Luật Nhà ở 2024 và Nghị định 100 về phát triển nhà ở xã hội quy định miễn tiền sử dụng đất khi bán lại nhà sau thời gian 5 năm với nhà ở xã hội chung cư áp dụng từ 1/8/2024.
Như vậy, trước đây 1 căn nhà ở xã hội khi chuyển nhượng phải đóng 50% tiền sử dụng đất rơi vào khoảng 120 - 200 triệu đồng. Với quy định mới, người dân không phải mất phí này.
Tuy nhiên, thực tế, người dân khi chuyển nhượng nhà ở xã hội sau ngày 1/8 vẫn phải nộp khoản tiền sử dụng đất lên tới vài trăm triệu đồng.
Chị Nguyễn Minh (Hoàng Mai, Hà Nội) cho biết: "Tôi vừa bán căn hộ rộng 69,9 m2 tại dự án nhà ở xã hội Đại Kim - Hoàng Mai. Khi làm thủ tục chuyển nhượng, Chi cục thuế Hoàng Mai vẫn thu tiền sử dụng đất hơn 150 triệu đồng".
Theo chị Minh, quy định sau 5 năm người mua nhà ở xã hội mới được chuyển nhượng là ràng buộc với người dân. "Chúng tôi mua nhà ở xã hội qua bao nhiêu vòng xét duyệt, bốc thăm rồi, bây giờ con lớn đổi nhà to hơn chứ không phải đầu tư. Tôi không biết bao giờ mới áp dụng việc miễn 50% tiền sử dụng đất và không chờ đợi được nên chịu mất một khoản tiền không nhỏ mà đáng ra tôi được miễn", chị Minh nói.
Trao đổi với PV Tiền Phong, Phó Chi cục trưởng Chi Cục thuế Hoàng Mai - Hà Nội cho biết, sau thời điểm 1/8, Luật Nhà ở và nghị định về nhà ở xã hội có hiệu lực, quy định miễn tiền sử dụng đất với căn hộ chung cư nhà ở xã hội sau 5 năm sẽ được thực thi. Tuy nhiên, hiện Chi Cục thuế Hoàng Mai đang chờ hướng dẫn tiếp theo.
 |
Nhà ở xã hội Đại Kim - Hoàng Mai - Hà Nội (Ảnh: H.K). |
"Chúng tôi nhận rất nhiều thắc mắc của khách hàng khi họ chuyển nhượng nhà ở xã hội. Theo quy định cũ, người dân vẫn phải mất tiền sử dụng đất 50% và quy định mới được miễn từ 1/8. Tuy nhiên, Chi Cục thuế Hoàng Mai cùng nhiều chi cục thuế khác trên địa bàn Hà Nội cùng kiến nghị lên UBND TP Hà Nội chờ hướng dẫn nhưng hiện chưa có hướng dẫn nên chưa triển khai. Vì vậy, trong thời gian này, nếu khách hàng vẫn muốn chuyển nhượng để làm thủ tục sang tên sổ đỏ phải ký cam kết và mất tiền sử dụng đất này", vị cán bộ thuế này cho hay.
Ông Nguyễn Anh Quê - Ủy viên Ban Chấp hành Hiệp hội Bất động sản Việt Nam cho biết, Nghị định 100 về phát triển nhà ở xã hội được ban hành ngày 26/7/2024, có hiệu lực từ ngày 1/8/2024, quy định: Miễn tiền sử dụng đất khi chủ căn hộ bán lại nhà ở xã hội sau khi đã sử dụng 5 năm. Tuy nhiên, người dân đi thực hiện thủ tục còn gặp nhiều vướng mắc do cách hiểu khác nhau về quy định này của các cơ quan liên quan như thuế, tài nguyên các địa phương.
Hiện nay, tại Hà Nội, nhiều dự án nhà ở xã hội đã qua sử dụng trên 5 năm và đủ điều kiện để người dân chuyển nhượng như: Đại Kim Building, Rice City Linh Đàm, 43 Trần Phú…
Do sức cầu về nhà ở trên thị trường ngày càng lớn, nhất là phân khúc bình dân và nhà ở xã hội nên ngày càng hiếm và gần như không còn xuất hiện dự án mới. Thay vào đó, trên thị trường hiện tại sản phẩm đều thuộc phân khúc trung cấp và cao cấp, giá rất cao. Vì vậy, sức ép về nguồn cung đã khiến giá những căn nhà ở xã hội dù đã qua 5 năm sử dụng vẫn tăng.
Đơn cử Dự án nhà ở Đại Kim (Hoàng Mai, Hà Nội) được mở bán từ năm 2016 với giá 14 triệu đồng/m2. Dự án được bàn giao và đi vào sử dụng từ năm 2017 tới nay, giá bán thứ cấp hiện tại từ 50 - 56 triệu đồng/m2.
Dự án Rice City Sông Hồng (Long Biên, Hà Nội) cách đây 6 năm được mở bán với giá hơn 13 triệu đồng/m2; hiện nay giá bán trên thị trường thứ cấp cũng được đẩy lên 40 - 43 triệu đồng/m2.
Có thể thấy, trong bối cảnh nguồn cung khan hiếm, giá nhà ở xã hội đã bị đẩy lên cao ngang ngửa so với giá chung cư thương mại. Song, xu hướng tăng giá nhà ở tại Hà Nội được dự báo sẽ tiếp tục đi lên.
Bộ Xây dựng cũng chỉ ra loạt địa phương mà người dân có nhu cầu về nhà ở xã hội rất lớn, nhưng đầu tư còn hạn chế, trong đó có Hà Nội. Đến năm 2025, thành phố Hà Nội cũng chỉ dự kiến hoàn thành thêm 3 dự án, với 1.700 căn hộ.
