Ngày 23/8, UBND quận 1 (TPHCM) đã có Kết luận thanh tra “Về phòng chống tham nhũng liên quan đến công tác cấp phép xây dựng tại Phòng Quản lý đô thị quận 1”.
Theo đó, cuối năm 2017, nhận được đơn tố cáo vi phạm trong công tác cấp Giấy phép xây dựng (GPXD), UBND quận 1 đã lập đoàn thanh tra tình hình cấp phép xây dựng tại Phòng Quản lý đô thị quận 1 (QLĐT) nhằm chấn chỉnh tình trạng cấp phép xây dựng và phòng chống tiêu cực nhũng nhiễu.
Thanh tra từ thời điểm 1/1/2016 đến 31/10/2016, UBND quận 1 xác định Phòng QLĐT đã tiếp nhận 1.822 hồ sơ, cấp 542 giấy phép và không cấp phép 1.280 hồ sơ. Từ 1/1/2017 đến 31/10/2017, tiếp nhận 1.584 hồ sơ, cấp 506 giấy phép, từ chối, ra văn bản hướng dẫn và không cấp phép 1.078 hồ sơ.
Đáng lưu ý, qua kiểm tra 49 hồ sơ cấp giấy phép xây dựng (giai đoạn từ 1/1/2016 đến 31/10/2017), thanh tra phát hiện nhiều sai phạm nổi cộm như cấp GPXD vượt thẩm quyền, tính toán sai số mét vuông sàn xây dựng dẫn đến tăng hệ số sử dụng đất, tăng số tầng, tăng chiều cao công trình. Tại thời điểm cấp phép, hồ sơ chưa đảm bảo như thiếu cam kết bảo vệ môi trường, chưa có chứng nhận thẩm duyệt về PCCC…
Kết luận thanh tra chỉ ra hàng loạt vi phạm của Trưởng Phòng QLĐT quận 1 Theo kết luận thanh tra, Phòng QLĐT đã tham mưu không đúng quy định về điều kiện ưu tiên tăng hệ số sử dụng đất. Cụ thể: Công trình tại số 41 Nam Kỳ Khởi Nghĩa tăng hệ số sử dụng đất từ 4.0 lên 5.36 (tăng gần 200m2 sàn xây dựng) và công trình số 157 Lê Thánh Tôn tăng hệ số sử dụng đất từ 3.0 lên 3.77 (tăng gần 60m2 sàn xây dựng).
Không những thế, cơ quan này còn đề xuất cấp giấy phép xây dựng tăng hệ số sử dụng đất so với chỉ tiêu quy hoạch kiến trúc tại Quy chế 930 (Quy chế quản lý không gian, kiến trúc cảnh quan đô thị khu trung tâm hiện hữu) do UBND TPHCM quy định.
Cụ thể: Công trình số 17 Nguyễn Trãi, tăng hệ số sử dụng đất từ 4.0 lên 4.2 và công trình số 104/8 Mai Thị Lựu, tăng hệ số sử dụng đất từ 3.0 lên 3.1.
Nghiêm trọng hơn, kết luận thanh tra còn xác định Phòng QLĐT đã đề xuất cấp giấy phép xây dựng nhiều công trình tăng số tầng không đúng quy định.
Cụ thể: Quy chế 930 quy định công trình số 18A/111/3 Nguyễn Thị Minh Khai chỉ được xây dựng 4 tầng nhưng Phòng QLĐT đã “hồn nhiên” đề xuất cấp giấy phép xây dựng 5 tầng.
Phớt lờ Quy chế 930ha và văn bản hướng dẫn, đánh giá hiện trạng của Sở Quy hoạch-Kiến trúc TPHCM, Phòng QLĐT đã tham mưu cấp phép sửa chữa, cải tạo công trình biệt thự tại số 90/88A Nguyễn Đình Chiểu với quy mô: trệt, lầu 1,2, lầu 3 (tầng áp mái) và mái ngói phát sinh, tăng 1 tầng (lầu 3).
Điều đáng nói, theo văn bản số 520/SQHKT-QHKTT ngày 17/1/2016 của Sở Quy hoạch-Kiến trúc, công trình nói trên chỉ được phép xây dựng quy mô 3 tầng (trệt, 2 lầu và mái ngói).
Kết luận thanh tra còn chỉ ra cả 2 công trình tại số 41 Nam Kỳ Khởi Nghĩa và số 175/10+12 Phạm Ngũ Lão đã được Phòng QLĐT đề xuất cấp phép xây dựng quy mô 7 tầng, tăng 1 tầng so với quy định. Riêng công trình khách sạn/nhà ở kết hợp khách sạn ở số 9-11-13 Lưu Văn Lang đã được Phòng QLĐT đề xuất cấp phép xây dựng sai quy định của Luật Xây dựng năm 2014 và Quyết định số 27/2014/QĐ-UBND của UBND TP.HCM. Cụ thể: Phòng QLĐT tham mưu cấp phép “công trình khác không phải là nhà ở” với quy mô 8 tầng, trong khi quy định chỉ được xây dựng tối đa 7 tầng.
Công trình khách sạn kết hợp nhà ở số 9-11-13 Lưu Văn Lang (bên trái) được cấp phép xây dựng 8 tầng trong khi quy định chỉ cho phép 7 tầng Ngoài ra, Phòng QLĐT quận 1, TP HCM còn tham mưu cấp phép một số nội dung không đúng quy định, như: tăng độ vươn ban công, cho phép bố trí ram dốc xuống tầng hầm sát ranh lộ giới; cho xây hệ đà cột phía sau nhà, lắp đặt phần kết cấu và tường bao che ô thông tầng phía sau nhà và bố trí khoảng lùi so với ranh đất không đúng quy định.
Nhiều chuyên gia về bất động sản cho rằng các công trình được cấp phép sai quy định hầu hết nằm trên các "khu đất vàng" ở vị trí mặt tiền đường ở quận 1. Với diện tích sàn được cấp phép xây dựng "lố" quy định, chủ công trình thu được hàng chục, thậm chí hàng trăm cây vàng.
Có 3 trường hợp kết luận thanh tra xác định Phòng QLĐT vẫn tham mưu cấp phép khi hồ sơ chưa đầy đủ, chưa đảm bảo về thành phần, như: Đăng ký kế hoạch bảo vệ môi trường, cam kết bảo đảm an toàn đối với công trình liền kề…
Đặc biệt, có 9 công trình tuy bị tố cáo tham nhũng và 10 sai phạm nghiệp vụ, nhưng UBND quận 1 cho rằng qua kiểm tra không nhận được bất kỳ hồ sơ tài liệu nào chứng minh có việc tiêu cực, nhũng nhiễu trong công tác cấp phép xây dựng để làm cơ sở kết luận.
Với những vi phạm, thiếu sót đã được xác định, Chủ tịch UBND quận 1 Trần Thế Thuận đã yêu cầu kiểm điểm ông Lê Quốc Hiếu, Trưởng phòng QLĐT quận 1 và một số cán bộ Tổ cấp phép xây dựng thuộc Phòng QLĐT.
Vấn đề còn bỏ ngỏ là cơ quan có thẩm quyền sẽ xử lý như thế nào đối với các trường hợp đã cấp giấy phép xây dựng sai quy định và nếu "sửa sai" như cắt tầng, giảm mật độ xây dựng … để phù hợp quy định nhằm giữ nghiêm kỷ cương phép nước thì ai có trách nhiệm bồi thường?
