Một số người mê tín tin rằng khi tỉnh dậy lúc nửa đêm trong hơi thở dồn dập, có thể là bị bóng đè, bị một linh hồn, thế lực siêu nhiên nào đó “ám”. Tuy nhiên, khoa học cho thấy đó là dấu hiệu của một số bệnh, thậm chí là bệnh có thể gây tử vong nếu không kịp thời ngăn chặn.
Ngưng thở khi ngủ là một loại rối loạn giấc ngủ có thể làm cho người ta bỗng dưng tỉnh giấc vì tắc nghẽn đường thở. Nguyên nhân bao gồm: Mô thừa, cơ đường thở yếu, vị trí của hàm, lưỡi hoặc amiđan lớn. Nếu nghi ngờ bị ngưng thở khi ngủ, nên kiểm tra kỹ vì nếu không được chẩn đoán trong thời gian dài, chứng bệnh này có thể trở nên nguy hiểm.
Suy tim có thể gây thở gấp khiến ai đó phải thức dậy vào giữa đêm. Căn bệnh này cũng được biết đến với triệu chứng khó thở kịch phát về đêm và có thể gây tử vong nếu không được điều trị. Ngoài việc khó thở kịch phát về đêm, còn có thêm một số dấu hiệu khác như giảm khả năng chịu đựng khi vận động (chẳng hạn gần như hết hơi khi leo cầu thang), sưng mắt cá chân...
Chảy nước mũi
Đối với những người bị dị ứng mũi hoặc cảm lạnh, triệu chứng chảy nước mũi chắc chắn là một sự khó chịu quen thuộc khi họ tỉnh giấc mà thấy tức ngực, khó thở. Thường thì những người có thói quen nằm ngửa, nước mũi có thể di chuyển xuống cổ họng và chặn đường thở.
Khi đó, cổ họng có thể thông báo cho não rằng đường hít thở đang bị chặn và ôxy không thể đưa được đến phổi, từ đó não sẽ gửi tín hiệu khiến các cơ ngực bật ra ho và thở gấp để thông khí. Vì vậy, mọi người bừng tỉnh, cảm giác như họ đang nghẹt thở. Hiện tưởng chảy nước mũi này có thể giảm nhẹ bằng cách uống thuốc kháng histamine hay thuốc cảm lạnh vào ban đêm.
Cơn hen
Đây là một trong những nguyên nhân có thể gây ra nghẹt thở giữa giấc ngủ. Thông thường, cơn hen cấp tính đi cùng với hiện tượng thở dồn dập, khó thở và cảm giác tức ngực. Khi lên cơn hen, niêm mạc của đường hô hấp bị sưng lên, chất nhầy được sản sinh, điều này sẽ dẫn đến tình trạng thiếu không khí. Người bị hen phải luôn phòng bị ống hít cấp cứu và uống thuốc thường xuyên theo đơn của bác sỹ.
Phù phổi
Một nguyên nhân phổ biến của tình trạng khó thở trong khi ngủ là phù phổi. Căn bệnh này đặc trưng bởi sự tích tụ các chất lỏng dư thừa tại các túi khí trong phổi, làm cho việc thở trở nên khó khăn. Một khi nằm xuống, tình trạng khó thở tăng lên, do đó cũng làm tăng nguy cơ tỉnh giấc do phải thở gấp. Phù phổi cấp là một tình trạng cấp cứu y tế và cần được khám ngay lập tức.
Căng thẳng
Đôi khi hiện tượng nghẹt thở gây tỉnh giấc lại là vấn đề tâm lý. Khi một người quá căng thẳng, lo lắng hoặc trong cơn hoảng loạn, rất có thể người đó đột nhiên thức dậy vào giữa đêm với mồ hôi toát ra, tim đập nhanh và thở gấp. Cũng có thể họ gặp cơn ác mộng và cảm giác như không thể thoát ra khỏi nó, thực tế là nỗi sợ hãi tấn công khi người ta đang ngủ. Trong những trường hợp này, cần gặp một bác sĩ chuyên khoa hoặc áp dụng phương pháp làm giảm căng thẳng.
Tóm lại, giấc ngủ bị gián đoạn có thể dẫn đến một số hệ lụy khác chẳng hạn như trầm cảm, thay đổi tâm trạng và mất khả năng tập trung. Dần dần, nó có thể làm giảm chất lượng cuộc sống, thậm chí có khả năng gây tử vong. Dù sao thì chuyện thường xuyên bị tỉnh giấc do bị nghẹt thở giữa giấc ngủ là bất thường, nên cần tìm hiểu kỹ nguyên nhân để sớm khắc phục.