Truy trách nhiệm ở 5 siêu dự án thua lỗ
Là người đầu tiên đặt câu hỏi chất vấn, ĐB Nguyễn Tiến Sinh, Hòa Bình đề nghị Bộ trưởng Trần Tuấn Anh cho biết rõ sai phạm của các cơ quan quản lý và sai phạm của chủ đầu tư đối với các siêu dự án lãng phí.
“Báo cáo về các siêu dự án lãng phí, Bộ trưởng có nói là không loại trừ hành vi vi phạm pháp luật. Có sai phạm trong công tác quản trị doanh nghiệp, có sai phạm trong quản lý. Vậy đề nghị Bộ trưởng cho biết rõ các sai phạm và trách nhiệm của các cơ quan quản lý. Bộ trưởng có kiến nghị gì để không xảy ra các sai phạm tương tự”, ông Sinh nêu câu hỏi.
ĐB Nguyễn Tiến Sinh nêu câu hỏi chất vấn về nguyên nhân và trách nhiệm của 5 dự án lãng phí (ảnh Như Ý)
Trả lời đại biểu Sinh, Bộ trưởng Công thương Trần Tuấn Anh thừa nhận, đây đều là những vấn đề gây bức xúc cho nhân dân và cử tri cả nước. Theo Bộ trưởng, có rất nhiều nguyên nhân khiến các dự án Gang thép Thái Nguyên, xơ sợi Đình Vũ, đạm Ninh Bình, bột giấy Phương Nam và các dự án xăng sinh học rơi vào cảnh thua lỗ, không hiệu quả.
Cả 5 dự án đều được xem xét phê duyệt chủ trương đầu tư từ giai đoạn 2003- 2008 và cho đến tận hôm nay. Như thế là dự án đầu tư quá dài so với thời hạn. Thị trường nguyên liệu có nhiều biến động, ví như giá dầu thô trước đây ở mức hơn 100USD/thùng thì nay tụt xuống hơn 40 USD/thùng, dẫn đến tính hiệu quả của dự án không còn. Sơ xơi Đình Vũ cũng thế, sản phẩm cũng không cạnh tranh được với sản phẩm nước ngoài.
Về giải pháp xử lý đối với 5 siêu dự án trên, Bộ trưởng cho biết, Bộ đang phối hợp với các cơ quan nghiên cứu. Theo đó, việc xử lý dự án phải đảm bảo mục tiêu bảo toàn vốn, bảo vệ tài sản của nhà nước, ví như bán dự án, cho thuê, cổ phần hóa, hoặc có thể tuyên bố phá sản.
Bộ trưởng cho biết, sẽ xử lý theo đúng quy định của pháp luật. Làm rõ nguyên nhân có sự vô tình hay cố tình, thậm chí cũng không loại trừ có việc cố tình làm sai. “Một số dự án đã có kết luận của Thanh tra Chính phủ, Kiểm toán Nhà nước, Bộ Tài chính. Nếu có chuyện cố tình làm sai sẽ xử lý nghiêm, kể cả xử lý hình sự”, Bộ trưởng nói.
Không hài lòng với phần trả lời trên, ĐB Sinh “tái” chất vấn rằng, câu trả lời của Bộ trưởng chưa đi thẳng vào vấn đề này, chưa có câu trả lời rõ ràng về nguyên nhân và trách nhiệm của cơ quan quản lý ở 5 dự án. Bộ trưởng Trần Tuấn Anh cho biết, do dự án kéo dài rất lâu, tính chất đặc thù của từng dự án phức tạp nên đánh giá nguyên nhân, trách nhiệm như thế nào cần phải có thời gian.
Lo lắng về dự án bauxite là có cơ sở
Đề cập dự án bauxite Tây Nguyên, ĐB Nguyễn Thị Kim Thúy (Đà Nẵng) cho biết, cách đây 7 năm khi dư luận lo lắng về tính hiệu quả, an toàn của dự án trên thì Bộ Công thương đã cam kết rằng dự án có hiệu quả. Nhưng thực tế hiện nay cho thấy, những gì mà dư luận lo lắng là đúng, khi dự án thua lỗ, để xảy ra sự cố tràn bùn đỏ. “Bộ trưởng giải trình thế nào về những cam kết hiệu quả an toàn mà trước đây Bộ đã nêu ra”, bà Thúy đặt vấn đề.
ĐB Nguyễn Thị Kim Thúy đề nghị cho biết về tính hiệu quả, an toàn của dự án bauxite Tây Nguyên (ảnh Như Ý)
Bộ trưởng Trần Tuấn Anh cho biết là các dự án đã được triển khai. Trong quá trình thực hiện các cơ quan quản lý nhà nước đều kiểm tra, giám sát. Tuy nhiên, trong thời gian thi công cũng đã xảy ra một số sự cố. Các nhà thầu cũng đã có giải pháp khắc phục kịp thời để bảo đảm an toàn.
Tuy nhiên ĐB Thúy cho rằng, câu trả lời của Bộ trưởng về dự án bauxite là “chưa thỏa đáng”. Bà Thúy cũng gợi ý, Bộ trưởng có thể trả lời bằng văn bản để đại biểu có cơ sở trả lời cho cử tri. Do đó, Bộ trưởng Trần Tuấn Anh hứa sẽ có văn bản trả lời đại biểu sớm nhất.