Bộ Công an Trung Quốc đã ban hành hướng dẫn này vào thời điểm mà chính quyền Trung Quốc đã mở rộng hơn nữa quyền lực và sự kiểm soát của lực lượng cảnh sát. Tuần trước, Bộ Công an đã công bố một quy định mới cho phép công an được miễn truy tố nếu các tài sản cá nhân bị hư hỏng trong khi họ đang thực thi nhiệm vụ.
Vào tháng này, Cơ quan Không gian mạng, đơn vị cảnh sát an ninh mạng của Trung Quốc đã bắt đầu mở một cuộc truy quét mới đối với các trang web và ứng dụng web lan truyền cái mà họ gọi là “ thông tin tiêu cực” trên Internet.
Hiện nay, Trung Quốc có tới hơn 750 triệu người sử dụng Internet và tình hình tội phạm mạng đang ngày càng gia tăng, trong đó có các trò đánh bạc online, giả mạo, mua bán thông tin cá nhân bất hợp pháp cũng như tổ chức các hoạt động khủng bố.
Theo Bộ Công an Trung Quốc, các hướng dẫn mới này sẽ cải thiện chất lượng và sự toàn diện về việc thu thập bằng chứng theo đúng các tiêu chuẩn kỹ thuật. Cảnh sát cũng được phép truy xuất dữ liệu điện tử từ xa và trực tuyến. Nhưng toàn bộ quá trình thu thập dữ liệu phải được ghi lại trên video đối với các vụ án lớn, những vụ liên quan đến cáo buộc gây nguy hiểm cho an ninh quốc gia hoặc công cộng, nếu dữ liệu là bằng chứng chính trong vụ án có thể dẫn đến án chung thân hoặc tử hình.
Cảnh sát cũng sẽ được phép đóng băng dữ liệu điện tử với sự chấp thuận của Bộ Công an, bao gồm cả tài khoản cá nhân, trong tối đa sáu tháng hoặc lâu hơn trong các trường hợp đặc biệt.
Dữ liệu điện tử được thu thập bởi các cơ quan chính phủ khác để thực thi các quy định hành chính cũng có thể được sử dụng làm bằng chứng trong vụ án hình sự của cảnh sát.
Kể từ tháng 11/2018, cảnh sát đã được phép vào cơ sở của các doanh nghiệp và các đơn vị cung cấp dịch vụ internet để tìm kiếm và sao chép thông tin được coi là có liên quan đến an ninh mạng.
Tuy nhiên, một số luật sư, chuyên gia lo ngại về tính hợp pháp các các hướng dẫn mới này. Họ cho rằng, động thái có thể làm đảo lộn sự cân bằng trong điều tra, truy tố, xét xử và bào chữa trong tố tụng hình sự và vi phạm quyền riêng tư, tự do ngôn luận và thông tin.
Hơn nữa, việc cho phép thu thập bằng chứng hành chính trong các vụ án hình sự sẽ tạo ra rủi ro tư pháp lớn cũng như các hướng dẫn nói chung thiếu các biện pháp đối phó để kiểm tra và hạn chế quyền lực của cảnh sát để ngăn chặn sự lạm dụng.
