Hiện trạng bãi rác. |
Trời nắng gắt, cây cối trong vườn nhà bà Nguyễn Thị Minh (thôn Lương Hòa, Vĩnh Lương, Nha Trang) héo rũ lá, dù bên vườn có con suối nhỏ. “Nước suối là nước rỉ từ bãi rác Rù Rì (BRRR) đó chú ơi, không tưới cây được đâu”, bà Minh nói.
BRRR ở thượng nguồn con suối chảy qua thôn Lương Hòa và thôn Văn Đăng, xã Vĩnh Lương, là nơi đổ mọi loại rác của thành phố Nha Trang, từ rác sinh hoạt, xác xúc vật chết đến nước thải hầm cầu… Mùa mưa, nước suối dâng cao, rác rưởi từ bãi ập vào tận cửa nhà nhiều gia đình. Mùa khô, nước suối hầu như là nước rỉ bãi rác, đặc quánh, đen ngòm, bốc mùi tanh nồng.Thứ nước độc hại ấy ngấm vào lòng đất, vào các mạch nước giếng của hàng trăm hộ dân.
Nhà ông Huỳnh Văn Trà, trưởng thôn Lương Hòa cách suối gần trăm mét, nhưng gia đình ông cũng chỉ dám dùng nước giếng để tưới cây, giặt giũ, nước ăn uống phải đi mua.
Theo ông Trà, mấy năm trước ngành y tế cho biết, tỷ lệ người bị ung thư ở Lương Hòa và Văn Đăng cao hơn hẳn tỷ lệ chung. Thấy vậy, hầu hết trong số hơn hai trăm hộ dân của thôn không dám ăn uống bằng nước giếng nữa.
Năm 2007, tiểu dự án VSMTNT được triển khai, trong đó có gói thầu NT-3.2 (đóng cửa BRRR và Phát triển bãi chôn lấp rác Lương Hòa - BRLH). Theo đó, đến tháng 5-2011, BRRR được đóng cửa, rác thải của thành phố Nha Trang sẽ được xử lý loại bỏ nước rỉ thải, khí thải trước khi chôn lấp tại BRLH.
Một năm sau thời hạn BRRR phải đóng cửa, hằng ngày vẫn có khoảng 300 tấn rác, hàng chục xe nước hầm cầu đổ xuống đây. UBND tỉnh Khánh Hòa vừa chủ trương cho phép Cty Môi trường Đô thị Nha Trang dùng nguồn vốn đối ứng của dự án VSMTNT để đầu tư mở rộng BRRR.
Gói thầu NT-3.2 trị giá 111,5 tỷ đồng, do Tổng Cty Cổ phần Đầu tư Xây dựng và Thương mại Việt Nam (Constrexim) là nhà thầu thi công. Sau hai năm rưỡi thi công, đến hạn hoàn thành gói thầu là ngày 24-5-2011, mới có một nửa khối lượng công việc được thực hiện, BRLH vẫn dở dang.
Theo ông Lương Khánh Thuận, Giám đốc Cty Môi trường Đô thị Nha Trang, BRRR đã hết chỗ chứa rác, cần phải mở rộng. “Chúng tôi biết là BRRR làm khổ dân, nhưng không đổ rác ở đó, chúng tôi biết đổ đi đâu”, ông Thuận nói.
Nhà thầu vừa tổ chức khởi công lại BRLH, nhưng công trường mới chỉ có hai chiếc máy xúc. Chưa biết khi nào chúng tôi hết khổ. Ông Huỳnh Văn Trà tỏ ra nghi ngờ khả năng BRLH được mở cửa và BRRR được đóng cửa đúng
thời hạn.
Ông Lê Đức Vinh, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Khánh Hòa nói: Không phải năm nay BRRR mới quá tải, quá tải mấy năm rồi. Mục tiêu của dự án VSMTNT là đóng cửa BRRR trong năm 2011, nhưng công trình
bị chậm.