Manh mối từ đối tượng còn sống
Chia sẻ tại tọa đàm với chủ đề Kỷ niệm 75 năm thành lập Hải quan Việt Nam “Vì mục tiêu bảo vệ lợi ích chủ quyền quốc gia”, ông Nghiêm Xuân Thọ, Đội trưởng Đội Điều tra hình sự, Cục Điều tra chống buôn lậu cho biết, có những vụ việc nhiều tình tiết đến hết sức bất ngờ, nếu không quyết tâm theo đuổi thì không thể có kết quả.
Điển hình, theo ông Thọ, cuối 2017, đầu 2018, do Trung Quốc thay đổi chính sách, dừng nhập khẩu (NK) một số loại phế liệu nên một lượng lớn các lô hàng phế liệu được vận chuyển từ nước ngoài về Việt Nam, trong đó có phế liệu sắt thép, nhựa, giấy.
Trong số các vụ buôn lậu phế liệu, ông Thọ nhớ nhất là quá trình điều tra đối với 1 doanh nghiệp (DN) ở Bến Tre. Xuất phát điểm vụ việc là Cục Hải quan TP. Hải Phòng phát hiện DN này có mở 20 tờ khai tại địa bàn này. Nếu đem so sánh với tổng số tờ khai của DN ở phía Nam khoảng 3.000 tờ khai thì số tờ khai ở Hải Phòng rất ít.
Nhận thấy dấu hiệu nghi vấn, Hải quan Hải Phòng đã kiểm tra và phát hiện 1 số tờ khai vi phạm, liền báo Cục Điều tra chống buôn lậu. Lập tức, Đội Điều tra hình sự (Đội 7, thuộc Cục Điều tra chống buôn lậu) được giao tiếp nhận, triển khai.
“Rất bất ngờ trước khi chúng tôi chuẩn bị lên đường vào Nam xác minh thì giám đốc DN này lăn đùng ra chết. Nếu không còn manh mối nào thì theo thông lệ đối tượng chết tức sẽ kết thúc điều tra. Chúng tôi bị mất phương hướng mấy ngày bởi với tài liệu hiện tại chưa có thêm bất kỳ manh mối nào”, ông Thọ nhớ lại.
Sau đó, tổ công tác nghiên cứu kỹ hồ sơ từ phía Hải quan Hải Phòng cung cấp, phát hiện có một đối tượng quê ở Vĩnh Phúc có thể là manh mối điều tra. Tổ công tác tìm tới địa chỉ ở Vĩnh Phúc, song gia đình cho biết đối tượng này đã bỏ nhà đi từ lâu, có thể đang ở phía Nam.
Rất may, theo ông Thọ, gia đình có cung cấp một số điện thoại đối tượng này thường xuyên liên lạc về. Từ đó, các trinh sát lần mò, kiểm tra được các thông tin tài khoản, dựng lại toàn bộ quá trình đi lại, di chuyển hoạt động của đối tượng ở địa bàn TP.HCM. Tiếp đó, các trinh sát xác minh được đối tượng này đang ở TP.HCM và xác định có liên quan tới công ty có vị giám đốc đã chết trên.
“Vụ việc được Cục Điều tra chống buôn lậu khởi tố vụ án hình sự, chuyển cho Bộ Công an điều tra. Sau khi chuyển giao hồ sơ, chỉ trong ngày hôm đó, Bộ Công an đã ban hành các quyết định khởi tố bị can, bắt giữ các đối tượng phạm tội. Một thời gian ngắn sau, Bộ Công an tiếp tục khởi tố bị can, bắt giữ một số đối tượng là cán bộ, công chức ngành Tài nguyên Môi trường tiếp tay cho vi phạm”, ông Thọ cho biết thêm.
 |
Lãnh đạo Tổng cục Hải quan và các điển hình thi đua yêu nước ngành Hải quan chia sẻ tại tọa đàm sáng 8/9. Ảnh: Tuấn Nguyễn
Đang mở khóa valy, một công an nhảy vào giật văng đối tượng ra
Với ông Nguyễn Hùng Anh, Cục trưởng Cục Điều tra chống buôn lậu, bài học đáng nhớ nhất liên quan tới chuyên án triệt phá đường dây đưa ma túy từ Campuchia về TP.HCM để tiêu thụ, xuất sang Hàn Quốc bằng cách ngụy trang trong các khối đá granite xuất khẩu.
Ban chuyên án bắt giữ 5 đối tượng, trong đó có 2 đối tượng người Hàn Quốc, 2 đối tượng người Trung Quốc và 1 đối tượng người Việt Nam để mở rộng điều tra, xử lý theo quy định của pháp luật. Đồng thời tịch thu tang vật gồm 40 kg ma túy tổng hợp dạng đá.
Theo Cục trưởng Cục Điều tra chống buôn lậu, sự thành công của chuyên án nhờ phối hợp đồng bộ giữa các lực lượng, phá án đúng thời điểm.
“Sau khi phá án bắt giữ một số đối tượng tại cảng Cát Lái lúc hơn 12h đêm, tôi cùng lãnh đạo Cục Phòng chống ma túy và tội phạm (Bộ Tư lệnh biên phòng), Cục Cảnh sát điều tra tội phạm về ma túy (Bộ Công an) tiếp tục đi tuần tra, bắt giữ các đối tượng ở những khu vực khác. Khi khám nhà một đối tượng ở khu chung cư tại TP.HCM, đối tượng không có ở đây. Thấy có 2 valy lớn, chúng tôi nghĩ bên trong có ma túy. Cùng lúc này, các trinh sát bắt được đối tượng và áp tải về chung cư. Tôi cùng 2 cục trưởng yêu cầu đối tượng mở khóa valy kiểm tra”, ông Hùng Anh hồi hộp.
Theo vị Cục trưởng, nếu như trong phim ảnh nước ngoài, thường những ca này phải đưa cả công binh vào kiểm tra, phòng chống có bom hoặc thuốc nổ, đằng này ở đây không có. Khi tổ công tác yêu cầu và đối tượng phạm tội đang mở khóa valy, một cán bộ hải quan đã bất ngờ nhảy vào, giật đối tượng ra khiến chúng tôi giật mình.
“Sau đó, đồng chí ấy phân tích, chưa biết trong valy có chứa gì, biết đâu có súng hay thuốc nổ. Do đó, phải giật đối tượng ra đề phòng hắn ta lấy được súng hoặc ấn kíp nổ (nếu có) trong valy. Rất may, khi mở ra trong valy không có vũ khí hay chất nổ gì", vị này kể.
Một vụ việc cũng rất thành công của Hải quan thời gian qua được Cục Hải quan TP. HCM chủ trì cùng với Cục Cảnh sát điều tra tội phạm về ma tuý - Bộ Công an (C04) phá thành công là chuyên án M918 và chuyên án 719ĐL, triệt phá đường dây vận chuyển trái phép ma túy Ketamine xuyên quốc gia với số lượng lớn lên đến trên 500 kg Ketamine.
Theo ông Đinh Ngọc Thắng, Cục trưởng Cục Hải quan TP.HCM, chuyên án này được xây dựng từ tháng 9/2018, đến tháng 3/2019 mới triệt phá. Xuyên suốt từ khi làm án đến khi phá án rất hiểm nguy, các đối tượng sẵn sàng chống đối bằng vũ khí nóng.
“Thời điểm phá án, khoảng 10h đêm. Tuy nhiên, khi đánh giá tình hình, phía công an lại khác quan điểm với chúng tôi. Do đó, chúng tôi phải xin ngay ý kiến chỉ đạo của Tổng cục trưởng Tổng cục Hải quan. Bài học rút ra là phải tuân thủ sự chỉ đạo của cấp trên, các quy định trong chống buôn lậu để đảm bảo tuyệt đối bí mật, thời điểm đưa ra có yếu tố quyết định, nếu ngại khổ ngại khó thì không thể thành công, phải quyết tâm cao độ mới chiến thắng kẻ thù”, ông Thắng chia sẻ.
