Ngày 14/9, phiên xử vụ án tham nhũng - kinh tế xảy ra tại Ngân hàng TMCP Đại Dương (OceanBank) diễn ra tại TAND TP Hà Nội bước sang phần tranh luận. Trong 11 ngày qua, HĐXX tiến hành làm rõ 4 nội dung cáo buộc của VKSND với 51 bị cáo trong vụ án. Thứ nhất, OceanBank đã làm trái quy định, chi 1.576 tỷ đồng lãi ngoài hợp đồng.
Thứ hai, Nguyễn Xuân Sơn - nguyên Chủ tịch Tập đoàn Dầu khí Việt Nam đã tham ô 49 tỷ đồng, lạm dụng chức vụ chiếm đoạt 197 tỷ đồng từ Hà Văn Thắm - nguyên Chủ tịch OceanBank để chi chăm sóc nhóm khách hàng dầu khí. Thứ ba, ông Thắm lập Cty BSC rồi thu phí sai, chiếm đoạt tiền của OceanBank và khách hàng. Cuối cùng, ông Thắm cho Cty Trung Dung của Phạm Công Danh vay 500 tỷ đồng gây thiệt hại 343 tỷ đồng.
Trên cơ sở điều tra và xét hỏi tại tòa, đại diện VKSND đề nghị tòa tuyên phạt Nguyễn Xuân Sơn án tử hình về 3 tội danh cố ý làm trái quy định của Nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng; lạm dụng chức vụ quyền hạn chiếm đoạt tài sản và tham ô tài sản. Hà Văn Thắm bị đề nghị mức án chung thân cho 3 tội danh nói trên và thêm tội vi phạm quy định về cho vay trong hoạt động của các tổ chức tín dụng. Các bị cáo là cán bộ hội sở OceanBank bị đề nghị mức án từ 7 đến 27 năm tù; 34 bị cáo là cán bộ chi nhánh, phòng giao dịch OceanBank nhận từ 18 tháng tù treo tới 42 tháng tù giam.
Người giữ quyền công tố tại tòa cũng đề nghị tuyên phạt Phạm Công Danh - nguyên Chủ tịch Ngân hàng Xây Dựng 16 - 17 năm tù về tội vi phạm quy định cho vay trong hoạt động của các tổ chức tín dụng, cộng bản án 30 năm của TAND Cấp cao tại TPHCM tuyên bằng 30 năm tù. Cùng tội danh, Trần Văn Bình - nguyên GĐ Cty Trung Dung đối diện mức án 5 - 6 năm tù, cộng bản án cũ trong vụ Ngân hàng Xây dựng là 9 – 10 năm tù; bị cáo Hứa Thị Phấn bị đề nghị nhận từ 17 - 18 năm tù.
Kiến nghị Ngân hàng Nhà nước xử lý sai phạm
Về phần dân sự, người giữ quyền công tố đề nghị tòa tuyên buộc Sơn, Thắm và các bị cáo là lãnh đạo hội sở OceanBank phải trả lại số tiền đã gây thất thoát hoặc chiếm đoạt (được đối trừ một số khoản tiền đã làm rõ); bà Hứa Thị Phấn phải trả lại 500 tỷ đồng đang giữ của OceanBank; trả lại tài sản nhóm 34 bị cáo đã nộp để khắc phục hậu quả.
Theo đại diện VKSND, vi phạm tại OceanBank đã diễn ra công khai trong một thời gian dài nhưng Ngân hàng Nhà nước (NHNN) không phát hiện kịp thời. Công tác thanh tra và kiểm tra sau thanh tra không đáp ứng yêu cầu khiến OceanBank tái phạm nghiêm trọng hơn. Vì vậy, vị này đề nghị HĐXX kiến nghị lên Thống đốc NHNN xử lý các sai phạm trong ngân hàng.
Đặc biệt, cơ quan truy tố cho rằng lời khai của các bị cáo thể hiện ông Bùi Văn Hải - Trưởng ban kiểm soát OceanBank biết việc chi lãi ngoài sai pháp luật nhưng không thực hiện nhiệm vụ của mình, không ngăn cản hoặc cảnh báo. Vì vậy, đại diện VKSND đề nghị tòa xử lý hình sự với Bùi Văn Hải. Với bị can Ninh Văn Quỳnh (khai nhận từ bị cáo Sơn 20 tỷ đồng) và 3 đơn vị là Liên doanh dầu khí Vietsovpetro; Cty Lọc hóa dầu Bình Sơn; Tổng Cty thăm dò khai thác dầu khí đã bị CQĐT khởi tố bị can hoặc khởi tố vụ án nên VKSND TP Hà Nội không xem xét.
Tiếp đến, các luật sư tham gia tố tụng nêu quan điểm bào chữa của mình. Luật sư Nguyễn Huy Thiệp bào chữa cho Hà Văn Thắm cho rằng, bản thân ông Thắm và các bị cáo khác không muốn làm trái quy định của Thông tư 02 (quy định trần lãi suất – PV). Ông Thắm đã nghiêm túc thực hiện nhưng tiền gửi giảm nghiêm trọng, buộc bị cáo phải tiếp tục thực hiện việc chi lãi ngoài.
Theo các luật sư, OceanBank là ngân hàng trung thực, công khai việc chi lãi ngoài và cũng là ngân hàng duy nhất bị xử lý trách nhiệm hình sự vì việc này. Khi thực hiện, chính bị cáo Thắm cũng nghĩ chỉ có thể xử phạt hành chính, không nghĩ mình phải trở thành bị cáo. Vì vậy, việc kế toán, hạch toán tại OceanBank diễn ra rất minh bạch, sau này cơ quan điều tra cũng dễ dàng tiếp cận, giúp vụ án nhanh chóng sáng tỏ.
Luật sư Nguyễn Minh Tâm đưa ra văn bản thể hiện ông Đinh La Thăng và bị cáo Hà Văn Thắm thay mặt đơn vị của mình ký hợp tác với nhau. Theo đó, PVN có trách nhiệm hỗ trợ tài chính, sử dụng và khuyến khích các đơn vị thành viên sử dụng dịch vụ của OceanBank.
Cơ quan truy tố cho rằng lời khai của các bị cáo thể hiện ông Bùi Văn Hải - Trưởng ban kiểm soát OceanBank biết việc chi lãi ngoài sai pháp luật nhưng không thực hiện nhiệm vụ của mình, không ngăn cản hoặc cảnh báo. Vì vậy, đại diện VKSND đề nghị tòa xử lý hình sự với Bùi Văn Hải.
Về việc ngày 13/9/2017, Bộ Công an quyết định khởi tố 3 vụ án hình sự lạm dụng chức vụ, quyền hạn chiếm đoạt tài sản tại 3 đơn vị thành viên của PVN và khởi tố bổ sung đối với ông Ninh Văn Quỳnh, PVN cho biết đã và đang phối hợp với cơ quan chức năng làm rõ vụ việc; đặc biệt chú trọng ổn định tình hình, giữ vững nhịp độ sản xuất kinh doanh, duy trì bình thường, thực hiện cam kết với đối tác của PVN và các đơn vị. Hiện tại Tập đoàn đang chủ động hợp tác với các cơ quan chức năng xử lý những tồn tại, hạn chế; giảm thiểu tác động tiêu cực đến hoạt động của Tập đoàn.