Chất lượng dược liệu bị thả nổi

> Dược phẩm Tâm Bình: Luôn quan tâm đến việc làm từ thiện
> Khẳng định thương hiệu Dược phẩm Tâm Bình

Vẫn phải nhập khẩu

Tổng sản lượng dược liệu trồng ở Việt Nam ước tính hằng năm khoảng 3.000 -5.000 tấn. Đây được coi là con số ấn tượng về nguồn dược liệu so với nhiều quốc gia trên thế giới.

Nhưng nghịch lý là tỷ lệ sử dụng dược liệu trong nước để sản xuất thuốc giảm dần theo các năm. Cụ thể, năm 2005 chiếm 25%, năm 2009 còn 15% và đến 4 tháng đầu năm 2010 giảm xuống còn 12%. Thêm một nghịch lý nữa, trong khi Việt Nam là xứ sở của hàng ngàn cây thuốc, nhưng vẫn phải nhập khẩu hơn 90% nguyên liệu dùng để sản xuất thuốc trong nước.

Theo TS Nguyễn Bá Hoạt, nguyên Phó Viện trưởng Viện Dược liệu, đã có trên 20 loại thuốc vốn đã nhập nội thành công ở Việt Nam và đã từng sản xuất đạt sản lượng lớn, nay cũng phải nhập khẩu trở lại như: bạch chỉ, bạch truật, đương quy, huyền sâm, ngưu tất, sinh địa, thục địa, xuyên khung,…

Có khoảng 45 loài cây trồng là thế mạnh của Việt Nam cũng phải nhập khẩu như: bạch biển đậu (đậu ván trắng), binh lang (hạt cau), hoắc hương, xạ can, hồng hoa, xuyên tâm liên… Tình trạng này cũng xảy ra với 25 loại là cây thuốc mọc tự nhiên ở Việt Nam, đã từng khai thác xuất khẩu.

Lo ngại chất lượng

Các chuyên gia dược liệu cho rằng, chất lượng dược liệu cũng là điều đáng lo ngại, bởi lẽ, cho đến nay, hầu hết dược liệu khi đến tay người tiêu dùng phải qua các khâu chế biến. Tuy nhiên, công đoạn chế biến và chất lượng của dược liệu hiện nay rất đáng lo ngại cho sức khỏe của người tiêu dùng.

Việc thả nổi quản lý chất lượng trong chủng loại, chế biến và nhập khẩu là nguyên nhân dẫn đến dược liệu sản xuất trong nước không cạnh tranh nổi với dược liệu nhập khẩu. Tình trạng nhập khẩu dược liệu “rác”, kém chất lượng tràn lan qua đường tiểu ngạch ở các cửa khẩu vùng biên dẫn đến nguy cơ tuyệt chủng nhiều loại cây thuốc quý hiếm.

Cho đến nay vẫn chưa có một cơ quan chuyên môn nào đảm trách khâu kỹ thuật sản xuất, dẫn đến tình trạng các cây dược liệu trong nước không đảm bảo được năng suất, chất lượng, giá cả để cạnh tranh với dược liệu các nước…

Cùng với đó, một nguyên nhân nữa khiến dược liệu trong nước khó cạnh tranh với dược liệu nước ngoài là việc làm ăn gian dối của một số thương gia và hộ gieo trồng với những thủ thuật như: đánh bóng tam thất bằng chì, dùng diêm sinh sấy khô hoặc sấy khô không quy trình kỹ thuật.

Theo TS Hoạt, để dược liệu trong nước không bị thua trên sân nhà, cách làm cần thiết nhất hiện nay là phát triển chủng loại và mở rộng diện tích trồng cây thuốc để giảm dần nguồn nguyên liệu nhập khẩu và hướng tới xuất khẩu.

Để làm được điều này, Nhà nước đóng vai trò quan trọng trong việc định hướng phát triển, quy hoạch từng vùng trồng. Ngoài ra, Nhà nước cũng cần có những biện pháp, chế tài nghiêm ngặt đối với những hành vi lợi dụng khai thác các nguồn dược liệu quý hiếm của Việt Nam sang nước ngoài để trục lợi.