nộp cho cơ quan chức năng nên việc thu thập chứng cứ gặp nhiều khó khăn dẫn đến không xử lý đối tượng phạm tội.
Đồng thời do ám ảnh, xấu hổ nên nhiều trường hợp không tố cáo và cung cấp thông tin cho cơ quan pháp luật. Vì vậy, VKSNDTC kiến nghị sửa đổi, bổ sung Bộ luật Hình sự theo hướng quy đinh định biện pháp điều tra đặc biệt đối với các tội phạm xâm hại tình dục trẻ em.
Đặc biệt, VKSND Tối cao đề xuất có thể tham khảo cách thu nhập chứng cứ của nước ngoài đối với loại tội phạm này để bảo đảm việc thu thập đầy đủ dấu vết, vật chứng làm căn cứ vững chắc cho việc xử lý chính xác, kịp thời đối với các hành vi phạm tội xâm hại tình dục đối với trẻ em.
VKSND Tối cao cũng đề nghị đuy định ẩn danh đối với người bị hại nhằm giải tỏa tâm lý xấu hổ, sợ ảnh hưởng nặng thêm đến trẻ em bị xâm hại, không tố cáo hoặc không cung cấp chứng cứ cho cơ quan pháp luật.
Trước mắt, VKSNDTC đề nghị Bộ luật Hình sự cần quy định rõ khái niệm “dâm ô” để khắc phục vướng mắc đang tồn tại giữa các Cơ quan tiến hành tố tụng trong xác định đối với đâm ô đối với trẻ em.
