Theo tài liệu, hơn trăm năm trước, biệt thự được xây dựng bởi đại gia Sài Gòn. Tuy nhiên, sau khi hoàn thiện, nó được bán cho một đại phú hộ rồi có tên "Biệt thự Phương Nam". Sau này phú hộ tặng căn nhà cho con gái làm của hồi môn.
Sau khi lấy chồng, cô gái sinh được 7 người con. Theo quyền thừa kế, biệt thự này thuộc quyền sở hữu của cả 7 người, trong đó hai người đứng tên trên giấy tờ là cụ bà Đặng Kim Chi (77 tuổi) và Nguyễn Kim Sa Dang (81 tuổi). Biệt thự có kiến trúc độc đáo, cổng vòm, bao lơn, trụ, cửa sổ, cửa chính đều được chế tác tỉ mỉ và được đánh giá là tinh xảo. Phần mái được lợp bằng ngói đỏ, qua thời gian đã nhuốm màu rêu phong càng làm ngôi biệt thự thêm cổ kính.
Căn biệt thự cao 2 tầng, tọa lạc trên khu đất rộng 2.820 m2, thuộc loại nhà ở cấp 2-3, tường gạch, mái ngói. Trải qua hơn 100 tuổi nhưng từng cánh cửa, bản lề, cột nhà vẫn còn nguyên vẹn.
Kiến trúc của căn nhà được thiết kế theo phong cách biệt thự Pháp cổ. Vật liệu xây dựng được chuyển từ Pháp sang sau đó được hàng chục nhân công xây hơn một năm mới hoàn thành. Các chuyên gia đánh giá, biệt thự này có thể sánh ngang Nhà hát thành phố, TAND TP, Bảo tàng Mỹ thuật… về kiến trúc lẫn giá trị lịch sử của nó. Trước đây, trong thời gian bất động sản lên cơn "sốt", ngôi nhà này được rao bán với giá 47 triệu USD (khoảng 1.000 tỷ đồng).
Biệt thự cổ được niêm phong sau khi chủ cũ rời đi, hiện có đội bảo vệ 4-5 người canh giữ. Chủ nhân mới của căn biệt thự là Công ty cổ phần Minerva có trụ sở tại TP HCM. Đơn vị này đã bỏ 35 triệu đôla (hơn 700 tỷ đồng) mua lại căn nhà.
Nhiều đồ đạc trong khuôn viên biệt thự đã được chủ cũ di dời. Trước sân hiện còn vài gốc cây chờ di dời.
Cổng biệt thự trên đường Võ Văn Tần bị người bán hàng rong tận dụng làm nơi bán đồ ăn, thức uống. Trước đây, khuôn viên căn biệt được cho thuê một phần mặt trước để mở quán nhậu, bãi giữ xe. Một số đoàn phim từng mượn căn biệt thự để làm bối cảnh trong phim.
Nhiều chuyên gia bất động sản đánh giá, căn biệt thự là khu đất vàng ở TP HCM. Nếu đơn vị mua lại đập bỏ xây trung tâm thương mại sẽ thu lợi nhuận khủng. Một lãnh đạo Sở Quy hoạch Kiến trúc TP HCM cho biết, căn biệt thự nằm trong danh mục kiểm kê các biệt thự cổ cần bảo tồn của thành phố nên chắc chắn sẽ không có chuyện đập bỏ để xây trung tâm thương mại.
"Các giao dịch, chuyển nhượng là quyền của chủ sở hữu nhưng nếu thay đổi thiết kế, kết cấu thì phải xin phép và được sự đồng ý của UBND TP HCM", ông này nói.
