Từ chỗ chỉ có thể đảm nhiệm việc sửa chữa những chi tiết đơn giản, các đơn vị cơ khí mỏ đã vươn lên chế tạo được nhiều loại sản phẩm đặc chủng, hợp tác với các Tập đoàn lớn của Liên bang Nga, Ucraina, Ba Lan, Séc, Thụy Điển, để lắp ráp ô tô, máy xúc, máy đào lò, dàn chống thủy lực phục vụ khai thác mỏ.
Hai đơn vị cơ khí - hai điểm sáng về bứt phá vươn lên bằng nội lực trong TKV chính là Công ty Công nghiệp ô tô và Công ty Chế tạo máy - TKV.
Công ty Chế tạo máy-TKV được xây dựng từ những năm 60 của thế kỷ trước với mặt bằng xây dựng 20,1 ha, diện tích nhà xưởng và kho 65.174 m2, được lắp đặt 612 thiết bị, trong đó có 348 máy cắt gọt công nghệ các loại, dây chuyền hoàn chỉnh từ khâu chế tạo phôi đến gia công chế tạo.
Mỗi năm, Công ty có khả năng sản xuất 32.000 tấn sản phẩm. Công ty Công nghiệp ô tô-TKV đi vào hoạt động từ năm 1985, với mặt bằng công nghiệp rộng 8,4 ha, trong đó diện tích có mái che là 32.102m2, được lắp đặt 175 máy công cụ với dây chuyền công nghệ hiện đại, mỗi năm có khả năng nâng cấp, bảo dưỡng trung đại tu 620 xe các loại...
Tiếp tục phát triển xây dựng thương hiệu bền vững, ngành cơ khí mỏ đã lấy phương châm hợp tác với nước ngoài chuyển giao công nghệ sản xuất làm đòn bẩy; không liên doanh sản xuất theo kiểu góp vốn, chia chác, mà đầu tư trọng tâm vào những khâu chính như: Sửa chữa, tiến tới chế tạo và lắp ráp đa dạng các loại máy móc phục vụ việc khai thác mỏ.
Công ty Công nghiệp ô tô - TKV đã hợp tác với Công ty Cổ phần Avtokraz (Ukraina) xây dựng một dây chuyền lắp ráp xe Kraz có trọng tải từ 8 tấn trở lên; hợp tác với Công ty Cổ phần Kamaz (Liên bang Nga) để lắp xe Kamaz. Đến đầu năm 2007, Công ty tiếp tục hợp tác với hãng Scania (Thụy Điển) lắp xe ô tô tự đổ có tải trọng 35 tấn.
Đây là các loại xe đã có uy tín lâu năm ở Việt Nam nổi tiếng với độ bền cao, thích hợp với mọi địa hình, sử dụng và sửa chữa dễ dàng, thuận lợi. Chất lượng xe ô tô lắp ráp tại Công ty Công nghiệp ô tô - TKV được các chuyên gia đánh giá là không thua kém gì xe lắp tại chính hãng.
Hiện tại, nhiều chi tiết của xe đã được sản xuất thành công tại Công ty như: thùng ben, thùng chứa dầu, vỏ xe... Công ty phấn đấu nâng tỷ lệ nội địa hoá lên trên 30%, khẳng định thương hiệu xe ô tô Kraz-TKV, Kamaz-TKV, Scania-TKV tại thị trường trong và ngoài nước.
Phát huy nội lực và sáng tạo trong lao động sản xuất, Công ty Chế tạo máy - TKV cũng đã tập trung vào khâu chế tạo các loại phụ tùng thiết bị cho các đơn vị sản xuất trong ngành than để thay thế hàng nhập khẩu; chế tạo phụ tùng theo chương trình nội hóa để lắp ráp xe, máy và thiết bị khai thác - chế biến than; chế tạo các sản phẩm mới để phục vụ cho sản xuất than và các ngành kinh tế khác trong nước.
Nhiều sản phẩm của Công ty chế tạo được khách hàng đánh giá cao như: Giá chuyển hướng và toa xe loại 30 tấn, 20 tấn, toa xe tự lật 30 tấn, goòng loại 1 tấn, 3 tấn; gầu máy xúc thủy lực, răng gầu và nhiều phụ tùng khác như gầu ngoạm có dung tích 5m3, 7m3, 9m3.
Công ty còn chế tạo lắp đặt kết cấu thép, thiết bị phi tiêu chuẩn cho Nhà máy điện, thiết bị công nghệ chính cho các dự án cải tạo, nâng cấp hệ thống sàng tuyển bốc rót than của 2 Công ty Tuyển than Cửa Ông và Tuyển than Hòn Gai.
Ngoài ra, Công ty Chế tạo máy - TKV còn hợp tác với các hãng nước ngoài để chế tạo, lắp ráp thiết bị phục vụ khai thác than như: hãng REMAG (Ba Lan) chế tạo, lắp ráp máy đào lò AM-50Z; hãng ALRTA (Cộng hoà Séc) chế tạo, lắp ráp dàn đỡ thủy lực di động kiểu Vinalta;
hãng OMZ (Liên bang Nga) chế tạo, lắp ráp máy xúc điện EKG-10, đây là loại máy xúc lần đầu tiên được lắp ráp và chế tạo tại Việt Nam với rất nhiều ưu điểm về kết cấu, truyền động điện, vận hành có tuổi bền cao, có thể lắp gầu xúc có dung tích gầu khác nhau để xúc các loại đất đá, than có tỷ trọng khác nhau. Công ty còn chế tạo các chi tiết máy đào lò AM-50Z để xuất khẩu sang Ba Lan...
Xác định cơ khí mỏ là một trong những ngành sản xuất chính của Tập đoàn, ngành cơ khí mỏ Quảng Ninh tiếp tục đẩy mạnh hợp tác trong chuyển giao công nghệ sản xuất; đào tạo và đào tạo lại để nâng cao trình độ người lao động; xây dựng cơ chế ưu đãi thu hút nguồn nhân lực chất lượng cao, nhất là kỹ sư, cán bộ quản lý giỏi; thực hiện quy chế phân công, phối hợp giữa các đơn vị cơ khí của TKV trong đầu tư, sản xuất, tiêu thụ sản phẩm, nhằm phát huy cao nhất năng lực hiện có, từng bước cạnh tranh trên thị trường trong nước và quốc tế.
