Tổng thống Yushchenko và bà Tymoshenko |
Các đảng phái chính trị lớn ở Ukraine đã tổ chức cuộc tuần hành cuối cùng vào ngày 28/9 trước thềm tổng tuyển cử vào Quốc hội trước thời hạn diễn ra hôm nay (30/9), trong đó lực lượng ủng hộ phương Tây hi vọng có thể đánh bại phe được Nga hậu thuẫn.
Tổng tuyển cử nhằm tháo gỡ bế tắc chính trị do mâu thuẫn không thể hóa giải giữa phe của Tổng thống Viktor Yushchenko và những người trung thành với Thủ tướng Viktor Yanukovych.
Tuy nhiên, giới phân tích dự báo cuộc tổng tuyển cử sẽ càng khoét sâu chia rẽ giữa lực lượng ủng hộ Tổng thống Viktor Yushchenko và đồng minh của ông là cựu Thủ tướng, bà Yulia Tymoshenko với phe của Thủ tướng thân Nga Viktor Yanukovych.
Các đường phố ở trung tâm thủ đô Kiev giăng đầy cờ các đảng thân phương Tây của Tổng thống Yushchenko và cựu Thủ tướng Tymoshenko cùng với áp phích màu xanh thuộc đảng Các khu vực (còn gọi là đảng “xanh”) của Thủ tướng thân Nga Yanukovych.
Khoảng 10.000 người tham dự cuộc mít tinh của Thủ tướng Yanukovych có sự góp mặt của các ngôi sao nhạc pop nổi tiếng và cả pháo bông.
Thủ tướng Yanukovych nói rằng đảng Các vùng của ông sẽ mang tới sự ổn định phồn vinh cho Ukraine, trong khi ông Yushchenko và bà Tymoshenko sẽ tạo ra tình trạng hỗn loạn. “Thay cho việc làm, họ tạo ra các cuộc khủng hoảng” – Ông Yanukovych nói.
Ngay gần đó, phát biểu trước đám đông khoảng 3.000 người ủng hộ, bà Tymoshenko cho rằng Ukraine vẫn tiến bước trên con đường dân chủ và hội nhập với phương Tây bất chấp cuộc khủng hoảng chính trị kéo dài suốt 3 năm qua kể từ sau “Cách mạng cam” năm 2004.
Nổi lên từ “Cách mạng cam” khi giúp ông Yushchenko đánh bại ông Yanukovych, bà Tymoshenko kêu gọi cử tri trao cho “nhóm Cách mạng cam” thêm một cơ hội nữa.
Bà Tymoshenko hi vọng cuộc bầu cử ngày 30/9 sẽ dẫn tới việc tái hợp liên minh với Tổng thống Yushchenko, người đã loại bà khỏi ghế Thủ tướng Ukraine khi giữa hai bên nảy sinh mâu thuẫn quyền lợi.
Cùng thời điểm trên, Tổng thống Yushchenko tham gia cuộc thảo luận trên truyền hình để đề cao nền dân chủ cho người Ukraine, kêu gọi các lực lượng “Cách mạng cam” đoàn kết và hé lộ khả năng sẽ ủng hộ bà Tymoshenko trở thành Thủ tướng.
Các cuộc khảo sát cho biết, đảng Các vùng của Thủ tướng Yanukovych sẽ giành được số phiếu bầu lớn nhất do có được sự ủng hộ của đông đảo cử tri nói tiếng Nga ở miền Nam và miền Đông.
Đảng của bà Tymoshenko được dự báo sẽ đứng thứ 2 trong cuộc bầu cử. Kết quả này có thể mở ra cơ hội lớn để ông Yanukovych tiếp tục nắm giữ ghế Thủ tướng. Tuy nhiên, khi đảng của bà Tymoshenko và đảng Ukraine của chúng ta của Tổng thống Yushchenko liên kết, tổng số phiếu có thể lớn hơn đảng Các vùng và sẽ chiếm đa số ghế tại Quốc hội.
Bà Tymoshenko sẽ là đối thủ lớn nhất của ông Yanukovych trong cuộc đua tới ghế Thủ tướng. Các lãnh đạo đảng Ukraine của chúng ta dự báo liên minh giữa Tổng thống Yushchenko và bà Tymoshenko sẽ được thiết lập 1 ngày sau cuộc bầu cử.
Thực tế cho thấy ít có khả năng 1 đảng có thể giành được đa số phiếu nên việc diễn ra các cuộc thảo luận phức tạp để liên minh giữa các đảng và khả năng xảy ra biểu tình trên đường phố là điều có thể dự đoán. Một trợ lý của ông Yanukovych cho biết đảng Các vùng đang chuẩn bị cho những cuộc biểu tình phản đối quy mô lớn sau cuộc bầu cử.
Hiện Tổng thống Yushchenko đang chia sẻ quyền lực với Thủ tướng Yanukovych, nhưng mâu thuẫn giữa hai phe cánh dẫn tới việc ngừng trệ các hoạt động của chính phủ trong nhiều tháng qua.
Trong khi đó, những vấn đề nóng bỏng như chống tham nhũng, cải cách kinh tế, lương hưu…được hứa hẹn từ “Cách mạng cam” vẫn chưa được giải quyết.
Giới phân tích cho rằng Hiến pháp chưa phân định rõ quyền lực giữa Tổng thống và Thủ tướng nên cả ông Yushchenko và Yanukovych đều đã tìm mọi cách để giúp mình trở nên nổi bật hơn. Vì thế, theo các chuyên gia, mâu thuẫn sẽ còn tiếp tục cho tới khi Hiến pháp phân định rõ quyền lực giữa Tổng thống và Thủ tướng.
Gian lận trong bầu cử cũng là vấn đề thu hút sự quan tâm. Ông Yanukovych tuyên bố giành chiến thắng trong cuộc bầu cử Tổng thống năm 2004 cho tới khi Tòa án ra phán quyết có gian lận trong bầu cử. Tuy nhiên, Thủ tướng Yanukovych đã lên tiếng bác bỏ mối lo ngại về gian lận trong cuộc tổng tuyển cử ngày 30/9.
T.Đ
Tổng hợp