Vi phạm nghiêm trọng pháp luật đất đai
Trao đổi với Tiền Phong, ông Đỗ Đức Trung, phó Chủ tịch UBND huyện Hoài Đức cho biết, trên địa bàn huyện hiện có nhiều dự án KĐT và dự án phát triển nhà ở được phê duyệt từ những năm 2006-2008 nhưng đến nay với nhiều lý do khác nhau vẫn dang dở, thậm chí bỏ hoang. Ông Trung nhiều lần tham dự các cuộc họp với sở ngành để đốc thúc tiến độ các dự án, nhưng đâu vẫn vào đấy. “Đây là những dự án do cấp thành phố phê duyệt, giao đất cho các nhà đầu tư. Với thẩm quyền của huyện thì chúng tôi cũng chỉ biết đề xuất, kiến nghị với các cấp của thành phố”, ông Trung nói.
KTS Phạm Thanh Tùng - Chánh văn phòng Hội Kiến trúc sư Việt Nam cho rằng, gần chục năm nay mà những dự án ven Hà Nội như tại Mê Linh, Hoài Đức, Đan Phượng, Thạch Thất… vẫn bị bỏ hoang khi các chủ đầu tư không thực hiện dự án là vi phạm nghiêm trọng các quy định về đất đai. Bởi tất cả dự án khi chủ đầu tư xin dự án đều có quy định cụ thể trong thời gian bao nhiêu lâu để khởi công dự án nếu không thực hiện sẽ bị thu hồi.
“Ở đây sự dễ dãi này bộc lộ 2 vấn đề. Thứ nhất, là khả năng quản lý của chúng ta kém. Thứ hai là có lợi ích nhóm. Có lợi ích nhóm ở đó nên có nhà đầu tư thậm chí sau khi có đất rồi họ không làm họ sang tay chuyển nhượng kiếm tiền có thể gấp 3 lần giá trị ban đầu”, ông Tùng phân tích.
Theo KTS Phạm Thanh Tùng, cần khẩn trương thu hồi và xử phạt thật nặng nếu chủ đầu tư không tái khởi động lại dự án. Theo tôi, Hà Nội phải làm tích cực và phải thu hồi bằng được các dự án bỏ hoang như vậy. Và những chủ đầu tư nào để dự án như vậy cần có biện pháp không cho họ thực hiện dự án ở Hà Nội nữa. Sự lãng phí này không chỉ về tiền bạc mà còn gây ra nhiều hệ lụy phức tạp khác về xã hội”, ông Tùng nhấn mạnh.
Lý giải về vấn đề này, GS Đặng Hùng Võ, Nguyên Thứ trưởng Bộ TN&MT cũng cho rằng, đây là hệ quả của quá trình “sốt” nóng về phê duyệt dự án. Các khu đô thị (KĐT) mới này là hệ quả của việc phê duyệt tràn lan dự án, không tính đến nhu cầu thực tế, đặc biệt nhiều khu được xây chưa phù hợp với đời sống của người dân.
Thẩm định…cho đủ thủ tục?
Sở KH&ĐT Hà Nội cho biết quy trình thẩm định, phê duyệt một dự án đầu tư khu đô thị mới qua nhiều bước gồm trình UBND thành phố thẩm định và phê duyệt chủ trương đầu tư. Sau khi chấp thuận chủ trương đầu tư, thành phố sẽ có văn bản giao các sở ngành (Sở QHKT, Xây dựng, Tài nguyên môi trường…) cho ý kiến. Tiếp theo Sở KH&ĐT sẽ tổng hợp ý kiến và trình UBND thành phố xem xét phê duyệt.
Trả lời câu hỏi, tại sao hàng loạt dự án khu đô thị qua nhiều lần thẩm định sau này vẫn chỉ bỏ hoang cỏ mọc? Một cán bộ có trách nhiệm của Sở KH&ĐT Hà Nội nói: “Nhiều dự án bỏ hoang được phê duyệt trước khi Hà Nội mở rộng do vậy về trách nhiệm cần tính đến thời điểm. Tuy nhiên tôi cho rằng về hiệu quả đầu tư của dự án, đây là nội dung quan trọng phải thẩm định nhưng thực tế là rất khó đánh giá chính xác vì phụ thuộc vào thị trường, vào chính sách, quy hoạch… Nói đúng ra là chúng ta mới chỉ kiểm soát được dự án về thủ tục còn hiệu quả thì chủ yếu là theo phương án của nhà đầu tư. Đây cũng là bất hợp lý của Luật Đầu tư”.
Cần những giải pháp mạnh
Lãnh đạo huyện Hoài Đức cho rằng, các dự án KĐT và dự án phát triển nhà ở đều do cấp thành phố phê duyệt, là những dự án quy mô lớn, tổng mức đầu tư lớn. “Ai cũng biết những dự án bỏ hoang, thực hiện dang dở lâu năm sẽ để lại những hệ lụy, thậm chí gây phản cảm. Thậm chí một số dự án vẫn nợ tiền sử dụng đất thành phố cũng đã có biện pháp giao cho ngành thuế truy thu, yêu cầu nhà đầu tư cam kết thời hạn nộp thuế, thời gian thực hiện nếu không sẽ bị thu hồi, nhưng kỳ thực đến nay chưa có một dự án nào được thu hồi do triển khai chậm”, vị lãnh đạo huyện Hoài Đức cho biết.
Ông Lê Văn Hoạt, nguyên Phó Chủ tịch HĐND TP Hà Nội cho rằng, vấn đề nhiều dự án KĐT và dự án phát triển nhà ở tại các huyện ngoại thành, ven Thủ đô bị bỏ hoang, hoang tàn kéo dài trong nhiều năm qua gây nhiều bức xúc cho người dân tại địa phương.
“Bản thân nhiều doanh nghiệp thực hiện dự án họ cũng đã nhiều lần kiến nghị nhưng việc giải quyết của chính quyền cũng rất chậm. Theo tôi đã đến lúc thành phố không thể né mãi mà phải phân loại các dự án, phân rõ trách nhiệm vướng mắc. Đâu là do phía nhà đầu tư, đâu là do chính quyền, các sở ngành. Vì nếu cứ để mãi tình trạng này thì rất xót xa”, ông Hoạt nói.
GS Đặng Hùng Võ, Nguyên Thứ trưởng Bộ TN&MT cũng cho rằng, đây là hệ quả của quá trình “sốt” nóng về phê duyệt dự án. Các khu đô thị mới này là hệ quả của việc phê duyệt tràn lan dự án, không tính đến nhu cầu thực tế, đặc biệt nhiều khu được xây chưa phù hợp với đời sống của người dân.
